Hierbij verkoop ik een samenvatting van het boek 'Jeugdstrafrecht. Beginselen, wetgeving en praktijk' van Jolande uit Beijerse. Het is een samenvatting van het gehele boek!
Jolande uit Beijerse – Jeugdstrafrecht. Beginselen,
wetgeving en praktijk (5e uitgave).
Inhoudsopgave
Hoofdstuk 1.1 – Het beginsel: een apart jeugdstrafrecht met gespecialiseerde autoriteiten en instellingen.. . .6
Hoofdstuk 1.2 – Jeugdstrafrecht in de 19e eeuw.................................................................................................6
Jeugdbepalingen in het Crimineel Wetboek voor het Koningrijk Holland (1809)...........................................6
Jeugdbepalingen in de Code Pénal 1811.........................................................................................................7
Jeugdgevangenissen en verbeterhuizen (vanaf 1825)....................................................................................7
Jeugdbepalingen in het Wetboek van Strafrecht en het rijksopvoedingsgesticht (1886)..............................7
De NJV-vergadering van 1895 en de oprichting van Pro Juventute................................................................8
Hoofdstuk 1.3 – Jeugdstrafrecht in de 20ste eeuw..............................................................................................9
Invoering van de Kinderwetten in 1905..........................................................................................................9
Het ontstaan van gespecialiseerde autoriteiten en instellingen.....................................................................9
De herziening van 1965: het jeugdstrafrecht als onderdeel van de kinderbescherming.............................10
De herziening van 1995: jeugdigen als rechtssubject en aanpassing aan het commune strafrecht............10
De afbouw van gespecialiseerde autoriteiten en instellingen......................................................................10
Hoofdstuk 1.4 – Jeugdstrafrecht in de 21ste eeuw............................................................................................11
Ratificatie van het IVRK..................................................................................................................................11
Nieuwe gespecialiseerde autoriteiten en instellingen..................................................................................12
Nieuwe op gedragsbeïnvloeding gerichte jeugdsancties, ook voor jongvolwassenen.................................12
Hoofdstuk 1.5 – Reflectie...................................................................................................................................13
Een apart jeugdstrafrecht op een stevig fundament?..................................................................................13
Naar een apart jeugdwetboek?.....................................................................................................................13
Naar een wettelijke regeling van het jeugdspecialisme?..............................................................................13
Hoofdstuk 2 – De wettelijke leeftijdsgrenzen................................................................................................15
Hoofdstuk 2.1 – Het beginsel: vanaf minimaal 14 tot minimaal 18 jaar...........................................................15
Hoofdstuk 2.2 – De ontwikkeling van de huidige wettelijke ondergrens van 12 jaar........................................15
Discussie over de afgrenzing met het civiele jeugdbeschermingsrecht........................................................15
De invoering van de huidige ondergrens van 12 jaar....................................................................................16
De wettelijke regeling van de ondergrens.....................................................................................................16
Hoofdstuk 2.3 – De ontwikkeling van de bovengrens van 18 jaar met uitzonderingsmogelijkheid voor 16- en
17-jarigen...........................................................................................................................................................16
De uitzondering als wisselgeld voor de verhoogde bovengrens...................................................................16
De uitzondering weinig gebruikt, maar toch gehandhaafd...........................................................................17
De wettelijke regeling in artikel 77b Sr..........................................................................................................17
Hoofdstuk 2.4 – De uitbreiding naar 18- tot 23-jarigen.....................................................................................18
Voorstellen voor een hogere bovengrens dan 18 jaar..................................................................................18
Speciale gevangenissen voor ‘jongelieden’ van 18 tot 24 jaar......................................................................18
Discussie over een (apart) adolescentenstrafrecht.......................................................................................19
De wettelijke regeling in artikel 77c Sr..........................................................................................................19
Argumenten voor de toepassing van een jeugdsanctie in de rechtspraak...................................................21
Hoofdstuk 2.5 – Reflectie...................................................................................................................................21
Naar een ondergrens van 14 jaar?................................................................................................................21
Artikel 77b Sr schrappen of aanscherpen?....................................................................................................21
Jongvolwassenen standaard naar de kinderrechter?....................................................................................22
Hoofdstuk 3 – De buitengerechtelijke afdoening van jeugdstrafzaken..........................................................23
1
, Hoofdstuk 3.1 – Het beginsel: buitengerechtelijke afdoening met rechtswaarborgen.....................................23
Hoofdstuk 3.2 – Buitengerechtelijke afdoening door de (jeugd)politie.............................................................24
Hoofdstuk 3.3 – Casusoverleg over de afdoening van jeugdstrafzaken: ZSM en JCO+.....................................24
Hoofdstuk 3.4 – De Halt-afdoening....................................................................................................................26
De verwijzing naar Halt..................................................................................................................................26
De strafbare feiten die in aanmerking komen voor Halt...............................................................................27
De Halt-afdoening in de praktijk....................................................................................................................27
Hoofdstuk 3.5 – De afdoening van jeugdstrafzaken door het openbaar ministerie..........................................27
Het (voorwaardelijk) sepot, transactie en de strafbeschikking.....................................................................27
De strafbare feiten die in aanmerking komen voor de OM-afdoening.........................................................29
De OM-zitting.................................................................................................................................................29
Hoofdstuk 3.6 – De buitengerechtelijke afdoening van schoolverzuim.............................................................30
Hoofdstuk 3.7 – Reflectie...................................................................................................................................30
Buitengerechtelijke afdoening, maar toch in de politiecel?.........................................................................30
De OM-zitting: pedagogisch en rechtsbeschermend?..................................................................................31
Transactie of strafbeschikking.......................................................................................................................31
Hoofdstuk 4 – Jeugdige verdachten op het politiebureau.............................................................................32
Hoofdstuk 4.1 – Het beginsel: proportionaliteit en directe toegang tot ouders en advocaat...........................32
Hoofdstuk 4.2 – Een proportionele toepassing van dwangmiddelen................................................................32
Afwegingen bij de aanhouding van jeugdige verdachten.............................................................................32
De burgeraanhouding van jeugdigen in winkels...........................................................................................33
Ophouden voor onderzoek en inverzekeringstelling....................................................................................33
Hoofdstuk 4.3 – De rechtspositie tijdens het verblijf op het politiebureau........................................................34
Bijstand van de ouders..................................................................................................................................34
De bejegening van jeugdige verdachte in de politiecel.................................................................................34
Verlenging van het verblijf in de politiecel wegens capaciteitsgebrek.........................................................35
Hoofdstuk 4.4 – Rechtsbijstand op het politiebureau........................................................................................35
Het recht op consultatiebijstand voor aangehouden verdachte..................................................................35
Neveneffecten van de verplichte consultatiebijstand...................................................................................36
De verhoorbijstand van jeugdige verdachten in de praktijk.........................................................................36
Het politieverhoor van jeugdige verdachten.................................................................................................36
Hoofdstuk 4.5 – Reflectie...................................................................................................................................37
Een rechtmatigheidstoets binnen 24 uur?....................................................................................................37
Schrappen van artikel 15 lid 1 Bjj?.................................................................................................................37
Een snellere toevoeging van uitsluitend gespecialiseerde advocaten?........................................................37
Hoofdstuk 5 – De voorlopige hechtenis van jeugdige verdachten..................................................................38
Hoofdstuk 5.1 – De voorlopige hechtenis van jeugdige verdachten..................................................................38
Hoofdstuk 5.2 – De voorwaarden voor toepassing van de voorlopige hechtenis..............................................38
Een zekere ernst van het feit, een zekere mate van verdenking en een grond............................................38
De gronden voor voorlopige hechtenis nader bezien...................................................................................39
De rechterlijke beoordeling en motivering...................................................................................................40
Hoofdstuk 5.3 – De opeenvolgende beslissingen over de voorlopige hechtenis................................................40
De maximale duur van de VH en het anticipatiegebod.................................................................................40
De officier van justitie en het vroeghulprapport van de RvdK......................................................................41
Voorgeleiding voor de RC in verband met het bevel tot bewaring...............................................................41
Voorgeleiding in de raadkamer in verband met het bevel tot gevangenhouding........................................41
Hoofdstuk 5.4 – Alternatieven in de vorm van schorsingsvoorwaarden en nachtdetentie...............................42
Standaard onderzoeken van de mogelijkheid van schorsing van de voorlopige hechtenis.........................42
2
, De regeling van de schorsingsvoorwaarden..................................................................................................42
Tenuitvoerlegging in de woning van de ouders............................................................................................43
Nachtdetentie................................................................................................................................................43
Hoofdstuk 5.5 – Reflectie...................................................................................................................................44
Verkorting van de termijnen van VH?...........................................................................................................44
Gedragsbeïnvloedende schorsingsvoorwaarden in strijd met de onschuldpresumptie?.............................45
Meer wettelijke waarborgen rond elektronisch toezicht en nachtdetentie?...............................................45
Hoofdstuk 6 – De berechting van jeugdstrafzaken........................................................................................47
Hoofdstuk 6.1 – Het beginsel: effectieve participatie in een atmosfeer van begrip zonder stigmatisering......47
Hoofdstuk 6.2 – Procesdeelnemers....................................................................................................................48
Berechting door een kinderrechter of meervoudige jeugdstrafkamer.........................................................48
De verplichte verschijning van de jeugdige verdachte..................................................................................48
De verplichte aanwezigheid van de ouders of voogd...................................................................................49
Bijstand door een (jeugdrecht)advocaat.......................................................................................................50
Hoofdstuk 6.3 – Specifieke waarborgen voor berechting..................................................................................50
Een besloten behandeling met uitzonderingsmogelijkheden.......................................................................50
Rapportage over de persoonlijke omstandigheden......................................................................................50
Andere verjaringstermijnen voor als jeugdige gepleegde strafbare feiten..................................................51
Berechtingstermijn in theorie en praktijk.....................................................................................................51
Hoofdstuk 6.4 – Gevolgen van de berechting....................................................................................................52
De afgifte van een verklaring omtrent het gedrag (VOG).............................................................................52
De opname van het DNA-profiel in de DNA-databank..................................................................................53
Hoofdstuk 6.5 – Reflectie...................................................................................................................................54
De mogelijkheid tot openbare behandeling schrappen of aanscherpen?....................................................54
Een expliciete regeling van de berechting ‘zonder vertraging’.....................................................................54
Naar een kindvriendelijke regeling van de DNA-wetgeving?........................................................................55
Hoofdstuk 7 – Strafrechtelijke jeugdsancties................................................................................................56
Hoofdstuk 7.1 – Het beginsel: op opvoeding en resocialisatie gerichte jeugdsancties.....................................56
Hoofdstuk 7.2 – Vrijheidsbenemende sancties (jeugddetentie en PIJ-maatregel)............................................56
Achtergrond: tuchtschoolstraf, jeugdtbr en PIBB-maatregel........................................................................56
Jeugddetentie................................................................................................................................................57
De PIJ-maatregel............................................................................................................................................57
Verlenging van de PIJ-maatregel...................................................................................................................58
Voorwaardelijke beëindiging van de PIJ-maatregel......................................................................................59
De mogelijkheid tot omzetting van de PIJ-maatregel naar de TBS-maatregel..............................................59
Hoofdstuk 7.3 – Voorwaardelijke sancties.........................................................................................................60
Achtergrond: een ‘geïndividualiseerde tastbaar gemaakte bedreiging’.......................................................60
De voorwaardelijke sanctie in wet en praktijk..............................................................................................60
Toezicht op de naleving van de voorwaarden...............................................................................................61
De voorwaardelijke PIJ-maatregel.................................................................................................................61
De GBM in wet en praktijk.............................................................................................................................62
Hoofdstuk 7.4 – De taakstraf.............................................................................................................................63
Ruimere toepassingsmogelijkheden dan bij volwassenen............................................................................63
Geen kale taakstraf bij bepaalde geweldsmisdrijven....................................................................................64
De uitvoering van de taakstraf en vervolgbeslissingen.................................................................................64
Hoofdstuk 7.5 – Op geld en goederen gerichte sancties....................................................................................64
De geldboete..................................................................................................................................................64
De maatregelen: onttrekking aan het verkeer, ontneming en schadevergoeding.......................................65
De bijkomende straffen: de verbeurdverklaring en de rijontzegging...........................................................66
3
, Hoofdstuk 7.6 – Reflectie...................................................................................................................................66
De beperking van de oplegging van taakstraffen bij jeugdigen te rechtvaardigen?.....................................66
Proportionaliteit bij de toepassing van voorwaarden?.................................................................................66
De PIJ-maatregel loskoppelen van de tbs-maatregel?..................................................................................66
Hoofdstuk 8 – Jeugdstrafzaken: een beeld van de casuïstiek.........................................................................68
Hoofdstuk 8.1 – Inleiding...................................................................................................................................68
Hoofdstuk 8.2 – Onnodige vervolging en schuldigverklaring zonder straf........................................................68
Hoofdstuk 8.3 – Jeugdige en seksuele delicten..................................................................................................69
Seksueel experimenteergedrag en seks met leeftijdsgenoten.....................................................................69
Een kwalificatie-uitsluitingsgrond voor kinderpornografie...........................................................................69
Sexting en ‘wraakporno’................................................................................................................................69
Hoofdstuk 8.4 – De uitleg van materieelrechtelijke begrippen bij jeugdige verdachten...................................70
Voorbedachten rade......................................................................................................................................70
Noodweer(exces)...........................................................................................................................................70
Medeplegen...................................................................................................................................................70
Hoofdstuk 8.5 – Afwegingen rond de toepassing van een volwassenensanctie...............................................70
Moord op een lid van een vriendengroep.....................................................................................................70
Dodelijke schiet- en steekincidenten op school............................................................................................71
Doodslag tijdens Koninginnenacht................................................................................................................71
Berovingen met dodelijke slachtoffers..........................................................................................................71
Hoofdstuk 9 – Het verblijf in de justitiële jeugdinrichting..............................................................................73
Hoofdstuk 9.1 – Het beginsel: normalisatie en een regime gericht op opvoeding en behandeling..................73
Hoofdstuk 9.2 – De justitiële jeugdinrichting.....................................................................................................73
De voorlopers van de huidige justitiële jeugdinrichtingen............................................................................73
De Beginselenwet justitiële jeugdinrichtingen (2001)..................................................................................74
Scheiding en hernieuwde aandacht voor opvoeding in justitiële jeugdinrichtingen....................................74
De populatie en de bijzondere afdelingen....................................................................................................74
Hoofdstuk 9.3 – Het beginsel van normalisatie bij de inrichting van het verblijf..............................................75
De ‘kamer’ en persoonlijke bezittingen.........................................................................................................75
Minimaal 77 uur verblijf op groep en de mogelijke beperkingen daarop....................................................76
Onderwijs.......................................................................................................................................................76
Sport, recreatie en buitenlucht.....................................................................................................................77
Contact met de buitenwereld en de beperkingen daarop............................................................................77
Hoofdstuk 9.4 – Instrumenten gericht op opvoeding, behandeling en resocialisatie........................................78
Het perspectiefplan.......................................................................................................................................78
Basismethodiek Youturn................................................................................................................................79
Het gedogen van een medische behandeling of dwangbehandeling...........................................................79
Planmatig verlof.............................................................................................................................................80
Het scholing- en trainingsprogramma...........................................................................................................81
Hoofdstuk 9.5 – Ordemaatregelen, disciplinaire straffen en controlemaatregelen..........................................82
Het beginsel van minimale beperkingen en de beperkingsgronden.............................................................82
De ‘time out’-maatregel................................................................................................................................82
Ordemaatregelen...........................................................................................................................................83
Disciplinaire straffen......................................................................................................................................84
Controlemaatregelen.....................................................................................................................................84
Hoofdstuk 9.6 – De rechtspositie in de justitiële jeugdinrichting.......................................................................86
Informatie, inspraak, een hoorrecht en schriftelijke beslissingen................................................................86
De commissie van toezicht: spreekuur, bemiddeling en beklag...................................................................87
Voor beklag vatbare beslissingen..................................................................................................................87
Bemiddeling en beklag..................................................................................................................................88
4
, Schorsing en beroep......................................................................................................................................89
Hoofdstuk 9.7 – Reflectie...................................................................................................................................89
Naar een kindgericht klimaat in de justitiële jeugdinrichting?......................................................................89
Naar overkoepelende rechtspositie voor alle gesloten jeugdinstellingen?..................................................90
5
, Hoofdstuk 1 – De ontwikkeling van het Nederlandse
jeugdstrafrecht.
Hoofdstuk 1.1 – Het beginsel: een apart jeugdstrafrecht met
gespecialiseerde autoriteiten en instellingen.
Art. 40 lid 3 aanhef IVRK heeft als uitgangspunt dat het streven van de verdragsstaten erop
moet zijn gericht een apart jeugdstrafrecht tot stand te brengen met speciale wetten,
procedures, autoriteiten en instellingen.
Nederland ratificeerde in 1995 het IVRK.
Er wordt toezicht gehouden op de naleving van het IVRK door het VN-
Kinderrechtencomité.
In september 2019 heeft het VN-Kinderrrechtencomité een nieuwe General Comment nr. 24
on children’s rights in the child justice system aangenomen.
Hierin stelt het comité dat om de in het verdrag neergelegde principes en rechten
volledig te kunnen implementeren, een effectieve organisatie van de
jeugdrechtspleging nodig is. Dit vereist de inrichting van gespecialiseerde jeugdunits
van de politie, jeugdofficieren van justitie en jeugdrechtadvocaten.
Tevens wordt de aanbeveling gedaan kinderrechtbanken in te richten als aparte units
of onderdelen van bestaande rechtbanken of in ieder geval gespecialiseerde
jeugdrechters te benoemen om jeugdstrafzaken te behandelen.
Tevens zouden er diensten moeten worden ingericht die gespecialiseerd zijn in
reclassering, begeleiding en toezicht van jeugdige wetsovertreders net als op jeugd
gerichte dagbehandelingcentra en, waar nodig, kleinschalige faciliteiten voor
residentiële zorg en behandeling voor jeugdigen. Err moet daarbij speciale aandacht
worden besteed aan gespecialiseerde gemeenschapsgerichte voorzieningen voor
kinderen die gezien hun leeftijd nog niet strafrechtelijk verantwoordelijk kunnen
worden gehouden, maar waarbij is vastgesteld dat ze hulp nodig hebben.
Tot slot roept het Comité de lidstaten nog op om niet gouvermentele organisaties te
betrekken bij de vormgeving van de jeugdrechtspleging (denk aan Defence for
Children (DCI)).
Het is bovendien essentieel voor de kwaliteit van de jeugdrechtspleging dat alle betrokken
professionals adequaat en multidisciplinair worden getraind op de inhoud en betekenis van
het verdrag. De training zou systematisch en voortdurend moeten zijn en niet alleen
betrekking moeten hebben op de wetgeving, maar ook op sociale en andere oorzaken van
criminaliteit.
Hoofdstuk 1.2 – Jeugdstrafrecht in de 19e eeuw.
Jeugdbepalingen in het Crimineel Wetboek voor het Koningrijk Holland
(1809).
Er was een ondergrens voor strafrechtelijke aansprakelijkheid van 12 jaar en de bepalingen
golden voor jeugdige verdachten tot 18 jaar oud. Kinderen van 12 tot 15 jaar konden worden
‘getuchtigd’ met maximaal 2 maanden opsluiting of met ‘kinderlijke straffen’. Aan jeugdige
verdachten van 15 tot 18 jaar kon een verkorte volwassenenstraf worden opgelegd.
6
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Mandy13. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €9,99. Je zit daarna nergens aan vast.
