samenvatting van het vak Inleiding Bestuurskunde P1 jaar 1 Integrale veiligheidskunde Avans met daarin begripsbepalingen samenvatting van de voorgeschreven literatuur
Kenmerken Nederlands openbaar bestuur:
- Nederland is een constitutionele monarchie
- Nederland is een rechtsstaat
- Nederland kent een gedeeltelijke scheiding der machten
- Nederland heeft een scheiding tussen kerk en staat
- Nederland i heeft een parlemantairstelsel.
Constitionele monarchie : koning is gebonden aan de wet.
Parlement: 1e + 2e kamer
Regering: ministers+ koning
Portefeuille: betreft het geheel van verwante beleidsterreinen en/of vraagstukken waarvoor een
bewindspersoon (minister of staatssecretaris) verantwoordelijk is.
Regeer akkoord: na de formatie komt het nieuwe kabinet eenmaal bijeen om, voor zover dat nog
nodig is, het regeerakkoord te onderschrijven. Het regeerakkoord behelst de afspraken tussen de
coalitiepartijen over het te voeren regeringsbeleid. Hier zijn de fracties van de coalitiepartijen in de
tweede kamer wal aan gebonden maar die in de eerste kamer niet.
Minister zonder portefeuille was oorspronkelijk bedoeld om het de minister-president mogelijk te
maken zich aan zijn coördinerende taken te wijden zonder ook nog een volwaardig ministerie onder
zich te hebben.
Minister-president is de voorzitter van de ministerraad. Zijn bevoegdheden: het zelfstandig
vaststellen van de agenda van de ministerraad. Hij maakt deel uit dan de Europese raad.
Ministerraad: de minister raad wordt gevormd door de gezamenlijke ministers. De ministerraad
heeft tot taak te beraadslagen en namens het kabinet, dat behalve ut ministers ook uit de
staatssecretarissen bestaat te besluiten over het algemene regeringsbeleid en deze te bevorderen.
Algemeen regeringsbeleid: de voorstellen van wet de ontwerpen van algemene maatregelen van
bestuur, de bekrachtiging ban door de Staten-Generaal aangenomen initiatiefwetsvoorstellen, nota’s
belangrijke benoemingen en internationale verdragen.
Verschil tussen raden en commissies: een onderraad een meer blijvend karakter heeft; en een
commissie blijft vaak voor de duur van de zittende regering.
Staatssecretaris: maakt geen deel uit van de ministerraad, houd zich bezig met zijn portefeuille.
Ministers van staat: dienen in bepaalde situaties, zoals tijdens kabinetsformaties, het staatshoofd of
de regering advies te geven.
Recht van amendement: de tweede kamer heeft het recht wijzigingen in wetsontwerpen aan te
brengen: het recht van amendement.
Algemene maatregelen van bestuur: koninklijke besluiten, at wil zeggen besluiten van de kroon of
de regering die voor iedereen geldend zijn: algemeen verbindend.
Beschikkingen zijn vooral benoemingen van ministers, burgemeesters en hoge ambtenaren. In dat
geval brengt de raad van state geen advies uit en is er geen sprake van een algemeen verbindend
voorschrift.
Ministeriele regelingen: bindende besluiten die een individuele minister kan nemen.
Als lijsten minder stemmen hebben gehaald dan de kiesdeler, je niet in aanmerking komt voor de
toewijzing van restzetels. De kiesdeler is het totaal aantal uitgebrachte stemmen gedeeld door 150,
het aantal kamer zetels.
Politieke partijen kunnen niet tussentijds Kamerleden hun zetel afnemen. Ook kunnen Kamerleden
niet gerechtelijk worden vervolgd wegens uitspraken die zij tijdens een vergadering van een van de
kamers hebben gedaan; zij genieten parlementaire onschendbaarheid.
Twee hoofdtaken tweede kamer:
1. Wetgeving en controle
, Recht van initiatief: leden uit de tweede kamerzelf de mogelijkheid om wetsvoorstellen in te dienen.
Recht van interpellatie: ieder lid, nadat de kamer daarmee heeft ingestemd, kan een discussie
aangaan met een bewindspersoon over een onderwerp dat ‘vreemd is aan de orde van de dag’: dat
niet op de agenda staat. (om controlerende functie uit te oefenen)
Recht van enquête: de commissie die met het onderzoek wordt belast, op grond van de wet, de
bevoegdheid heeft om getuigen en deskundigen onder ede te verhoren en indien zij weigerachtig zijn
te gijzelen. Soort parlementaire ondervraging.
Verschillend eerste en tweede kamer:
De eerste kamer beschikt niet over het recht van initiatief en ook niet over het recht van
amendement en de tweede kamer wel. Ook beschikt de eerste kamer niet over het mondelinge
vraagrecht. De overeenkomst is dat ze beide als hoofdtaken controle en wetgeving hebben.
Hoge colleges van staat: de raad van state+ de algemene rekenkamer de nationale + ombudsman +
Staten-Generaal. De raad doet een aanbeveling voor de benoeming van leden en wordt voor de
benoeming van de vicepresident gehoord.
3 taken van de raad van state:
1. Tijdelijke uitoefening van het koninklijk gezag wanneer een troonopvolger ontbreekt
2. Advisering over wetsvoorstellen ontwerpen van algemene maatregelen van bestuur,
voorstellen toet goedkeuring of opzegging van een verdrag en ontwerpen van koninklijke
besluiten tot vernietiging.
3. Uitspraken in geschillen van bestuur, dat wil zeggen geschillen tussen burgers en overheid en
geschillen tussen verschillende overheden.
Rechtmatigheids- en doelmatigheidscontrole: de algemene rekenkamer heeft als taak de
ontvangsten en uitgaven van het rijk te onderzoeken. Dat onderzoek betreft rechtmatigheids- en
doelmatigheidsonderzoeken van de ontvangsten en uitgaven. Het rechtvaardigheidsonderzoek heeft
betrekking op de vraag of de verplichtingen, uitgaven en ontvangsten in overeenstemming zijn met
de begrotingswetten. Het doelmatigheidsonderzoek is gericht op het tegengaan van verspilling van
middelen.
De nationale ombudsman heeft als eerste taak de klachten van burgers te beoordelen en waar
mogelijk op te lossen. Als tweede taak heeft hij het verstrekken van informatie over de relatie
tussenoverheid en burger en het bijdragen aan de vervetering van die relatie.
Colleges van advies:
Sociaal economische raad: (SER) taken: het op aanvraag of op eigen initiatief adviseren van
de regering over sociale en economische aangelegenheden en het bevorderen van het
bedrijfsleven, boor zover dit van algemeen belang is.
Wetenschappelijke raad: (WRR) taken:
1. De regering wetenschappelijk gefundeerde informatie te verschaffen over
ontwikkelingen die de samenleving op langere termijn kunnen beïnvloeden en over de
problemen die daarbij te verwachten zijn.
2. De ontwikkeling van een wetenschappelijk kader dat de regering in staat stelt
prioriteiten te stellen en een samenhangend beleid te voeren.
3. De bevordering van toekomstonderzoek en planning op lange termijn.
Kaderwet adviescolleges: de kern van dit stelsel wordt gevormd door de scheiding van advies en
overleg en de versterking van de politieke aansturing van adviescolleges. Hiertoe is in de kaderwet
adviescolleges het verkeer tussen regering, kamers en adviescolleges opnieuw worm gegeven.
Volgens deze wet berust de coördinatie van het adviesstelsel bij de minister van binnenlandse zaken.
Centraal plan bureau: (CPB) verricht werkzaamheden ten behoeve van de jaarlijkse opstelling van
het centraal economisch plan. Verder brengt het adviezen uit over algemene vragen die zich bij dit
plan voor doen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper robinendstra. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,63. Je zit daarna nergens aan vast.