College aantekeningen
Uitwerkingen hoorcolleges blok: Parodontitis 1
Uitwerkingen van de hoorcolleges van het blok: Parodontitis 1. (ACTA). Deze uitwerkingen bevat de nieuwe classificatie van parodontitis anno 2021.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 33 pagina's
Voorbeeld 4 van de 33 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Voorbeeld van de inhoud
Blok; Parodontitis l Freeke Coppens; ACTAParodontologie // HC Inleiding en protocol (docent P. Rijkschroe 06-01-20
De parodontologie houdt zich bezich met de manipulatie van harde en zachte weefsels.
Parodontitis verschilt van gingivitis omdat het de weefsels aantast. Het kaak bot kan worden
aangetast, maar ook het wortelcement en de parodontaal ligament vezels.
Wat is parodontitis?
Op basis van enkel klinisch beeld kan niet worden bepaald of het parodontitis is of niet. Daarvoor
is meer informatie nodig.
Een diepe pocket is erg moelijk schoon te houden voor de patiënt. De enigste manier om het bot
te bekijken is het maken van een röntgenfoto of het maken van een ap (chirurgisch).
Bot ziet er niet altijd even glad uit. Er kunnen anatomische variaties zitten die ervoor kunnen
zorgen dat er tandplaque gaat ophopen, op plaatsen waar we niet bij kunnen komen. Er kunnen
ook bijvoorbeeld bepaalde botdefecten zitten; komvormig defect waar een ophoping van
bacteriën en tandsteen plaats kan vinden. Dit is moeilijk te onderhouden voor de patiënt, maar
ook voor ons.
Er zijn verschillende behandelingen mogelijk. Bijvoorbeeld extraheren en een volledige prothese
plaatsen. Of het terug plaatsen zoals het was. De verwachting hierbij is dat dit niet veel goeds zal
opleveren. Ook kan er gekozen worden om het tandvlees te manipuleren zodat het wel
onderhouden kan worden. Op een gezond parodontium kan men verder borduren. Dus als het
parodontium gezond is kan er iets gedaan worden aan de esthetiek.
De basis - Het parodontium
4 basis componenten:
1. Tandvlees = gingiva
2. Wortelvlies = parodontaal ligament
3. Wortelcement
4. Kaakbot = alveolair bot
In de parodontologie wordt eerst gekeken naar het fundament. Hoe gezond is het? Hoe gezond
kunnen we het krijgen? Wat is de verwachting? Op het moment dat het gezond is kun je verder
borduren op esthetiek.
Anatomische basis structuren
Het tandvlees: Verschillende epitheel soorten
- Orale epitheel = Vanaf de buitenkant zichtbaar
- Sulcus epitheel = tandplaque vestigt zich hier
- Junctional epithelium = aangehechte
gingiva
- Connective tissue = bindweefsel
- Bot met het PDL
Parodontaal ligament
Schuin georienteerd: coronaal vanaf het bot
naar apicaal van het cement.
Vezels
Er zijn verschillende soorten vezels:
DGF: dentogingivale bers —> Vezels vanuit het element richting de gingiva.
CF: Circulaire bers (horizontaal georiënteerd) —> Vezels gaan rondom het element.
TF: transversale bers —> Vezels tussen de elementen.
DPF: dentoperiostale bers —> Vezels die richting het periost gaan. Tussen het bot en de achte
weefsels. Periost = beenvlies/buitenbekleding van botweefsel.
Hoe groot is het oppervlak van het wortelvlies (PDL)?
Totale opp: 80-90 cm^2
,Blok; Parodontitis l Freeke Coppens; ACTA
Röntgenfoto
Eerste indicatie hoe het parodontium eruit kan zien. Het geeft weinig informatie over het 3D e ect,
omdat het 2D is.
Interpretatie:
CEJ: Cemento Enamel Junction = glazuur-cement grens
Bij een gezond parodontium ligt het botniveau onder de CEJ. Meestal 1 a 2 mm.
Klinisch versus röntgenologisch
Gezond: sinaasappel aspect
Gingivitis: rode randen, glazig, plaque —> Botniveau normaal
Parodontitis: Botverlies
Vascularisatie
Wanneer er sprake is van onstoken gingiva; hoge innervatie
van bloed —> rood en gezwollen gingiva.
Het bot wordt doorbloed, maar de gingiva op zichzelf wordt
ook doorbloedt.
Rode gingiva is niet altijd zichtbaar.
Voorbeeld: meisje (19) met erg gevoelige gingiva.
16 en 26: papillen zijn rood, kleine ruimte zichtbaar en lijken
te verplaatsen —> Diastemen rondom elementen.
Na paro-behandeling diastemen zijn gesloten —> Veerkracht van
het parodontium
SAMENVATTEND
Röntgenfoto is enorm belangrijk om een idee te krijgen over het botniveau. De röntgenfoto moet
altijd naast het klinische beeld worden gehouden. Vaak wordt er alsnog gekozen om het tandvlees
bloot te leggen voor beter zicht.
,Blok; Parodontitis l Freeke Coppens; ACTA
Parodontologie // HC PPS en etiologie 06-01-20
Inhoud
- Multicausaliteit van parodontitis
- Screenen op parodontitis in kliniek bij een PMO
Normaal gezonde mond:
• Roze gingiva
• Gingiva ligt strak rondom de
elementen; wortels
• Alveolaire bot ligt 1 mm apicaal van de
glazuur-cement grens
Gingivitis; gingiva ontstoken:
• Tandvlees bloedt
• Botverlies afwezig; alveolair bot ligt 1
mm apicaal van de glazuur-cement
grens.
• Reversibel = herstelbaar
Parodontitis:
• Tandvlees bloedt; met name bij sonderen
• Gingiva verdwijnt
• Verlies van interdentale papillen
• Alveolair botverlies; halverwege wortel lengte
• Mobiliteit van elementen
Wat is parodontitis voor een ziekte?
Parodonitits is een ontstekingsziekte in de steunweefsels van de tanden en kiezen. De
steunweefsels zijn onder andere de gingiva, het alveolaire bot en cement. In deze weefsels zit
ontsteking. De ontstekingsreactie zelf resulteert in parodontale afbraak.
Hoe komen sommige mensen aan parodontitis? En wat is de oorzaak?
Waarom is er een onstekingsreactie? Er zit tandplaque op de tanden langs de rand van de
gingiva. De ginviva gaat reageren door middel van een milde ontstekingsreactie: Gingivitis.
Gingivitis is in feite een beschermingsmechanisme. Het is een ontstekingsreactie die ervoor zorgt
dat die plaque massa niet het lichaam kan binnendringen en weinig schade kan veroorzaken. De
gingivitis kan jaren aanwezig zijn zonder dat het eigenlijk tot problemen leidt. Dus zonder dat het
ontspoort tot parodontitis. Ondertussen kan de tandplaque die langs de rand van de gingiva zit
veranderen van samenstelling. Door deze verandering is de tandplaue uit balans: dysbiotische
microbiotia. Hier reageert het lichaam steeds meer op. Het lichaam reageert bij aanwezigheid van
parodontitis op een abnormale manier. Er is geconstateerd dat patienten met parodontitis eigenlijk
niet meer normaal reageren op de bio lm van tandplaque langs de rand van de gingiva. Niet meer
normaal wil zeggen: geen lichte gingivitis die beschermend werkt, maar een ontsporende
ontstekingsreactie, waardoor er schade optreedt in de vorm van afbraak. Dit noemt men eigenlijk
gebrek aan immune tness. Als een persoon in goede balans is, dus in goede gezondheid, dan
gaat men ervan uit dat zijn gastheer reactie/immuunreactie normaal is. Maar er zijn situaties
waarbij de gastheer abnormaal reageert en het leidt tot een abnormale ontstekingsreactie met
schade. De ontstekingsreactie die optreedt bij gingigivits wordt als normaal gezien.
Gingivitis is niet de ideale situatie, maar het is dus een ontstekingsreachtie die beschermend is en
die ervoor zorgt dat wanneer mensen niet goed hun tandenpoetsen ze alsnog geen last hebben
van parodontitis.
Als tandarts en monghygienist willen we ervoor zorgen dat ook gingivitis in gering mate aanwezig
is want de gingivitis kan wel op een dag ontsporen waardoor er parodontitis ontstaat. We weten
niet wanneer dit gebeurt,
, Blok; Parodontitis l Freeke Coppens; ACTA
Oorzaak =
Een abnormale gastheerreactie op de biofilm dat is gebrek aan immuun fitness.
De abnormale gastheerreactie is multi-causaal. Er zijn meerdere oorzakelijke factoren die
tegelijkertijd een rol spelen, waardoor die gastheer op een gegeven moment niet goed reageert op
de tandplaque.
Samenvattend:
Gingivitis beschouwen we als een normale gastheerreactie op bio lm een normale immuun
tness.
Gingivitis kan ontsporen en zich ontwikkelen tot parodontitis. De gastheer reageert abnormaal op
de dysbiotische microbiota waardoor een abnormale ontstekingsreactie ontstaat met schade aan
de weefsels.
Generiek multi-causaliteit’s model voor
parodontitis
Mogelijke voorbeelden:
- Genetische aanleg
- Leefstijl factoren: roken, slecht dieet;
vitamine te kort, overmatig stress
- Dysbiotische bio lm
- Systemische aandoeningen: obesitas,
diabetes; verminderde weerstand.
- Gebitsgerelateerde factoren: crowding,
plaque retentie factoren; overhangende
vullingen, occlusie-articulatie problemen
Dysbiotische biofilm:
Het lichaam reageert op de verschillende micro-organismen in de bio lm. Maar het lichaam
reageert veel minder heftig op tandplaque die gedomineerd wordt door gram positieve aerobe
coccen. Maar zodra de bio lm een lange tijd bestaat en aanwezig is dan raakt deze uit balans.
Zo’n bio lm matureert en er komen meer gram negatieve anaerobe bacteriën in de bio lm. Deze
bacteriën kunnen goed overleven in de ruimte onder het tandvlees; submarginaal/ of in de
subgingivale regio. Op deze type bacteriën reageert het lichaam heftiger. Zeker bij een persoon
met een mindere immuun tness. Een belangrijk kenmerkt van de gram negatieve anaerobe
bacteriën is dat ze endotocinen (LPS; lipopolysaccharide) produceren. Op deze endotocinen
reageert het lichaam heftiger. LPS is een bestanddeel van de buitenkant van gram negatieve
anaerobe bacteriën.
Per patiënt verschilt de relatieve bijdrage van de individuele risico factoren.
Een patiënt van 25 jaar met parodontitis reageert anders dan een patiënt van 65 jaar. Ook het
multi-causaliteit’s model verschilt hierbij.
Afwijkende immuun tness —> abnormale
gastheerreactie
3 soorten reacties:
1. Hyper = te veel reactie
2. Hypo = te weinig goede immuun reactie —>
veroudering, te veel stress, vitamine te kort
3. Geen resolutie = lichaam is niet in staat een
onstekingsreactie te dempen. Vet oplosbare
immuunmediatoren; omega vetzuren bv in
boter of vis. Voeding speelt in dit stukje een
rol.
Hyper reactie: Mensen van jonge leeftijd, waar vooral genetische factoren bepalen dat iemand
meteen heftig reageert op bepaalde soorten bacteriën.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper freekecoppens00. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,98. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 50843 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen