Na 1945 uitbouw verzorgingsstaat door groeiende economie. Hiervoor deed de overheid niets, alles was aan
de burgers zelf.
Knelpunten: economische crisis, burgers gedragen zich anders als ze recht hebben op een uitkering, afnemende
winst gasbel in Groningen. Oplossing = terugtrekken overheid (participatiesamenleving)
- Burgers moeten zelf actiever zijn m.b.t. financiële zaken en sociale zekerheid
- Minder taken voor de overheid – minder overheidsuitgaven
7 kenmerken van sociale zekerheid in Nederland:
1. Sociale zekerheid is een grondrecht
- De overheid moet zorgen voor bestaanszekerheid
- De overheid moet zorgen voor wetgeving waarin sociale zekerheid is geregeld
- De overheid moet een wet hebben voor mensen die niet voor hun eigen inkomen kunnen zorgen
(participatiewet)
2. De sociale zekerheid is een stelsel
- Arbo wet
- Arbeidsongeschiktheidsuitkering of WW
- Participatiewet als er geen andere oplossing is (minimum inkomen)
3. Sociale zekerheid is op solidariteit gebaseerd
- Werkgevers betalen verplichte verzekeringspremies voor werknemers
- Uit deze grote pot worden sociale voorzieningen betaald
- Premies zijn afhankelijk van het inkomen
4. De sociale zekerheid is op bestaanszekerheid gericht
- Als er jou iets overkomt heb je de zekerheid op inkomen.
- Hoogte van deze inkomen (WW, WIA, ziektewet, uitkering) is afhankelijk van de situatie.
5. Belangrijk beroep op de overheidsuitgaven
Een belangrijk deel van de begroting wordt aan sociale zekerheid gespendeerd (zorg en sociale zekerheid
zijn de grootste posten m.b.t. uitgaven)
6. De sociale zekerheid stimuleert om in eigen onderhoud te voorzien
Als je je eigen werk niet kan doen door ziekte vervangend werk
Bijstandsgerechtigden moeten steeds meer doen om aan werk te komen. Geen werk = vrijwilligerswerk
Meestal geen recht zonder geldige verblijfstitel
7. Indeling sociale zekerheid
Stelsel veel wetten (sociale verzekeringen en sociale voorzieningen)
Verzekeringen: financiering uit premies -> volksverzekeringen en werknemersverzekeringen
Voorzieningen: worden door de overheid gefinancierd
1
, Werknemersverzekeringen (alleen voor mensen die in loondienst werken)
- Werkgever en werknemer betalen premies
- De uitkering die verstreken wordt is een percentage van het oude loon. Vaak 70%, cao’s kunnen het
verhogen. Wordt door UWV uitgekeerd.
WIA Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen (bij ziekte)
WW Werkeloosheidswerk
WAO Wet op de arbeidsongeschiktheidsverzekering
Volksverzekering (voor iedereen met een geldige verblijfsvergunning)
- Premiebetaling = inkomstenbelasting
- Vaste uitkering, voor iedereen hetzelfde
Sociale voorzieningen toeslagenwet (voor iedereen in Nederland)
- Uitkeringen worden betaald uit algemene middelen (belastingen)
- Sociaal minimum
- Uitvoering door gemeenten en UWV
Participatiewet (de bijstand), Toeslagenwet, Kinderbijslagweg, Wajong
IOAW Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werknemers
Via de belastingdienst: zorgtoeslag, huurtoeslag, kinderopvangtoeslag en kind gebonden budget
Inkomen bij ziekte
Ziek bij een vast contract/ ziek bij een tijdelijk contract ziektewet
Langdurige ziekte/ arbeidsongeschiktheid WIA
Ziektewet (2 jaar)
Werkgever moet 70% van je salaris betalen.
Voorwaarden: verplichte re-integratie en verplicht passend werk verrichten.
Rariteiten , fictieve werknemers of WW (niet opzoek naar een baan omdat ze niet kunnen werken)
Uitkering op het moment dat ze hiervoor verzekerd zijn
Ziektewet: objectief medisch vastgelegd, UWV moet dit vastleggen
Wat gebeurt er na 2 jaar in de ziektewet?
De werknemer wordt waarschijnlijk ontslagen door de werkgever
Hierna: WIA-keuring – meer of minder dan 35% arbeidsongeschikt
Minder dan 35% - geen WIA
Meer dan 35% - wel een WIA
De WIA-uitkering wordt berekend door het verschil te nemen tussen het loon voor de dag van ziekte en het
loon wat je op moment van ziekte maximaal nog kunt verdienen.
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lisaslappendel. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.