Samenvatting
Samenvatting Basisboek Bedrijfseconomie HBO Accountancy
- Vak
- Bedrijfseconomie
- Instelling
- Nyenrode Business Universiteit (Nyenrode)
Goede samenvatting van het boek Basisboek Bedrijfseconomie. Heb er zelf een 8 voor gehaald.
[Meer zien]Voorbeeld 8 van de 46 pagina's
Voorbeeld 8 van de 46 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
15 beoordelingen
Door: angeliquevandermeulen • 1 jaar geleden
Door: robertvanos1 • 2 jaar geleden
Hoofdstuk 10, 17 & 18 missen
Door: nynkexbergsma • 3 jaar geleden
beetje kort door de bocht op sommige stukken
Door: guusvanmourik • 3 jaar geleden
Door: pienhuiberts483 • 3 jaar geleden
Door: sjheutink • 3 jaar geleden
Door: daanvdboom1 • 3 jaar geleden
Voorbeeld van de inhoud
lOMoARcPSD|2697772Hoofdstuk 1
Consumenten en producenten
- Algemene economie
Bestudeert relaties tussen consumenten en producenten en tussen producenten onderling
- Micro-economie
De theorie van marktvormen (bv. aantal vragers en aanbieders)
- Bedrijfseconomie
Richt zich op het economisch handelen binnen productieorganisaties
Niet alleen productie van fysieke middelen, maar ook handel dienstverlening
Onderneming is een productieorganisatie
- In een productieorganisatie worden productiemiddelen bij elkaar gebracht. Vervolgens
worden deze in een productieproces omgezet in producten
- Op de inkoopmarkt worden productiemiddelen verkregen, op de verkoopmarkt worden de
geproduceerde goederen verkocht
- Productiemiddelen zijn grondstoffen, duurzame middelen en arbeid. Duurzame middelen
kunnen langere tijd hun diensten aan de onderneming bewijzen (bv. Gebouwen en
machines)
- Een
productieorganisatie is een samenwerkingsverband van de productiefactoren arbeid en
kapitaal. Onder kapitaal worden grondstoffen en duurzame productiemiddelen verstaan.
- Een samenwerkingsverband kan zowel formeel (schriftelijk vastgelegde afspraken) als
informeel zijn.
Een onderneming streeft naar winst
- Streeft nar waarde creatie
- Afhankelijk van efficiency en de effectiviteit van het ondernemingsproces
- Efficiency is de doelmatigheid van het productieproces
Efficiënt is het productieproces waarbij een gegeven hoeveelheid met zo gering mogelijke
kosten wordt geproduceerd. kostprijs minimaliseren
- Effectiviteit is de doelgerichtheid, de mate waarin het eindproduct geschikt is om aan de
eisen van de afnemer te voldoen.
Effectief is een productieproces dat een eindproduct oplevert dat in trek is bij de klanten;
waar zij voor willen betalen. verkoopopbrengst maximaliseren
Gedownload door Dit is niet echt een samenvatting (rlm.pijnenburg@gmail.com)
, lOMoARcPSD|2697772
Winstcijfer is een maatstaf voor zowel de efficiency als de effectiviteit: omzet – kostprijs
- Continuïteit
Om het voortbestaan van de onderneming te verzekeren, is het behalen van winst
noodzakelijk; de onderneming beschikt over financiële middelen om zelfstandig te kunnen
overleven. Voor continuïteit is winststreven op lange termijn noodzakelijk.
- Mission Statement
Ondernemingen geven aan welke doelen ze zichzelf stellen. Winst streven komt hier vaak
niet prominent naar voren, wel zaken als milieu en arbeidsvreugde bij werknemers enz.
Kan ook dienen als sier naar buiten.
- Niet zo groot mogelijke winst, maar het streven naar zo groot mogelijke omzet tot doel is
verheven.
Profit- en non-profitorganisaties
Onderscheid profit sector en non-profitsector. Bij non-profit instellingen onderscheid gemaakt tussen
de overheidssector en particuliere sector.
- Overheidssector bestaat uit het Rijk, de provincies, gemeenten en waterschappen.
Levert vooral collectieve goederen en diensten. Aangezien het marktmechanisme hier niet
zijn werking doet. Daarom wordt hiervoor het budgetmechanisme ingeschakeld: de overheid
heft gedwongen bijdragen (belastingen) en stelt budget beschikbaar waarmee de productie
van collectieve middelen gefinancierd kan worden.
o Privatisering: voorzieningen die in het verleden door de overheid werden
uitgevoerd, maar nu op de markt hun bestaan bewijzen.
- Particuliere non-profit instellingen, hieronder vallen o.a. amateursportvereniging
- Non-profitorganisaties
o Het doel van non-profit organisaties is om bepaalde (maatschappelijk van belang
geachte) voorzieningen tot stand te brengen. De activiteiten zijn hier onlosmakelijk
aan verbonden. Donateurs zouden grote bezwaren hebben als de organisatie zich
met andere activiteiten zou gaan bezighouden
o Kunnen normaliter niet voorbestaan door zakelijke markttransacties uit te voeren.
Zijn dus economisch niet zelfstandig, maar afhankelijk van bijdragen. Kan wel
gedeeltelijk op de markt optreden (bv. Verkoop t-shirts met opdruk)
o Beoordeling effectiviteit veel moeilijk te bepalen, aangezien winstcijfer niet gebruikt
kan worden. Efficiency kan net als bij profit-organisaties met de kostprijs bepaald
worden.
Gedownload door Dit is niet echt een samenvatting (rlm.pijnenburg@gmail.com)
, lOMoARcPSD|2697772
Ondernemingsactiviteiten
Globale indeling naar aard indelingsproces
o Landbouw en extractie
Maken gebruik van natuur rijkdommen
Relatief weinig grondstof naar verhouding output
Duurzame productiemiddelen
o Industrie
Creëren fysiek product
Stukproductie(maatwerk, voor één bepaalde klant, op bestelling) vs.
Massaproductie(standaardproductie, geen rekening gehouden met specifieke
klantwensen, voorraden), serieproducten(batch productie, tussenvorm)
Seriestukproducten (kostenbesparing door productievergroting)
Seriemassaproducten (varianten van het standaardproduct)
o Handel
Produceren geen nieuwe producten
Bestaansrecht door ongelijkheid productie en consumptie
Detailhandel, levert rechtstreeks naar de eindgebruiker
Groothandel, koopt in bij de fabrikant en verdeelt de ingekochte partijen over de
detailhandel
o Dienstverlening
Geen grondstoffen ingekocht
Duurzame productiemiddelen vaak zeer belangrijk
Rechtsvormen
Rechtspersoonlijkheid: als de onderneming rechtspersoon is, wordt zij zelf beschouwd in de
juridische overeenkomsten die het zakendoen met zich mee brengt. Als de onderneming geen
rechtspersoon is, dan is de eigenaar degene op wiens naam de overeenkomsten worden gedaan.
Eenmanszaak
- De exploitant is zowel leider als eigenaar. Eigenaar omdat hij het vermogen verstrekt,
daarnaast wel ook leningen
- Kan wel meerdere personen werkzaam hebben
- Kan door eigen vermogen gefinancierd worden, maar ook vreemd vermogen (leningen)
- Eigen vermogen kan toenemen door gemaakte winst in de onderneming te behouden
- De ondernemer (en niet de eenmanszaak) is aansprakelijk voor eventuele schulden van de
onderneming
- De winst wordt belast met inkomensbelasting bij de ondernemer
- Boekhoudverplichting: Alle ondernemers zijn wettelijk verplicht om een administratie bij te
houden.
- Eenmanszaak heeft geen publicatieplicht; Het openbaar maken van de financiële positie van
zijn onderneming
Vennootschap onder firma en Maatschap
- Twee of meer personen eigenaar
- Maatschap wordt toegepast bij samenwerkingsverbanden van ‘vrije beroepen’ (bv. Artsen)
- VOF is bestemd voor handels- of productie activiteiten
- Leiding en eigendom bij de gezamenlijke vennoten
Gedownload door Dit is niet echt een samenvatting (rlm.pijnenburg@gmail.com)
, lOMoARcPSD|2697772
- Mogelijkheid verkrijgen extra eigen vermogen groter dan bij eenmanszaak, omdat een
nieuwe vennoot zich kan inkopen in de vennootschap
- VOF heeft een afgescheiden vermogen, wat inhoudt dat zakelijke schuldeisers voorrang
hebben op privéschuldeisers van de vennoten bij non-betaling
- De vennoten zijn hoofdelijk aansprakelijk voor de schulden van de onderneming. Joint and
several liable
- De maten van een maatschap zijn niet hoofdelijk aansprakelijk voor de schuld van de
maatschap, maar slechts voor gelijke delen. Several liability
- VOF heeft geen publicatieplicht van financiële gegevens
Commanditaire vennootschap
- Gedeeltelijke scheiding tussen leiding en eigendom
- Stille/commanditaire vennoten die wel eigenaar zijn, omdat ze eigen vermogen inbrengen,
maar geen leiding hebben.
- Beherende vennoten die zowel leider als (mede)eigenaar zijn.
- Voordeel is dat extra eigen vermogen ingebracht kan worden, zonder grotere kans op
bestuursconflicten
- De commanditaire vennoten kunnen niet met privévermogen aansprakelijk gesteld worden
voor de ondernemingsschulden
- De commanditaire vennoten betalen ook over hun aandeel in ondernemingswinst
inkomensbelasting. Maar ze kunnen geen recht doen gelden op ondernemingsfaciliteiten
Kapitaalvennootschap
- Besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
o Hier is vaak een grotere betrokkenheid van één of een beperkt aantal
aandeelhouders dan bij een nv
- Naamloze vennootschap
o Vaak opgericht met als doel een groot vermogen bijeen te brengen, daardoor
meerdere aandeelhouders geen betrokkenheid met leiding
- Zijn rechtspersonen
- Eigen vermogen is verdeeld in aandelen, deze vormen de algemene vergadering van
aandeelhouders (AvA). Zij vormen de hoogste macht in de onderneming, doordat alle
belangrijke beslissingen op hun berusten
- De dagelijkse leiding is in handen van de directie
- Eventueel naast AvA en directie nog een derde orgaan: de raad van commissarissen (RvC).
Deze houdt namens aandeelhouders toezicht op de directie
- Bv en nv kunnen eigen vermogen verkrijgen doordat de AvA beslist om de gemaakte winst
niet uit te keren, maar in het bedrijf te houden. Verder kunnen nieuwe aandelen uit gegeven
worden
- Door scheiding leiding en eigendom is de continuïteit van de onderneming beter
gewaarborgd
- De aandeelhouders zijn beperkt aansprakelijk (ze kunnen niet verplicht worden om uit
privévermogen ondernemingsschulden te voldoen)
- Belasting zowel geheven bij de vennootschap als bij de aandeelhouders.
Vennootschapsbelasting over de winst van de bv/nv
Inkomensbelasting over het aandeel winst van de aandeelhouder
- Twee systemen vennootschapsbelasting, verschilt per land
Gedownload door Dit is niet echt een samenvatting (rlm.pijnenburg@gmail.com)
, lOMoARcPSD|2697772
o Klassieke systeem, de onderneming betaalt vennootschapsbelasting over de
ondernemingswinst en de aandeelhouder inkomstenbelasting over uitgekeerd
dividend. Dividend uitgekeerde winst wordt dus 2 mal belast
o Verrekeningssysteem, wordt door de onderneming vennootschapsbelasting betaald,
maar de aandeelhouder betaalt inkomstenbelasting over zijn deel van de
ondernemingswinst en mag de namens hem betaalde vennootschapsbelasting in
mindering brengen
o In Nederland onderscheid gemaakt tussen aandeelhouders met ten minste 5% van
het aandelenkapitaal (aanmerkelijk belanghebbers) en lager dan 5%
- De BV en NV vallen onder wettelijk publicatieplicht, zij moeten hun financiële cijfers
openbaar maken
Verschillen nv en bv
1. Bv’s kennen alleen aandelen op naam. Bij nv’s is het mogelijk dat aandelen aan toonder
uitstaan. (kunnen gemakkelijk van eigenaar wisselen)
2. In de statuten van een bv kan een blokkeringsclausule worden opgenomen, die beperkingen
aan de aandeelhouders oplegt bij de verkoop van zijn aandelen. Bij een nv mag de vrije
overdraagbaarheid niet beperkt worden
3. Voor de oprichting van een nv is een minimum beginkapitaal van 45.000 vereist, bij een bv is
er geen minimum starkapitaal
Coöperatie
Bij een coöperatie oefent een bedrijf uit ten behoeve van haar leden. De leden van de coöperatie
doen zaken met hun coöperatie.
1. Productiecoöperatie, leden zijn leverancier van grondstoffen voor het productieproces.(bv.
Melk)
2. Inkoopcoöperatie, de leden nemen producten af van de coöperatie (bv. Kunstmest)
3. Coöperatieve bank, de leden lenen geld aan de bank
Onderlinge waarborgmaatschappij; Er worden verzekeringen aan de leden verkocht.
- De leden vormen de hoogste macht binnen de coöperatie
- Het door de leden benoemde bestuur is verantwoordelijk voor de dagelijkse leiding
- Soms raad van toezicht
- De continuïteit wordt gewaarborgd door afspraken dat de leden de coöperatie niet zomaar
mogen verlaten.
- 3 juridische vormen
1. Wettelijk Aansprakelijk (WA): de leden zijn aansprakelijk voor schulden coöperatie
2. Uitgesloten Aansprakelijkheid (UA): de leden kunnen niet verplicht worden om de
schulden van de coöperatie te betalen
3. Beperkte Aansprakelijkheid (BA): de leden zijn tot een bepaald maximumbedrag per
lid aansprakelijk voor schulden van de coöperatie
- De coöperatie valt onder vennootschapsbelasting. Bij uitkering van winst aan de leden wordt
deze belast met inkomstenbelasting in box 1.
- De coöperatie heeft publicatieplicht
Invoegen tabel 1.2
Gedownload door Dit is niet echt een samenvatting (rlm.pijnenburg@gmail.com)
, lOMoARcPSD|2697772
Omzetbelasting
Voor niet-rechtspersonen is de inkomstenbelasting van toepassing en voor rechtspersonen de
vennootschapsbelasting
- Voor levering van goederen en diensten geldt een standaardtarief van ten minste 15%
- Voor een beperkt aantal gespecificeerde goederen geldt een gereduceerd tarief van ten
minste 5%
- De belasting is verschuldigd, ongeacht of wordt geleverd aan de eindconsument of een
andere ondernemer. Als de koper een ondernemer is, kan hij de aan hem doorbrekende
belasting terug vorderen van de belastingdienst. De eindconsument heeft geen
terugvorderingsrecht.
- Voor een onderneming vormt de omzetbelasting geen kostenpost: omzetbelasting die is
verschuldigd aan de belastingdienst wordt doorberekend aan de afnemer en omzetbelasting
die door een leverancier is doorberekend is terug te vorderen van de belastingdienst
- In de resultatenrekening worden zowel omzet als kosten zonder btw gepresenteerd
- Ééns in de drie maanden wordt met de belastingdienst afgerekend
- De consument draagt uiteindelijk de last van de omzetbelasting, is voor hem een
kostprijsverhogende belasting
Bijzondere situaties
- Laag tarief
Sommige leveringen van goederen is een laag tarief van toepassing (bv.
Voedingsmiddelen)
- Vrijstellingen
Prestaties vrijgesteld van omzetbelasting. (bv. Banken of medische zorg)
Gevolgen:
1. De ondernemer is over de dienst geen omzetbelasting verschuldigd
2. De ondernemer kan de aan hem doorberekende omzetbelasting niet
terug vorderen, bevindt zich in dezelfde positie als de particulier
- Export
Goederen van Nederland naar het buitenland worden niet getroffen door
omzetbelasting, maar in het bestemmingsland. De goederen gaan
‘belastingschoon’ de grens over, door het nul-tarief toe te passen.
Bij import is de onderneming die importeert Nederlandse omzetbelasting die
verschuldigd. Deze omzetbelasting kan zij vervolgens terugvorderen als zij de
ingevoerde goederen gebruikt voor belaste prestaties
Samenwerkingsvormen tussen ondernemingen
Fusie en overname
- Als een onderneming wil groeien, kan dit door overname ander
bedrijf (i.p.v. op eigen kracht)
- Overname wordt gerealiseerd door opkopen van de aandelen van
een ander bedrijf
- Bij fusie is er sprake van twee gelijkwaardige partijen die
samensmelten
Gedownload door Dit is niet echt een samenvatting (rlm.pijnenburg@gmail.com)
, lOMoARcPSD|2697772
- Een bedrijfskolom vormt de totale keten van bedrijven die betrokken zijn bij de
voortbrenging van een goed of dienst
- De gezamenlijke bedrijven in één schakel van de bedrijfskolom vormen een bedrijfstak
Figuur 1 bedrijfskolom
Soorten overnames
1. De overnemer en overgenomene opereren in dezelfde bedrijfstak. Kan voordeel hebben
dat de concurrentie vermindert en kostenbesparing gerealiseerd kan worden.
2. Overnemer en overgenomene opereren in opvolgende schakels van dezelfde
bedrijfskolom; integratie.
3. Overnemer en overgenomene opereren in dezelfde schakel van verschillende
bedrijfskolommen; parallellisatie. Een vorm van verbreding van het assortiment
4. Overnemer en overgenomene opereren in verschillende schakels van verschillende
bedrijfskolommen; conglomeraten. Voordeel op het gebied van risicospreiding. Wordt tegenwoordig
niet veel meer gedaan, omdat het lastig is voor de centrale leiding de mix van bedrijven te sturen.
Franchising
- Een formule waarbij een zelfstandig ondernemer zich aansluit bij een keten en daardoor
gebruikt maakt van bepaalde faciliteiten
- Van belang dat de zelfstandige ondernemer de plaatselijke markt veel beter kent
- De franchisenemer runt zijn bedrijf zelfstandig, maar treedt naar buiten als filiaalhouder van
een grotere keten.
- De franchisegever begeleidt en controleert
- De franchisenemer betaalt een vergoeding aan de keten
Kartelvorming
- Zelfstandigen producenten maken afspraken om vrije concurrentie te beperken
- Afhankelijk van marktvorm
- Bij volledige mededinging (perfecte competitie) zijn er veel ondernemingen en veel klanten
in de bedrijfstak en een gestandaardiseerd product, dit zal leiden tot zeer scherpe
concurrentie.
- Bij een monopolie is er slechts één aanbieder, kartelvorming komt hier niet voor
- Bij een oligopolie is er sprake van een gering aantal aanbieders, verleiding tot afspraken
maken zeer groot.
- Kartelvorming leidt tot benadelen consument, bestrijding daarom door Europese Unie.
- Kartels zijn verboden, Europese Commissie legt bedrijven die kartels vormen boete op
Gedownload door Dit is niet echt een samenvatting (rlm.pijnenburg@gmail.com)
, lOMoARcPSD|2697772
Hoofdstuk 2
Bedrijfseconomische vakgebieden
Opdeling financiering en accounting
Ondernemingsfinanciering
Hoe de productiemiddelen van de onderneming gefinancierd dienen te worden en in welke
productiemiddelen het beste geïnvesteerd kan worden.
Investeringen
- Soort activiteiten van de onderneming bepalend voor de soort productiemiddelen waarin
geïnvesteerd wordt.
- Een onderneming investeert in productiemiddelen om daarmee met het transformatieproces
waarde te creëren.
Financiering
- Kosten voor de baten, een periode van investeringen en vrijkomende geldmiddelen dient
overbrugd te worden
Accounting
- Houdt zich bezig met het verschaffen van financiële informatie betreffende de onderneming
- Gelang de doelgroep wordt een onderscheid gemaakt tussen management accounting en
financial accounting
o Management accounting
Informatieverschaffing aan ondernemingsleiding; interne verslaggeving
Doel om management te ondersteunen bij de vele beslissingen die genomen
dienen te worden
Kostprijsbepaling een belangrijk onderdeel
Van nature toekomstgericht, door puur beslissingsondersteunende rol
Regelgeving: welke gegevens het moet opleveren is aan de
ondernemingsleiding zelf.
Creative accounting, heeft weinig zin, want houdt jezelf voor de gek.
Snelheid: belangrijk voor beslissingen dat de informatie zonder tijdverlies
met nauwkeurige informatie gebeurt
o Financial accounting
Externe verslaggeving en informatieverstrekking door de
ondernemingsleiding aan andere belanghebbenden bij de onderneming
Vooral het publiceren van het jaarverslag met de jaarrekening die bestaat uit
de balans en de resultatenrekening
Beslissingsondersteunende functie, maar dan voor derden
Verantwoordingsfunctie, de eigenaren van de onderneming gebruiken de
gepresenteerde cijfers om het door de directie gevoerde beleid van
afgelopen jaar te beoordelen
Door verantwoordingsfunctie vooral op het verleden gericht
Regelgeving: onderworpen aan wettelijke bepalingen. Ondernemingen als
rechtspersoon zijn verplicht bepaalde in de wet gespecificeerde financiële
informatie te publiceren.
Gedownload door Dit is niet echt een samenvatting (rlm.pijnenburg@gmail.com)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper collectief_samenvattingen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 73216 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen