Samenvatting
Samenvatting colleges + literatuur ipo 1A
Samenvatting van de colleges en de literatuur van het vak ipo 1A.
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 19 pagina's
Voorbeeld 3 van de 19 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Voorbeeld van de inhoud
IPO 1ACollege 1
Pedagogiek is:
-een tak van de wetenschap die de opvoeding en onderwijs van kinderen bestudeert en
onderzoekt welke effecten specifieke opvoedkundige handelingen hebben
-de wetenschap van de ontwikkeling van een kind tot aan zijn volwassenheid
Pedagogiek als wetenschap: beschrijven van gedrag -> verklaren van gedrag -> handelen
● verklaren van gedrag: Bandura met sociale leertheorie = observationeel leren; wat je bv.
op tv ziet is wat je gaat doen.
Nature – nurture debat:
- tabula rasa: de opvoeding vormt het kind; kind is dus maakbaar (=nurture, Watson)/kind is
onbeschreven blad. Jaren 40-60: koelkast moeder; kille moeder veroorzaakt autisme.
- ‘hereditary genius’: Francis Galton onderzocht de intelligentie (= reputatie): conclusie =
erfelijkheid is belangrijker dan omgeving (nature > nurture).
Judith R. Harris: ‘the nurture assumption’ = ouders hebben nauwelijks invloed op de
ontwikkeling van het kind; de vrienden/school/sport etc. vormen een kind. Heet ook wel de
peer-group-nurture.
Differentiële ontvankelijkheid
niet ieder kind is even ontvankelijk voor wat er van buiten naar binnen komt; niet even
gevoelig voor dezelfde factoren. Dus zelfde opvoeding heeft niet bij ieder kind zelfde effect.
Omgeving als nurture: ecologisch model.
Microsysteem, mesosysteem, ecosysteem, macrosysteem (van binnen naar buiten toe).
Omgeving als nurture: opvoeding is tijd-, plaats-, en soort-gebonden.
Opvoedingsstijlen:
- autoritatief (Baumrind): warmte + regels +
structuur, betrokken, accepterend, positieve disciplinering (= inductieve disciplinering; beroep
op empathie & cognitieve vaardigheden kind)
- autoritair (Baumrind): warmte – regels +
niet sensitief, negatieve disciplinering (aansterkkampen bleekneusjes), strikte regels
- permissief (Baumrind): warmte + regels -
anti-autoritair, geen regels, opvoeden zonder dwang
- verwaarlozend: warmte – regels -
geen opvoeding
Sandra Scarr: ‘good enough parents’
normale ontwikkeling, er komt uit wat erin zit. Bij beter dan ‘good enough parents’ nog steeds
normale ontwikkeling en komt er niet meer uit dan erin zit. Je hoeft dus niet té véél op te
voeden.
Donald Winnicot: ‘good enough mother’ v.d. ‘perfect mother’
beide krijgen hetzelfde uit het kind.
,College 2: H4 – pedagogische stromingen en gehechtheidstheorie
Belangrijke theorieën
19e eeuw: verbetering volksgezondheid, hygiëne en medische kennis -> zuigelingen- (0-1) en
kinder- (0-5) sterfte daalden enorm. Gedachte ontstond: opvoeding van invloed op mentale
gezondheid. De moeder is verantwoordelijk voor de uitkomst vh kind.
1880: child study movement door G. Hall -> geïnteresseerd in kinderen, adolescenten en
onderwijs. Vragenlijsten voor ouders/leraren en congressen voor moeders.
Eind 19e eeuw (eind 1890): Freud met de driftenleer/psychoanalyse-> mens streeft primair
naar bevrediging van lusten en onderdrukt emotionele ervaringen naar onderbewuste; die
energie zoekt een uitweg. Dit uit zich in driften bij kinderen. Hij dacht retroperspectief = terug
kijkend, gebaseerd op verleden. Hij leerde ouders hun kind te beheersen.
Begin 20e eeuw (begin 1900): mental hygiene movement -> kwam voort uit de kennis van
hygiënisten. Algemene interesse voor mentale gezondheid: misschien hadden medische
klachten wel een mentale oorzaak? Liever voorkomen dan genezen dus kind moest mentaal
gezond worden opgevoed.
1930: behaviorisme -> de mens is maakbaar (nurture). Om iets te leren moet er voortduren
een stimulus en respons zijn. Leren door associatie. Ouders hadden de taak hun kind te
trainen. Little Albert (klassieke conditionering; met dieren en geluiden).
1950: ethologie door Lorentz en Tinbergen -> observeren moet in natuurlijke omgeving.
Aangeboren gedragspatronen = imprinting. Taak v.d. ouders was om kinderen in de kritieke
(=sensitieve) periode iets aan te leren.
1960: sociale leertheorie -> de mens is cognitief wezen en wordt beïnvloedt door
denkprocessen en verwachtingen. Nadruk op leerprocessen in gedrag: observatie & imitatie,
dus ouders moeten goed model voor het kind zijn.
1960-1970: gehechtheidstheorie -> gehechtheid = intieme band. Gehechtheidsgedrag =
nabijheid zoeken/houden. Vroege sociaal-emotionele ontwikkeling belangrijk voor later
zelfbeeld, relaties en vriendschappen. Dus de taak v.d. ouders: zorgen voor veilige
gehechtheidsrelatie door sensitief te reageren. Sensitief reageren = het begrijpen v.d.
signalen van je kind en hier tijdig en adequaat op reageren.
Ontstaan van gehechtheidstheorie
William Blatz
1924: child study project; interesse in ontwikkeling/mentale gezondheid.
-> ‘good adjustment’ zorgt voor een gelukkiger leven. Focus op normale ontwikkeling
. (geen probleemgevallen) en vooral thuis observeren.
-> ‘security theory: cycles of appetite’: kind begint totaal afhankelijk van moeder. Kind
. heeft iets nodig (eten, aandacht). Om dit te krijgen gaat het kind iets doen (huilen).
. Kind leert steeds meer en kan steeds meer. Hij gaat van afhankelijk naar
. onafhankelijk. Hierdoor wordt het kind steeds meer ‘secure’ (zeker).
Ontwikkeling van security: (vb leren fietsen)
1. Infantile/immature dependent security
= kind afhankelijk van ouder
2. Secure
= kind voelt dat de ouder er voor hem is; kind durft meer want de ouder is ‘secure base’
3. Independent security
= door ontdekken en leren kan en durft het kind nu zelf dingen te doen
, Overeenkomsten Blatz en gehechtheidstheorie:
- vast moederfiguur tijdens eerste levensjaren is heel belangrijk voor gezonde mentale
ontwikkeling
- moeder wordt gebruikt als de ‘secure base om independent security te bereiken
- geen schalen, maar categorieën secure & gehechtheid
Edward Bowlby
geïnteresseerd in het gedrag dat jonge kinderen lieten zien wanneer zij werden gescheiden
van hun moeder; vanaf 1930 deed hij onderzoek naar de gevolgen van scheiding en verlies
op de ontwikkeling van jonge kinderen.
1944: vergeleek delinquente jongeren met ‘’normale’’ jongeren; diefjes hadden meer
scheidingservaring en daardoor leidden zij aan ‘affectieloosheid’. Protest tegen evacuatie
kinderen uit London in WWII.
1945: Spitz bedenkt hospitalisme. In ziekenhuizen mochten ouders eerst niet op bezoek bij
kinderen, nu wel. Voor goede ontwikkeling moeten kinderen namelijk aandacht van hun
moeder krijgen. Bij langdurige scheiding van jonge kinderen en ouders: 1) protest fase –
huilen, 2) fase van wanhoop (despair) - passiviteit, 3) fase van onthechting (detachment) –
afwijzing ouder, 4) nog verder: permanent terugtrekken uit relaties.
Bowlby gelooft ‘cupboard-love’ (=de band tussen moeder en kind is slechts het gevolg van
de primaire behoefte van het kind aan voeding en warmte) niet. Hij wendde zich tot de
ethologie: volgrespons; band met moeder is niet aangeleerd maar aangeboren (gaat
volledig tegen de psychoanalyse & leertheorie in).
Bowlby bedacht dat gehechtheidsgedrag vijf instinctieve, aangeboren componenten bezat;
zuigen, grijpen, volgen, huilen en lachen.
Harlow (in 1958): aapexperiment, aapjes gaan naar zachte moeder i.p.v. voedende moeder.
Hiermee werd empirisch bewijs geleverd tegen de cupboard-love theorie.
Mary Ainsworth
werkte samen met Blatz tot 1950: nam van hem security theorie, secure base en meten van
security over.
werkte samen met Bowlby van 1950-1953: onderzoek naar gevolgen scheiding moeder-kind.
werkte in Uganda van 1954-1956: onderzoek naar ontwikkeling moeder-kind relatie en
scheidingservaring.
-> hoe beoordeel je moeder-kind paar? (26)
- Bowlby = als moeder weggaat gaat kind huilen, vastklampen, volgen
- Ainsworth = hoeveel gebruikt het kind de moeder als secure base? Gericht lachen,
. huilen, over moeder heen kruipen, vastpakken, armpjes uitsteken -> gebruikt moeder als
. secure base.
Gehechtheidscategorieën voorlopig: veilig gehecht, onveilig gehecht en niet gehecht (=
vermijdend gehecht).
Secure base: veilig gehecht zijn is NIET afhankelijk zijn, maar weten dat de ouder er is indien
nodig. Vanuit die secure base durft het kind te ontdekken en risico’s te nemen en
onafhankelijk te zijn.
De sensitiviteit van de moeder zorgde voor een grotere kans op veilig gehechte kinderen.
Vreemde situatie procedure (vsp)
door Ainsworth
1963: Baltimore studie -> replicatie Uganda studie maar met uitgebreide observaties en de
sensitiviteit van de moeder werd gemeten. Hiervoor werd de vsp bedacht: wordt de moeder
gebruikt als secure base? Dmv meten v.d. reactie van het kind na weggaan van de moeder
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Jannaberg. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 50155 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen