100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na betaling Zowel online als in PDF Je zit nergens aan vast
logo-home
Universiteit Leiden: Samenvatting Inleiding Internationaal Publiekrecht €4,99
In winkelwagen

Samenvatting

Universiteit Leiden: Samenvatting Inleiding Internationaal Publiekrecht

1 beoordeling
 35 keer bekeken  2 keer verkocht

Samenvatting van de opgegeven literatuur voor het vak Inleiding Internationaal Publiekrecht voor Rechtsgeleerdheid aan de Universiteit Leiden. Het betreft de boeken van N.J. Schrijver en A. Nollkaemper.

Voorbeeld 4 van de 75  pagina's

  • Ja
  • 15 januari 2021
  • 75
  • 2020/2021
  • Samenvatting
book image

Titel boek:

Auteur(s):

  • Uitgave:
  • ISBN:
  • Druk:
Alle documenten voor dit vak (65)

1  beoordeling

review-writer-avatar

Door: charlievonrotz • 2 jaar geleden

avatar-seller
MetObij
Samenvatting literatuur Inleiding
Internationaal Publiekrecht
Week I:
A. Nollkaemper, Kern van het internationaal publiekrecht, H. 1: begrip en aard
van het internationaal publiekrecht.
Internationaal publiekrecht kent een mondiale toepassing en ambitie. Het bepaalt tevens de
reikwijdte en inhoud van nationaal recht, aangezien het pas effect heeft als staten binnen hun
nationale rechtsorde hieraan toepassing geven. Nederland heeft belang bij een sterke
internationale rechtsorde, gezien het stabiliteit biedt, gemakkelijker maakt
gemeenschappelijke belangen te realiseren en zwakkere staten beschermt. De Grondwet
weerspiegelt dit belang via de taakstelling om de ontwikkeling van de internationale
rechtsorde te bevorderen, dat zich bijv. uit in relatieve grote opstelling van de Grondwet naar
het internationaal recht.
Problemen: politiek bedrijven dat tegen het internationale recht ingaat, en democratische en
juridische inhoudelijke beperkingen van internationaal recht.

Historisch gezien ontbraken lang de voorwaarden voor de ontwikkeling van het internationale
publiekrecht, tot het ontstaan van staten wiens co-existentie moest worden bevorderd via een
systeem van rechtsregels. Bij de Vrede van Westfalen ontstond het onderscheid tussen het
publieke gezag van de staat en de private belangen van de monarch, waarmee de voorwaarden
werden gecreëerd: soevereiniteit van staten, en het netwerk van onderlinge rechtsbetrekkingen
tussen soevereine staten. Dit bleef lang een Europees publiekrecht; kolonisatie gaf dit pas een
mondiaal karakter. Door de VN-handvest van zelfbeschikking als rechtsbeginsel werd dit ook
daadwerkelijk universeel. De dominantie van soevereine staten neemt af door i) het
ontstaan van meer bovennationale vormen van organisatie, en ii) overheveling van functies
die traditioneel door de staat werden gedaan aan niet-statelijke instituties.

Internationaal publiekrecht: regelt de uitoefening van publiek gezag in de internationale
gemeenschap, kent bevoegdheden toe aan entiteiten die publiek gezag uitoefenen en biedt een
juridisch kader waarbinnen zij deze bevoegdheden uitoefenen.




1

,Volkenrecht is te beperkt als gebruikte term doordat dat niet alleen staten, maar ook andere
actoren (bijv. ngo’s) betreft; internationaal recht is te breed doordat dit ook internationaal
privaatrecht bevat.

Rechtsbronnen: feiten, gebeurtenissen, of procedures die een rechtsorde als rechtscheppend
erkend. Voor de internationale rechtsorde zijn dit verdragen, besluiten van internationale
organisaties, algemene rechtsbeginselen, en gewoonterecht (def: recht dat ontstaat uit de
praktijk van state in combinatie met een rechtsovertuiging); voor nationaal recht is dit vooral
de wet en contracten.

Er zijn twee opvattingen over de gescheidenheid van internationaal vs. nationaal recht:

o Dualistische leer: de rechtsordes zijn gescheiden omdat de staat gegeven zijn primaat
van soevereiniteit internationaal recht onderwerpt; het is een juridisch instrument
waarmee de staat zijn macht kan verwerkelijken;
o Monistische leer: het bestaan van één rechtsorde waartoe zowel het internationale als
nationale recht toebehoren, ter bevordering van de bescherming van individuen.

De waarde van beide perspectieven is enerzijds de nadruk op autonomie en anderzijds de
nadruk op de kwetsbare positie van individuen. Moderne theorieën zien een complexere en
vagere verstandhouding tussen beide benaderingen. Desalniettemin is er een praktische
scheiding, o.b.v. het gegeven dat beide eigen rechtsbronnen hebben, en autonomie: elke
rechtsorde kan zelf bepalen of en onder welke voorwaarden zij juridische effecten toekent aan
rechtsregels uit een andere rechtsorde; in principe heeft een rechtsregel uit één systeem geen
juridische betekenis in een ander systeem.

De scheiding tussen beide opvattingen is op drie manieren gekwalificeerd:

i. Internationaal recht heeft ook betrekking op de rechtspositie van natuurlijke personen,
dus niet alleen staten;
ii. Internationaal recht heeft focus op onderwerpen die óók door nationaal recht worden
gereguleerd, i.p.v. scheiding tussen andere onderwerpen;
iii. Openstelling van nationale rechtsordes tot internationaal recht, en daarmee
verwevenheid.

Het publieke karakter van internationaal publiekrecht kent twee kenmerken:




2

, i. Legitimering en regulering van de uitoefening van publieke gezag in de internationale
gemeenschap door deze rechtsvorm;
ii. Bescherming van publieke belangen, vooral bovennationale publieke belangen (of te
wel het gezamenlijke belang van staten).



Internationaal privaatrecht: privaatrechtelijke rechtsbetrekkingen met een
grensoverschrijdend karakter, t.b.v. het voorkomen en oplossen van juridische conflicten
doordat er meerdere nationale rechtsstelsel van toepassing zijn op rechtsbetrekkingen.

Het bepaalt welk nationaal recht op een grensoverschrijdende rechtsverhouding van
toepassing is (conflictenrecht), welke rechter bevoegd is dat recht toe te passen
(bevoegdheidsrecht), en hoe rechterlijke vonnissen moeten worden erkend of ten uitvoer
worden gelegd (erkennings- en executierecht). Het wordt voornamelijk bepaald door nationaal
recht en verdragen die dit aanvullen.

Onderscheid is niet scherp tussen internationaal publiekrecht en -privaatrecht, bijv. wanneer
grensoverschrijdende publieke belangen worden beschermd via privaatrechtelijke methode,
alsook het overhevelen van publieke taken aan private instituties (die door beide
rechtsbronnen worden beheerst).

Juridisch element maakt onderscheid tussen publiekrechtelijke normen en niet-juridische
normen (als basis van besluitvorming, invloed op betrekkingen, en invloed op ontwikkeling
en interpretatie). Juridische regels dienen zich te onderscheiden om zo voorspelbaarheid,
zekerheid en stabiliteit te bieden. Dit onderscheid gebeurt o.b.v. twee criteria: i) de bron van
de norm (als uiting van het positivisme), en het gegeven dat rechtsregels onderdeel zijn van
eens systeem dat schending van een norm verbindt met een sanctie. Hierbij kan het
internationaal recht dit laatst niet vaak afdwingen, ondanks bijv. procedures die bij staten
liggen of door integratie met nationaal recht. Toch heerst er wijdverbreide naleving, om zo
niet de reputatie van het land te schenden.

Internationaal recht kent een sterk politiek karakter bij het opstellen, interpreteren, en
toepassen van rechtsnormen.

Nationaal recht vs. internationaal recht kennen andere organisaties:

o Centralisme: uitoefening publiek gezag door de overheid namens de gemeenschap,
die alle zijn onderwerp aan diens geweldsmonopolie (nationaal recht), vs.;
3

, o Gemeenschappelijk: uitoefening niet door instituties, maar door een gemeenschap
van staten (internationaal recht). Dit decentrale karakter komt vanuit de wens voor co-
existentie.




Tegenwoordig is er ook een wens voor recht van samenwerking: actieve coöperatie tussen
staten, verder dan de afbakening van soevereiniteit. Dit kan zelfs verdergaan tot het recht van
integratie, waarbij deze samenwerking geïnstitutionaliseerd wordt: uitvoering van publieke
taken op bovennationaal niveau. Daarnaast is internationaal recht gefragmenteerd door
veelheid aan instituties die zonder veel communicatie internationaal recht ontwikkelen,
toepassen en handhaven.

Verdere statelijke integratie, hetgeen beperkt de rol van het internationaal publiekrecht, is niet
te verwachten gegeven twee redenen: i) nieuwe organisaties zijn niet in staat de
machtsconcentraties van bestaande staten te doen vervangen, en ii) staten zijn homogeen,
hetgeen is een voorwaarde voor een ontwikkelde en gecentraliseerde rechtsorde; dit is niet ter
sprake op een mondiaal niveau.

Internationaal publiekrecht kent een algemeen deel en bijzondere delen:

i. Algemeen deel: overkoepelende beginselen en leerstukken die op alle deelgebieden
van internationaal publiekrecht van toepassing zijn, zoals formele en fundamentele
beginselen (laatstgenoemde fungeert als voorwaarde voor het functioneren van het
systeem). O.b.v. laatstgenoemde kon men afspraken maken. Als deze juridisch worden
vastgelegd, behoren ze tot het internationaal publiekrecht- maar niet tot het algemene
deel;
ii. Bijzondere delen: regels die wisselende groepen staten en andere actoren hebben
opgesteld om gemeenschappelijke belangen te realiseren, bijv. het recht van de zee of
het oorlogsrecht.

Unierecht was eerst internationaal publiekrecht gezien het internationale rechtsbronnen kent
(VEU en VWEU), en het beheerst de uitoefening van publiek gezag. Het groeit echter weg:
het heeft een verticaal karakter gekregen: een supranationale rechtsorde.




4

Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:

Verzekerd van kwaliteit door reviews

Verzekerd van kwaliteit door reviews

Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!

Snel en makkelijk kopen

Snel en makkelijk kopen

Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper MetObij. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 51036 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen
€4,99  2x  verkocht
  • (1)
In winkelwagen
Toegevoegd