Samenvatting
De officiële samenvatting van Noordhoff voor Gedrag in organisaties
De officiële en complete samenvatting van Gedrag in organisaties van Gert Alblas en Ella Wijsman, voor Stuvia uitgebracht door Noordhoff.
[Meer zien]Voorbeeld 10 van de 101 pagina's
Voorbeeld 10 van de 101 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
35 beoordelingen
Door: bart91 • 5 maanden geleden
Door: jasper1419 • 6 maanden geleden
spel/typfouten, vaak onduidelijk
Door: maryedeboerr • 9 maanden geleden
Door: marenboon • 7 maanden geleden
Door: jipjip2 • 10 maanden geleden
Door: storm11juni • 10 maanden geleden
Door: louisalunarangkuti • 1 jaar geleden
Voorbeeld van de inhoud
Titel Gedrag in organisatiesAuteurs Gert Alblas & Ella Wijsman
,Inhoud
1 Individu en organisatie
1.1 Gedrag en motivatie ....................................................................................................................... 11
1.1.1 Interne krachten ....................................................................................................................... 11
1.1.2 Externe krachten ...................................................................................................................... 12
1.1.3 Betekenisgeving........................................................................................................................ 12
1.1.4 Intrinsieke en extrinsieke motivatie ......................................................................................... 13
1.2 Capaciteiten en competenties........................................................................................................ 13
1.3 Persoonlijkheid ............................................................................................................................... 14
1.4 Attitudes ......................................................................................................................................... 14
1.5 De relatie tussen individu en organisatie ....................................................................................... 15
1.6 Betrokkenheid ................................................................................................................................ 15
1.7 Arbeidssatisfactie ........................................................................................................................... 15
1.8 Billijkheid ........................................................................................................................................ 16
1.9 Veranderende verhoudingen ......................................................................................................... 16
2 Inpassen en motiveren
2.1 Werving en selectie ........................................................................................................................ 17
2.1.1 Functie-eisen en functiebeschrijving........................................................................................ 17
2.1.2 Methoden van werving ............................................................................................................ 17
2.1.3 Selectie ..................................................................................................................................... 17
2.1.4 Het gestructureerde interview ................................................................................................. 18
2.1.5 Het psychologisch onderzoek................................................................................................... 18
2.1.6 Assessment-centermethode .................................................................................................... 18
2.1.7 Validiteit van selectiemethoden .............................................................................................. 18
2.1.8 Employability ............................................................................................................................ 18
2.2 Inpassen .......................................................................................................................................... 19
2.2.1 Waarden binnen de organisatie ............................................................................................... 19
2.2.2 Socialisatie en internalisatie ..................................................................................................... 19
2.3 Methoden van inpassen ................................................................................................................. 20
2.3.1 Informeren en begeleiden ........................................................................................................ 20
2.3.2 Belonen en straffen .................................................................................................................. 20
2.3.3 Voordoen .................................................................................................................................. 20
2.3.4 Scholing .................................................................................................................................... 20
© Noordhoff bv 2
,2.4 Motiveren ....................................................................................................................................... 21
2.4.1 Motiveren door belonen .......................................................................................................... 21
2.4.2 Motiveren door aantrekkelijk werk.......................................................................................... 21
2.4.3 Motiveren door uitdagende doelen ......................................................................................... 22
2.5 Effecten van motiveren .................................................................................................................. 22
2.5.1 Effecten van prestatiebeloning ................................................................................................ 22
2.5.2 Effecten van aantrekkelijk werk en uitdagende doelen........................................................... 23
2.5.3 Het Nieuwe Werken, flexwerken en motiveren....................................................................... 23
2.6 Intrinsiek en extrinsiek motiveren: Conclusies............................................................................... 23
2.7 Binden van mensen aan de organisatie ......................................................................................... 23
3 Groepen in organisaties
3.1 Het begrip Groep ............................................................................................................................ 24
3.2 De organisatie als verzameling groepen ........................................................................................ 24
3.3 Soorten groepen in organisaties .................................................................................................... 24
3.3.1 Formele groepen ...................................................................................................................... 24
3.3.2 Informele groepen.................................................................................................................... 25
3.4 Functies van groepen ..................................................................................................................... 25
3.4.1 Evolutionaire en biologische functie ........................................................................................ 25
3.4.2 Psychologische functie ............................................................................................................. 25
3.4.3 Cognitieve functie..................................................................................................................... 26
3.5 Sociale beïnvloeding in groepen..................................................................................................... 26
3.5.1 Actieve en passieve beïnvloeding ............................................................................................ 26
3.5.2 Conformeren ............................................................................................................................ 26
3.5.3 Factoren die van invloed zijn op conformiteit ......................................................................... 27
3.6 Fasen in de groepsontwikkeling ..................................................................................................... 27
3.6.1 Oriëntatiefase ........................................................................................................................... 28
3.6.2 Conflictfase. .............................................................................................................................. 28
3.6.3 Stabiliteitsfase .......................................................................................................................... 28
3.6.4 Prestatiefase ............................................................................................................................. 28
3.6.5 Beëindigingsfase ....................................................................................................................... 28
3.7 Structurele kenmerken van groepen.............................................................................................. 29
3.7.1 Inbreng ..................................................................................................................................... 29
3.7.2 Invloed en status ...................................................................................................................... 29
3.7.3 Rollen ........................................................................................................................................ 30
© Noordhoff bv 3
, 3.7.4 Affectieve relaties..................................................................................................................... 30
3.7.5 Groepsnormen ......................................................................................................................... 31
3.8 Relaties tussen groepen ................................................................................................................. 31
3.8.1 Verschillen in identiteit en visie ............................................................................................... 31
3.8.2 Verschillen in belangen ............................................................................................................ 31
3.8.3 Differentiatie tussen wij-zij-groep ............................................................................................ 32
3.9 Verbeteren van de relaties tussen groepen ................................................................................... 32
4 Samenwerken en overleggen in groepen
4.1 Doelmatig samenwerking in groepen ............................................................................................ 33
4.2 Oorzaken van lage groepsprestaties .............................................................................................. 33
4.2.1 Coördinatieproblemen ............................................................................................................. 33
4.2.2 Motivatieproblemen ................................................................................................................ 33
4.2.3 Lage prestatienormen .............................................................................................................. 33
4.3 Verbeteren van de groepsprestaties .............................................................................................. 34
4.3.1 Verbeteren van de samenstelling van het team ...................................................................... 34
4.3.2 Verbeteren van de planning en organisatie ............................................................................. 34
4.3.3 Verbeteren van de prestatienormen ....................................................................................... 35
4.3.4 Verbeteren van de cohesie in de groep ................................................................................... 35
4.4 Doelmatig overleggen in groepen .................................................................................................. 35
4.5 Voor- en nadelen van een groepsaanpak ....................................................................................... 36
4.6 Criteria voor doelmatig overleggen in groepsverband .................................................................. 36
4.7 Procesverliezen in het overleg ....................................................................................................... 36
4.7.1 Procesverliezen door ongelijke inbreng en invloed ................................................................. 36
4.7.2 Procesverliezen door zelfcensuur ............................................................................................ 37
4.7.3 Procesverliezen door slechte structurering ............................................................................. 37
4.7.4 Procesverliezen door conflicten ............................................................................................... 38
4.7.5 Overleggen in virtuele groepen ................................................................................................ 38
4.8 Verbeteren van het overleg in groepen ......................................................................................... 38
4.8.1. Brainstormen ........................................................................................................................... 38
4.8.2. Delphi-techniek ....................................................................................................................... 39
4.8.3. Structurering van het overleg.................................................................................................. 39
4.9 Leidinggeven aan het overleg......................................................................................................... 40
4.10 Samenwerken en overleggen in zelfsturende en virtuele teams ................................................. 40
© Noordhoff bv 4
,5 Communicatie in de organisatie
5.1 Communicatie ................................................................................................................................ 42
5.1.1 Schriftelijke communicatie ....................................................................................................... 42
5.1.2 Mondelinge communicatie ...................................................................................................... 42
5.1.3 Non-verbale communicatie ...................................................................................................... 42
5.2 Het communicatieproces ............................................................................................................... 42
5.3 Aspecten van communicatie .......................................................................................................... 44
5.4 Communicatie in organisatie .......................................................................................................... 44
5.4.1 Formele communicatie............................................................................................................. 44
5.4.2 Informele communicatie .......................................................................................................... 44
5.5 Belemmeringen in de communicatie ............................................................................................. 45
5.5.1 De zender ................................................................................................................................. 45
5.5.2 Medium en ruis ........................................................................................................................ 45
5.5.3 De ontvanger ............................................................................................................................ 46
5.5.4 De feedback .............................................................................................................................. 46
5.6 Tekorten in de formele communicatie ........................................................................................... 47
5.7 Verbeteren van de communicatie .................................................................................................. 48
5.7.1 Verbeteren van de interpersoonlijke communicatie ............................................................... 48
5.7.2 Metacommunicatie .................................................................................................................. 48
5.7.3 Verbeteren van de formele communicatie .............................................................................. 48
6 Macht en leiding
6.1 Macht en invloed ............................................................................................................................ 49
6.2 Machtsmiddelen ............................................................................................................................. 49
6.2.1 Positiegebonden machtsmiddelen ........................................................................................... 49
6.2.2 Persoonsgebonden machtsmiddelen ....................................................................................... 49
6.3 Machtsgebruik ................................................................................................................................ 50
6.4 Effecten van machtsgebruik ........................................................................................................... 51
6.5 Machtsgebruik als politiek middel.................................................................................................. 51
6.6 Machtsmisbruik .............................................................................................................................. 52
6.7 Leidinggeven in organisaties .......................................................................................................... 52
6.8 Effectief leidinggeven ..................................................................................................................... 53
6.8.1 Leidinggeven en persoonskenmerken...................................................................................... 53
6.8.2 Leiderschap en stijl van leidinggeven ....................................................................................... 54
6.8.3 Leiderschap en situatie............................................................................................................. 54
© Noordhoff bv 5
,6.9 Verbeteren van leidinggeven ......................................................................................................... 56
6.9.1 Het stellen van taakdoelen en management bij objectives ..................................................... 56
6.9.2 Participatieve leiding ................................................................................................................ 56
6.9.3 Transformationeel leiderschap ................................................................................................ 57
6.9.4 De narcistische leider ............................................................................................................... 57
6.9.5 Coachend leiderschap .............................................................................................................. 58
6.10 Invloed van leiderschap ................................................................................................................ 58
6.10.1 Externe invloeden................................................................................................................... 58
6.10.2 Interne invloeden ................................................................................................................... 58
7 Organisatiestructuur
7.1 Aanbrengen van structuur.............................................................................................................. 59
7.2 Verdelen van werkzaamheden ....................................................................................................... 59
7.2.1 Horizontale specialisatie........................................................................................................... 59
7.2.2 Verticale specialisatie ............................................................................................................... 59
7.2.3 Taakverruiming en taakverrijking ............................................................................................. 60
7.3 Functionele indeling ....................................................................................................................... 60
7.4 Afstemmen van werkzaamheden................................................................................................... 61
7.4.1 Onderlinge aanpassing ............................................................................................................. 61
7.4.2 Direct toezicht .......................................................................................................................... 61
7.4.3 Standaardisatie en formalisatie................................................................................................ 61
7.5 Groeperen van werkzaamheden .................................................................................................... 62
7.5.1 Functionele groepering ............................................................................................................ 62
7.5.2 Productgroepering ................................................................................................................... 62
7.5.3 Marktgroepering ...................................................................................................................... 62
7.5.4 Geografische groepering .......................................................................................................... 63
7.5.5 De gevolgen van groeperen ..................................................................................................... 63
7.6 Bevoegdheden en onderlinge verhoudingen ................................................................................. 63
7.6.1 Centralisatie.............................................................................................................................. 63
7.6.2 Decentralisatie.......................................................................................................................... 64
7.6.3 Keuze voor centralisatie en decentralisatie ............................................................................. 65
7.7 Aanvullende vormen van bevoegdheden en onderlinge verhoudingen ........................................ 65
7.8 Ontwerpen van communicatiekanalen .......................................................................................... 65
7.9 De mechanistische en organische structuur .................................................................................. 66
7.10 Ontwikkelingen in structurele vormgeving .................................................................................. 66
© Noordhoff bv 6
, 7.10.1 De eenvoudige structuur ........................................................................................................ 66
7.10.2 De functionele lijn-stafstructuur ............................................................................................ 67
7.10.3 Lijn-stafstructuur met P-, M- of G-groepering ....................................................................... 67
7.10.4 De divisionele structuur ......................................................................................................... 67
7.11 Ontwerpvraagstukken .................................................................................................................. 67
7.11.1 Balans tussen differentiatie en integratie .............................................................................. 67
7.11.2 Balans tussen centralisatie en decentralisatie ....................................................................... 68
7.11.3 Balans tussen standaardisatie en onderlinge aanpassing ...................................................... 68
8 Organisatiecultuur
8.1 Het begrip cultuur .......................................................................................................................... 69
8.2 De organisatiecultuur ..................................................................................................................... 69
8.3 Typen organisatiecultuur................................................................................................................ 69
8.3.1 De typologie van Harrison en Handy ........................................................................................ 70
8.3.2 De typologie van Deal en Kennedy........................................................................................... 70
8.3.3 De typologie van Kets de Vries en Miller ................................................................................. 71
8.4 Organisatiecultuur en effectiviteit ................................................................................................. 71
8.5 Vaststellen van de cultuur van organisaties ................................................................................... 71
8.5.1 Symbolen .................................................................................................................................. 72
8.5.2 Helden ...................................................................................................................................... 72
8.5.3 Rituelen .................................................................................................................................... 72
8.5.4 Waarden en grondbeginselen .................................................................................................. 72
8.6 De ontwikkeling van organisatiecultuur ......................................................................................... 73
8.7 Overdragen van de organisatiecultuur ........................................................................................... 73
8.8 Organisatiecultuur en nationaliteit ................................................................................................ 73
8.8.1 Acceptatie van machtsafstand ................................................................................................. 73
8.8.2 Individualisme versus collectivisme ......................................................................................... 73
8.8.3 Masculiniteit versus femininiteit .............................................................................................. 74
8.8.4 Vermijding van onzekerheid..................................................................................................... 74
8.8.5 Conclusies onderzoek van Hofstede ........................................................................................ 74
8.9 Cultuurgebonden kijk op organisaties ............................................................................................ 74
8.10 Veranderen van de organisatiecultuur......................................................................................... 75
8.10.1 Mogelijkheid om cultuur te veranderen ................................................................................ 75
8.10.2 Activiteiten om te komen tot cultuurverandering ................................................................. 75
© Noordhoff bv 7
,9 Besluitvorming in organisaties
9.1 Kenmerken van problemen ............................................................................................................ 76
9.1.1 Eenvoudig versus complex. ...................................................................................................... 76
9.1.2 Zekerheid versus onzekerheid.................................................................................................. 76
9.1.3 Gelijke versus tegenstrijdige belangen..................................................................................... 76
9.1.4 Typen problemen ..................................................................................................................... 76
9.2 Gebieden van besluitvorming in organisaties ................................................................................ 77
9.2.1 Besluitvorming op strategisch gebied ...................................................................................... 77
9.2.2 Besluitvorming op organisatorisch gebied ............................................................................... 77
9.2.3 Besluitvorming op operationeel gebied ................................................................................... 77
9.2.4 Kenmerken van strategische, tactische en operationele besluitvorming ................................ 78
9.3 Problemen in de besluitvorming .................................................................................................... 78
9.3.1 Aard van de problematiek ........................................................................................................ 78
9.3.2 Aard van de beslissers .............................................................................................................. 78
9.3.3 Aard van organisaties ............................................................................................................... 79
9.4 Tekorten in de besluitvorming ....................................................................................................... 79
9.4.1 Probleemsignalering ................................................................................................................. 79
9.4.2 Vaststellen van de aard van het probleem............................................................................... 79
9.4.3 Ontwerpen van oplossingen..................................................................................................... 80
9.4.4 Beoordelen van de bruikbaarheid van de oplossingen en het nemen van een besluit ........... 80
9.4.5 Uitvoering en evaluatie ............................................................................................................ 80
9.5 Besluitvormingsmodellen ............................................................................................................... 80
9.5.1 Besluitvorming als rationeel proces ......................................................................................... 80
9.5.2 Besluitvorming als beperkt-rationeel proces ........................................................................... 80
9.5.3 Het vuilnisvatmodel.................................................................................................................. 81
9.5.4 Besluitvorming als politiek proces............................................................................................ 81
9.5.5 Besluitvorming en ongemerkte controle ................................................................................. 81
9.6 Strategische besluitvorming ........................................................................................................... 81
9.7 Model voor strategieformulering ................................................................................................... 82
9.7.1 Vaststellen van het huidige strategische profiel ...................................................................... 82
9.7.2 Vaststellen van de strategische kloof ....................................................................................... 82
9.7.3 Vaststellen van de strategische keuzemogelijkheden ............................................................. 82
9.7.4 Keuze van strategie .................................................................................................................. 83
9.7.5 Uitwerken in deelplannen ........................................................................................................ 83
9.8 Organisatie van de strategische besluitvorming ............................................................................ 83
© Noordhoff bv 8
,10 Stress en conflicten
10.1 Psychische belasting ..................................................................................................................... 84
10.1.1 Stress op het werk .................................................................................................................. 84
10.1.2 Burn-out ................................................................................................................................. 84
10.2 Werkgerelateerde oorzaken van stress en burn-out ................................................................... 85
10.2.1 Aard van het werk: werkdruk, autonomie ............................................................................. 85
10.2.2 Onderlinge relaties ................................................................................................................. 85
10.2.3 Rolonduidelijkheid en rolconflicten ....................................................................................... 86
10.2.4 Verantwoordelijkheid en toekomstperspectief ..................................................................... 86
10.3 Persoonsgerelateerde oorzaken van stress en burn-out ............................................................. 86
10.3.1 Combinatie werk en zorgtaken .............................................................................................. 86
10.3.2 Persoonskenmerken............................................................................................................... 87
10.3.3 Omgaan met spanning ........................................................................................................... 87
10.4 Voorkomen of bestrijden van stress en burn-out ........................................................................ 87
10.4.1 Verminderen van werkdruk en vergroten van de regelruimte .............................................. 87
10.4.2 Verschaffen van sociale steun ................................................................................................ 88
10.4.3 Verschaffen van duidelijke werksituatie ................................................................................ 88
10.4.4 Verminderen van werkonzekerheid en beheersbaar maken van verantwoordelijkheid ...... 88
10.4.5 Individuele maatregelen......................................................................................................... 88
10.5 Fysieke belasting........................................................................................................................... 89
10.6 Verminderen van fysieke belasting .............................................................................................. 89
10.7 Conflicten op het werk ................................................................................................................. 89
10.7.1 Typen conflictbronnen ........................................................................................................... 89
10.7.2 Conflictbronnen...................................................................................................................... 89
10.8 Conflicthantering .......................................................................................................................... 90
10.8.1 Vechten .................................................................................................................................. 90
10.8.2 Samenwerken ......................................................................................................................... 90
10.8.3 Compromis zoeken ................................................................................................................. 90
10.8.4 Vermijden ............................................................................................................................... 90
10.8.5 Toegeven ................................................................................................................................ 91
10.9 Condities die van invloed zijn op de vorm van conflicthantering ................................................ 91
10.10 Escalatie van conflicten .............................................................................................................. 91
10.11 Conflictmanagement .................................................................................................................. 92
10.11.1 Indirecte interventies ........................................................................................................... 92
10.11.2 Directe interventies .............................................................................................................. 92
© Noordhoff bv 9
, 11 Veranderen van organisaties
11.1 Noodzaak tot veranderen............................................................................................................. 93
11.2 Oorzaken voor verandering .......................................................................................................... 93
11.2.1 Externe oorzaken.................................................................................................................... 93
11.2.2 Interne oorzaken .................................................................................................................... 94
11.3 Beslissing om te veranderen ........................................................................................................ 94
11.4 Geplande organisatie- verandering .............................................................................................. 94
11.4.1 Oriëntatie ............................................................................................................................... 94
11.4.2 Bepalen van de verandering................................................................................................... 94
11.4.3 Het opstellen van een plan van aanpak ................................................................................. 95
11.4.4 Uitvoeren van het plan van aanpak ....................................................................................... 95
11.4.5 Evalueren van de verandering ................................................................................................ 95
11.5 Aangrijpingspunten van verandering ........................................................................................... 96
11.5.1 Veranderingen in de inrichting ............................................................................................... 96
11.5.2 Veranderingen in de interne afstemming .............................................................................. 96
11.5.3 Verandering in de externe afstemming ................................................................................. 96
11.6 Twee benaderingen van geplande verandering ........................................................................... 96
11.6.1 De ontwerpbenadering .......................................................................................................... 96
11.6.2 De ontwikkelingsbenadering .................................................................................................. 97
11.6.3 Verschillen en effecten ........................................................................................................... 97
11.7 Belemmeringen in het veranderproces........................................................................................ 97
11.7.1 Organisatorische tekorten...................................................................................................... 97
11.7.2 Individuele weerstanden ........................................................................................................ 98
11.7.3 Veranderingsbereidheid ......................................................................................................... 98
11.8 Rol van het management bij veranderprocessen......................................................................... 99
11.8.1 Bepalen van de gewenste situatie.......................................................................................... 99
11.8.2 Vaststellen van de veranderingen die nodig .......................................................................... 99
11.8.3 Plannen, sturen en bijsturen van het veranderingsproces .................................................... 99
11.9 Scheppen van een veranderingsorganisatie .............................................................................. 100
11.9.1 Het stuurgroep-werkgroepenmodel .................................................................................... 100
11.9.2 Uitvoering van veranderingen .............................................................................................. 100
11.10 Weerstand verkleinen en draagvlak vergroten ........................................................................ 101
© Noordhoff bv 10
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Noordhoff. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €15,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 75057 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen