Casuïstiek minor kinderen
Inhoudsopgave
Module AB 2
Week 1: Motorisch leren & normale motorische ontwikkeling 0-2 jaar 2
Week 2: Functioneringsproblemen bij zuigelingen 3
Week 3 Normale ontwikkeling >2 jaar 6
Week 4: Motorische testen 8
Week 5: DCD 11
Week 6: Inspanningsfysiologie en kracht 13
Week 7: Sportblessures 15
Week 8: Sportblessures 19
Module C 20
Week 1: Cerebrale parese 20
Week 2: Cerebrale parese (vervolg) 22
Week 3: Hart- en longproblemen bij kinderen 24
Week 4: Chronische klachten bij kinderen 28
Week 5: Orthopedische aandoeningen 30
Week 6: Neuromusculaire aandoeningen/NMA 34
Week 7: Perifeer neurologische aandoeningen 36
Week 8: Syndromen 40
,Module AB
Week 1: Motorisch leren & normale motorische ontwikkeling
0-2 jaar
Casus 1
Ouders komen bij de kinderfysiotherapeut met hun zoontje Hidde van 11 maanden oud.
Hidde kan nog niet zelf tot zit komen en los zitten. Hij kan wel zitten als hij steun krijgt bij
zijn bekken. Hij verplaatst zich rollend door de kamer. Ouders maken zich zorgen om zijn
ontwikkeling. Het dochtertje van vrienden is even oud en kan al los lopen. Ouders willen
graag weten wat ze kunnen doen om de ontwikkeling te stimuleren. Hun zoontje is
geboren toen hij 36 weken oud was. Er waren verder geen complicaties, hij heeft een
goede start gehad. Er zijn geen andere kinderen in het gezin. Hidde slaapt veel en vraagt
weinig om aandacht. Ouders geven aan dat hij zichzelf goed kan vermaken. Vader is
gediagnostiseerd met PDD-nos.
Stoornissen Activiteiten Participatie
- Spierkracht MRC (romp, - Los zitten - Spelen
bekken, rug) - Tot stand komen - Contact met ouders
- Balans in zit PSK
- Mobiliteit: heup.
Goniometer
- Pijn (VAS)
- Tonus (PROM, slip
trough?)
Persoonlijk Extern
- Jongen, 11 maanden - Bezorgde ouders
- Rollend door de kamer - Vrienden met
- Met steun zitten mogelijk kinderen die het al
- Geboren met 36 wk wel kunnen
- Slaapt veel, vraagt weinig - Enigste kind
aandacht - Vader heeft PDD-nos
- Hulpvraag: wat
kunnen de ouders
doen om de
ontwikkeling te
stimuleren?
Doelen:
- Hoofddoel:
- Binnen 1 maand kan Hidde een half uur zonder steun zittend spelen, d.m.v.
oefentherapie
- Subdoel:
- Binnen 4 wk is de balans van Hidde in zit verbeterd van stap 2 naar 4 in het
10 stappenplan
1
,Onderzoek bij zuigelingen
Observatie onderzoek: alleen in een goede staat (Prechtl 3-4 mnd)
● Staat 1: rustige slaap (non REM)
● Staat 2: actieve slaap (REM)
● Staat 3: rustig wakker
● Staat 4: actief wakker
● Staat 5: huilen
1. Alertheid/prikkelbaarheid
● Lachen/herkennen/contact maken/hand volgen
● Reageren op geluid, volgen
● Reageren op aanraken/hanteren
2. Spiertonus: ledemaat bewegen (weerstand voelen), soort prom
● Hypotoon: slappe romp, extremiteiten, gezicht: ‘slipping through test’: kindje
onder de oksel oppakken, glijdt hij bijna uit de handen of geeft hij mee? Of
gewoon de ledematen wat bewegen op de grond, bij een lage tonus vaak
hypermobiel.
● Hypertoon: overmatig extensie romp, extremiteiten, gezicht (grimas,
opengesperde ogen)
● Overstrekken: hoofd naar achteren, rugspieren constant
aangespannen: naar gevoel> veel huilen. Vaak door prikkel van
onrust, stress. Leren ontspannen. Buikspieren controleren: aan
handjes omhoog trekken.
● Chaotisch: afwisselend hoge en lage
spierspanning/druk, onrustig bewegen
● Balans
● Hoofdstabiliteit: motoriek begint bij nek
● Rompstabiliteit: steeds lager
vastpakken vanaf oksels op schoot
● Reflexen
Horen bij een bepaalde leeftijd te verdwijnen,
sommigen blijven (schrik, knip, zuig en kokhalsreflex).
3. Kwaliteit bewegen: vloeiend, gevarieerd, complex
● Stereotiep/steeds hetzelfde?
● Hand-hand, voet-voet contact?
● Oprichtreacties (hoofd tegen de zwaartekracht omhoog in zijlig, buiklig etc)
● Gericht bewegen
→ general movements kijken of fase klopt:
<36-38 wk PM: Preterm fase=
Bewegingen variabel en groot, romp doet duidelijk mee.
36-38 wk tot 46-50 wk: Writhing fase=
2
, Na geboorte> tegen de zwaartekracht. Zwaarder dus bewegingen lastiger: wringend,
langzamer en krachtiger dan premature GM’s. Romp doet minder uitbundig mee.
46-50 wk tot 54-58 wk (+/- 4 mnd post terme): Fidgety fase=
Bewegingen klein, elegant en dansend, voortdurend onregelmatig verspreid overal in het
lichaam. Gelijkmatig zichtbaar in hoofd, romp en ledematen. Kwaliteit spontane bewegingen
(complexiteit, variatie, vloeiendheid) voorspellende waarde voor latere ontwikkeling
Voorspellende waarde: liefst obv beoordeling 3 fasen, indien niet beschikbaar 3e fase best
voorspellend +/- 3 mnd post terme.
4. Normale GM’s: complex (ruimtelijk), gevarieerd (temporeel) en vloeiend. Later geen
IE (infantiele encefalopathie)
5. Licht afwijkende GM’s: rukkerig, stroef. Kans op IE is klein, mogelijk verhoogd risico
op andere afwijkingen zoals DCD, leer- en gedragsstoornissen, etc
6. Duidelijk afwijkende GM’s: verminderde variatie en complexiteit (monotoon en
stereotiep). Grote kans op IE (25%), merendeel van de rest heeft
motorische-gedrags-leerproblemen
Normale of afwijkende ontwikkeling?
● Variërende leeftijdsrange per mijlpaal
● Samenhang met sociaal-emotionele of cognitieve ontwikkeling, veel
ontwikkelingsgebieden achter? Eerder reden tot bezorgdheid. Veel slaap nodig?
Vraagt om weinig aandacht?
● Belang vd kwaliteit van de bewegingen
● Mate van variatie in bewegingen
Casus 2
Ouders komen met de vraag bij de kinderfysiotherapeut over hun zoon die nog niet kan
fietsen. Hij heeft de diagnose autismespectrumstoornis gekregen van een GGZ-instelling.
Het jongetje is 6 jaar en zit in groep 2 van de basisschool. Het op- en afstappen wil niet
en als hij op de fiets zit durft hij geen tempo te maken en kan hij niet sturen. Ze hebben
een half jaar achter de fiets aan gerend. Zoon wil het graag leren, maar komt geen stap
verder. Hij wordt boos als het niet lukt, gooit de fiets weg. Ouders moeten erg hun best
doen om hem te laten oefenen.
Stoornissen Activiteiten Participatie
- Spierkracht MRC - Fietsen - Spelen
(quadriceps, - Op/afstappen - Fietsen met ouders
hamstrings en van de fiets of vriendjes
rompspieren) - Sturen - Fietsen met een
- Balans PSK schooluitje
(rompstabiliteit:
zitbalans)
- Mobiliteit benen,
AROM, PROM
- Tonus PROM
Persoonlijk Extern
3
