In deze samenvatting is de voorgeschreven literatuur uit boek samengevat evenals de voorgeschreven arresten, de uitwerkingen van de werkgroepen en aantekeningen uit de hoorcolleges. De samenvatting is ingedeeld op basis van de voorgeschreven stof en de lessen per week. De samenvatting is geschreven...
Samenvatting materieel strafrecht
Week 1
Volgens de Hullu ligt de kern van schuld als bestanddeel, ook wel culpa, in
een verwijtbare aanmerkelijke onvoorzichtigheid. Deze verwijtbare
aanmerkelijke onvoorzichtigheid kan worden opgesplitst in twee
componenten. Enerzijds is er de objectieve of normatieve component.
Deze ziet op de aanmerkelijke onvoorzichtigheid. Hieraan is voldaan
wanneer de dader anders had moeten handelen. Of dit het geval is kan
mede aan de hand van de Garantenstellung worden bepaald. Wanneer
iemand zoals bijvoorbeeld in het verpleegster-arrest speciaal is opgeleid of
veel ervaring heeft omtrent hetgeen dat de oorzaak is van het strafbare
feit, dat geldt de Garantenstellung. Op basis van ervaring of opleiding of
hoedanigheid kan dan sneller worden aangenomen dat het handelen van
verdachte aanmerkelijk onvoorzichtig was en dat de verdachte dan ook
anders had moeten handelen. De tweede component is de subjectieve of
psychische component. Deze ziet op het feit dat de verdachte anders had
kunnen handelen. Wanneer is vastgesteld dat sprake is van een
aanmerkelijke onvoorzichtigheid mag er vanuit worden gegaan dat dit ook
verwijtbaar is tenzij er een beroep wordt gedaan op een
schulduitsluitingsgrond.
Black-out Arrest
De verdachte reed in haar auto en bij het nemen van de bocht verkeerde
de verdachte in een black-out waardoor zij op de verkeerde weghelft
terecht kwam. Hierdoor heeft er een botsing plaatsgevonden waarbij het
slachtoffer zwaar lichamelijk letsel heeft opgelopen.
Volgens de Hoge Raad komt het aan op het geheel van gedragingen van
de verdachte, de aard en ernst daarvan en de overige omstandigheden
van het geval om vast te stellen of verdachte aanmerkelijk onachtzaam is
geweest. Dat brengt mee dat niet in zijn algemeenheid valt aan te geven
of één verkeersopvatting voldoende kan zijn voor de bewezenverklaring
van schuld. Daarvoor zijn immers verschillende factoren van belang , zoals
de aard en de concrete ernst van de verkeersovertreding en de
omstandigheden waaronder die overtreding is begaan. Ook kan niet op
grond van de gevolgen van verkeersgedrag worden vastgesteld of er
sprake is van schuld.
Het Hof heeft vastgesteld dat het gedrag van verdachte in beginsel tot
gevolg kan hebben dat de verdachte zich aanmerkelijk onvoorzichtig heeft
gedragen en dat deze gedraging ook aan verdachte te wijten is. Dit kan
echter anders zijn wanneer er omstandigheden zijn aangevoerd en
aannemelijk zijn geworden waaruit volgt dat van schuld niet kan worden
gesproken.
,Volgens de Hoge Raad is het onbegrijpelijk dat het Hof zonder nadere
motivering de black-out redengevend heeft geacht voor de
bewezenverklaring dat verdachte aanmerkelijk onvoorzichtig heeft
gehandeld. Het hof heeft niets overwogen omtrent de mogelijkheid dat
door het krijgen van een onvoorziene black-out de gedragingen van
verdachte haar niet kunnen worden verweten. Nu het Hof dit niet in
overweging heeft genomen en ook niet aan de hand van bewijsmiddelen
heeft duidelijk gemaakt dat de burn-out wel aan verdachte te verwijten is,
is het oordeel van het Hof ontoereikend gemotiveerd.
Roekeloosheid
Recentelijk is roekeloosheid opnieuw gedefinieerd. De belangrijkste reden
daarvoor was dat de rechter slechts in heel specifieke gevallen bewezen
verklaart dat van roekeloosheid sprake is.
In het oude artikel 175 WVW was de definitie van roekeloosheid een
‘buitengewoon onvoorzichtige gedraging van de verdachte waarmee een
zeer ernstig gevaar in het leven is geroepen waarvan de verdacht zich
bewust was of dat had moeten zijn. De Hullu heeft hier kritiek op geuit en
gesteld dat de eis te strikt was en te ver af stond van het gewone
spraakgebruik omtrent het woord roekeloosheid. Ook Blom heeft kritiek
geuit op dit criterium voor roekeloosheid. Zo zou het toepassingsbereik
van het criterium te beperkt zijn omdat slechts in heel specifieke gevallen
bewezen werd verklaard dat van roekeloosheid sprake was.
De aanvulling van het criterium voor roekeloosheid is te vinden in art. 175
lid 2 WVW. Hierin staat dat er in elk geval sprake is van roekeloosheid
wanneer de gedraging tevens een gedraging zoals bedoeld in art. 5a WVW
is. Uitzondering is wel dat bij roekeloosheid het gevaar daadwerkelijk moet
zijn ingetreden bij de gedraging zoals bedoeld in art. 5a.
Door de nieuwe wettelijke regeling is er een nieuw bewijsprobleem
ontstaan. Het moet immers gaan om het opzettelijk zich zodanig in het
verkeer gedragen dat de verkeersregels in ernstige mate worden
geschonden, waardoor daarvan levensgevaar of gevaar voor zwaar
lichamelijk letsel voor een ander te duchten is. Deze specifieke opzet kan
ontbreken en is lastig aan te tonen in bepaalde situaties, bijvoorbeeld
wanneer de bestuurder onder invloed is van alcohol. Naar het idee van
Blom is het onvoldoende dat er één verkeersregel wordt geschonden
omdat er sprake moet zijn van meerdere schendingen voordat
roekeloosheid wordt aangenomen.
, Week 2
Met opzet wordt bedoeld willens en wetens handelen. Hieronder valt ook
het voorwaardelijk opzet, een vorm waarbij de verdachte de aanmerkelijke
kans op een bepaald gevolg welbewust aanvaardt. Voorwaardelijk opzet is
de minimumgrens van opzet. Dit moet je minimaal kunnen bewijzen om
iemand voor te opzet te veroordelen. Wanneer er sprake is van doelopzet
kan worden gesteld dat de verdachte willens en wetens heeft gehandeld
en dat hij het gevolg dat is ingetreden ook daadwerkelijk voor ogen had.
Bij voorwaardelijk opzet handelt de verdachte ook willens en wetens maar
neemt de verdachte de aanmerkelijke kans op een gevolg op de koop toe.
De verdachte staat er dan onverschillig tegenover of het gevolg intreedt of
niet.
Willens en wetens handelen bestaat uit twee componenten. Enerzijds
bestaat er de normatieve of objectieve component. Deze ziet op de vraag
of uit bepaalde normen en gedragingen valt af te leiden of de verdachte
opzettelijk heeft gehandeld. Anderzijds bestaat de subjectieve of
psychische component. Bij deze component gaat het om wat er zich in het
hoofd van verdachte omging ten tijde van de gedraging en of dit als opzet
kan worden gekwalificeerd.
HIV- arrest
De verdachte heeft in deze casus onbeschermd seksueel contact gehad
met het slachtoffer wetende dat hij geïnfecteerd is met HIV.
Volgens het hof is er bij seksueel contact met iemand die besmet is met
het Hiv-virus sprake van een aanmerkelijke kans dat ook de ander
hiermee geïnfecteerd raakt. Deze infectie leidt op zichzelf niet tot de dood
maar er bestaat een kans dat deze infectie AIDS kan veroorzaken. Volgens
het Hof is voor de vraag of sprake is van een aanmerkelijke kans de
waardering van de grootte van de kans niet beslissend maar vindt de
aanmerkelijke kans zijn vertaling in of de kans bestaat. In het onderhavige
geval staat vast dat verdachte ruim voor het seksueel contact was besmet
met het Hiv-virus, dat hij op de hoogte was van deze besmetting en de
risico’s kende die onbeschermd seksueel contact oplevert en alsnog dit
contact is aangedaan. Volgens het Hof kan op basis hiervan worden
gesteld dat de verdachte aldus willens en wetens de aanmerkelijke kans
heeft aanvaard dat het gevolg zou kunnen intreden. Er is dus sprake van
voorwaardelijk opzet.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper sanjacommandeur. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,09. Je zit daarna nergens aan vast.