Het behouden huis
Samenvatting
De hoofdpersoon is een Nederlandse soldaat, hij heeft de technische school doorgelopen en
vocht nu al vier jaar aan het oostfront in de tweede wereldoorlog. Hij is gevangen genomen
door de Duitsers, veroordeeld tot opname in het tuchthuis. Op weg naar een andere
gevangenis is hij ontsnapt, wederom gevangen genomen en in een concentratiekamp
(Strellwitz) ondergebracht. Weer gevlucht en gepakt bij de Zwitserse grens, in Saksen uit de
trein gesprongen en gelopen naar het Oosten. Daar voegde hij zich tussen de geallieerden,
de partizanen. Met hun leger moesten ze over een heuvel om het kuuroord aan de rivier te
bereiken en de Duitsers die schoten van alle kanten. Hij sprak met een Spanjaard en over en
weer vertelden ze wat ze in de oorlog al hadden meegemaakt.
Toen ze langs de rivier liepen moest de hoofdpersoon enkele Duitsers die hen beschoten,
neerschieten. Toen kwamen ze aan in een dorpje, die de geallieerden dus veroverd hadden.
Hij kreeg van de sergeant de opdracht om het dorp te doorzoeken op boobytraps. Hij kwam
bij een huis dat hij binnentrad, het huis was verlaten. De ikfiguur was in een droomtoestand,
hij besefte dat hij al drie jaar niet meer in een ‘normaal’ huis had geslapen. Het huis was
achtergelaten, maar net alsof er net iemand snel weg was gevlucht, de soep stond namelijk
nog op het vuur. Hij ging het hele huis na en verraste zich over de goede staat van het huis.
Hij kon namelijk in bad, met warm water en hij trok de kleren aan die daar nog hingen. Voor
de rest zag het huis er ook nog perfect uit, er lag er lag zelfs geen stof. Hij vergat de opdracht
van de sergeant en maakte het huis eigen. Hij viel in slaap. Hij werd wakker, omdat er gebeld
werd.
Er stond een Duitse kolonel voor de deur die vroeg of hij de eigenaar was van het huis, want
hij wilde vragen of er namelijk Duitse officieren daar konden verblijven, de Duitsers hadden
het dorp dus weer ingenomen. Hij deed zich voor als eigenaar en stemde in. Hij moest alleen
nu het huis goed gaan bekijken, want hij moest wel alles afweten van het huis als de Duitsers
hem iets er over zouden vragen. Hij vond een bibliotheek, met vele boeken over vissen.
Ook was er een kamer waar de deur op slot zat, dus daar kon hij op geen mogelijkheid
binnen komen. De Duitsers maakten gebruik van het huis en de hoofdpersoon had ook zij
eigen gedeelte, dat was boven. Toen de Duitsers wegwaren wilde hij toch wel weten wat er
in de gesloten kamer was en dus had hij een ladder aan de buiten kant van het huis gezet.
Toen hij die beklom kwam de eigenaar van het huis thuis en sprak hem aan. Het bleek de
echte eigenaar te zijn. Toen de eigenaar buiten in de tuin liep en hij naar boven was gegaan,
heeft hij met een geweer hem doodgeschoten. De vrouw van de eigenaar had dit gezien en
die heeft hij toen gewurgd. Zo graag wilde hij in het huis blijven.
De gesloten kamer was opeens open en er scheen licht, hij ontdekte een 96 jarige man, in
een kamer met vele tropische vissen in aquariums. Hij was die vissen aan het voeren. De man
vertelde hoeveel de vissen voor hem betekende en wat hij er allemaal mee deed. Toen is hij
in zijn eigen kamer naast de dode vrouw in slaap gevallen en weer werd hij wakker door de
bel. Het was de Duitse kolonel die kwam melden dat de stad omsingeld was door
Bolsjewieken. Hij is toen zijn eigen uniform aan gaan trekken en pakte zijn geweer en heeft
de kolonel opgesloten in de kelder. Daarna ging hij naar de oude man toe en heeft hem
proberen uit te leggen dat hij nu niet meer voor de Duitsers moest zijn omdat de Russen er
waren, maar de oude man wilde niet luisteren. Hij heeft zijn uitleg toen in het kort op een
, briefje geschreven: Duitsland is kapot en je mag geen heil Hitler meer zeggen. Daarna ging hij
naar buiten en wilde hij zich weer melden bij het hoofdkwartier.
Hij kwam toen weer zijn vriend Yesero, de Spanjaard tegen, waar hij mee naar het huis wilde
gaan, alleen toen gingen alle partizanen ook mee. Die plunderden alles.
Hij kon ze niet tegenhouden. De oude man werd opgehangen aan de plataan en de kolonel
en de vrouw werden opgeknoopt. Hij heeft nog wat waardevolle spullen van de eigenaar
meegenomen en heeft toen niemand meer aanwezig was een granaat in het huis laten
ontploffen. Alles vernietigt. Hij keek nog naar het huis en liep weg. Het is dus een gesloten
einde, de gebeurtenis is afgerond en de hoofdpersoon gaat weer verder et zijn leven.
Analyse
Motieven:
- oorlog
- angst
- isolering/ eenzaamheid
Personages:
De hoofdpersoon is de soldaat, een naamloze Nederlander, die de technische school heeft
doorgelopen. Hij had voor de oorlog geen beroep. Ik schat dat hij ongeveer 24 jaar oud is.
Het is natuurlijk een persoon in oorlogssituatie, dus ik kan alleen zijn karakter in die situatie
beschrijven. Het is een asociale man, hij gaat een huis binnen zonder toestemming en maakt
dat huis zich eigen. Hij drukt zijn sigaret uit op de sofa en dood de eigenaar en eigenares van
het huis zonder enige echte reden. Eigenlijk heeft de hoofdpersoon een vlak karakter, je
komt niet veel over hem te weten. Zijn uiterlijk wordt niet beschreven, alleen eigenlijk hoe
hij in bepaalde situaties handelt. Hij kan zich wel verplaatsen in andere mensen, zoals hij zich
in de oude man verplaatst en hem ervan probeert te overtuigen dat de Russen de Duitsers
hebben verslagen en dat hij nu dus op moet passen. ”Nu komen de Sowjets. Nooit meer Heil
Hitler zeggen. Denk eraan, anders maken de Russen je dood en vreten ze je als vissen op”
Het is iemand die veel waarde hecht aan orde, regelmaat. In een huis wonen, hij heeft een
poes, doen wat hij zelf wil en niemand die hem stort. De oorlog bestaat vanaf dat moment
niet meer voor hem.
Perspectief en verteller:
Dit boek is duidelijk geschreven in de ik-vorm. Het lijkt of de ik-figuur al schrijvend verslag
doet van de dingen die hij direct meemaakt, dus een ik-verteller.
BLZ 29. “Ik keek over hem heen, naar zijn motorfiets die tegen de plataan stond, ik keek naar
de brand waarvan ik drie haarden kon zien. ‘Jawel,’ zei ik toen, ‘ik ben ziek’.”
Hieraan zie je duidelijk dat het in de ik-vorm geschreven is door een ik-verteller.
Ruimte:
De hele gebeurtenis speelt zich af tijdens de tweede wereldoorlog aan het oostfront.
Het is van belang dat het in Oost- Europa afspeelt, want daar was het slechter geregeld dan
op andere plaatsen, de oorlog, de omstandigheden en faciliteiten voor de soldaten en dat
kan een reden voor de hoofdpersoon zijn geweest waarom hij in dat huis is getrokken. Maar
het grootste gedeelte van het boek speelt zich af in het huis. Het is een groot huis, eerst
kwam je door een zware deur naar binnen, waar je terechtkwam in de gang. Door de
achterdeuren kan je het terras zien met een marmeren balustrade en een lange rechthoekige
Franse tuin. Achterin stond een prieel. Er waren vele benedenkamers, waar zich zelfs een