Samenvatting
Samenvatting Formeel Strafrecht incl. Arresten
- Instelling
- Erasmus Universiteit Rotterdam (EUR)
Een combinatie van college aantekeningen, samenvatting van de literatuur en arresten van de weken 1 tot en met 4
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 12 pagina's
Voorbeeld 2 van de 12 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Voorbeeld van de inhoud
Het strafprocesrecht bestaat uit een geheel van regels die betrekking hebben op de toepassing vanhet strafrecht in een concreet geval. Het strafprocesrecht dient volgens het legaliteitsbeginsel zoals
neergelegd in art. 1 Sv op een wet in formele zin te berusten.
Het hoofddoel van het strafproces is het verzekeren van een juiste toepassing van het abstracte
materiële strafrecht. Dit doel is tweeledig omdat enerzijds het doel is te bewerkstellingen dat
schuldigen worden gestraft en anderzijds te voorkomen dat onschuldigen worden bestraft. Deze
tweeledige doelstelling brengt een zekere spanning in zich, in geval van twijfel gaat realisering van
het ene doel onherroepelijk ten koste van het andere doel. In ons strafproces geldt het in dubio pro
reo-beginsel: verdachte krijgt het voordeel van de twijfel omdat de rechter het feit alleen bewezen
mag verklaren als hij zelf de overtuiging heeft bekomen dat het feit door de verdachte is begaan.
Het tweede subdoel weegt zogezien zwaarder dan het eerste. De kans dat de rechter zich vergist is
echter niet uitgesloten en om die reden kan het instituut van de herziening bepalen dat de
veroordeling ongedaan wordt gemaakt wanneer blijkt dat de rechter heeft gedwaald. Naast het
hoofddoel staan andere doelen die nagestreefd moeten worden zodra van een strafproces sprake
is, namelijk de eerbiediging van de rechten en vrijheden van de verdachte, eerbiediging van de
rechten en vrijheden van andere betrokkenen, procedurele rechtvaardigheid en de
demonstratiefunctie.
Salduz t. Turkije
In deze uitspraak van het EHRM staat art. 6 EVRM, het recht op een eerlijk proces, centraal. De
vraag die in deze casus diende te worden beantwoord is of de weigering van bijstand door een
raadsmaan gedurende het politieverhoor in strijd is met dit artikel. Als hoofdregel geldt dat de
toegang tot een raadsman moet worden mogelijk gemaakt vanaf het moment dat het
politieverhoor aanvangt, enkel in exceptionele gevallen, op basis van dwingende redenen kan
hiervan worden afgeweken. Indien een aangehouden verdachte niet dan wel niet binnen redelijke
grenzen de gelegenheid is geboden om voorafgaand aan het eerste verhoor door de politie een
advocaat te raadplegen, levert dat in beginsel een vormverzuim op als bedoeld in art. 359a Sv.
Er dienen twee procesmodellen te worden onderscheiden, het inquisitoire procesmodel en het
accusatoire procesmodel. Binnen het inquisitoire proces heeft de rechter een actieve rol bij het
onderzoeken van de zaak, worden procespartijen als voorwerp aangemerkt en ligt de nadruk op
het vaststellen van de materiële waarheid. Kenmerkend voor het accusatoire proces is dat de inzet
van het geding wordt gezien als een conflict tussen twee partijen en deze gelijkwaardig zijn aan
elkaar, de verdachte bezit vergelijkbare middelen als die van de aanklager – equality of arms. De
procespartijen tonen het initiatief en staan tegenover een onpartijdige rechter. De rechter heeft
een passieve, lijdelijke rol en mengt zich niet in de strijd. In Nederland kennen wij een gematigd
accusatoire vorm van procesvoering, in een eerder stadium is de verdachte lijdelijk en worden
opsporingshandelingen verricht buiten weten van de verdachte om. Ten tijde van de zitting spelen
procespartijen echter een actieve rol.
In de Memorie van Toelichting wordt gesproken over een verbreding van de doelstellingen van het
strafprocesrecht wat leidt tot een wijziging in procesvoering. Deze kan worden gekarakteriseerd als
een contradictoir proces waarin de verdachte en het OM een sterkere rechtspositie hebben
gekregen en de standpunten die zij innemen van groot belang zijn voor de wijze waarop het
strafproces wordt gevoerd.
De fasen van het strafproces zijn de opsporing, de vervolging, berechting in eerste aanleg en het
aanwenden van rechtsmiddelen (hoger beroep & cassatie). Er kan van een opsporing worden
gesproken vanaf het moment waarop het vermoeden rijst dat een strafbaar feit is begaan. Het
Openbaar Ministerie is belast met de vervolging. De vervolging vangt aan bij het betekenen van de
dagvaarding of het vorderen tot bewaring. Na het onderzoek ter terechtzitting volgt de
beraadslaging en vormt de rechtbank een oordeel. Zij moet dat doen aan de hand van de formele
en materiële vragen.
Het Openbaar Ministerie kan er ook voor kiezen een strafbeschikking uit te vaardigen, dit is een
straf welke wordt opgelegd zonder tussenkomst van een rechter. Tegen deze strafbeschikking kan
de verdachte verzet instellen maar eveneens op twee manieren afzien van dit recht op verzet. Dit
kan door vrijwillige voldoening aan de strafbeschikking en door er schriftelijk afstand van te doen,
mits hij op dat moment bijgestaan wordt door een raadsman.
, Kernrol (Officier van justitie, verdachte en raadsman)
De hoofdregel van art. 423 lid 1 Sv is dat een tot nietigheid leidend verzuim in eerste aanleg niet
wordt terugverwezen. Hierop worden in het tweede lid twee uitzonderingen gegeven, namelijk
indien de zaak niet was behandeld door een onpartijdige rechter (i) en de overige personen die de
kernrol vervullen niet ter terechtzitting verschenen doordat deze niet conform de wet van de
rechtsdag op de hoogte zijn gebracht en daar ook niet op andere wijze op de hoogte zijn gebracht
(ii).
Opsporingsactiviteiten, of elke vorm van belastend overheidsoptreden, dient te berusten op een
wet in formele zin. De redenen hiervoor zijn dat bij opsporing regelmatig gebruik wordt gemaakt
van methoden of dwangmiddelen die ingrijpen in de rechten van burgers, het systematisch
verzamelen en registreren van persoonsgegevens, die al dan niet zijn verkregen door middel van
deze dwangmiddelen, is privacygevoelig en het doel van het onderzoek de strafrechtelijke
sanctionering van wetsovertredingen is. Er worden vijf typen opsporingsonderzoek onderscheiden:
● De klassieke of reactieve opsporing welke plaatsheeft naar aanleiding van een strafbaar feit en
gericht is op de opheldering hiervan
● De repressieve controle waar nog geen sprake is van een redelijk vermoeden dat een strafbaar
feit is gepleegd en wordt getracht dat wetsovertreding wordt voorkomen (preventie)
● De proactieve opsporing welke zich richt op strafbare feiten die in de toekomst kunnen worden
gepleegd op basis van reeds gepleegde feiten door de verdachte
● Het inlichtingenwerk door informatie te verkrijgen van men die onderdeel uitmaakt van het
criminele milieu
● Het verkennend onderzoek per sector die kunnen leiden tot verdenkingen
De Memorie van Toelichting onderscheid drie vormen van toezicht die betrekking hebben op de
toezichthoudende bevoegdheden van de rechter-commissaris gedurende het opsporingsonderzoek.
Het toezicht op de rechtmatigheid van de toepassing van opsporingsbevoegdheden, het toezicht op
de voortgang van het opsporingsonderzoek en toezicht op de evenwichtigheid en de volledigheid
van het onderzoek. Daarnaast vervult de rechter-commissaris de volgende rollen gedurende het
opsporingsonderzoek:
● Voor het inzetten van bijzondere opsporingsbevoegdheden is machtiging van de RC vereist
● Voorarrestrechter
● Onderzoeksbevoegdhedenrechter
● Procesbewaker
● Onderzoek op verzoek van het slachtoffer
● Onderzoek in opdracht van de zittingsrechter
● Aanvullende onderzoekshandelingen waaronder het horen van getuigen
De Bijzondere Opsporingsbevoegdheden (BOB) zijn bevoegdheden die uitsluitend aan
opsporingsambtenaren ten behoeve van het opsporingsonderzoek worden toegekend en een
inbreuk kunnen maken op de rechten en vrijheden van burgers zonder dat zij hiervan op de hoogte
zijn – heimelijk. Voor de uitoefening van dergelijke bevoegdheden hoeft geen concrete verdenking
te zijn en hebben.
Stappenplan: Is deze (bijzondere) bevoegdheid rechtmatig uitgevoerd?
1 Wat houdt de bevoegdheid in?
2 Wie is de bevoegde autoriteit?
3 Wie is het subject?
4 In welk geval?
5 Op welke grond?
Stille sms
Gedurende het onderzoek is gebruik gemaakt van een stealth sms om de locatie van een draaiend
amfetamine-laboratium te lokaliseren. Het verzenden van een dergelijk ‘stille’ (voor de ontvanger
niet-waarneembare) sms naar de telefoon van verdachte kan plaatsvinden indien deze verzending
slechts een beperkte inbreuk maakt op zijn grondrechten en niet zeer risicovol is voor de integriteit
van de opsporing. Verdachte voert aan dat er op intensieve wijze inbreuk zou zijn gemaakt op zijn
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper samanthamirella. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 65507 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen