Autismespectrumstoornis (ASS)
- Ontwikkelingsstoornis: vanaf vroeg in de ontwikkeling gaat het anders
- Prikkelverwerkingsstoornis: het lijkt alsof prikkels anders binnen komen en/of verwerkt
worden
- Pervasieve stoornis: problemen op allerlei ontwikkelingsgebieden en situaties
- Voorheen in DSM-IV verschillende vormen, nu alleen nog ASS: klassiek autisme, Syndroom
van Asperger, PDD-NOS (voldoen niet aan alle aspecten klassiek autisme)
Diagnostische criteria (DSM-5)
- Blijvende tekorten in de sociale communicatie en interactie
o Voldoen aan alle drie de criteria
o 1) Tekortkomingen in sociaal-emotionele wederkerigheid
Op abnormale manier sociaal contact maken
Niet in staat tot normale gespreksinteractie
Verminderd delen van interesses, emoties, gevoelens
Geen sociale interacties initiëren of beantwoorden
o 2) Tekortkomingen in non-verbaal communicatief gedrag
Verbaal en non-verbale communicatie niet geïntegreerd
Afwijken in oogcontact of lichaamstaal
Weinig of verkeerd gebruik gebaren
Ontbreken gezichtsuitdrukkingen
o 3) Tekortkomingen in aangaan en onderhouden van relaties
Problemen met aanpassen van gedrag aan verschillende omstandigheden
Moeite met deelnemen aan fantasiespel of vrienden maken
Afwezigheid van belangstelling voor leeftijdsgenoten
- Beperkte zich herhalende gedragspatronen, beperkte interesses en activiteiten
o Voldoen aan 2 van de 4 criteria:
o 1) Herhaalde bewegingen, gebruik van voorwerpen of taal
o 2) Rituelen, hardnekkig vasthouden aan hetzelfde, inflexibel, gehecht aan routines
o 3) Fixaties, abnormaal intense interesses
o 4) Onder/over- gevoelig voor zintuiglijke prikkels
- Nadat de classificatie ASS is gegeven, kan er aangegeven worden of er sprake is van: een
verstandelijke beperking; een taalstoornis; een bekende somatische of genetische
aandoening of omgevingsfactor; een samenhangende andere neurobiologische
ontwikkelingsstoornis; katatonie.
ADHD (Attention Deficit Hyperactivity Disorder)
- Symptoom: aanwezigheid van zes of meer symptomen (van de negen).
- Leeftijd: meerdere van de symptomen die beperkingen veroorzaken waren vóór het twaalfde
jaar aanwezig.
- Context: enkele beperkingen uit de groep symptomen zijn aanwezig op twee of meer
terreinen.
- Beperking: duidelijke aanwijzingen dat de symptomen het sociale of schoolfunctioneren
belemmeren of de kwaliteit ervan verminderen.
- Geen andere diagnose: de symptomen kunnen niet verklaard worden door een andere
diagnose
, - Gecombineerd beeld (<1/10)
- Beelden kunnen veranderen over tijd, het is niet statisch
Er worden drie subgroepen onderscheiden: het gecombineerde beeld, het overwegend onoplettende
beeld en het overwegend hyperactief-impulsieve beeld.
Volgens de DSM-5 kan ook de ernst van de stoornis aangegeven worden in:
- Licht: niet of nauwelijks meer symptomen dan vereist om de classificatie te kunnen
toekennen, en de symptomen leiden slechts tot lichte beperkingen in het functioneren
- Matig: er zijn symptomen of beperkingen tussen licht en ernstig aanwezig
- Ernstig: veel meer symptomen dan vereist om de classificatie te kunnen toekennen of
verschillende bijzonder ernstige symptomen zijn aanwezig, of de symptomen leiden tot
duidelijke beperkingen in het functioneren.
Criteria
Aandachttekort (6 van de 9 criteria moeten minimaal zes maanden aanwezig zijn)
- Slaagt er niet in voldoende aandacht aan details te geven
- Heeft vaak moeite om de aandacht bij een taak of spel te houden
- Lijkt vaak niet te luisteren als hij aangesproken wordt
- Volgt aanwijzingen dikwijls niet op, slaagt er niet in verplichtingen na te komen
- Heeft vaak moeite om taken en activiteiten te organiseren
- Vermijdt dikwijls taken die een langdurige mentale inzet vereisen
- Raakt vaak dingen kwijt
- Wordt vaak gemakkelijk afgeleid door uitwendige prikkels
- Is vaak vergeetachtig bij dagelijkse bezigheden
Hyperactiviteit & impulsiviteit (6 van de 9 criteria moeten minimaal zes maanden aanwezig zijn)
Hyperactiviteit:
- Beweegt vaak onrustig de handen of voeten of wiebelt op zijn stoel
- Staat dikwijls op van zijn plaats terwijl hij moet blijven zitten
- Rent in situaties waar dit ongepast is vaak rond of klautert overal op
- Kan moeilijk rustig spelen of zich bezighouden met ontspannende activiteiten
- Is vaak in de weer of draaft maar door
- Praat vaak aan een stuk door
Impulsiviteit:
- Gooit het antwoord er al uit voordat de vraag is afgemaakt
- Heeft vaak moeite met op zijn/haar beurt te wachten
- Verstoort vaak bezigheden van anderen of dringt zich op
Gedragsstoornissen
- Kinderen met oppositionele-opstandige stoornis (ODD) en normoverschreidend-
gedragsstoornis (CD) laten oppositioneel, agressief en/of antisociaal gedrag zien.
- Het is ‘abnormaal’ vanwege de intensiteit en hoeveelheid problematiek
- Kinderen hebben moeite hun emoties (woede) en impulsen te beheersen:
regeloverschrijdend gedrag
Oppositionele-opstandige stoornis (ODD)
Hoofdkenmerken van oppositioneel-opstandige stoornis (ODD)
Vier of meer van de volgende symptomen:
Boze/prikkelbare stemming
- Verliest zijn kalmte
- Lichtgeraakt of snel geërgerd
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper juliateitsma. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €0,00. Je zit daarna nergens aan vast.