Deze samenvatting bevat alle stof voor het tentamen Quality Management die wordt gegeven in het tweede jaar van Food & Business in het D-cluster (periode 1 of 3).
Bevat:
- HS 2 en 10 van IKZ integrale kwaliteitszorg en verbetermanagement
- Alle 12 de artikelen
- Aantekeningen uit de colleges
WEEK 1.1 INTRODUCTIE KWALITEIT
Waar plaats je kwaliteit?
Kwaliteit kan in een organogram worden geplaatst onder productie of als
stafafdeling.
Wat is kwaliteit?
- Van grondstof naar eindproduct
- Voedselveiligheid
o Chemisch gevaar: bv. rans worden van een product.
o Fysisch gevaar: iets in je eten, bv. muizenkeutels of glas.
o Microbiologisch gevaar: bacteriën en schimmels.
- Kwaliteit
o Bv. sensorische kwaliteit
- Kwaliteitssystemen (inclusief voedselveiligheid)
- Certificering
QM houdt zich bezig met beheers- en verbeterprocessen in een organisatie.
Kwaliteitsaspecten
- Verschillend; ieder heeft er een eigen belang bij en ander beeld van wat
belangrijk is bij kwaliteit.
- 3 kernwoorden van kwaliteit;
1. Proces: bv. HACCP
2. Systeem: bv. wetgeving, dit bepaalt wat een bedrijf moet doen, zodat er
geen onveilige of ziekmakende producten op de markt komen.
3. Product: de veiligheid van het product.
Productkwaliteit:
Bij productkwaliteit is er aandacht voor:
- Productspecificaties
- Service
- Garantie en klachten
- Wensen en eisen klant
,- Afnemers en gebruikers
Productkwaliteit kan niet zonder proceskwaliteit; om bepaalde productkwaliteit te
bereiken moet de kwaliteit op procesniveau in orde zijn.
- Visgraatdiagram helpt je om een probleem/situatie uit te pluizen. Komt later
in de SV terug.
Productkwaliteit kan niet zonder proceskwaliteit
Wat is van invloed op de kwaliteit? Milieu:
- Methode
- Machine
- Mens
- Materiaal
- Management
Effect
De kwaliteit moet op proces niveau in orde zijn (denk aan het schema).
Deze invloeden zijn ook de M’s die je in een visgraatdiagram behandelt.
Strategische keuzes leiden tot:
- Een geheel eigen positie van de organisatie in de markt, die niet zomaar te
vergelijken valt met de positie van de concurrenten.
- Een duidelijk voordeel t.o.v. de concurrentie.
Organisatiestrategie
De organisatiestrategie is o.b.v. een combinatie van:
- Omgevingsvariabelen
o Van buiten naar binnen kijken.
- Eigen kerncompetenties in de waardeketen, waaruit een strategische
visie* ontstaat.
o Van binnen naar buiten kijken.
*Strategische visie bestaat uit:
- Het verwachte toekomstbeeld (trends, omgevingsontwikkelingen);
- Ambitie van een onderneming;
- Kerncompetenties* die nodig zijn voor die ambitie;
- Manier waarop die kerncompetenties verder kunnen worden uitgewerkt en
verstrekt.
*Kerncompetenties
Kerncompetenties: combinaties van kennis, vaardigheden en attitudes die
elkaar versterken en waarmee een onderneming een uniek voordeel aan zijn
afnemers kan bieden kwaliteitsbepalend.
Vier soorten kerncompetenties:
- Marktcompetenties: hebben betrekking op specifieke
marketingvaardigheden.
o Bv. relatiemanagement en serviceactiviteiten.
- Productiecompetenties: komen tot uiting in concepten.
o Bv. just-in-time management en Total Quality Management.
,- Technologiecompetenties: hebben betrekking op technologie (kennis) die de
organisatie in huis heeft. Deze competenties raken het hart van de
onderneming en zijn voor iedereen anders.
- Organisatiecomperenties: hebben betrekking op management- en
organisatiesystemen.
o Bv. management development, opleiding en training.
Soort processen
1. Primaire proces / kernproces / operationeel proces
o Processen resulterend in product/dienst voor de externe klant; leveren
toegevoegde waarde.
Toegevoegde waarde: verschil tussen verkoopprijs en kosten van
ingekochte grondstoffen, hulpstoffen en diensten van derden.
Organisatie wordt namelijk gezien als waardeketen; aaneenschakeling
van opeenvolgende activiteiten gericht op een bepaald doel.
Primaire activiteiten: activiteiten waaraan de onderneming haar
bestaansrecht ontleent.
o Productiebedrijf: inkoop, productie, verkoop.
o Dienstverleningsbedrijf: intake, behandeling, nazorg.
o VB: onderwijs
2. Secundair proces / ondersteunend proces
o Processen die producten voortbrengen die essentieel zijn voor het
effectief uitvoeren van het primaire proces, maar geen directe waarde
toevoegen.
o Niet verantwoordelijk voor kwaliteit maar dragen er wel aan bij.
o Dienstverlenende activiteiten die kosten veroorzaken.
o Management doet deze taken vaak outsourcen (valt onder lean en mean
productie).
o VB: roosters.
3. Tertiaire processen / besturende processen
o Besturingsproces: processen die omstandigheden creëren waaronder de
ondersteunende en primaire processen kunnen worden uitgevoerd.
VB: planning, controleren, evalueren en bijsturen.
o Verbeterproces: processen die gericht zijn op het verbeteren van de
kwaliteit van (delen van) de organisatie (voegt geen waarde toe).
o Financieel proces: vallen onder de organisatorische infrastructuur en
hebben een belangrijke rol (niet waarde toevoegend).
,Verbetermanagement
PDCA cyclus (kwaliteitscirkel van Deming): methode waarmee je stap voor stap je
werk, prestaties en organisatie beter kunt maken om zo continu te verbeteren.
- Plan een plan maken om je proces te verbeteren.
- Do het plan uitvoeren.
- Check controleren of datgene wat je wilde verbeteren ook echt verbetert
is.
- Act waarom is het niet goed gegaan? Ga weer terug naar
‘plan’.
1. Inkoop
INKOOP IN HET PRIMAIRE PROCES
- Continuïteit bedrijfsproces
o Bv. de beschikbaarheid van de producten voor de inkoopafdeling.
- Reductie verwerkingsproces-gebonden kosten
o Materiaalgebonden kosten verlagen en;
o Kosten uit onzekerheden bij de aanvoer verlagen.
o Bv. goedkopere grondstoffen
- Vermindering strategische kwetsbaarheid
o Niet afhankelijk zijn
- Technische vernieuwing
o Uitbesteding
- Vertegenwoordigen eigen onderneming
o Wijze van bv. inkopen bepaalt hoe consumenten naar bedrijf kunnen
kijken.
KWALITEITSBELEID EN VERBETERINGEN INKOOP
- JIT (Just-In-Time) invoeren
o Voorkomen van verspillingen en verbeteren van toeleveringssituatie.
o Vier voorwaarden JIT-benadering:
1. Intensieve informatie-uitwisseling tussen leverancier en
inkoopafdeling.
2. 100% betrouwbaarheid in levertijd en leverancier.
3. Standaardisatie en modulaire productieopbouw die korte en
betrouwbare levertijd mogelijk maakt.
4. 100% kwaliteit van producten door een goed afgestemd
kwaliteitssysteem.
- Make or buy
o Zelf produceren of uitbesteden.
- Co-makershiprelaties
o Gezamenlijk voordeel halen uit samenwerking.
, o Co-makership past perfect bij JIT-gedachte; leverancier en bedrijf
profiteren.
- Sourcingbeleid
o Continuïteit en zekerstelling van toeleverancier betrokkenheid,
automatisering, etc.
o Nadelen:
Verlies aan scherpte door de leverancier omdat hij zich verzekert weet
van bepaalde omzet en dus berustende houding t.a.v. kostenverlaging
en kwaliteitsverbetering neemt.
Verlies van contact met de leveranciersmarkt.
2. Productie
- Voldoen aan de productspecificatie = technische kwaliteit/productkwaliteit
- Kwaliteitscontroles (op product en proces)
- Lean en mean productie (o.a. JIT)
o = Slank en doelgericht; gaat om efficiëntie en verspilling beperken.
3. Verkoop
Wat is van belang bij het verkoopproces, gekeken naar kwaliteitsverbetering?
- Deze drie punten gaan m.n. om het primaire proces maar hierbij komen ook
secundaire en tertiaire processen kijken.
Kostenbeheersing in het primaire proces: TCO
Total Cost of Ownership (TCO): methode van kostenanalyse waarin alle kosten
die zich kunnen voordoen zijn onderverdeeld in:
- Pretransactiekosten
- Transactiekosten
- Posttransactiekosten
Inkoopbeleid: beleidsplan waarin de taakstelling voor inkoop zijn vastgesteld op
het gebied van kwaliteitsverbetering en het af te sluiten prijsniveau.
Kwaliteitsmeting
KPI’s = kengetal + prestatie-indicator
- Kengetal: vertellen de feitelijke situatie; bedoeld om geleverde kwaliteit
weer te geven.
- Prestatie-indicator: maken sturing in het proces mogelijk; bevat
kwantitatieve informatie.
KPI’s zijn altijd SMART.
- Specifiek: heel concreet opschrijven wat je doel is.
- Meetbaar: begin- en einddatum.
- Acceptabel: is het binnen het tijdsbestek voor de mensen uit te voeren?
- Realistisch: is het plan uitvoerbaar?
- Tijdgebonden: tijd eraan hangen
Voorbeeld Mc Donalds: Elk uur is er een steekproefgewijze controle of de
temperatuur van de hamburger tussen de 69 en 74 graden Celsius is. Elke twee
, uur wordt er gecontroleerd of er geen producten meer in de koeling liggen die de
houdbaarheidstijd overschreden zijn.
WEEK 1.2: ORGANISATIESTRUCTUUR
QM houdt zich bezig met beheers- en verbeterprocessen in een organisatie.
Voldoende commitment van alle spelers in de organisatie is een voorwaarde
voor het leveren van optimale kwaliteit.
Je kan kwaliteit in een organisatie meten met modellen zoals het INK-model en
7S-model.
Organiseren: het creëren van een organisatiestructuur, het scheppen van
verhoudingen tussen de beschikbare mensen, middelen en activiteiten om
bepaalde doelstellingen te bereiken.
Organisatiestructuur
Organisatiestructuur: formele structuur op basis waarvan werktaken worden
verdeeld, gegroepeerd en gecoördineerd.
- Altijd een middel; geen doel.
- Moet stabiel zijn maar ook flexibel zijn om op wijzigingen in omgeving in te
kunnen spelen.
- Interne focus: organisatiestructuur moet bijdragen aan een efficiënte interne
werking.
- Externe focus: organisatiestructuur moet naar de buitenwereld toe
communiceren wat de domeinen zijn waarop de organisatie actief is.
Elementen van de organisatiestructuur
- Formele structuur
o De grove indeling van taken en verantwoordelijkheden tussen
verschillende ‘groepen’ binnen het bedrijf.
- Specialisatie
o De verscheidenheid van de taken en capaciteiten van de medewerkers.
- Invloed van de medewerkers
o Op de strategische en operationele keuzes van het bedrijf.
- Coördinatie
o Manieren waarop het werk wordt afgestemd en eventueel
gestandaardiseerd.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jodihoksbergen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,89. Je zit daarna nergens aan vast.
