KVHO H5, 6.2 + RV&O H3.2, 4 + BV en NV, H6, 10 en par. 70. Asser H5.2, 5.4, 6.1 – 6.5, 7.1-3,
H8 + Forumbank, Tonnema, Unidek Volumebouw, ABN Amro + Cancun + Boskalis/Fugro
1. Wat is belangenverstrengeling en wat zijn de gevolgen?
2:129 lid 6 (NV)/239 lid 6 (BV) intern werkende besluitvormingsregel; een bestuurder mag niet
deelnemen aan de beraadslaging en besluitvorming, indien hij een (in)direct persoonlijk belang heeft,
dat tegenstrijdig is met de vennootschap en de met haar verbonden onderneming.
Tegenstrijdig belang
= wanneer er een conflict is tussen een concreet persoonlijk belang van de bestuurder en het
vennootschappelijke belang dat die bestuurder dient te behartigen. Het persoonlijke belang brengt
het risico mee dat de bestuurder niet voldoende integer en onbevooroordeeld het
vennootschappelijke belang kan vertegenwoordigen.
Soorten tegenstrijdige belangen
v Direct belang wanneer bestuurder en vennootschap met elkaar handelen (bijv. kopen en
verkopen van een auto van de vennootschap aan de bestuurder)
Bestuurder mag niet deelnemen aan de besluitvorming. Vooraf moet wel een inhoudelijke
beoordeling plaats hebben gevonden betreffende de belangen, of die tegenstrijdig zijn en ook niet
parallel zijn. Immers, bij een situatie met parallelle belangen geldt het verbod niet.
Niet vereist = werkelijke benadeling van de vennootschap. Voldoende is wanneer de bestuurder
zodanig onverenigbare belangen heeft dat in redelijkheid kan worden betwijfeld of hij zich bij zijn
handelen het belang van de vennootschap voor ogen had.
v Indirect belang wanneer de vennootschap een besluit moet nemen over het aangaan van
een transactie met of het voeren van een procedure tegen een derde
Materiële, immateriële of ideële betrokkenheid van een bestuurder (Bijv. wanneer het bestuur wil
besluiten om namens de vennootschap een aovk te sluiten met een kind van een bestuurder)
Lastiger aangezien de nauwe betrokkenheid van de bestuurder met de derde, en het uiteenlopen van
de belangen aangetoond moet worden.
v Kwalitatief belang als een vennootschap een ovk wil aangaan met een andere
vennootschap, waarbij een bestuurder, bestuurder is bij allebei de vennootschappen
De kwalitatieve dubbelrol van de bestuurder is niet genoeg om de nauwe persoonlijke betrokkenheid
aan te tonen.
Gevolgen
De bestuurder met een persoonlijk belang moet de vergadering verlaten, en de overige bestuurders
kunnen een besluit nemen. Als alle bestuurders een conflicterend belang hebben, dan beslist de RvC.
Indien er geen RvC is, dan wordt het besluit genomen door de AVA.
Schending van 2:239 lid 6 maakt het genomen besluit vernietigbaar, maar tast de geldigheid van
transacties met derden niet aan (2:240).
2. Welk orgaan besluit en met welke meerderheid?
a. Welke organen kan een rechtspersoon hebben / welke organen zijn verplicht? (hier
dus alle rechtspersonen bij betrekken)
De BV kent een tweeledige organisatiestructuur:
Ø Aandeelhoudersvergadering 2:217; alle bevoegdheden die niet aan het bestuur of anderen is
toegekend (binnen de grenzen van de wet/statuten)
Ø Bestuur 2:239; belast met besturen van de vennootschap behoudens beperkingen volgens de
statuten
Soms is ook een RvC en/of OR vereist.
OR min. 50 werknemers
RvC structuurregime: kapitaal van min. 16 miljoen, verplicht ingestelde OR, 100 werknemers in NL
(gedurende 3 jaar)
, Kernbevoegdheden AVA:
å Beslissen over uitgifte aandelen 2:206
å Verminderen aandelenkapitaal 2:208
å Vaststellen jaarrekening 2:210 lid 3
å Wijzigen statuten 2:231
å Benoemen/ontslag bestuurders 2:242, 2:244 (RvC 2:272)
å Benoemen/ontslag commissarissen 2:252, 2:254 lid 1
å Fusie en splitsing 2:317, 2:334m lid 1
å Omzetting van BV naar andere rechtsvorm 2:18 lid 2 sub a
å Ontbinding 2:19 lid 1 sub a
Forumbank – grens bevoegdheid AVA m.b.t. instructie bestuur 2:239 lid 4
“De AVA mag de bij wet en statuten getrokken grenzen harer bevoegdheid niet overschrijden. De
AVA is niet bevoegd bindende opdrachten aan het bestuur te geven”.
De AVA kan geen bindende aanwijzingen aan het bestuur geven zonder specifieke
wettelijke/statutaire grondslag. De in de wet en statuten vastgelegde verdeling van bevoegdheden
moet worden gerespecteerd.
Bevestigd in ABN Amro en Boskalis/Fugro
ABN Amro – bevestiging Forumbank
Het bepalen van de strategie van de vennootschap en onderneming is een bestuursaangelegenheid.
De RvC houdt daar toezicht op. De AVA kan haar opvattingen uiten door uitoefening van de haar in
de wet/statuten toegekende rechten.
Het bestuur is niet verplicht de AVA vooraf in zijn besluitvorming te betrekken als het gaat om
handelingen waartoe het bestuur bevoegd is.
2:107a moet restrictief worden uitgelegd; is alleen aan de orde bij besluiten die zo ingrijpen dat zij de
identiteit en het karakter van de onderneming veranderen, en daarmee de aard van het
aandeelhouderschap.
Boskalis/Fugro – bevestiging Forumbank + beperkte uitleg agenderingsrecht
Beperkte uitleg wettelijk agenderingsrecht; stempunten kunnen alleen worden toegelaten over
onderwerpen waarvoor aan de aandeelhouders een wettelijke/statutaire bevoegdheid tot
besluitvorming toekomt.
2:239 lid 4: Maar een BV kan in de statuten bepalen dat het bestuur zich dient te gedragen naar de
aanwijzingen van een in de statuten daartoe aangewezen orgaan (de AVA). Dit kunnen algemene of
concrete instructies zijn. Het bestuur is echt nooit gehouden in strijd met het belang van de
vennootschap te handelen.
De AVA kan te allen tijde bestuurders ontslaan 2:244 lid 1. Een bestuurder bekleedt een
vennootschapsrechtelijke positie (hij maakt als functionaris deel uit van de juridische structuur van
de vennootschap). Hieruit vloeien bepaalde rechten en plichten voort voor bestuurder en BV.
Daarnaast bestaat tussen hen een contractuele verhouding (meestal aovk).
Unidek Volumebouw – ontslag bestuurder = in beginsel einde aovk
Uit de wetgeschiedenis van 2:244 blijkt dat door een ontslagbesluit ook een einde komt aan de
arbeidsrechtelijke verhouding. Bij het ontslagbesluit kan wel worden besloten dat de aovk niet wordt
beëindigd.
b. Wat is de bevoegdheidsverdeling bij de NV en BV?
Voor de NV gelden grotendeels dezelfde regels als bij de BV. Belangrijke verschillen:
s 2:113: voor een oproeping van een AVA geschiedt de aankondiging door een landelijk
verspreid dagblad of via een vrij toegankelijke website. Ratio: toonderaandelen
