Geschiedenis Filosofie Kunst Proza Vijftigers
Tweede wereldoorlog is ten Jean-Paul Sartre VS: succesjaren abstracte Tegendraadsheid en Dichters: Kouwenaar,
einde gekomen (existentialist). kunst (Kandinsky, non-conformisme. Verzet Elburg en Lucebert
Mondriaan) tegen verzuiling, restauratie,
Begin koude oorlog: Existentie gaat vooraf aan preutsheid, burgerlijke braaf- Contact met Nederlandse
Europa: figuratieve traditie heid.
permanente dreiging, essentie. De mens heeft Experimentele groep.
wereldwijde crisissfeer, vrije wil en is zelf Francis Bacon maakt volgens beiden streefden naar
publiek gruwelijke en Taboes doorbreken
pessimisme en angst verantwoordelijk voor zijn vernieuwing.
morbide werken (eenzame en
Dekolonisatieproces: einde keuzes. God bestaat niet-> lichamelijk kwetsbare mens)
Gebruik alledaags taalgebruik
Directe literaire
angst en verlatenheid bij en schuttingwoorden
van kolonisatie en Artistieke vernieuwing en voorgangers werden
de mens.
imperialisme nieuwe kunst: Karel Appel. —> wordt niet altijd positief gediskwalificeerd
Corneille en Constant: ontvangen, moreel verzet
Overlevingsmaatschappij:
Nederlandse experimentele Verzet tegen literaire en
inwoners worden groep met eigen tijdschrift Oorlogstrauma, lezer wordt maatschappelijke
geconfronteerd met Dichters: Gerrit Kouwenaar, geconfronteerd met
restauratie
levensmiddelenschaarste en Jan G. Elburg en Lucebert problematiek en individuele/
collectieve herinnering aan WOII Traditionele versvormen
woningnood (dubbeltalent) worden losgelaten, verzet
als nationaal trauma
Wederopbouw COBRA: gezamenlijke wer- in geijkte dichterlijke taal
ken, groepstentoonstellingen, Geen gezamenlijk beeld van van hun voorgangers
Verzuiling blijft bestaan internationale contacten en werkelijkheid tussen
tijdschrift. Ze schilderen schrijver en publiek Naoorlogs wereldbeeld
Verzet: onderwijs, positie Subject van een gedicht is
spontaan en improviserend.
vrouw, rebellerende Figuratieve en expressieve Pessimistisch wereldbeeld, een personage dat eigen
jeugdcultuur: tegen macht en stijl. eenzaamheid, levensangst, lichamelijkheid beseft
gezag Primitivisme: onbekommerd- desillusie
Benadrukking door boeken in
heid van een kind Experimenteel
Maatschappelijke WOII af te laten spelen en
Verzet tegen conventies en meerdere vertellers (experience),
tweedeling: rust en herstel
conformisme het gedicht is geen
vs vrijheid en verandering verwoording van een
Antihelden: persoon kiest zelf
New Babylon is typerend voor richting van leven niet gedachte die al bestond
avant-gardisch ideaal van voor het opschrijven
een betere maatschappij en Schrijvers zijn kritisch t.o.v.
voor belevingsmaatschappij ontwikkelingen in hun tijd Streven naar zuivere taal,
Popart: figuratief, breken gebruik van vreemde
Realisme, modernisme,
heersende traditie,
avant-gardisch
woorden en afwijkende
naoorlogse variant van grammaticale constructies
realisme. Realisme-effect
Massacultuur, alledaagse Weerstand en onbegrip
dingen, politieke dimensie, Hella S. Haasse: vanuit de lezers
kapitalistisch realisme, historische roman
massamedia Kinderlijkheid in schrijven
, Geschiedenis Filosofie Kunst Schrijven
Nederland is welvarend: Kritische theorie: de Meer erkenning van werken Voortzetting pessimistisch Waardering jonge lezers.
arbeidskrachten uit het maatschappij is een Francis Bacon levensgevoel en wereldbeeld Leerlingen kwamen op
buitenland halen totaliteit die het hele leven door sommige schrijvers school met literatuur in
Realisme neemt in belang
bepaald, sluit aan bij (Willem Frederik Hermans) aanraking en boeken
toe, bijv. popart
Aardgas in Groningen maatschappelijke betaalbaarder (paperbacks)
Popart heeft verwantschap Defictionalisering: de
vervreemding van Marx: met neorealisme: beide realistische beschrijving van Neorealisme (poëzie)
Consumptiemaatschappij bijzondere van het gewone concrete werkelijkheid wordt - ready made: bestaand tekst-
Massacultuur = een van - Het individu moet gered tonen, isoleren uit vertrouwde benadrukt. materiaal wordt gedeeltelijk in
belangrijkste kenmerken worden van vervreemding context Realisme. (Harry Mulisch en een literair werk opgenomen
moderniteit - proberen het ongewone van
Gerard Reve) het gewone te laten zien
- Autonoom denken - zakelijk verwoorden wat er was
Overlevingsmaatschappij Werkelijkheid met en wat er was waargenomen
van jaren 50 verandert in een - Dialectiek van de rapportages en —> verwantschap met popart:
belevenismaatschappij: Verlichting: idealen van de documentaires weergeven beide bijzondere van het
innerlijke groei, persoonlijke verlichting zijn bedorven, ipv in romans (Harry Mulisch) gewone tonen, isoleren uit
Brievenboeken (Gerard vertrouwde context
emancipatie en (individueel) kritische rede is
Reve)
genieten gereduceerd tot —> Realisme Taboes homoseksualiteit
instrumentele rede worden meer verbroken
Einde verzuiling, Experimentele romans: het
emancipatie en gelijkheid! - Cultuurindustrie: onderzoeken en Jan Cremer en Jan Wolkers
marktwaarde van culturele benadrukken van het debuteren:
Tweede feministische golf: producten krijgt overhand kunstmatige karakter van
de Beauvoir en Anja over de artistieke of literatuur: Boek ‘ik’ van Jan Cremer
Meulenbelt gebruikswaarde wordt gezien als aanslag op
- Realistisch-psychologische burgerlijk fatsoen:
- Kritische modernistische roman ter discussie gesteld taboedoorbrekend en
onverbloemde taal
reactie op moderniteit
- Breuk met traditionele
vorm van romanliteratuur Expliciete beschrijvingen
van seksualiteit (Jan
- Vervreemdingstechnieken Wolkers) wordt gezien als
om traditionele weergave van aantasting van fatsoen
personages te kritiseren
—> heftige reacties! Taboe-
- Montagetechniek, want de doorbrekend
werkelijkheid is een
verzameling fragmenten
