Complete tentamenstof voor het tentamen CFOFOD2A.1 in het C-cluster van de opleiding Food & Business .
Ik behaalde met deze samenvatting een 7.9 voor het tentamen.
Tentamen CFOFOD2A.1 Maandag
7 juni
Week 1: Voeding en Chronische ziekten
Kennisclip Bloedvaten:
-Slagaders: Brengen zuurstofrijk bloed en afvalstoffen van de organen naar het hart toe. Hart pompt
maar de slagaders pulseren ook. Die drukken het bloed verder door. Slagaders vervoeren zuurstofrijk
bloed.
*Uitzondering: Alleen longslagader vervoert zuurstofarm bloed want dan moet het nog naar de
longen heen.
-Haarvaten: Kleinste vertakkingen. Haarfijne bloedvaatjes waarin de rode bloedcellen zuurstof en
kooldioxide afgeven en opnemen. Wisselen voedingsstoffen uit.
-Aders: Vervoeren zuurstofarm bloed en afvalstoffen terug naar de organen en het hart.
Kennisclip: Hart- en vaatziekten algemeen
Verzamelnaam voor alle aandoeningen die betrekking hebben op het hart en de bloedvaten.
- Etalagebenen: Aandoening aan de bloedvaten in de benen. Stel de doorbloeding is niet goed,
en je bent aan het lopen. Bloedvaten worden afgesloten in de bloedvaten. Je moet even
stilstaan.
Hart- en vaatziekten:
- Vernauwing in het bloedvat.
- Los van hoe gezond je leeft, naarmate je ouder wordt beschadigd je endotheel. Door deze
beschadiging komt er een ontstekingsreactie. Hier komen witte bloedcellen op af. Ook blijven
er vetachtige stoffen (o.a. cholesterol) aan plakken. Je krijgt een ophoping van cellen =
Plagues.
- Je bloedvaten worden nauwer. Je bloed heeft meer moeite erdoorheen te komen. Er komt
meer druk op het bloedvat. Het kan voorkomen dat het bloedvat helemaal dicht komt te
zitten. Dan heb je te maken met hart- en vaatziekten. Bijvoorbeeld een infarct. (Infarct is een
, complete vernauwing waardoor er aan de andere kant geen bloed en dus geen zuurstof
komt). Dit deel sterft dus af.
- Het kan ook zijn dat een deel van de plaque afscheurt. Dan plakken er rode bloedcellen aan
vast en die beginnen te stollen. Je hebt bloedstolsel. Die bloedstolsels kunnen aan de plaques
blijven plakken waardoor het bloedvat vernauwd wordt. Maar die bloedstolsels kunnen ook
losscheuren. Je krijgt een bloedstolsel in je bloedvaten wat er ergens anders in je lijf voor kan
zorgen dat je daar weer een vernauwing krijgt of dat jouw bloedvat weer verstopt raakt
(bloedprop).
Hart- en vaatziekten: Risicofactoren:
1. Aangeboren afwijkingen (Gaat voornamelijk over afwijkingen in het hart, dus niet
vaatziekten).
Syndroom van down: Mensen met het syndroom van down hebben grote kans op
aandoeningen in het hart.
Defecten: Kan ontstaan bij iedereen van ons (bijv. gaten in de wand tussen de linker
en rechter hartkamer en gaten in de wand tussen de linker en rechter hartboezem).
Dit zijn afwijkingen die zorgen voor hartziekten
2. Genetische factoren
Hyperlipidemie: Is het hyper (dus veel) van een bepaald vet. Het gaat om het
cholesterol (LDL, slechte cholesterol) wat er extra in het bloed zit. LDL cholesterol
zorgt ervoor dat de bloedvaten verdikken.
-Hyperlipidemie: Te hoog cholesterol- en/of triglyceridengehalten in het bloed
-Familiaire Hypercholestrolemie (FH) is een genetische aandoening waardoor het
cholesterolgehalte in het bloed sterk verhoogd kan zijn. Oorzaak is een kleine
afwijking in het cholesterol. Dit komt doordat de lever minder goed werkt. Je lever
breekt minder LDL cholesterol af.
-Erfelijk laag HDL-Cholesterol: HDL cholesterol = Healthy/ Goed cholesterol. HDL
cholesterol zorgt ervoor dat het cholesterol uit het bloed gaat naar de lever. Als je
laag HDL-Cholesterol hebt blijft het cholesterol in het bloed zitten. Dit kan er weer
voor zorgen dat het aan de binnenkant van je bloedvaten gaat plakken waardoor de
kans op hart- en vaatziekten verhoogd wordt.
Erfelijke vorm van hoge bloeddruk: Hoge bloeddruk is een risicovorm voor hart- en
vaatziekten. Dit kan in de familie zitten. Ze weten niet waardoor dit komt. Maar
sowieso slechte leefgewoonten.
Overgewicht (zowel erfelijk als omgevingsfactoren). Het kan in de familie zitten om
sneller overgewicht te krijgen. Dit zorgt voor een grotere kans op hart- en
vaatziekten.
3. Verworven aandoeningen
Hypertensie
Hypercholesterolemie
Diabetes mellitus
Overgewicht
Weinig lichamelijke activiteit
Overmatig alcoholgebruik (Als je weinig drinkt kan het wel de kans op hart- en
vaatziekten verminderen. Maar als je meer drinkt werkt het stimulerend).
Roken: Zorgt ervoor dat je eerder beschadigen krijgt in je bloedvaten. Hier kunnen
het cholesterol en de witte bloedcellen weer aanplakken. Hierdoor krijg je weer
plaque vorming.
Hart- en vaatziekten bij vrouwen:
, - Tot menopauze lagere kans dan mannen op hart- en vaatziekten. Komt door het hormoon
oestrogeen.
- Na de menopauze stijgt de kans op hart- en vaatziekten voor vrouwen. Oestrogeen wordt
niet meer aangemaakt.
- Toch krijgen meer vrouwen dan mannen hart- en vaatziekten. Dit komt voornamelijk door de
verandering in de hormoonspiegeling. Gebruik anticonceptie en veranderde
hormoonspiegeling bij ongesteldheid.
Symptomen hart- en vaatziekten
- Symptomen zoals pijn op de borst en pijn tussen de schouderbladen zijn de mannelijke vorm.
- Symptomen bij de vrouw lijken op overgangssymptomen, daardoor wordt het ziektebeeld
minder snel herkend.
-Opvliegers
-Zeurderig en moe
-Hartkloppingen
-Vermoeidheid
-Onrustig en angstig gevoel
Kennisclip: Beroerte
- Een beroerte kan ons allemaal overkomen. In Nederland 125 mensen per dag.
- De gevolgen lopen sterk uiteen. Een deel hersteld goed. Anderen overlijden of hebben de
rest van hun leven hulp nodig.
- Een beroerte is een verzamelnaam voor een herseninfarct en een hersenbloeding.
-Herseninfarct: Een bloedpropje blokkeert een bloedvat in de hersenen. Zo’n bloedstolsel
kan ontstaan door het scheuren van een slagaderverkalking of meekomen met de
bloedstroom vanuit het hart. Een deel van de hersenen krijgt hierdoor te weinig zuurstof.
Bij een TIA gebeurt hetzelfde maar de prop lost snel weer op. De hersenen hebben dan
tijdelijk te weinig zuurstof gehad.
-Hersenbloeding: Een zwakke plek in een bloedvaatje barst open. De bloeduitstorting
beschadigd een deel van de hersenen.
- Welke klachten een beroerte precies veroorzaakt hangt af van de plek van de beroerte.
-Gebied dat je spieren aanstuurt verlammingen in arm of been / scheve mond
-Gebied dat je spraak aanstuurt Je komt niet meer uit je woorden
-Gebied voor coördinatie en evenwicht (kleine hersenen).
- In het ziekenhuis kunnen ze onderzoeken of iemand een herseninfarct of een hersenbloeding
heeft. Meestal doen ze dit met een CT scan.
- Er zijn steeds betere behandelingen om het infarct of de bloeding te stoppen. Hoe eerder de
behandeling begint hoe groter de kans dat de patiënt het overleeft of geen blijvende
klachten overhoudt.
Kennisclip: Hartinfarct
Het hart heeft (net als elke andere spier) zuurstof nodig. Het hart ontvangt zuurstof uit de
kalkslagaders zie om het hart heen liggen.
Er kunnen beschadigingen ontstaan in de wand van een kalkslagader. Daar kunnen klonteringen van
bloedvaatjes, kalk en vetten (zoals cholesterol) aan vast gaan zitten en die zorgen voor een
vernauwing. Zo’n opeenhoping wordt een plaque genoemd en de vorming ervan slagaderverkalking.
Als een plaque scheurt vormt zich daarop een bloedstolsel. Wordt dat bloedvat volledig afgesloten
dan is er sprake van in een hartinfarct (in volksmond ook wel hartaanval). Duurt deze hartafsluiting
te lang, dan sterft het hartweefsel. Een enkele keer ontstaat een hartinfarct doordat bloedsolstel
, vanuit elders vanuit het lichaam worden aangevoerd. Bij een hartinfarct voelt u meestal een
beklemmende, benauwende of drukkende pijn midden in de borst of iets naar links. Het lijkt alsof
iemand een band om u borst snoert. Je kunt de pijn niet ontwijken. De pijn kan uitstralen naar de
armen, de kaak en de rug. Het kan gepaard gaan met zweten en misselijkheid en duurt langer dan 5
minuten. U voelt zich vaak angstig. In de eerste uren na het hartinfarct kunnen er stoornissen in het
hartritme ontstaan. Daarom lig je aan de monitor op de hartbewaking. Een hartinfarct laat op de
hartspier een litteken van bindweefsel achter. Dat gedeelte van de hartspier doet niet meer actief
mee. De ernst van het infarct hangt af van de omvang en de plaats van het aangetaste stuk hartspier.
Ook de gevolgen kunnen daarom nogal verschillen. Soms wordt het bloedstolstel met medicijnen
opgelost. In andere gevallen komt in gelijk in aanmerking voor een dotterbehandeling en het
plaatsen van een stand.
Kennisclip: Angina Pectoris
Net als elke andere spier heeft het hart zuurstof nodig. Het hart ontvangt zuurstof uit de
kransslagaders die om het hart heen liggen. Er kunnen beschadigingen ontstaan in de wand van een
kransslager. Daar kunnen klonteringen van bloedvaatjes, kalk en vetten (zoals cholesterol) aan vast
gaan zitten en die zorgen voor een vernauwing. Zo’n opeenhoping wordt een plaque genoemd en de
vorming ervan slagaderverkalking. Als de bloedtoevoer door een vernauwing belemmerd wordt,
krijgt uw hart te weinig zuurstof. U kunt dan een drukkende pijn op de borst voelen die kan uitstralen
naar uw armen, kaak en rug. Deze pijn op de borst heet Angina Pectoris of hartkramp. Angina
Pectoris kan goed worden behandeld. Het is altijd belangrijk om een gezonde levensstijl te volgen.
Vaak zijn er ook medicijnen nodig die de bloedvaten verwijden. Kalkslagader vernauwing kan lijden
tot een hartinfarct en misschien is een dotterbehandeling nodig.
Kennisclip: Hartfalen
Een gezond hart pompt genoeg bloed rond om je organen en spieren te laten werken. Bij hartfalen
pompt het hart minder goed bloed rond. Er zijn verschillende vormen van hartfalen:
- Hartspier die minder goed knijpt Hierdoor stroomt er wel genoeg bloed het hart in, maar
heeft het niet genoeg kracht om er weer voldoende bloed uit te knijpen.
- Stijve hartspier Hartspier is te dik en stijf, het hart knijpt dan wel krachtig genoeg, maar
vult zich dan onvoldoende met bloed.
Bij beide vormen werkt het hart minder goed dan normaal. Je organen en spieren krijgen minder
bloed en dus niet genoeg zuurstof en voedingsstoffen. De bloedvaten raken vol en er lek vocht uit.
Dit gebeurt vooral naar de longen, buik, benen en enkels.
Je hart gaat langzaam achteruit. In het begin merk je er weinig van, maar op een gegeven moment
ontstaan er klachten. Klachten die vaak voorkomen zijn:
- Kortademigheid
- Vermoeidheid
- Vocht vasthouden
Hoe eerder je hartfalen ontdekt hoe beter. Er zijn namelijk manieren om je klachten te verminderen
door gezonder te leven, medicijnen te nemen of een medische ingreep. Met een goede behandeling
voel je je vaak beter en voorkom je dat je hart snel achteruit gaat.
Kennisclip: Hartritmestoornissen
Een gezond hart heeft een ritme waarbij verschillende delen van het hart in goede volgorde
samentrekken en ontspannen. Eerst de boezems en vervolgens de kamers. Dit gebeurt in een
regelmatig tempo. Dat wil zeggen in rust 60 a 70 keer per minuut. Net als alle andere spieren trekt
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper veltmaatlynn. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.
