In dit document vind je een samenvatting van de college aantekeningen week 3 + de samenvatting uit het boek 'Fundamentals of anatomy and physiology' (§12.1, 12.2, 12.3, 24.1, 24.4). Het gaat over zenuwweefsels en het spijsverteringsstelsel. Gegeven tijdens moleculaire celbiologie (1e jaars biologi...
College aantekeningen & samenvatting Martini
College aantekeningen van week 3: zenuwweefsel & spijsverteringsstelsel
Samenvatting Martini §12.1, 12.2, 12.3, 24.1, 24.4
Zenuwweefsel
Leerdoelen zenuwweefsel:
- Kunnen herkennen en benoemen van verschillende soorten zenuwweefsel en bijbehorende
celtypes
- Kunnen uitleggen wat de relatie is tussen de vorm en functie van verschillende soorten cellen
en het zenuwweefsel.
- Kunnen uitleggen hoe synaptische communicatie werkt en hoe verhoging van de
prikkelgeleiding door myeline werkt.
- Kunnen benoemen van de kenmerken en functies van verschillende glia cellen.
Het zenuwstelsel valt onder te verdelen in 2 delen: centraal zenuwstelsel (CZS) & perifere
zenuwstelsel (PZS).
Centraal zenuwstelsel: dit bestaat uit de hersenen en het ruggenmerg. Functies: integreren,
verwerken en coördineren van sensorische data en motor aandrijving. Het bestaat uit witte en grijze
stof. De witte stof bevat myeline.
Perifere zenuwstelsel: bestaat uit alle neurale weefsels buiten het CZS. Het levert sensorische
informatie naar het CZS en draagt motor aandrijving. Het valt in te delen in 2 groepen:
- Afferente divisie: (‘to bring to’) het brengt informatie van receptoren in perifere organen en
weefsels naar het CZS.
- Efferente divisie: (‘to bring out’) het brengt informatie van het CZS naar spieren, klieren en
vet weefsel. De target organen reageren op deze informatie en gaat iets doen, je noemt de
effectoren.
Beide groepen hebben 2 componenten:
- Somatisch zenuwstelsel (SZS): dit beïnvloed skelet spier contracties. Dit gaat over bewuste
en onbewuste bewegingen (reflecten).
- Autonome zenuwstelsel (AZS): visceraal motorsyteem, dit reguleert automatisch gladde
spieren, hartspieren, klier secreties en vet weefsel. Je kan dit indelen in sympathische divisie
en parasympatische divisie. Zij doen het tegengestelde.
Onderdelen neuron (=zenuwcel):
Cellichaam/ soma:
bestaat uit een grote kern. Het cytoplasma hierom heen noem je perikaryon (peri= erom heen,
karyon=kern). Het cytoskelet van een perikaryon bevat neurofilamenten en neurotubulus. Bundels van
neurofilamenten (neurofibrils) gaan door tot in de axon en zorgen voor ondersteuning. Perikayon heeft
een grof, korrelig uiterlijk door de aanwezigheid van meerdere mitochondia (zorgt voor energie), vaste
en vrije ribosomen en RER (deze maken organische materialen, vooral chemische neurotransmitters).
Deze cellen kunnen niet delen. Het kan dus niet worden vervangen bij schade.
Dendrieten en axonen:
Dendrieten zijn dunne uitsteksels bij het cellichaam en spelen een rol bij intercellulaire communicatie. Ze
hebben vaak veel vertakkingen.
, Axonen hebben een lange vorm en kunnen actiepotentialen doorgeven. Het axoplasma (cytoplasma van
een axon) bevat neurofibrillen, neutrotubules, kleine blaasjes, lysosomen, mitochondria en diverse
enzymen. Het axolemma ligt om het axoplasma heen en is soms verbonden met interstitiële vloeistof.
Het deel van het cellichaam dat iets dikker is noem je axon hillock en dit is verbonden met het initiële
segment, wat uitloopt in het axolemma. Een axon kan ook zijtakken krijgen, dit noem ja collateralen. Zij
delen zich in meerdere telodendria en kunnen daarmee communiceren met andere cellen via de axon
terminal.
Synaps:
Elke synaps bestaat uit 2 cellen: de presynaptische cel (stuurt een bericht naar de en bevat de axon
terminal) en de post synaptische cel (ontvangt het bericht). De synaptische spleet zit hier tussen in.
Een synaps tussen een neuron en een motor cel noem je een neuromusculaire overgang.
Een synaps tussen een neuron en een kliercel noem je een neuroglandulaire overgang.
Axoplasmatisch transport: de beweging van materialen tussen het cellichaam en de axon terminal.
Neurale communicatie:
- Neuronen communiceren
o M.b.v. chemische boodschappers via synapsen
o Via gap junctions (elektrische synapsen)
- Chemische boodschappers (neurotransmitters)
o Acetylcholine
o Aminozuren (glutamaat, GABA)
o Biogene aminen (serotonine, dopamine, adrenaline)
- Deze stoffen zitten in de axonen (presynaptisch) in blaasjes en worden na een elektrisch
stimulus afgegeven via exocytose.
- Op de post synaptische membraan activeren de neurotransmitters receptoren.
Structurele classificatie van neuronen:
Aantal dendrieten Aantal axonen Informatie
Anaxonisch neuronen Meerdere 0 Klein. Bevinden zich in de hersenen en
sensor organen
Bipolaire neuronen 1 met veel 1 Het cellichaam ligt tussen dendriet en
vertakkingen axon in. Komen voor in sensor organen.
Ze zijn klein.
Unipolaire neuronen 1 1 dendrieten en axonen zijn met elkaar
verbonden waarbij het cellichaam aan
een kant ligt. Dit komt het meest voor.
Axonen kunnen 1m lang zijn.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper boekentijger. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
