H6. De tijd van regenten en vorsten
§1. De ontwikkeling van handelskapitalisme en wereldeconomie.
In de tijd van regenten en vorsten
- NL was een republiek vanaf 1588: Regering door regenten (burgers/bestuurders van steden
en gewesten)
- Andere landen werden geregeerd door vorsten.
Machtigste landen in 1650:
- Republiek der zeven Verenigde Nederlanden - Door de handel
- Frankrijk - Door politiek
Banda-eilanden
De Bandanezen hielden zich niet aan hun belofte, om muskaatnoten alleen aan Nederlanders te
verkopen. Een Nederlandse kapitein ging daarom in 1609 naar de Banda-eilanden. Hij en zijn 46
mannen werden neergestoken. Jan Pieterszoon Coen ging in 1621 naar de Banda-eilanden om wraak
te nemen en de handel veilig te stellen. Hij liet dorpen in brand steken en Bandanezen als slaaf
wegvoeren. Hij liet de Bandanezen vervangen door mensen die wel trouw waren.
Doel van de slagpartij: Handel veilig stellen
Gevolg van de verovering van de Banda-eilanden:
VOC
De concurrentie van handelslieden onderling werd groot, waardoor de winst erg daalde.
De Staten-Generaal liet daarom de VOC oprichten. De VOC kreeg het monopolie op de handel in
Azië. De VOC mocht:
- Verdragen sluiten met vorsten
- Oorlog voeren
- Veroverde gebieden besturen
Kenmerken handelskapitalisme (VOC hoorde bij handelskapitalisme)
- Winst d.m.v. handel
- Werkgevers zijn kooplieden. Ze lieten producten maken door huisnijverheid (thuis-
werkenden)
- De winst wordt deels geïnvesteerd in de onderneming, waardoor het bedrijf groeit.
- De eigenaren van zo’n bedrijf gaven niet altijd de leiding.
De VOC had aandelen uitgegeven. Die aandeelhouders waren de eigenaren. Het bedrijf werd
geleid door de Heren Zeventien. In Azië was een gouverneur-generaal de hoogste baas. Zij
traden soms hard op tegen de lokale bevolking. (VB: Jan Pieterszoon Coen)
Batavia en Java
In 1618 liet Coen de Javaanse stad Jakarta platbranden. Op de restanten bouwde hij een nieuwe
stad: Batavia.
De VOC bestuurde veel gebieden op Java. De VOC stichtte factorijen (handelsposten).
Driehoekshandel
Europese producten naar West-Afrika →
Afrikaanse slaven naar Amerika →
Amerikaans goud, zilver, suiker, tabak naar Europa.
Door de handel raakten gebieden over de hele wereld met elkaar verbonden. De driehoekshandel
zorgde voor een wereldeconomie.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper kimberlyvanboven. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.