Arbeidsrecht in de praktijk
Twaalfde druk
,Inhoudsopgave
1. De arbeidsovereenkomst ....................................................................................................................... 3
2. Uitvoering van de arbeidsovereenkomst................................................................................................ 6
3. Einde van de overeenkomst (deel 1) ...................................................................................................... 9
4. Einde van de overeenkomst (2) + afwikkeling ...................................................................................... 11
5. CAO en medezeggenschap ................................................................................................................... 14
6. Procedures in het arbeidsrecht ............................................................................................................ 17
7. Arbeidsomstandigheden ...................................................................................................................... 20
Demi Matena – RE2B 2
Arbeidsrecht – Major 3.2
, 1. De arbeidsovereenkomst
Waarom arbeidsrecht:
à Beschermingsgedachte voor de werknemer.
De werkgever staat volgens de wet wat hoger en sterker in zijn recht dan dat de werknemer
staat. De werknemer krijgt daarom allerlei beschermende wetgeving om de werknemer en
werkgever een beetje op één lijn te krijgen.
Arbeidsrecht kent veelal regels van dwingend recht, er kan dus niet van worden afgeweken.
Wordt er wel ten nadele van de werknemer afgeweken dan is de regeling
nietig/vernietigbaar.
Ook is er bij het arbeidsrecht sprake van driekwart dwingend recht, hierbij is afwijking ten
nadele van de werknemer alleen toegestaan bij CAO.
Kenmerken van een arbeidsovereenkomst:
• Er moet arbeid worden verricht, o.g.v. art. 7:610 BW;
• Er moet sprake zijn van een gezagsverhouding;
• Er moet sprake zijn van loon, o.g.v. art. 7:616 BW;
• De arbeid moet persoonlijk worden verricht, o.g.v. art. 7:659 BW;
• Het moet gaan om een zekere tijd, o.g.v. art. 7:610a BW en 7:610b BW (komt in
praktijk minder erg aan de orde).
Verschillen tussen het arbeidsrecht en de andere bijzondere overeenkomsten:
Overeenkomst van opdracht
• Geen sprake van een gezagsverhouding tussen opdrachtgever en opdrachtnemer;
• De opdrachtnemer heeft geen plicht om arbeid persoonlijk te verrichten.
Aanneming van werk
• Gericht op het stand brengen van werk van stoffelijke aard;
• Tussen aannemer van werk en de opdrachtgever is geen sprake van een
gezagsverhouding;
• De aannemer van werk is niet verplicht om arbeid persoonlijk te verrichten.
Wettelijke vermoedens: bewijspositie werknemer:
• Art. 7:610a BW à Inzake het bestaan van een arbeidsovereenkomst
• Art. 7:610b BW à Inzake de omvang van een arbeidsovereenkomst (hoeveel uren?)
Varianten arbeidsovereenkomsten:
• Voor onbepaalde tijd;
• Voor bepaalde tijd, art. 7:667 BW;
• Oproepkrachten;
- Voorovereenkomst
- Arbeidsovereenkomst met uitgestelde prestatieplicht
• Uitzendovereenkomst, art. 7:690 BW;
• Payrolling (= de driehoeksverhouding waarbij de payrollonderneming een
arbeidsovereenkomst sluit met een werknemer om die werknemer vervolgens ter
beschikking te stellen aan een derde om onder diens toezicht en leiding werkzaam te
zijn).
Demi Matena – RE2B 3
Arbeidsrecht – Major 3.2
,Arbeidsovereenkomst voor een bepaalde tijd:
• Eindigt van rechtswege bij de bereikte bepaalde tijd, o.g.v. art. 7:667 lid 1 BW;
• Is kalendermatig of project gebonden;
• Tussentijdse opzegging, o.g.v. art. 7:667 lid 3 BW, is alleen mogelijk indien schriftelijk
overeengekomen tussen partijen;
• Stilzwijgende voortzetting, o.g.v. art. :668 lid 4 BW;
• Ketenregeling en aanzegverplichting.
Bijzondere arbeidsverhoudingen:
• Statutair bestuurder à (benoeming, duale karakter, en ontslag en schorsing)
De statutair bestuurder is uit hoofde van zijn statutaire positie rechtsgeldig
vertegenwoordiger van de vennootschap, zowel intern als extern. Dit kan een
rechtspersoon of een natuurlijk persoon zijn à blz 55 boek;
• Grensoverschrijdende arbeidsovereenkomsten (bijvoorbeeld: werknemer woont in
Duitsland, maar werkt in Nederland. Of andersom) --. Blz 58 boek;
• Arbeidsovereenkomst met AOW-gerechtigde à blz 63 boek;
• Deeltijd huishoudelijk personeel (alfahulpen en werksters, maar ook zorgverleners die
op een persoonsgebonden budget bij particulieren werken). Werkt dit soort
personeel minder dan 4 dagen per week bij een werkgever, dan vallen zij onder de
bescherming van het arbeidsrecht en de sociale zekerheid uitgesloten à Blz 63 boek.
Invloeden op de arbeidsovereenkomst:
• Europees en Nederlands arbeidsrecht;
• De Grondrechten, zoals gelijke behandelingen en privacy;
• Goed werknemer/werkgeverschap, o.g.v. art. 7:611 BW;
• Collectieve regelingen (CAO, OR en interne regelingen).
Sollicitatiefase en totstandkoming van de arbeidsovereenkomst:
• Beginselen;
• Sollicitatiefase (werving en selectie en de afronding van de sollicitatiefase);
• Afbreken van de onderhandelingen;
• Aangaan van de arbeidsovereenkomst (minderjarigen? Vanaf 16 jaar kun je zelf een
arbeidsovereenkomst aangaan, jonger dan 16 heb je toestemming nodig van een
wettelijke vertegenwoordiger);
• Informatieplicht werkgever, o.g.v. art. 7:655 BW.
Proeftijd:
à o.g.v. Art. 7:652 BW.
De proeftijd is een grote mate van inbreuk op het ontslagrecht, daarom gelden er veel
voorschriften.
• De proeftijd moet schriftelijk zijn overeengekomen;
• De proeftijd moet voor beide partijen gelijk zijn;
• Het contract, na de proeftijd, moet langer dan 6 maanden zijn. Zal het contract 6
maanden of korter zijn, dan is er geen proeftijd mogelijk;
• De duur van de proeftijd is afhankelijk van de duur van het contract.
Demi Matena – RE2B 4
Arbeidsrecht – Major 3.2
, De proeftijd is een regeling van driekwart dwingend recht. Wanneer er in strijd met dit artikel
wordt gehandeld heeft het als sanctie dat de regeling nietig is (=nietigheid), o.g.v. lid 8.
Verder bepaalt lid 7 een paar uitzonderingen waarbij je per CAO vanaf kan/mag wijken.
Demi Matena – RE2B 5
Arbeidsrecht – Major 3.2
