Nutrition:
Inname van voeding wat het lichaam nodig heeft, uitgedrukt in voedingsmiddelen of nutriënten
Disbalans:
De verdeling van nutriënten raakt uit balans, omdat de hoeveelheid die je eet niet overeenkomt met
de hoeveelheid die je nodig hebt
De gezondheidsraad heeft de energiebehoefte opgesteld van vrouwen en mannen:
Mannen 2700 kcal (lage fysieke activiteit) tot 3100 kcal (hoge fysieke activiteit)
Vrouwen 2100 kcal – 2400 kcal
Voedingsstof Behoefte (en%) Energie afgifte Energie in ATP
(kcal/g)
Vetten 20-40 (35!!) 9 312
Koolhydraten 40-70 4 36-38
Eiwitten 10-25* 4 5-15
Alcohol 0 7
Omega-3-vetzuren 1
Omega-6-vetzuren 2
Transvetzuren 1
Verzadigde vetzuren 10
Meervoudig 3-12
onverzadigd
Mono- en 10
disachariden
Vezels 2
*ook wel 0,8 g eiwit/kg lichaamsgewicht. 1,2g voor vegetariërs en 1,4g voor veganisten.
85en% van de dagelijkse voeding dient uit de Schijf van Vijf te komen.
15en% van de dagelijkse voeding mag vallen buiten de Schijf van Vijf.
Per dag 3-5 kleine porties buiten de Schijf van Vijf.
Per week 3 keer een groter portie buiten de Schijf van Vijf.
Becel verlaagd het slechte cholesterol gehalte met 10-15 en% dmv plantensterolen.
10% van het totaal aantal kcal op een dag mag van koolhydraten komen.
Vezelbehoefte: 30-40 gram per dag, ofwel 3,4 g/MJ
De gemiddelde alcoholinname bedraagt 3-5en%.
De aanbeveling voor alcohol is om het helemaal niet te consumeren, maar als je het dan toch doet
is de aanbeveling voor mannen max 1 glas per dag (10 gram alcohol per glas).
De aanbeveling voor glucose is 4-8 mmol/L.
,Boven de 8 mmol ontstaat er een hyperglycemy, onder de 4 mmol een hypoglycemy.
De lever kan 80-120 mg alcohol afbreken per uur per kg lichaamsgewicht (grofweg 1 glas per uur).
Waterbehoefte: De AH voor water bedraagt 1,5-3 L per dag. Waarvan 450-2400ml uit drinken, 600-
750ml uit voeding en 250-350ml uit metabolische reacties.
Behoefte mineralen: meer dan 100 mg per dag
Behoefte spoorelementen: minder dan 100 mg per dag
Behoefte RE: Mannen 900 RE/dag, vrouwen 700 RE/dag
AH vitamine D3: 2,5-5 ug per dag
AH vitamine B1: 1,1 mg/dag
AH vitamine B12: 2,8 ug/dag
AH vitamine B11: 300 ug/dag (zwangere vrouwen 400 ug/dag)
AH vitamine C: 70 mg/dag (hoger bij zwangerschap, roken en borstvoeding)
AH calcium: 1 gram/dag
AH natrium: 1,5 gram/dag
AH kalium: 2-6 gram/dag
AH ijzer: 10-15 mg/dag
Samenstelling van het lichaam man en vrouw:
Beide bestaan voor 55-65% uit water.
Man: 15-20% vet, 58-60% mineralen, 16-18% eiwitten
Vrouw: 20-30% vet, 55-60% mineralen, 14-16% eiwitten
Hoeveelheid zout = natrium * 2,5
De norm is maximaal 6 gram zout per dag.
Let op bij de berekening van de hoeveelheid zout: in 100 gram omrekenen naar de hoeveelheid in
de maaltijd
Eiwit bevat 16% stikstof.
Formule bepaling hoeveelheid eiwit:
Hoeveelheid stikstof * 6,25
Formule bepaling hoeveelheid stikstof:
Hoeveelheid eiwit / 6,25
,Berekening PDCAAS:
beperkt eiwit/referentie eiwit * verteerbaarheid
Stel je voor je berekend de PDCAAS per 10 gram, en 0,9 gram word uitgescheiden via de feces. Dan
is 9,1 gram ofwel 91% verteerbaar. Daarmee reken je dan.
Stel je eet 5 gram, waarvan 4,25 gram word geabsorbeerd. De verteerbaarheid is dan 4,25/5 = 0,85
of 85%. Stel de PDCAAS is 0,43, dan betekend dat er 43% van de essentiële aminozuren aanwezig
zijn in het eiwit.
Energieprocenten berekenen:
Aantal gram vermenigvuldigen met energie afgifte geeft hoeveelheid kcal. Als je dat aantal optelt heb
je de totale hoeveelheid kcal van de maaltijd. De individuele waardes deel je door het totaal * 100
geeft het percentage in en%. Vergelijk deze met de behoefte grenzen in bovenstaande tabel en trek
je conclusies.
1000 calorieën = 1 kcal
1 kcal = 4,2 kJ (factor 4,2)
1000 kJ = 1 MJ
1000 kJ = 230 kcal
In vet oplosbare vitamines:
A, D, E en K
In water oplosbare vitamines:
B1, B2, B3, B5, B6, B8, B11, B12, C
Mineralen:
Natrium, kalium, magnesium, calcium, chloride, fosfor
Spoorelementen:
Ijzer, zink, koper, jodium, mangaan, molybdeen, selenium, fluor
De EFSA (European Food Safety Authority) stelt de aanvaardbare bovengrenzen in.
Antioxidanten kunnen hart- en vaatziekten voorkomen.
, HACCP:
Wetgeving voor voedselveiligheid
Waarom eten we zoals we eten?:
Zintuigen, cognitieve factoren (gewoonte), culturele factoren, advertenties, sociale factoren, geld
etc.
Evidence based:
Onderzoek gebaseerd op wetenschappelijk bewijs. Word beoordeeld en claim afgegeven door EFSA.
Soorten onderzoek:
- Epidemiologisch (interventiestudies)
- Experimenteel (celonderzoek, dierlijk onderzoek, humaan/klinisch onderzoek)
- Wetenschappelijk (doel experiment onbekend voor beide partijen)
Placebo effect:
Je denkt dat je iets binnenkrijgt, maar dit is niet zo
Macronutriënten: koolhydraten, vetten, eiwitten
Micronutriënten: vitamines, mineralen
+ water, vezels en alcohol
EAR:
Optimale waarde, hierbij voldoet 50% van de bevolking aan de aanbevelingen. Is het gemiddelde + 1
* de stdev
AHA/RDA:
Hierbij voldoet 97,5% van de bevolking aan de aanbevelingen. Is het gemiddelde + 2 * de stdev
AI:
Adequate inname. Word gebruikt als er te weinig bekend is voor een AHA. Is een inschatting.
AB/UL:
Bovengrens vastgesteld ahv noael en loael onderzoek. Wetenschappelijk onderzoek.