Het is een samenvatting van alle leerstof voor het Biologie examen 2021. De stof is gebaseerd op de syllabus van . De subdomeinen zijn hierin verwerkt. De begrippen zijn allemaal gedefinieerd en soms zit er een plaatje tussen voor een duidelijkere uitleg.
Hierboven staat het schema van examenblad.nl met de onderwerpen die in het examen 2021
voorkomen. Hieronder is een uitwerking van alle begrippen die van toepassing zijn, en die uit de
syllabus komen.
Het is onderverdeeld in de subdomeinen die hierboven in het schema weergegeven zijn. Sommige
begrippen horen bij meerdere subdomeinen, die zijn alleen weggelaten. Dus ze staan er (als het goed
is) maar 1x in.
De informatie die hierin verwerkt is komt uit het biologieboek (Biologie voor jou), van
biologiepagina.nl en van biologielessen.nl -> de informatie is dus betrouwbaar
Ik ben een 6 vwo leerling met het vakkenpakket NT/NG, ik heb deze samenvatting gemaakt voor
eigen gebruik
,Subdomein B1– Eiwitsynthese
B1.1 DNA
- DNA: desoxyribonucleïnezuur
o Belangrijkste drager van erfelijke informatie
o Dubbelstrengs -> dubbele helix -> verbonden door waterstofbruggen
o Wordt altijd in de richting van 3’-uiteinde naar 5’-uiteinde afgelezen
- RNA: ribonucleïnezuur
o Is een nucleïnezuur en is meestal enkelstrengs
o Desoxyribose = ribose
o Thymine (T) = uracil (U)
o RNA opgebouwd uit een lange keten van nucleotiden net zoals DNA
o Coderen, reguleren, interpreteren en tot expressie brengen van genen
- mRNA: messenger RNA
o brengt de informatie voor de synthese van een eiwit over naar een ribosoom
- tRNA: tranfser-RNA
o bindt aminozuren uit het cytoplasma en vervoert die naar een ribosoom voor de
synthese van een eiwit
- rRNA: ribosomaal RNA
o belangrijk bij de eiwitsynthese
o is een belangrijk bestanddeel van ribosomen
o Funtie: het katalyseren van de reactie die de eiwitketen verlengt
- Basenvolgorde: specifieke volgorde van de basen die kenmerkend is voor een bepaalde
functie
- Nucleïnezuren: aan elkaar gekoppelde nucleotiden die de chromosomen en de genen
vormen
- Helixstructuur: is een spiraalvorm waarbij elk punt dezelfde afstand heeft tot de centrale as -
> spiraalvorm
- Basenparing: verbinden van twee DNA-nucleotideketens waarbij elke stikstofbase een vaste
bindingspartner heeft
o Adenine (A) – thymine (T)
o Cytosine (C) – guanine (G)
- Nucleotide: opgebouwd uit een monosacharide desoxyribose, een fosfaatgroep en een
stikstofbase
- Enkelstrengs DNA: RNA dat maar een keten heeft en dus geen vast ruimtelijke helixstructuur
heeft
- Dubbelstrengs DNA: hebben de ketens een helixstructuur
- Chromosomen: zijn dragers van een deel van het erfelijke materiaal (DNA van een organisme
- Nucleosomen: is een complex van het DNA en histonen dat de
genexpressie regelt
- Histonen: eitwitten in het DNA (vorm: rond)
o Dienen als de bouwstenen voor nucleosomen
- kernDNA: omvat het genoom het DNA in alle chromosomen in de celkern
- Mitochondriaal DNA: mtDNA -> is het DNA in mitchondriën
- en chloroplast DNA
- Genetische code: is de vertaling van de nucleotidevolgorde naar
aminozuren
- Plasmide: korte stukjes circulair DNA
- Primer: kort stukje van een nucleïnezuur RNA dat wordt gesynthetiseerd door het enzym
primase
, - PCR: kunnen een of meer specifieke gedeelten uit het DNA in een PCR-machine worden
gekopieerd tot er genoeg is voor onderzoek
o RNA wordt omgeschreven tot DNA -> het DNA wordt gekopieerd -> DNA wordt
vermenigvuldig tot er genoeg van is
- Sequencen: het bepalen van de nucleotidevolgorde -> er wordt alleen gebruik gemaakt van
de leidende streng
- Restrictie-enzym: herkennen een specifiek nucleotidesequentie van vier tot acht nucleotiden
in het DNA en knippen het DNA op die plaats door
- Repetitief DNA: zijn herhalingen van korte nucleotidesequenties
B1.2 Eiwitsynthese
- Tripletcode: is de code waarmee de nucleotidevolgorde in RNA vertaal kan worden naar een
aminozuurvolgorde in een eiwit
- Aminozuur: is een organische verbinding die zowel een carboxygroep (-
COOH) als een aminegroep (-NH2) bezit
- Vorming eiwitten -> de productie van het eiwit noemen we translatie
o In celkern: DNA-helix gaat open
o m-RNA verlaat celkern
o m-RNA code vertaald in eiwit
o na vouwing: actief eiwit
- via porieeiwit Algemeen
proces ->
genexpressie
o
DNA –(transcriptie)-> mRNA mRNA –(translatie)-> polypeptiden
ribosoom
- Transcriptie: is het vertalen van de genetische code op het DNA naar streng mRNA dat de
celkern mag verlaten (vorming mRNA)
o Verschil: streng DNA heeft thymine en streng mRNA heeft uracil
o Begin 3’-uiteinde -> mRNA -> begin 5’uiteinde
Richting: 3’-uiteinde naar 5’-uiteinde
o Het mRNA onstaat uit de matrijsstreng, de coderende streng sluit zich weer
- Translatie: is het vertalen van een genetische code op het DNA naar een werkzaam eiwit
o mRNA -> ribosoom aflezen van 5’ -> 3’-uiteinde (codons)
o elk codon => aminozuur coderen
o tRNA: vervoert aminozuren vanuit cytoplasma naar het mRNA
molecuul in het ribosoom
zorgt ervoor dat de aminozuren aan elkaar koppelen
o mRNA -> kan vaker translatie doen totdat het niet meer nodig is ->
afgebroken
o bij translatie alleen mRNA lezen (tabel 71G)
- Primaire structuur: ruimtelijke moleculaire structuur van een eiwitmolecuul
- Secundaire structuur: is de lokale vouwing van een polypeptide in
ruimtelijke structuurelementen
o α-helix
o β-plaatstructuur
- Tertiaire structuur: is de volledige driedimensionale vouwing van een
eiwit
o Afhankelijk van de aminozuursequentie
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper iristaken. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
