In dit document worden de hoofdstukken van het boek ''Groepsdynamica'' van Johnson & Johnson samengevat. De samenvatting is opgebouwd uit vragen die kort en duidelijk beantwoord worden. Naast deze theorie zijn de artikelen ''Systemisch denken (H2)'' en ''Online Groepswerk'' samengevat.
Groepsdynamica H1.7:
Hoe creëer je een samenwerkende groep?
De groep moet:
- De gestelde doelen bereiken.
- Positieve werkrelaties tussen de leden in stand houden.
- Zich aanpassen aan de veranderende omstandigheden in de omgeving.
Aan welke richtlijnen moet de groep zich houden?
- Doelen: duidelijk, relevant en moeten zorgen dat er een positieve wederzijdse
afhankelijkheid tussen groepsleden ontstaat die voor betrokkenheid van de leden zorgt.
- Communicatie: groepsleden moeten hun gevoelens en gedachten kunnen delen.
- Betrokkenheid: alle leden moeten betrokken worden bij het leiding geven en deelnemen aan
de groep. gedeeld leiderschap.
- Macht: leiderschap moet verdeeld zijn over alle groepsleden, de invloed die de groepsleden
kunnen uitoefenen moet variëren op basis van de behoeften van de groep.
- Besluitvorming: stem het besluitvormingsproces af op de eisen die situatie met zich
meebrengt.
- Discussie: zorg voor constructieve conversen. Laat meningsverschillen in de groep duidelijk
naar voren komen. Geef de mogelijkheid om elkaars conclusies en argumenten in twijfel te
trekken. Dit zorgt voor creatieve besluiten en oplossingen.
- Conflicten: zie conflicten onder ogen en los ze op constructieve wijze op. Als het niet lukt kan
er mediation (bemiddeling) gebruikt worden.
- Sociale omgang: zorg voor positieve aandacht voor de individuele bijdragen van iedere
deelnemer in de groep en benadruk hun sociale vaardigheden.
1
,Groepsdynamica H2:
Wat is sociale interdependentie?
De beïnvloeding van de prestaties van ieder groepslid door het gedrag van de anderen. Als individuen
gemeenschappelijke doelen hebben en elkaar nodig hebben om deze doelen te bereiken.
Om effectief te functioneren moet een groep:
- Doelen en de manier waarop die bereikt worden duidelijk specificeren en meetbaar maken.
- Gestructureerde interdependentie hebben.
Wat is een doel?
De gewenste ideale, toekomstige situatie waar mensen naartoe willen werken. Bij een groepsdoel
willen alle leden daar samen naartoe werken.
Wat is het belang van doelen hebben in een groep?
- Ze geven richting aan ons gedrag.
- Ze motiveren ons gedrag. (inspireren ons)
- Ze zorgen ervoor dat het functioneren van de groep kan worden beoordeeld en geëvalueerd.
- Ze vormen de basis voor het oplossen van conflicten.
Hoe maak je een doel duidelijk (helder)?
Met het SMART- principe. Doelen worden gespecificeerd op een specifieke, meetbare, acceptabele,
realistische en tijdgebonden manier.
Wat zijn operationele doelen?
Doelen met herkenbare, concrete stappen die naar het doel moeten leiden; waarneembaar,
kwantificeerbaar en specifiek. Voordelen operationele doelen:
- Ze bevorderen zowel de communicatie tussen de leden onderling als de communicatie
tussen de groep en andere betrokkenen.
- Ze helpen de groep bij het plannen en het uitvoeren van de taken.
- Ze vergemakkelijken het evalueren van het groepsproces en het groepsproduct.
- Conflicten over welke acties de groepsleden gaan uitvoeren worden bij de operationele
doelen sneller volgens rationele en analytische wegen opgelost.
Wat is een verborgen agenda?
Persoonlijke doelen waarvan de andere groepsleden geen weet hebben en die in strijd zijn met de
gezamenlijke groepsdoelen. (zijn aanwezig in vrijwel elke groep)
Welke drie psychologische theorieën hebben invloed gehad op hoe we kijken naar samenwerking?
1. De cognitieve- ontwikkelingstheorie (Piaget en Vygotsky): leren komt in stand door sociale
interactie. Iemand past zijn cognitie aan wanneer hij in conflict komt met zijn eigen cognities
en die van anderen. Dit is leren.
2. De behavioristische theorie (Skinner etc.): de productiviteit van mensen wordt bepaald door
de taken, straffen en beloningen die een groep ontvangt. Gedrag dat wordt beloond wordt,
wordt vaker getoond en gedrag dat bestraft wordt, wordt vermeden.
3. De sociale-interdependentietheorie (Lewin): interdependentie tussen groepsleden vormt de
kern van de groep. Verandering in de situatie van een van de leden leidt tot verandering in
de situatie van alle groepsleden/ subgroepen. De groepsleden ervaren intrinsieke motivatie
om aan de realisatie van de gemeenschappelijke doelen te werken. Drie typen:
- Positieve interdependentie: samenwerking. Individu ziet in dat zijn doelen alleen bereikt
worden in groepsverband.
- Negatieve interdependentie: individu streeft naar positief resultaat voor zichzelf maar een
negatief resultaat voor anderen.
2
, - Geen interdependentie: individu streeft naar positief resultaat voor zichzelf maar is niet
geïnteresseerd in de resultaten van anderen.
Wat is groepsverlies?
Wanneer de effectiviteit afneemt als gevolg van samenwerken binnen een groep. Groepswinst is het
omgekeerde. Als de effectiviteit toeneemt door samenwerken binnen een groep.
Wat is de sociale- beoordelingstheorie (Johnson en Johnson)?
De theorie over hoe sociale oordelen die we over elkaar hebben, zorgen voor een toe- of afname van
de sympathie die we voor elkaar voelen. Volgens deze theorie zijn dergelijke sociale oordelen het
resultaat van een proces van acceptatie of juist afwijzing.
Wat is groepscohesie?
De mate waarin de groepsleden zich tot elkaar aangetrokken voelen. Kenmerken:
- Kiezen van doelen geeft weinig problemen.
- Grote kans dat doelen gerealiseerd worden.
- Groepsleden staan open voor beïnvloeding door andere groepsleden.
- Wens om lid te blijven is groot.
- Wens deel te nemen aan groepsactiviteiten is groot.
- Wens om nieuwe, gelijkgezinde leden te werven is groot.
Wat zijn kenmerken van constructieve competitie?
- Effectiviteit van de opdracht wordt tot een goed einde gebracht.
- Deelname aan competitie wordt waardevoller gevonden dan winnen.
- Grotere bereidheid om moeilijke taken op zich te nemen.
- Versterken van banden met andere deelnemers.
- Grotere mentale veerkracht.
- Toename vermogen deelnemers om in de toekomst met elkaar samen te werken.
- Vastberadenheid waarmee mensen aan de competitie willen deelnemen en genieten van
competitie-element.
Belangrijk:
- Winnen moet relatief onbelangrijk zijn (geen grote beloning (prijs) of straf).
- Alle deelnemers moeten een redelijke kans hebben om te winnen.
- Regels en criteria van competitie moeten duidelijk en concreet zijn.
Wat zijn de bouwstenen van effectieve samenwerking?
- Positieve interdependentie.
- Eenheid binnen groep.
- Individuele verantwoordelijkheden en groepsverantwoordelijkheden.
- Directe en positieve contacten.
- Adequaat gebruik sociale vaardigheden.
- Groepsreflectie.
Wat zijn de twee verschillende soorten interdependentie?
Resultaatinterdependentie: groepsleden zijn gericht op een bepaald resultaat. (eindsituatie,
beloning etc.)
Middeleninterdependentie: middelen waarmee eindsituatie bereikt moet worden bepalen welke
acties groepsleden ondernemen. (rollen, taakverdeling etc.)
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper sofie2003st. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,49. Je zit daarna nergens aan vast.
