Samenvatting
Samenvatting tijdvak 9 - tijd van de wereldoorlogen
- Vak
- Geschiedenis
- Niveau
- HAVO
tijdvak 9 helemaal van geschiedenis havo 5
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 10 pagina's
Voorbeeld 2 van de 10 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Voorbeeld van de inhoud
Geschiedenis h9 – tijd van de wereldoorlogen§9.1 de Eerste Wereldoorlog
KA:
- Het voeren van twee wereldoorlogen
- Verwoestingen op niet eerder vertoonde schaal en de betrokkenheid van
de burgerbevolking bij de oorlog
Wat maakt WO1 een wereldoorlog?
1. 1914: Koloniën (modern imperialisme)
2. 1917: deelname VS
Deze wereldoorlog was vernietigender dan alle oorlogen daarvoor en ook raakten
steeds meer burgers betrokken bij de oorlog, dit komt door:
- Loopgraventactiek en de massavernietigingswapens
- Oorlogseconomie (militarisme)
- Propaganda (communicatie, burgers werden hierdoor beïnvloed)
De oorlog veranderde van een regionaal conflict naar een grote Europese oorlog, dit
kwam doordat Oostenrijk, dat steun kreeg van Duitsland de oorlog verklaarde aan
Servië, dat steun kreeg van Rusland. Rusland mobiliseerde: het leger gevechtsklaar
maken. Duitsland verklaarde hierdoor ook de oorlog aan Rusland en zijn bondgenoot
Frankrijk dat ook was gemobiliseerd. Omdat het Duitse leger op weg naar Frankrijk
het neutrale België binnenviel, verklaarde Groot-Brittannië Duitsland de oorlog. Zo
gingen alle Europese landen meedoen, troepen uit de koloniën en Britse dominions
werden in Europa ingezet. Ook werd er gevochten in Afrika, het Midden-Oosten en
Oost-Azië. Toen de VS zich in 1917 aansloot bij de geallieerden was de wereldoorlog
echt begonnen.
- Geallieerden: Frankrijk, Rusland en Engeland
- Asmogendheden: Duitsland, Oostenrijk en Italië
Oorzaken WO1
Direct:
- Moord op de Oostenrijkse kroonprins Frans Ferdinand, 28 juni 1914. Hij werd
neergeschoten in de Bosnische hoofdstad Sarajevo door een lid van een
Servische terreurgroep.
Indirect:
→ nationalisme
- 1871: opkomst Duitsland (veranderende machtsverhoudingen)
- Frans wraakgevoel (Duitsland had Elzas-Lotharingen afgepakt)
→ industrialisatie en modern imperialisme (weltpolitik)
- Wapenwedloop
→ militarisme → oorlog werd onderschat
→ bondgenootschappen (Geallieerden vs. Asmogendheden): het ene na het andere
land werd betrokken bij de oorlog
, Verloop van de oorlog
In de eerste weken van de oorlog rukten de Duitsers snel op in België en Noord-
Frankrijk, vlak voor Parijs lukte het Franse leger hun te stoppen. Daarna werden
West-Vlaanderen en Noord-Frankrijk in 2en gedeeld door loopgraven, aan dit
westelijke front werd daarna wel gevochten maar er kwam nauwelijks beweging in
Amerika sloot zich later bij de geallieerden aan, ze hadden hierdoor 2 voordelen
- Er arriveerden voortdurend verse Amerikaanse troepen
- De Amerikanen beschikten over honderden tanks, een nieuw wapen dat de
Britten hadden ontwikkeld.
Duitsland werd teruggedrongen, dit leidde op 11 november 1918 tot een
wapenstilstand.
Deze wereldoorlog leidde tot veel verwoestingen, de vernietigingskracht van de
wapens was enorm toegenomen door de industrialisatie
Massavernietigingswapen: wapen dat een groot aantal mensen tegelijk kan doden
bijv. gifgas en de onderzeeër.
Burgers werden ook betrokken bij deze oorlog: De legers bestonden vooral uit
dienstplichtigen en vrijwilligers, de achterblijvers moesten de productie opgang
houden. Vrouwen en ouderen werden hiervoor massaal ingeschakeld
- Door de beperking van de productie van consumptiegoederen ontstonden
voedseltekorten, er werden enorme hoeveelheden wapens geproduceerd.
Vrede van Versailles (gevolg WO1)
In 1919 werd Duitsland gedwongen het verdrag van Versailles te tekenen:
- Duitsland moest Elzas-Lotharingen teruggeven
- Grondgebied terug naar de nieuwe staat Polen
- Torenhoge herstelbetalingen betalen (economisch)
- Max. leger van 100.000 soldaten
- Geen koloniën
- Verbod lidmaatschap Volkenbond (politiek)
→ in 1919 opgerichte volksorganisatie
§9.2 de economische wereldcrisis
KA: de crisis van het wereldkapitalisme
Oorzaken economische wereldcrisis → ook wel de Grote Depressie genoemd
Direct:
- Beurscrash Zwarte Donderdag 24 oktober 1929
→ mensen verkochten massaal hun aandelen, voor steeds lagere prijzen. Ze
waren bang dat de aandeelkoersen zouden dalen
Indirect:
- Overproductie landbouw en industrie
→ landbouw: de Amerikanen hun productie hadden opgevoerd omdat door de
oorlog in de EU veel landbouwgrond was verwoest. De landbouw in de EU
herstelde zich en toen overtrof de productie de vraag, veel boeren failliet.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Flt2005. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 53340 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen