Samenvatting van Nederlands op DNP thema 4. In deze samenvatting staat:
Kleef, van M. en Tomesen, van, M. (2007). Stimulerende lees- en schrijfactiviteiten in de onderbouw, Prototypen voor het creëren van interactieve leessituaties en het ontlokken van (nieuw) schrijfgedrag. derde druk, Experti...
Nederlands - vak
Stimulerende lees- en schrijfactiviteiten in de onderbouw
Pagina 15 t/m 68
1.1 Inleiding
- interactief taalonderwijs gaat uit van het beginsel dat taal interactie is en dat goed taalonderwijs
interactief van aard is
- Dus: taal leer je vooral in het gebruik met anderen en mede door de taal zelf tot onderwerp
van gesprek te maken
- pijlers interactief taalonderwijs:
- Betekenisvol leren
- Vindt plaats in contexten die voor kinderen belangrijk zijn. Kinderen leren taal beter
wanneer zij dat doen in echte situaties, die betekenis voor hen hebben en die hen
aanspreken.
- Sociaal leren
- Is het leren in groepsverband, in samenspraak en samenwerking met andere die vaak
meer ervaren zijn. Kinderen leren de mogelijkheden van gesproken en geschreven taal
kennen onder invloed van het voorbeeld gedrag van leerkrachten en interacties met
hen in echte taal gebruikssituaties. Kinderen leren ook van elkaar, leerkracht is dan
begeleider.
- Strategisch leren
- Doordat volwassen voordoen en uitleggen hoe bepaalde talige activiteiten het beste
kunnen worden uitgevoerd, worden kinderen zich bewust van hun eigen taalgebruik.
Zo leren kinderen ook hoe ze bepaalde taalproblemen het beste kunnen aanpakken
en oplossen zogenaamde strategisch leren —> taalleerprocessen plannen, uitvoeren
en evalueren.
- bij lees en schrijfactiviteiten vindt op 3 momenten interactie plaats: vooraf, tijdens en na
- Lezen en schrijven ontwikkelingen samen en versterken elkaar wederzijds in het proces
1.2 Verantwoording van prototype 1: creëren van interactieve leessituaties
Leesontwikkeling
- kinderen kunnen kennis van de wereld uitbreiding met behulp van het verhaal en afbeeldingen
- Kinderen kunnen tot nadenken worden uitgenodigd en komen met regels, waarden en normen
in aanraking
- Voorlezen heeft gunstige invloed op mondelinge taalontwikkeling, deze is groter bij interactief
voorlezen!
- Interactief voorlezen wordt als belangrijk middel gezien om het begrijpend luisteren bij kinderen
te stimuleren
- Voorlezen is 1 van de belangrijkste activiteiten voor het ontwikkelen van kennis die nodig is om
uiteindelijk succesvol te kunnen lezen met begrip
- Dmv voorlezen worden namelijk belangrijke tekstuele vaardigheden gestimuleerd
- Niet enkel het voorlezen maar ook het gesprek erna heeft minstens zoveel waarde voor de
lees en schrijfontwikkeling
- introductie van en verwerking na het voorlezen hebben de bedoeling om het voorlezen tot een
gerichte en plezierige luister- en denkactiviteit te maken
Voorlezen thuis
- Basis voor toekomstig leesgedrag wordt voor een belangrijk deel gelegd in de thuissituatie
- Hoe meer ze weten over wat lezen inhoud, zijn ze beter in staat om het onderwijs in
beginnende geletterdheid te volgen
- Jonge kinderen hebben vooral behoefte aan activiteiten waarin ze plezier beleven en die bij hun
ontwikkelingsstadium passen. Belangrijk dat ouders is staat zijn speelse activiteiten vorm te
geven, waarbij kinderen niet aangezet worden tot bepaald, gewenst gedrag
BG 1
, BG
Thematoets 4
- Naast voorlezen zijn ook mondelinge verhalen, zingen, en verbeelden van gebeurtenissen
belangrijke, stimuleren activiteiten in de voorschoolse periode
Leesontwikkeling stimuleren
- zolang kinderen moeite hebben om de verhaallijn te volgen is het des te belangrijker om
interactief voor te lezen
- Interactie rond een verhaal is onder meer belangrijk omdat door tussentijdse reacties de relatie
tussen mondelinge en geschreven taal kan worden verduidelijkt
- Door zulke interacties leren kinderen geleidelijk aan verschillende soorten geschreven tekst
te verkennen
- vanuit interactief voorlezen gaan kinderen steeds zelfstandiger lezen
- Eerst onconventioneel leesgedrag —> hierna gaan kinderen geleidelijk bese en hoe
geschreven taal afwijkt van mondelinge taal
- Taal letterlijk memoriseren (corrigeren als ouders fout voorlezen). Op begeven moment
bewust dat ze niet kunnen lezen (herkennen woorden en letters niet)
- kinderen ontwikkelen kritische ideeën over lezen
- Zinnen bestaan uit woorden, woorden uit letters
- Van links naar rechts en van boven naar beneden lezen
- Enz
Fasen in de leesontwikkeling
- zelfstandig leesgedrag van kinderen ontwikkeld zich op basis van voorlees activiteiten
- Kinderen willen boek nogmaals horen: biedt houvast en veiligheid, maar vooral mogelijkheid om
eerder opgedane ervaringen terug te halen en erop voort te bouwen. Op begeven moment
kunnen kinderen het boek zelf ‘voorlezen’
- Sulzby en Bus onderscheiden een aantal fases in de (voor)leesontwikkeling
Zelfstandig leesgedrag ontwikkelt zich op basis van voorlees activiteiten en verloopt in fasen:
0. Weigeren = kind wil nog niet samen lezen, voorgelezen worden
Geen verhaal aanwezig
1. Labelen = kind wijst aan en benoemt plaatjes
2. Actie volgen = kind gebruik ook werkwoorden, echter geen sprake van een verhaal
Verhaal/mondelinge taal
3. Dialoog = kind speelt verschillende guren met stemmetjes
4. Monoloog = kind speelt verteller en vertelt het verhaal, inclusief intonatie, na
Verhaal/geschreven (boeken)taal
5. Mengeling van geschreven mondelinge taal, spreek- en schrijftaal door elkaar = kind
gebruikt letterlijke zinnetjes uit boek
6. Geschreven taal = kind vertelt verhaal dat veel lijkt op geschreven tekst, gebruikmakend
van juiste intonatie, woordkeus en zinsopbouw
7. Letterlijke weergave, memoriseren = kind gebruik letterlijke weergave
Geleid door tekstkenmerken
8. Weigeren = kind wil niet lezen, omdat het zelf niet kan lezen
9. Aspecten worden benoemt = kind zoekt letters en benoemt deze
10. Woordherkenning = kind zoekt woorden en benoemt deze
11. Onafhankelijk lezen = kind leest zelfstandig
- leerkrachten kunnen deze fase indeling gebruiken om voorleesgedrag bij kinderen te
observeren en kunnen vervolgens hun boekkeuze hierop afstemmen
Stimuleren van leesgedrag op school
- Feit dat kinderen door ervaringen met voorlezen, met andere vormen van lezen en met
schrijven, van alles leren over het ontsleutelen van geschreven taal
- Interactieve leessituaties zijn, naast stimulerend voor de beginnende lees- en
schrijfontwikkeling van kinderen ook belangrijk voor het verwerven van woordenschat
- Kinderen trainen vaardigheid in begrijpend luisteren door te luisteren naar verhalen
- Verschil voorlezen thuis en op school in groepsgebeuren, hele klas neemt deel.
Onderwijssituaties
- kinderen leren het meeste van voorlezen in kleine groep (max. 5 LL)
BG 2
fi ff
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Benthe98. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,29. Je zit daarna nergens aan vast.
