Samenvatting
Samenvatting inleiding rechten kern van het recht - Volledig boek
- Instelling
- Open Universiteit (OU)
Het volledige boek is samengevat. De samenvatting bevat veel uitgewerkte begrippen uit de tekst.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 71 pagina's
Voorbeeld 4 van de 71 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
7 beoordelingen
Door: MCM65 • 2 jaar geleden
Door: ayazoubi • 2 jaar geleden
Door: norabenelhaj • 3 jaar geleden
Door: goud25 • 3 jaar geleden
Door: gilbertsarian • 3 jaar geleden
Door: tpdhondup • 3 jaar geleden
Door: cynsou • 3 jaar geleden
Voorbeeld van de inhoud
Samenvatting hoofdstuk 1 t/m 8Boek: De democratische rechtsstaat in de gelaagde rechtsorde
Auteur: Ronald Janse
Samenvatting geschreven door: Lin Lindenbergh
Vak: Inleiding rechten kern van het recht
Universiteit: Open Universiteit
Inleiding rechten kern van het recht
1 Lin Lindenbergh
2020/2021
, Schooljaar: 2020/2021
Leereenheid 1
Hoofdstuk 1: Het Nederlandse juridische landschap
Paragraaf 1.1 Inleiding
Algemene typen rechtsnormen:
- Internationale verdragen
- Wetgeving
- Jurisprudentie
- Soft law
Hoe kunnen type rechtsnormen van elkaar worden onderscheiden: Op basis van hun
totstandkoming oftewel de bron waaruit zij voorkomen.
Rechtsbronnen: Feiten, procedures of gebeurtenissen waaruit rechtsnormen voortkomen.
Paragraaf 1.2 Wetgeving
Bekendste rechtsbron: de wet.
2 kenmerken van een wet:
1. Is algemeen
2. Afkomstig van een instantie die bevoegd is om wetten te maken
1. Kenmerk van een wet: algemeen: De wet is van toepassing op een onbepaald aantal natuurlijke
personen, rechtspersonen en situaties. Een wet of wetsartikel geldt niet op een specifieke locatie,
maar overal in Nederland en deze geldt niet alleen in het nu, maar ook in het verleden en de
toekomst. Het geldt vanaf het moment dat de bepaling in werking trad totdat deze gewijzigd wordt.
1. Algemeenheid van een wet wil niet zeggen dat:
- Een wet per se in heel Nederland geldt of uitsluitend in Nederland. Er zijn wetten die alleen
in een bepaalde gemeente of in een provincie gelden en er zijn ook wetten die in alle
lidstaten van de Europese Unie gelden.
- Een rechtsnorm per se betrekking heeft op alle natuurlijke personen en rechtspersonen. Er
zijn wetten die betrekking hebben op bepaalde groepen natuurlijke personen of
rechtspersonen zoals kinderen jonger dan 14 jaar.
2. Kenmerk van een wet: Afkomstig van een instantie die bevoegd is om wetten te maken: De
belangrijkste formele wetgever in Nederland is de Staten-Generaal en de regering gezamenlijk (art.
81 Gw).
2. Overheidsinstanties met wetgevende bevoegdheden:
- Staten-Generaal en regering gezamenlijk: wetten in formele zin
- Regering: Algemene Maatregelen van Bestuur (AMvB)
- Minister: ministeriële regelingen
- Provincie: provinciale verordeningen
- Gemeente: algemene plaatselijke verordening (APV)
Inleiding rechten kern van het recht
2 Lin Lindenbergh
2020/2021
, Europese wetgever die bevoegd is tot het maken van wetten die binnen Nederland gelden (art. 14
VEU):
- Europees Parlement
- Raad van de EU
Deze wetten heten verordeningen en zijn direct geldig. Dit wil zeggen: precies zoals ze door de
Europese Wetgever zijn vastgesteld. De Nederlandse wetgever moet en mag verordeningen dan ook
niet omzetten naar een wet in formele zin.
Uitvoeringsregels: Regels die nodig zijn om de verordeningen uit te kunnen voeren in de lidstaten.
Deze regels worden wel door de nationale wetgever gemaakt.
Paragraaf 1.3 Jurisprudentie
Rechter is een geschilbeslechter: Hij beslist over de uitkomst van een geschil tussen twee of meer
partijen.
Rechter is geen rechtsvormer: Hij maakt geen nieuwe regels voor burgers, organisaties of overheden
die niets te maken hebben met de zaak waarover hij beslist.
LET OP: Jurisprudentie: Geldt in dit boek als uitspraken van rechters die een nieuwe regel bevatten.
Rechtersrecht: Ook wel jurisprudentie genoemd.
2 redenen waarom een rechter een nieuwe regel formuleert:
1. Interpretatie
2. Belangenafweging
1. Reden waarom een rechter een nieuwe regel formuleert: interpretatie: Is noodzakelijk wanneer
de betekenis onduidelijk is van één of meer woorden in de wet. Dit kan zijn omdat de betekenis van
het woord ruim is en in vrijwel iedere situatie voor meer dan één uitleg vatbaar is.
Voorbeeld: in art. 7:671b lid 8 sub c BW staat dat de kantonrechter ontslag als gevolg van ‘ernstig
verwijtbaar handelen of nalaten’ van de werkgever aan de werknemer ‘een billijke vergoeding’ kan
toekennen. Maar wat is ‘ernstig verwijtbaar’ handelen of nalaten en wanneer is een vergoeding
‘billijk’?
2. Reden waarom een rechter een nieuwe regel formuleert: Belangenafweging: Soms weegt de
rechter belangen of beginselen tegen elkaar af omdat:
- Soms geeft de wet hier opdracht toe
- Bij invulling van een open norm
- Wanneer fundamentele rechten in het geding zijn
2. Gezichtspuntencatalogi: Lijsten van factoren waar een rechter rekening mee moet houden bij het
bepalen welk belang voorgaat.
Precedentenwerking: De nieuwe regel die de rechter heeft geformuleerd om een voorliggend geschil
op te lossen en deze wordt in vergelijkbare gevallen overgenomen door andere rechters. Het is geen
verplichting in de Nederlandse rechtsorde en een andere rechter hoeft de geformuleerde regel niet
als uitgangspunt te nemen in een vergelijkbare zaak.
Inleiding rechten kern van het recht
3 Lin Lindenbergh
2020/2021
, Mild precedentenstelsel: Dit geldt in Nederland en dat houdt in dat de rechter in beginsel een eigen
eerdere uitspraak volgt. De rechter volgt vooral de nieuwe regel als deze geformuleerd is door:
- De Hoge Raad
- Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State
- Centrale Raad van Beroep
- College van Beroep voor het Bedrijfsleven
Jurisprudentie kan gevorm worden door:
- Nederlandse rechters
- Internationale rechters zoals:
o Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM)
o Hof van justitie van de Europese Unie (HvJEU)
Paragraaf 1.4 Gewoonterecht
2 kenmerken van gewoonterecht:
1. De regel wordt in de praktijk gevolgd door een bepaalde groep natuurlijke personen en
rechtspersonen en is een bestendige gedragslijn, een gebruik, een uniforme praktijk.
2. Rechtsgenoten zijn ervan overtuigd dat zij deze gedragslijn gevolgd moet worden en dat
tegen afwijkingen daarvan mag of moet worden opgetreden.
1. Usus: Zo wordt de eerste voorwaarde van gewoonte recht genoemd.
2. Intellectuele voorwaarde/rechtsovertuiging/opinio juris sive neccessitaris: Zo wordt de tweede
voorwaarde genoemd van gewoonterecht.
Gewoonterecht kan ontstaan tussen:
- Natuurlijke personen en rechtspersonen in Nederland
- Tussen twee staten (internationaal gewoonterecht)
Internationaal gewoonterecht: Gewoonterecht tussen twee staten.
Verdragen: Zijn overeenkomsten tussen staten of tussen staten en internationale organisaties of
tussen internationale organisaties onderling. Daarin kennen partijen elkaar rechten toe en gaan ze
verplichtingen aan.
Bilaterale verdragen: Verdrag tussen twee partijen.
Multilaterale verdragen: Verdrag tussen meerdere partijen.
Verdragen met een verschillend karakter:
- Traités-contrats
- Traités-lois
- Traités-constitutions
Traités-contrats: Verdragen die een afspraak over een specifieke transactie met een prestatie en een
tegenprestatie bevatten. Deze verdragen lijken op overeenkomsten in het burgerlijke recht.
Voorbeeld: Verdrag waarin twee staten een wapenleverantie afspreken.
Inleiding rechten kern van het recht
4 Lin Lindenbergh
2020/2021
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Lin1991. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 53340 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen