Seksuologie TiU
Understanding Human Sexuality - Hyde
MechteldC
Seksuologie
Opmerking vooraf
ranje gekleurd.
- Alle kopjes zijn o
- Alle deelkopjes zijn lichtoranje g
ekleurd.
- Belangrijke termen zijn dikgedrukt.
- Extra termen en sommige opsommingen zijn schuingedrukt.
- Belangrijke personen zijn onderstreept.
- Alle afbeeldingen komen uit de slides van Seksuologie 2020-2021, tenzij anders
vermeld
-Hoofdstuk 1 - Seksualiteit in Perspectief-
Seksuologie is de wetenschappelijke studie van seksualiteit en is interdisciplinair. Het wordt
bestudeerd door biologen, psychologen, antropologen en artsen. Het kan gaan over geslacht,
seksuele gezondheid, functioneren, relaties, interacties, gedrag, genderidentiteit etc.
Sekse en gender
- Sekse (geslacht) refereert naar de seksuele anatomie en seksueel gedrag
- Gender refereert naar het zijn van een man of vrouw. Onderzoeken uit het boek gaan
vaak uit van het idee dat gender binair is, dus dat het slechts twee categorieën heeft;
man en vrouw.
- Seksueel gedrag veroorzaakt opwinding en verhoogt de kans op een orgasme.
Geschiedenis van seksualiteit
Tot ongeveer 100 jaar geleden gaf religie de meeste informatie die mensen hadden over
seksualiteit. Mensen van verschillende religies en tijden hebben andere ideeën over
seksualiteit:
- Oude Grieken: verklaarden het bestaan van homo- en heteroseksualiteit. Een mythe
ging dat mensen van oorsprong dubbele wezens (twee aan elkaar verboden) waren die
bestonden uit twee mannen, twee vrouwen of man en vrouw. Goden werden hier bang
van en besloten deze op te delen.
- 15e eeuwse Christenen: ze dachten dat natte dromen ontstonden doordat iemand
gemeenschap had met kleine, spirituele wezentjes. Degene die dit overkwam werd
beschouwd als heks.
- Moslims: seks is een van de beste dingen in het leven
- 19e eeuw: geneeskunde kwam op, waardoor een Medisch Model opkwam. Artsen waren
voornamelijk mannen. Ze gingen kijken naar negatieve of bizarre symptomen die ze niet
konden verklaren. Ze stelden dat seksuele handelingen die niet bijdroegen aan de
reproductie (zoals masturbatie) zorgden voor schade en waren bang dat dit soort
1
, Seksuologie TiU
Understanding Human Sexuality - Hyde
MechteldC
gedragingen zich zouden verspreiden over de mensheid. De attitudes van deze
mannelijke artsen waren biased tegenover vrouwen en dit was zelden positief.
Deze religieuze ideeën hebben en hadden een enorme impact.
Belangrijke seksonderzoekers
- Sigmund Freud: was arts en de grondlegger van psychiatrie en psychoanalyse. Volgens
hem is seksualiteit de primaire kracht in de motivatie van al het menselijk gedrag en de
belangrijkste oorzaak van alle vormen van neurose. In deze tijd, de Victoriaanse Tijd
waren de normen rond seks erg rigide en onderdrukkend.
- Henry Havelock Ellis: was net als Freud arts en leefde in de Victoriaanse Tijd en schreef
Studies in the Psychology of Sex. Hij was de voorloper van het moderne seksonderzoek,
zo stelde hij:
- Vrouwen zijn net als mannen seksuele wezens
- Masturbatie is iets wat veel mensen doen
- Fysieke en psychologische factoren spelen een rol in seksuele problemen
- Seksuele afwijkingen van de norm zijn vaak onschadelijk en moeten
geaccepteerd worden
- Richard von Krafft-Ebing: was psychiater en schreef Psychopathia Sexualis: eine
Klinisch-Forensische Studie. Hij beschreef seksuele stoornissen gebaseerd op de
ervaringen van patiënten. Hij bedacht de termen sadisme, masochisme, pedofilie,
homoseksualiteit en heteroseksualiteit en definieerde de fetish als: de seksuele
aantrekkingskracht tav fysieke objecten en menselijke delen zoals voeten en tenen. Hij
behandelde masturbatie en abnormale seksuele symptomen die hij perversies noemde:
ongewone en extreme seksuele drang en gedragingen.
- Magnus Hirschfeld: oprichter van het eerste seksinstituut. Hij heeft de eerste
grootschalige seksenquête opgezet waarbij gegevens van 10.000 mensen werden
verzameld op een vragenlijst met 130 items, helaas is bijna alles vernietigd door de
Nazi’s. Hij bedacht de term travestiet.
- Alfred Kinsey: was zoologist, entomologist en seksuoloog en de oprichter van het
Institute of Sex Research. Hij schreef Sexual Behavior in the Human Male en Sexual
Behavior in the Human Female, beter bekend als de Kinsey Reports. De Kinsey Scale
meet seksuele geaardheid op een 7-puntsschaal.
- Masters and Johnson: voerden het bekendste observationele seksonderzoek uit. Tijdens
deze 8-jarige studie hebben ze 10.000 cycli van orgasmes hebben bekeken. Studeerden
de fysiologie van seksuele responses en seksuele stoornissen. Ze waren kritisch op
Freud. Ze schreven Human Sexual Response en Human Sexual Inadequacy.
2
, Seksuologie TiU
Understanding Human Sexuality - Hyde
MechteldC
In een tijdlijn:
De media
De media in Amerika speelt dezelfde rol als religie in in voorgaande eeuwen. Er zijn
verschillende theorieën over hoe de media ons kan beïnvloeden:
- Cultivation theory: focust op het idee dat mensen beginnen te denken dat wat ze zien
op televisie en in andere media weergeeft wat in het echte leven in onze cultuur gebeurt.
- Framing theorie: de media geeft aandacht aan bepaalde onderwerpen en laat anderen
liggen, wat suggereert hoe we moeten denken of de problemen moeten framen.
- Sociaal cognitieve theorie: analyseert hoe de media ons gedrag, gedachten en affect
(emoties) beïnvloeden door processen als modeling, imitatie en identificatie.
- Selectiviteit: het principe dat mensen slechts aan bepaalde media en diens
boodschappen aandacht geven en anderen links laten liggen.
- Reinforcing spiral theory: iemands sociale identiteiten en ideologieën voorspellen
iemands mediagebruik en mediagebruik beïnvloedt onze identiteit en ideeën
- Differential susceptibility: niet iedereen reageert hetzelfde op dezelfde
mediablootstelling.
Cross-culturele perspectieven van seksualiteit
Culturele psychologen definiëren cultuur als het deel van de omgeving dat gemaakt wordt door
mensen, waaronder de set betekenissen die een groep aanneemt; deze faciliteren sociale
coördinatie, maken duidelijk waar de grenzen tussen groepen liggen en maken het leven
voorspelbaar.
Er zijn drie soorten culturen:
- Individualistische culturen: benadrukken independentie en autonomie en individuele
rechten
- Collectivistische culturen: benadrukken interdependentie en verbindingen tussen
mensen. De groep is belangrijker dan het individueel.
3
, Seksuologie TiU
Understanding Human Sexuality - Hyde
MechteldC
- Eerculturen: benadrukken “face”; dit is iemands reputatie en het respect of de eer die
mensen tonen naar anderen. In een eercultuur is het soms logisch om een vrouw dood
te stenigen wanneer ze overspel heeft gepleegd, omdat ze de eer in die cultuur
geschonden heeft.
Etnocentrisme beïnvloedt ons begrip van menselijk seksueel gedrag. Veel hebben ervaring
met seksualiteit in slechts een cultuur en zien dat dus ook als “normaal”.
Uit onderzoek is gebleken dat alle maatschappijen seksueel gedrag op een bepaalde manier
reguleren, maar dat de manier waarop heel erg kan verschillen. Zo is incest eigenlijk overal
taboe, evenals verkrachting.
In Westerse culturen is zoenen vanuit romantisch of seksueel perspectief heel normaal, terwijl
andere culturen dit niet doen of heel anders. Cunnilingus (beffen) is bij ons heel normaal en in
een paar andere culturen ook. In sommige culturen is het normaal om elkaar pijn te doen,
bijvoorbeeld door stukjes van de wenkbrauwen van de partner af te bijten. De frequentie
verschilt ook per cultuur, van één of twee keer per maand tot meerdere keren op een avond.
De attitude jegens masturbatie verschilt ook; sommige culturen tolereren of moedigen
masturbatie in de kindertijd aan, terwijl anderen het op iedere leeftijd afzweren. Echter wordt het
in bijna alle culturen wel gedaan.
In sommige culturen wordt seks voor het huwelijk aangemoedigd, terwijl het in andere culturen
verboden is. De Siwans in Egypte verwijderen de clitoris van een meisje wanneer ze 7 of 8 is
zodat ze minder in de verleiding komt doordat seks minder plezierig zal zijn. Ze trouwt meestal
rond 12 of 13 jaar, om zo minder in de verleiding te komen om seks voor het huwelijk te
hebben. Buitenechtelijke seks wordt in de meeste culturen niet aangemoedigd of het is
verboden.
Seks met partners van hetzelfde geslacht (homoseksualiteit) bestaat ook in verschillende
culturen. In sommige culturen is het verboden, terwijl anderen het toestaan en weer anderen het
aanmoedigen. Mensen uit Denemarken, Nederland en Zweden hebben de meest positieve
attitudes. Attitudes zijn het negatiefst in landen als Kroatië, Polen en Portugal. Er lijken twee
regels te zijn:
- Same-gender seksueel gedrag wordt bijna universeel gevonden in alle culturen
- Het is nooit de voornaamste vorm van seksueel gedrag in volwassenen.
Het verschilt per cultuur op welke lichaamsdelen de nadruk ligt wanneer gekeken wordt naar
aantrekkelijkheid. Voor sommige is het de vorm van de oren, voor anderen de schaamlippen.
Wat bijna universeel lijkt is dat een slechte huidskleur onaantrekkelijk is.
4
