Samenvatting
Samenvatting Jeugdrecht begrepen 2020 zevende (herziende) druk
Samenvatting van het hele boek van Jeugdrecht begrepen van Lydia Janssen. Voor het tentamen recht.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 40 pagina's
Voorbeeld 4 van de 40 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
20 beoordelingen
Door: jadevandergaag • 1 jaar geleden
Door: ainhoaferrazprieto • 1 jaar geleden
Door: chanelopstal • 1 jaar geleden
Door: jodiebangma • 1 jaar geleden
Door: hoogetara • 1 jaar geleden
Door: swvanhijum • 1 jaar geleden
Door: gabyruijzendaal • 2 jaar geleden
Voorbeeld van de inhoud
Samenvatting jeugdrecht begrepenHoofdstuk 1
Recht heeft een technisch doel: het ordenen van de samenleving en het geven van regels om conflicten
te voorkomen. Iedereen weet wat ze van elkaar kunnen verwachten. Het recht is het geheel van
overheidsregels dat de samenleving ordent.
Staatsrecht: basisregels voor de organisatie van de overheid. Het bied een beschrijving van de
verschillende organen van de overheid, beschrijft hun verhouding en geeft regels voor de relatie tussen
burger en overheid. Schetst de overheid in ruste.
Belangrijkste wetten Grondwet, Provinciewet, Gemeentewet en kieswet
Bestuursrecht: houdt zich bezig met overheid in actie. Geeft regels over de bestuurstaak van de overheid
(de ordende taak). Bijvoorbeeld de zorg voor onderwijs, jeugdzorg etc. De overheid komt bij het
uitoefenen van de bestuurstaak vaak in contact met burgers, die een vergunning willen, een uitkering
aanvragen, jeugdhulp eisen voor hun kind. Hoe de overheid zich moet opstellen tegenover burgers staat
beschreven in het bestuursrecht.
Belangrijkste wetten Algemene wet bestuursrecht (AwB), vreemdelingenwet, paticipatiewet en de
jeugdwet.
Strafrecht: beschrijft verboden gedragingen. Lang niet alles wat niet mag staat in het strafrecht. De
wetgever neemt alleen die gedragingen in het strafrecht op, die de rechtsorde zo erg schenden dat een
bestraffende reactie van de overheid moet volgen. Onder rechtsorde verstaan we rust en veiligheid in de
samenleving.
Belangrijke wetboeken Wetboek van Strafrecht (sr) dat een groot aantal strafbepalingen bevat en het
Wetboek van Strafvordering (Sv) die regelt wat er gebeurt als er eenmaal een strafbaar feit is gepleegd.
Het beschrijft de rechten van de verdachten en gaat in op de gang van zaken tijdens het strafproces.
Burgerlijk recht: regelt de rechtsverhouding tussen burgers onderling. Het bestaat uit drie onderdelen:
1. Personen – en familierecht = ouderschap, gezag, omgang en scheiding
2. Vermogensrecht = zakelijke relaties tussen personen zoals koop, huur, hypotheek
3. Rechtspersonenrecht = een rechtspersoon is een organisatie of onderneming die een zelfstandig
leven leidt in het recht. Bijvoorbeeld naamloze vennootschap, besloten vennootschap etc.
Belangrijke wetboeken Burgerlijk wetboek (BW) waarin de rechten en plichten staan beschreven van
burgers op de drie terreinen en het Wetboek van Burgerlijke Rechtsverordening (Rv). Deze bevat het
procesrecht met onder andere de gang van zaken tijdens een burgerlijk proces, betekenis van de
dagvaarding en de rol van de advocaat.
Jeugdrecht is het geheel van gerechtsregels dat de positie van jeugdigen regelt. Het bevat onderdelen
van het burgerlijk recht, het strafrecht en het bestuursrecht.
Materiaal recht: bevat rechten en plichten van burgers
Formeel recht: geeft het procesrecht, regelt de wijze waarop het materieel recht gehandhaafd wordt. Men
noemt formeel recht ook wel procesrecht.
Nationaal recht: de regels die gelden op het grondgebied van dat land.
Internationaal recht: de rechtsrelaties tussen verschillende staten. Worden vaak vastgesteld in
internationale verdragen. Bijvoorbeeld regels van de Europese Unie en het Internationaal Verdrag inzake
de Rechten van het Kind (IVRK), waarin de overheden van de lidstaten zich verplichten om de rechten
van het kind te respecteren en bevorderen.
Hoofdstuk 2
Door het juridische ouderschap ontstaat er een levenslange band tussen ouders en kinderen. die band
blijft bestaan, wat er ook in het leven van kind en ouder gebeurd. Zelfs als een ouder overlijdt, blijft
diegene de juridische ouder.
De juridische moeder is altijd de vrouw die het kind heeft gebaard. Dit geldt ook wanneer er bij de
bevruchting genetisch materiaal van anderen is ingebracht.
Draagmoederschap kent het BW niet. Hierdoor is de kern van de afspraken tussen de draagmoeder en de
wensmoeder over de overdracht voor het recht ongeldig. Moederschap kan namelijk niet worden
ontkend, dus ook een draagmoeder wordt na de bevalling automatisch de juridische moeder, ook al geeft
ze daarna haar kind weg. Is de draagmoeder niet getrouwd, dan kan de wensmoeder het kind erkennen.
Vervolgens vraagt ze bij de rechtbank om het gezag te krijgen. Wanneer ze het kind minstens een jaar
heeft verzorgd kan ze het kind adopteren.
Wanneer de draagmoeder is getrouwd dan zijn zij en haar partner beide juridische ouders en is erkenning
niet mogelijk. De rechtbank zal het gezag van de moeder en haar man moeten beëindigen. De
1
,wensmoeder kan het kind dan als pleegkind in haar gezin opnemen. Een jaar later kan ze het kind
adopteren.
Naar aanleiding van een advies van de Staatscommissie Herijking Ouderschap heeft het kabinet Rutte
aangekondigd dat het met een wetvoorstel zal komen, waardoor draagmoederschap van een kind een
wettelijke basis krijgt. De wensouders zouden dan meteen bij de geboorte juridisch ouder worden.
Voorwaarde is dat er een genetische band is tussen het kind en één van de wensouders en dat afspraken
voor conceptie vastliggen.
De juridisch vader is de man:
Die bij de geboorte met de juridische moeder is getrouwd
Die de jeugdige heeft erkend
Van wie door de rechter het vaderschap is vastgesteld
Die de jeugdige heeft geadopteerd
Dus baart een getrouwde vrouw een kind, is haar man automatisch de juridische vader.
Er zijn sinds 1 april 2014 geen juridische verschillen meer tussen het geregistreerd partnerschap en een
huwelijk.
De wetgever gaat er van uit dat de echtgenoot van de juridische moeder wel de vader van haar kind zal
zijn. Maar dit is natuurlijk niet altijd het geval. Daarom kunnen de man, de vrouw en het kind verzoeken
om het vaderschap dat door een huwelijk is ontstaan te ontkennen. Een voorwaarde voor zo’n verzoek is
dat het duidelijk is dat de man niet de biologische vader is van het kind (DNA-test).
De vader en de moeder kunnen in principe het vaderschap niet ontkennen als de man eerder instemde
met kunstmatige inseminatie of IVF met donorzaad, of als hij al wist dat de vrouw zwanger was toen hij
met haar trouwde. In dit soort gevallen kan de man alleen nog ontkennen als hij door de vrouw is
bedrogen. Het kind kan in alle gevallen wel het vaderschap ontkennen.
Wanneer een man overlijdt tijdens een huwelijk en de vrouw binnen 306 dagen een kind ter wereld
brengt, wordt de overleden man gezien als de juridische vader van het kind. Zelfs als de vrouw weer zou
trouwen. De bevruchting heeft dan nog plaatsgevonden terwijl de man leefde.
Een jeugdige die geen juridische vader heeft (is geboren uit een moeder die bij de geboorte niet
getrouwd was) kan door een man (die minstens 16 jaar is) worden erkend. Erkenning is alleen mogelijk
wanneer een jeugdige nog geen juridische vader heeft.
Vaak wordt gedacht dat een kind van wie de vader is overleden door een andere man kan worden
erkend. Dit is niet waar. Je houd je juridische vader je hele leven. Alleen wanneer er geen juridische vader
kan worden aangewezen kan een andere man het kind erkennen.
Wat moet een man doen om een jeugdige te erkennen?
Hij moet bij de burgerlijke stand van de gemeente verklaren dat hij de juridische vader wil zijn. Van deze
verklaring wordt een akte opgemaakt, die wordt ingeschreven in de registers van de burgerlijke stand.
Voor erkenning van een jeugdige tot 16 jaar heeft de man toestemming van de moeder nodig. Is de
jeugdige tussen de 12 en 16 jaar, dan is toestemming van moeder en kind nodig. Wil een man een kind
van 16 jaar of ouder erkennen, dan is alleen toestemming van de jeugdige nodig.
Wanneer moeder en kind geen toestemming geven, gaat de erkenning in principe niet door. Behalve als
de man kan aantonen dat hij de verwekker is. De rechter geeft de man toestemming voor de erkenning
als:
- De erkenning de belangen van het kind niet zal schaden
- De erkenning de belangen niet zal schaden die de moeder heeft bij een ongestoorde verhouding
met haar kind
Wanneer de moeder een andere man toestemming geeft voor erkenning, terwijl de biologische vader een
procedure volgt, wordt deze toestemming gezien als een voorwaardelijke toestemming voor de
biologische vader.
Ook de man of vrouw die donor is, heeft het recht om , als erkenning wordt geweigerd, de rechtbank om
vervangende toestemming te vragen. Voorwaarde is dan wel dat de man of vrouw in nauwe persoonlijke
betrekking (family life) tot de moeder of kind staat of heeft gestaan. Dat wil zeggen dat er meer nodig is
dan donor zijn.
Erkenning is niet mogelijk:
o Als een man die, vanwege te nauwe verwantschap, geen huwelijk met de moeder zou mogen
sluiten (broer, vader of zoon van moeder)
o De man nog geen 16 jaar is
o De man onder curatele staat, tenzij toestemming van kantonrechter
o Jeugdige al 2 juridische ouders heeft
2
,Een verwekker kan ook vervangende toestemming vragen voor erkenning als de moeder is overleden en
zelf dus geen toestemming kan geven.
Erkenning betekent alleen ouderschap, geen gezag.
Een kind dat ontdekt dat zijn erkenner niet de biologische vader is kan de rechtbank verzoeken om
vernietiging van de erkenning. Na de ontdekking heeft het kind daar 3 jaar de tijd voor. Wanneer het kind
minderjarig is, kan het tot zijn 20e een verzoek om vernietiging indienen.
Een erkenning kan ook worden vernietigd als er sprake is van bedrog, dwaling en er later pas bekend is
dat de vader niet de verwekker is van het kind.
Gaat het bij erkenning om een man die vrijwillig een vader-kindrelatie aangaat, gaat het bij gerechtelijke
vaststelling om het vastleggen van het vaderschap door de rechter. Dit kan wanneer een verwekker
weigert zijn kind te erkennen.
Dit kan ook gelden voor de levensgezel van de moeder die heeft ingestemd met de daad van
bevruchting.
Vastelling van het vaderschap is niet mogelijk als het kind al een juridische vader heeft of als het gaat om
een man die een te nauwe band met moeder heeft (familie) ookal staat al vast dat die de verwekker is.
Een man kan niet zelf om een gerechtelijke vaststelling vragen, alleen de moeder (tot kind 16 is) en het
kind (vanaf 12 jaar) hebben dit recht.
Gerechtelijke vaststelling wordt wel eens verward met een vaderschapsactie. Een vaderschapsactie is er
niet op gericht dat de man juridisch ouder wordt. Bij een vaderschapactie vraagt de moeder de rechter
om de verwekker van het kind te verplichten een bijdrage te leveren in de kosten van onderhoud.
Ook voor een vrouw is het mogelijk om de tweede juridische ouder (duo-ouder) te worden. Door de
nieuwe wetgeving:
- Wordt de vrouw met wie de moeder bij de geboorte is getrouwd automatisch de tweede ouder
van het, voorwaarde is dat genetisch materiaal door een officiële donorbank is vertrekt waardoor
identiteit van de donor beschermd wordt
- In alle andere gevallen kan een vrouw met toestemming van moeder het kind erkenning
- Kan een vrouw die als levensgezel van moeder heeft instemming met verwekking, vervangende
toestemming voor erkenning vragen bij de rechtbank
Bij adoptie worden de juridische banden met de oorspronkelijke ouders verbroken. Het is een
uitzondering op de regel dat juridisch ouderschap een levenslange band schept tussen ouder en kind.
Voor de regels van adoptie moeten we niet alleen naar het BW kijken, maar ook naar de Wet opneming
buitenlandse kinderen ter adoptie.
Adoptieprocedure:
1. Verzoek indienen bij het ministerie van Justitie en veiligheid
2. Onderzoek door de Raad van de Kinderbescherming
3. Voorlichtingscursus
4. Beginseltoestemming: toestemming van minister voor adoptie
5. Bemiddeling: ouders kunnen naar erkend bemiddelingsbureau
Algemene voorwaarde voor adoptie adoptie is alleen mogelijk als het in het belang is van de jeugdige.
Bovendien geldt als voorwaarde dat het kind van zijn ouders in hun ouderrol niets meer te verwachten
heeft.
Voorwaarde adoptiekind een kind kan alleen worden geadopteerd als hij op het moment van het
adoptieverzoek minderjarig is. Wanneer het kind 12 jaar of ouder is, moet de rechter vragen hoe hij over
de adoptie denkt. Wanneer het kind bezwaar heeft, gaat de adoptie niet door. Grootouders kunnen hun
kleinkind niet adopteren.
Voorwaarde biologische ouders in hoofdregel geldt dat de adoptie niet doorgaat als biologische ouders
bezwaar maken, tenzij ze geen voorrecht hebben, bijvoorbeeld door mishandeling. Daarnaast is een
voorwaarde dat de biologische moeder op het moment van adoptie minstens 16 jaar oud moet zijn.
Voorwaarden adoptief ouders de adoptief ouders moeten minstens 18 jaar ouder zijn dan het kind dat
ze willen adopteren. Zijn er 2 adoptiefouders, dan moet de jeugdige voor de adoptie, al minstens 1 jaar
bij hen wonen en de ouders moeten minstens 3 jaar samenwonen. Is er één adoptief ouder, moet het
kind minstens 3 jaar bij hen thuis worden verzorgd en opgevoed.
Voorwaarden in de Wet opneming buitenlandse kinderen ter adoptie dit is alleen toegestaan voor
echtparen. Daarnaast geldt een leeftijdseis. De adoptiefouders mogen nog geen 42 jaar oud zijn en er
mag niet meer dan 40 jaar verschil zijn tussen ouder en kind. Het kind moet bij adoptie in principe jonger
3
, zijn dat 6 jaar. In bijzondere gevallen, bijvoorbeeld wanneer er al een broertje of zusje in het gezin is,
mag worden afgeweken van deze leeftijdseisen.
Partneradoptie was, voor de wetgeving over duo-ouderschap, de enige manier voor 2 vrouwen om beiden
juridische ouders te worden.
Het geadopteerde kind kan vanaf zijn 20ste tot 23ste bij de rechtbank het verzoek indienen om de adoptie
te herroepen. De rechtbank wijst dit toe als:
- Het in het belang van de geadopteerde is
- Het verzoek redelijk is
Wat betekent het om juridisch ouder te zijn?
Gezag juridische ouders hebben gezag over hun kind of kunnen de rechter om gezag vragen. Gezag
wil zeggen dat ouders het kind mogen opvoeden en zeggenschap over het kind hebben.
Omgang heeft een juridische ouder geen gezag, dan heeft het doorgaans wel recht op opgang met het
kind. Dit betekent dat ze elkaar regelmatig mogen zien.
Onderhoud juridische ouders zijn onderhoudsplichtig. Dit wil zeggen dat ze verplicht zijn om de kosten
te dragen voor opvoeding en onderhoud. Volgt de jeugdige een opleiding, dan loopt de verplichting door
tot 21. Trouwt de jeugdige voor die leeftijd dan vervalt de plicht.
Familienaam jeugdige draagt de achternaam van een van zijn juridische ouders en zij kiezen de
voornaam uit
Wettelijk erfgenaam de jeugdige is wettelijk erfgenaam van zijn juridische ouders
Nationaliteit heeft één van de ouders de Nederlandse nationaliteit, dan krijgt de jeugdige ook een
Nederlandse nationaliteit
Positie in juridische procedures de juridische ouder heeft bepaalde rechten als een rechtzaak
betrekking heeft op zijn minderjarig kind.
De Wet donorgegevens kunstmatige bevruchting verplicht ziekenhuizen en andere instellingen die
kunstmatige bevruchtingen verrichten om een aantal gegevens van de donor door te geven aan de
Stichting Donorgegevens Kunstmatige Bevruchting. Jongeren vanaf 12 jaar kan zich wenden om
informatie te winnen over zijn donor (uiterlijk, opleiding, beroep). Is dat niet voldoende dan kan de
jeugdige vanaf 16 jaar een verzoek indienen om de identiteit (naam, geboortedatum en woonplaats)
bekend te maken.
Hoofdstuk 3
Alle minderjarigen staan onder gezag. Het gezag heeft betrekking op de persoon van de minderjarige, het
bewind over zijn vermogen en zijn vertegenwoordiging in burgerlijke handelen. Met andere woorden
bestaat gezag uit:
- Opvoeden en verzorgen
- Beheer van eventuele vermogen van jeugdige
- Verrichten van juridische handelingen namens jeugdige, zoals het sluiten van een overeenkomst,
toestemming geven voor hulpverlening of het voeren van het proces.
Gezag is kenmerkend voor een minderjarige, want tot 18 moet gezag worden uitgeoefend.
Ouderlijk gezag: als gezag door ouders wordt uitgeoefend
Voogdij: als gezag door een niet-ouder wordt uitgeoefend
Tussen een ouder en de minderjarige kunnen conflicten ontstaan waarbij de belangen van de ouder en
minderjarige botsen. Bijvoorbeeld over het volgen van een bepaalde opleiding. Eigenlijk hebben ouders
de taak de belangen van hun kind te behartigen en hen in een rechtszaak te vertegenwoordigen. Als
ouders zelf te tegenpartij zijn kan de rechter een bijzondere curator benoemen, die de belangen van het
kind behartigt en zo nodig namens hem een rechtszaak voert. Een curator heeft alleen een rol in dit
probleem, niet in andere problemen in de opvoeding.
Ouders zijn in sommige gevallen onbevoegd om het gezag uit te oefenen. Om gezag uit te oefenen moet
je minstens 18 jaar zijn. Wanneer je 16 jaar bent en je krijgt een kind, kan je de rechter verzoeken om je
minderjarig te verklaren. Alleen wanneer de rechter meent dat het meisje in staat is om goed voor haar
kind te zorgen. Wanneer het meisje geen toestemming krijgt wordt er een voogd aangewezen tot ze 18
is.
Niet alleen een minderjarige, ook ouders die onder curatele zijn gesteld of langdurig in een zeer slechte
psychische toestand verkeren, zijn onbevoegd het gezag uit te oefenen. Onder curatele stellen wil
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper DHQNMM. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 55628 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen