H1P1Een tekst kan een effect op jou hebben. Bijvoorbeeld; dat je het verhaal vies, spannend
of vreemd vind. Een effect kan ook zijn dat je een verhaal stom vind of te moeilijk.
Een reden om te lezen wordt leesmotivatie genoemd. Een paar leesmotivaties zijn
bijvoorbeeld:
- het is plezierig en ontspannend
- ontsnappen aan de alledaagsheid.
- eigen droom of fantasie wereld scheppen
- je leert jezelf beter kennen.
- je leert dingen over de werkelijkheid
- je kunt verhalen lezen vanwege het mooie taalgebruik
- dingen meemaken die je in de werkelijkheid nooit meemaakt.
Nieuwsgierigheid
Nieuwsgierig naar ervaringen van anderen
Inleving
Inzicht krijgen hoe mensen zijn.
Herkenning
Herkennen van je eigen ervaring en situaties
Smaakontwikkeling
Je ontwikkelt je smaak bijvoorbeeld doordat je ouder word of andere interesses krijgt.
Omslag
Stimuleren tot lezen en de achterflap stimuleert vaak ook.
Verwachtingen die je altijd hebt als lezer
Suggesties gegeven over het verloop van het verhaal.
Lezers verschillen van smaak de een houdt van verhalen met psychologische problemen en
de ander meer van spanning en avontuur. Lezers verschillen van smaak doordat ze een
andere achtergrond hebben of bijvoorbeeld een andere leeftijd hebben.
Verwachtingen die ontstaan voordat je een boek gaat lezen:
- verwachtingen door wat je hebt gehoord of gelezen hebt over het boek.
- verwachting door genre, bv sprookjes, detective
- verwachting door titel en boekomslag.
Door suggesties krijg je bepaalde vermoedens over het verdere verloop van het verhaal. Je
verwacht dat je als lezer mee kunt leven met de personages. Belangrijk daarbij is dat de
personages interessant of bijzonder zijn
, P2 Literaire teksten verschillen van zakelijke teksten door:
- streven naar eenduidigheid bij zakelijke teksten
- open plekken
In zakelijk teksten wordt de informatie zo eenduidig verteld, als je zo’n tekst gelezen hebt wil
je als lezer niet met vragen blijven zitten. Bij literaire teksten geldt dat niet, er is ruimte voor
meerduidigheid
Als lezer krijg je soms te maken met onduidelijkheden en vragen omdat niet altijd alles
duidelijk is, dat noem je open plekken. Een open plek is een klein of groter tekstgedeelte dat
voor jou onduidelijk is en dat vragen bij je oproept. Open plekken kunnen door verschillende
dingen ontstaan:
- door informatieachterstand bij jou als lezer.
- vermoedens hebt over hoe het verhaal afloopt, en je wilt weten of je vermoedens
kloppen. Als lezer ga je af op bepaalde suggesties of verwachtingen over het verloop
verhaal en je wilt weten of die uitkomen.
- ook kan het gedrag van personages open plekken veroorzaken. Als lezer wil je de
motieven van de personages weten. Je wilt weten waarom ze iets doen of waarom ze
iets niet doen.
- de titel roept meestal ook een open plek op. Waarom is deze titel bij dit boek
gekozen bv?
Als je aan het einde van een tekst alle open plekken ingevuld zijn dat heeft een tekst voor
jou een gesloten einde. Als er nog open plekken zijn aan het einde dan heeft je tekst een
open einde.
Lliteraire teksten kunnen op 3 manieren aan jou als lezer gepresenteerd worden:
- In de eerste plaats is er proza. Bij proza speelt de manier waarop de tekst op de
bladzijde staat, geen belangrijke rol. Een prozatekst van 100 pagina’s of meer heet
een roman. Een prozatekst van 80-100 pagina’s heet een novelle. Korter dan een
novelle is een (kort)verhaal.
- Een gedicht is te herkennen doordat de tekst op een bijzondere manier op de
bladzijde staat. Een gedicht bestaat uit versregels die meestal niet over de gehele
breedte van de bladzijde lopen. Groepjes bij elkaar horende regels heten strofen,
strofen worden door witregels van elkaar gescheiden.
- Ten slotte is er toneel. Toneelteksten zijn bedoeld om door acteurs voor een publiek
gespeeld te worden.
Non-fictie
Echt gebeurd/de waarheid
Fictie
De schrijver mag de werkelijkheid verdraaien. Veel literaire teksten zijn fictie: je stelt er geen
waarheidseis aan
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper mathildeprijs. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.