Hoorcolleges Seksuologie
H1
Intro
Inleiding seksuologie: Klinische psychologie & experimentele psychopathologie
→ in anamnese is er vaak geen aandacht voor
Hamvragen
Doel:
- kennis nemen van de belangrijkste theoretische oriëntaties in het veld van de
seksuologie
- die kennis kunnen toepassen bij het verklaren van (ab)normaal seksueel gedrag
en het ontstaan en voortduren van seksuele problemen
→ om die doelstellingen te ondersteunen zullen er hamvragen worden gepost
(vragen/problemen waar je in het alledaagse leven tegen aan kunt lopen als vriend,
familie, collega, hulpverlener etc.)
Toetsvragen (voorbeelden, combi kennis, begrijpen en toepassen)
Let op: geen open boek tentamen!
1. beschrijf in 5-8 zinnen hoe het centrale zenuwstel betrokken is bij het
ontwikkelen van seksuele opwinding via seksuele stimulatie
2. leg uit of bij mannen met cervicale dwarslaesie er eerder sprake zal zijn van een
vermindering van de fysieke opwinding dan van de ervaren opwinding tijdens
seksuele stimulatie.
3. Beargumenteer of Viagra al dan niet effectief kan worden ingezet bij mannen met
een lumbale dwarslaesie
4. Leg uit wat wordt bedoeld met het sociale uitwisselingsmodel van seksueel
gedrag
5. Beargumenteer of dit model al dan niet kan verklaren waarom de meeste mensen
zich seksueel aangetrokken voelen door een ‘mooie’ man of vrouw
--
Inleiding in de seksuologie
- interdiscipline die wetenschappelijk kennis en kunde van verschillende
disciplines integreert ter bevordering van zowel de kennis rond seksualiteit als
de seksuele hulpverlening
- seksualiteit: complex gedrag
• biologische (neurofysiologische, hormonale, genetische)
• Psychologische (intra- en interpersoonlijke processen)
• Sociaal culturele
→ accenten/foci pendelen tussen soc – psy en bio
→ niet alle elementen staan even sterk op de voorgrond in de geschiedenis, elke tijd
heeft een ander element wat op de voorgrond stond bv. jaren 60/70 culturele factoren,
hoe seks rol speelt in het huwelijk, en machtsverhouding mannen en vrouwen. En
opkomst van plezier aan seks, vrije seks.
,Gazzaniga (reis door het brein): ‘Sex. Indeed I would argue that the cathedrals we build,
the books we read an write, science we create, the cars we drive in short
…
Seks om voort te planten?
- Ultimale (= je gaat dood als je niet eten, seks om voort te planten) vs. Proximale
mechanismen (=hier-en-nu motivatie, zin in seks ipv voortplanting)
- als we niet eten gaan we dood (illustratie twee typen mechanismen) (je motivatie
in het hier-en-nu is anders dan de overlevingswaarde van eten)
- bv. pil en steriel (als je de pil slikt dan betekend dit niet dat je geen seks wil, maar
dat je niet zwanger wilt worden en dus alleen de plezier van de seks wilt ervaren)
→ Geknuffel binnen eigen sekse (proximale mechanismen, kunnen afwijken van
Ultimale mechanisme (voortplanting)) dit geknuffel met eigen sekse komt bij veel
diersoorten voor. Proximale mechanismen zijn bv. fijn gevoel en orgasme en dat zet ons
aan tot de Ultimale mechanisme. Organismen hebben gratificatie nodig, je krijgt
beloning om dit gedrag vaker te gaan vertonen, dus je gaat vaker zoenen en
geslachtsgemeenschap hebben. Orgasme motiveert ons gedrag en niet voortplanting
Nonreproductive sexual behaviour
- Drawing upon a rich body of zoological reseach spanning …
Paulus haatte geen homo’s, hij haatte tegennatuurlijkheid
- seks wordt benaderd op goed en slecht, dit komt door religie en grondregels.
- Homoseksualiteit is iets wat veel religies niet goed vinden
- Kolom verwijst naar dat veel christenen aangeven dat Paulus uit de bijbel zegt
dat hij seksualiteit tussen zelfde seksen slecht is. Hij vind het onjuist dat mensen
zich laten leiden door genot in plaats van voortplanting. Dit heeft dus niks te
maken met homoseksualiteit. al ons seksueel gedrag gebaseerd op genot zou
fout zijn en niet alleen homoseksualiteit. ‘Eerder regel dan uitzondering dat
diersoorten knuffelen/seksuele gedragingen hebben met dezelfde sekse’
Ons seksleven
- Seks: iedereen heeft er mee te maken maar hoe ziet ons seksuele gedrag er
eigenlijk concreet uit? (denk ook aan hygiëne gedrag)
- Rob Oudkerk: illegale prostitutie bezoek, niemand wist dat hij dit deed
- Misbruik collega; kinderporno (binnen een studentenhuis)
- Dutroux, Clinton, Sarah Palin, Michael Jackson (Me-To voorbeeld)
- Kinsey studeis ’40-s & Hite rapport ’76 & ’81 ( in deze studies
hebben ze mensen anoniem geinterviewd over hun seksleven)
- Tv, series, internet en culturele norm (geeft de norm van je seksleven)
,Kinsey Report:
- Anoniem interview 1,5-2hr
- 5300 blanke mannen, 5940 blanke vrouwen
- Zonder strafrechtelijk verleden
Hite rapport: Anoniem, maar hele gestructureerde vragen (bv.
fantasie, hoevaak seks, hoeveel personen, hoe beleving van
orgasme) (minderheid gaf aan dat orgasme te ervaren tijdens de
geslachtsgemeenschap, voor de meeste vrouwen is het niet zo dat je
een orgasme krijgt tijden de geslachtsgemeenschap)
→ Seksualiteit van vrouwen is anders dan mannen
→ boeken geven ervaren seksualiteit weer en niet alleen de
gesproken seksualiteit
Seksualiteit en levensloop
Enkele uitspraken over seksualiteit
1. Mijn dochtertje van 4 jaar zit constant op haar hobbelpaard te hobbelen en drukt
haar dijen tegen elkaar. Deed ik ook dergelijke dingen op die leeftijd?
→ Normaal, laat zich leiden door fijne gevoel en bind hier niet meteen een seksuele
handeling aan. Dit doen de ouders.
2. ik ben op 14 jaar begonnen met masturberen. Mijn moeder zei dan altijd dat
zelfbevrediging heel schadelijk was, vooral voor jongens. Zij geloofde dat zaad
een uiterst kostbare stof was die belangrijke bouwstoffen bevatte voor de
lichamelijke ontwikkeling. Ik was lange tijd heel bang en ervan overtuigd dat ik
later wel een kromme rug zou krijgen.
→ informatie over wat goed en slecht is, geeft impact op hoe mensen zich gaan gedragen
en zich erbij gaan voelen.
OOG actueel
- Groningen – Uitgeverij Noordhoff gaat voortaan in sommen, vraagstukken en
voorbeelden in schoolboeken voor het basis- en voortgezet onderwijs ook
homostellen gebruiken.
VGS betreurt voorbeelden homostellen in lesboeken
- Groningen – de stuurgroep homoseksualiteit reformatorische scholen betreurt
het besluit van uitgeverij Noordhoff om voortaan in vraagstukken en
voorbeelden in zijn boeken voor het basis- en voortgezet onderwijs ook
homostellen te gebruiken.
- “ alles wordt van stal gehaald om dat geaccepteerd te krijgen, terwijl velen in de
samenleving …
Deel Nashville verklaring
- ‘Wij ontkennen dat goed het huwelijk heeft bedoeld als een homoseksuele,
polygame of polyamoreuze relatie. Wij ontkennen ook dat het huwelijk louter
menselijk contract is in plaats van een verbond gesloten voor god’
- ‘Wij bevestigen dat ons zelfverstaan als mannelijk of vrouwelijk bepaald moet
worden door gods …
, Litouwen voert anti-homowet in: ‘Homohuwelijk mag niet aangemoedigd worden’
..
Poetin → homoseksuelen hebben niets te vrezen als zij de Olympische Winterspelen
bezoeken. Ze zijn welkom ‘als ze maar bij kinderen wegblijven’ (homoseksualiteit wordt
geassocieerd met pedofilie)
Suitsupply → advertentie 2 zoenende mannen.
Seksualiteit en levensloop
Enkele uitspraken over seksualiteit
3. Ik vind vrijen helemaal niet prettig. Elke keer als we het proberen doet het pijn.
Hij is wel lief en zo maar ik weet niet ik vind het gewoon niet fijn. Is dit normaal?
Want ik ben inmiddels al 16 jaar oud en iedereen doet ‘het’ al.
→ in de puberteit meet je je erg aan anderen, je meet je aan het normaal. Iedereen heeft
eigen seksuele ontwikkeling, er zijn geen algemene regels over stellen. Toch gaan ze zich
in deze levensfase zorgen maken over of ze wel normaal zijn.
Disgust as a Disease-Avoidance Mechanism → in deze tijd is dit een risicovol gedrag. Om
te voorkomen dat je ziek wordt. ‘an average total bacterial transfer of 80 million
bacteria per intimate kiss of 10 seconds’ the first kiss I had was the most disgusting
thing in my life (Leonardo DiCaprio) (er is iets anders nodig om deze seksuele
benadering fijn te gaan vinden)
→ onvoldoende seksuele excitement kan leiden tot disgust en avoid.
Seksualiteit en levensloop
Enkele uitspraken over seksualiteit
4. Toen we pas getrouwd waren deden we het wel 5 keer per week, maar inmiddels
doen we het veel minder.
→ als je iets vaak doet krijg je habituatie. Intensiteit zwakt af.
5. Tijdens mijn zwangerschap had ik veel behoefte aan verzorging en lichamelijke
nabijheid. Ik wist niet zo goed wat er mocht en kon met vrijen.
6. Het merendeel van de 25 t/m 55 jarigen deelt het seksuele leven langdurig met 1
vast partner
→ vast norm om één partner te hebben of gedeelde verantwoordelijkheid voor kinderen
(na 55 jaar verandert een deel van de gezamenlijke verantwoordelijkheid, er worden
dan nieuwe mogelijkheden bekeken)