OneNote 01-11-2021 16:56
Hoorcollege 1
maandag 1 november 2021
• Wat is psychologie? • Wat is waarheid?
• Basisvraag: waardoor voelen (emotie, affectieve • Wetenschappers zijn altijd kritisch naar zichzelf, blijven discussiëren met andere
elemen
element), denken (cognitieve
cognitieve element
element) en gedragen wetenschappers.
(conatieve
conatieve element
element) mensen zich zoals ze doen? • In het dagelijks leven: continu bezig met waarheid zoeken
• Officiële definitie: psychologie is de wetenschap van • Verschil met wetenschap > theorieën toetsen (impliciet ook in het dagelijks
gedrag (als enige observeerbare, bruikbaar voor leven)
onderzoek) en psyche (voelen en denken: moeten • Wat waarheid is hangt af van:
afgeleid worden). • Hoe je denkt dat de wereld in elkaar steekt: bestaat 'echt' (is te zien - zintuigen,
bijv. tafel) en bestaat 'in mensen' (iets intern - interpreteren, bijv. racisme).
• Wat je vindt dat kennis eigenlijk is: zintuiglijke waarneming en interpreteren.
• Een sociaal fenomeen… • Paradigma
Paradigma: geheel van manieren waarop je denkt dat de wereld/kennis in
• Bestaat 'echt' en we kunnen het zintuigelijk waarnemen elkaar steekt. Manier waarop wetenschap wordt bedreven. Beide op eigen
- kwantitatieve paradigma
paradigma. manier bezig om te achterhalen wat waarheid is (denkkader).
• Bestaat 'in mensen' en we kunnen het interpreteren -
kwalitatieve paradigma
paradigma.
• Hoofdstuk 1 (uit boek Psychology)
A. Fundamenten uitleggen - wat is de lijn daarbinnen? (FOCUS)
• Drie fundamentele ideeën binnen de psychologie (op elkaar voortgebouwd, niet op zichzelf staand) voor 1879
1. Gedrag en mentale ervaringen hebben een fysieke oorzaak, en kunnen dus onderworpen worden aan wetenschappelijke analyse.
• Dualisme
Dualisme: het idee dat de mens bestaat uit een materieel lichaam (kan je bestuderen) en immaterieel lichaam (bovennatuurlijk, ziel).
• Descartes en het dualisme: gedrag zonder ziel bestaat (bijv. reflexen).
• Thomas Hobbes: ging verder dan Descartes (i.v.m. scheiding tussen kerk en staat in Engeland). Grondlegger van het materialisme materialisme: alles kan begrepen
worden in fysieke termen, ook wat we denken en voelen.
• Negentiende-eeuwse fysiologie: alles is een reflex.
• Meneer Wundt: 1879 - start psychologische wetenschap (leerboek).
2. De manier waarop een persoon zich gedraagt, denkt en voelt verandert over tijd door de ervaringen van de persoon en zijn omgeving.
• Empiricisme
Empiricisme: menselijke kennis en gedachten komen allemaal door menselijke zintuigen. Breinmachine staat niet stil, we leren constant door alles wat
we meekrijgen. Alles komt uit de omgeving. Geen vrije wil, maar reflecties van wat je hebt meegemaakt.
• De wet van associatie door contiguïteit contiguïteit: als je twee dingen tegelijkertijd of vlak na elkaar ziet, associeer je ze met elkaar.
• Nativisme
Nativisme: sommige kennis en handelingsregels zijn aangeboren. Om iets te leren heeft een wezen als een 'ingebouwde machine'.
• Immanuel Kant was een belangrijke nativist: twee soorten kennis: a priori kennis (kennis die je al hebt bij geboorte) en a posteriori kennis (alle
kennis die daarna nog binnenkomt).
3. De lichamelijke machine, die gedrag en mentale ervaringen produceert, is een product van evolutie door natuurlijke selectie.
• Hoe zijn we tot een breinmachine gekomen die continu verandert?
• Evolutietheorie (Darwin): natuurlijke selectie - biologische grondslag - eigenschappen die het best bij de omgeving passen die overleven (het best
(aange)past).
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
-
B. Uitleggen tot welke verklaringsniveaus deze fundamenten hebben geleid.
• Het verklaren van mentale ervaringen en gedrag. Men analyseert oorzaken op verschillende niveaus: 9 onderzoeksniveaus, onderverdeeld in 2 clusters.
• Cluster 1: focus op het biologische proces - 'harde' psychologie
• Neuraal (brein), fysiologisch (bio-psychologie), genetisch (genen, DNA als oorzaak), evolutionair (natuurlijke selectie, ontwikkeling door de eeuwen
heen)
• Cluster 2: focus op omgeving, kennis en ontwikkeling - 'softe' psychologie.
• Leren (ervaringen), cognitief (gedachtes en overtuigingen), sociaal (invloed van anderen), cultureel (mens binnen een bepaalde groep), ontwikkeling
(levensloop, levensfases).
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
-
C. Hoe hangen de vakgebieden van de psychologie hiermee samen?
• Deelgebieden van de psychologie: arbeids- en organisatie, klinisch, methodeleer, brein en cognitie, asociaal, ontwikkeling, neurologisch.
• Psychologie centraal in natuurwetenschappen, menswetenschappen en sociale wetenschappen.
https://euc-onenote.officeapps.live.com/o/onenoteframe.aspx?ui=…ectionreason=Force_SingleStepBoot&rct=Medium&ctp=LeastProtected Pagina 1 van 1