Sv Schenk-, erf- en overdrachtsbelasting.
Week 1 (HC 1).
Belastbaar feit voor de Successiewet -> art. 1 Sw:
1. Verkrijging krachtens erfrecht.
2. Verkrijging krachtens schenking -> lid 7 = onder schenking wordt verstaan de gift als
in art. 7:186 lid 2 BW.
3. Verkrijging krachtens gift.
Alle schenkingen zijn giften, maar niet alle giften zijn schenkingen.
- Gift is het ruime begrip, en schenking wat beperkter.
Art. 7:186 lid 2 BW -> gift = iedere handeling die ertoe strekt dat degeen die de handeling
verricht, een ander ten koste van eigen vermogen verrijkt.
- Geen ovk maar wel verarming, verrijking en beoogd, dan gift.
Waar woont iemand in het belastingrecht?
- Art. 4 AWR -> omstandigheden, waar speelt zijn leven zich af?
- Woonplaats van de overledene.
- Aanslag erfbelasting over gehele vermogen terwijl het vermogen in puerto
rico ligt, want zijn woonplaats was in Groningen.
- Hof in Den Bosch -> zegt meneer woont in Puerto Rico, omdat het boek waar
hij in aan het lezen was lag op het nachtkastje in puerto rico en zijn horloge
lag ernaast.
Art. 12 Successiewet -> je bent al overleden een half jaar geleden. Een bepaalde verkrijging,
schenking op sterfbed, wordt dan behandeld als erfrecht.
Uitkering van levensverzekering doen we alsof dat erven is.
Art. 24 Sw -> hoeveel belasting je moet betalen.
Art. 32 Sw -> voetvrijstellingen = 100.000 - 20.000 = 80.000. 80.000 dan tegen 10%.
- Kind -> ruim 20.000 euro vrij. Kleinkinderen hetzelfde voor de vrijstelling (moeten wel
in testament staan).
Art. 33 Sw -> verkrijging krachtens erfrecht dan art. 32, bij schenking art. 33.
- Rechtsvrijstelling -> 2.500 euro.
- Door corona mocht je hier 1.000 bij doen.
Samenlevingscontract om de 40% te ontwijken van art. 24 Sw -> hiervoor moet minstens
een wederzijdse zorgplicht in het contract staan (art. 1:84 BW) die is vastgelegd bij notariële
akte. Bent successierechtelijke partner na 6 maanden als je een samenlevingscontract
maakt. Als je 5 jaar samenwoont ben je ook successierechtelijke partner.
Gerechtshof Amsterdam 4 januari 2022 -> Het beroep van de inspecteur op fraus legis
slaagt. De huwelijkse voorwaarden tussen erflater en belanghebbende worden geacht te zijn
aangegaan in het zicht van overlijden. Hierdoor is sprake van een bevoordeling van
belanghebbende die heeft plaatsgevonden binnen 180 dagen voor het overlijden van
erflater. Dit moet op één lijn worden gesteld met een schenking. In dat geval fingeert art. 12
SW de bevoordeling tot een verkrijging krachtens erfrecht. De bevoordeling is door de
inspecteur terecht in de aanslag erfbelasting begrepen.
,Week 2 (HC 2).
Art. 42 Invorderingswet = als je executeur bent dan ben je hoofdelijk aansprakelijk voor de
erfbelasting. Dus ook als je notaris bent en tot executeur bent benoemd.
Art. 47 Invorderingswet = executeurs en vereffenaars zijn hoofdelijk aansprakelijk voor de
verschuldigde erfbelasting, tenzij de aangifte erfbelasting niet door hen is gedaan.
Art. 20 Wna -> je mag niet bevorderd worden in het testament dat je passeert.
Overdrachtsbelasting = verkrijging van roerende zaken.
Art. 10 Successiewet = als je genot houdt tot aan je overlijden dan wordt het belast. Dus iets
wat je als kind hebt verkregen van je ouder maar de ouder snoept er nog van, dan plaatsen
we het terug in de nalatenschap van de ouder en wordt er belasting over geheven.
- Lid 3 -> genot voorkomend bezig, dan moet je jaarlijks daadwerkelijk geen genot
hebben door een x bedrag te betalen.
Bedrijfsopvolgingsregeling -> art. 4 wet belasting van rechtsverkeer.
- Lid 11 -> fictie, zelfs statutenwijziging.
- Fictieve onroerende zaken -> verkrijgen van aandelen in een BV is ook een
belastbaar feit.
- Alles wat met ondernemingsvermogen te maken heeft doet niet mee.
Art. 15 lid 1 sub e en f WBR -> onroerende zaken die de BV in en uitgaan.
Art. 35b e.v. Successiewet.
Art. 3 Successiewet (zie ook art. 4 AWR) -> woonplaatsfictie = doen alsof iemand in NL
woont als hij binnen 10 jaar voor zijn overlijden in NL heeft gewoond.
- Als je je nationaliteit wijzigt dan vergaat de fictie.
- Lid 2 -> belast als je denkt in belgië lekker belastingvrij cadeaus te kunnen geven,
dan toch in NL belast.
Komt vaak voor dat je hierdoor meerdere landen hebt die willen heffen. Weinig regelingen
om dit minder te maken:
- Hebt wel de eenzijdige regeling ter voorkoming van dubbele belasting.
Art. 15 WBR -> vrijstellingen
- Lid 1 sub g -> voor samenwoners andere regel, dan wel vrijstellingen. Deze moeten
wel worden gemeld bij de belasting.
Art. 3 WBR -> geen vrijstelling, maar een uitgezonderde verkrijging. Anders zonder meer
geen belastbaar feit.
- Sub a -> boedelmenging. Hoe doe je dat als er uitsluiting is van alle gemeenschap?
Kijken naar boek 1 h7 en h8. Boedelmenging is dus alleen gemeenschap van
goederen.
- 2 extra mogelijkheden voor boedelmenging:
- Ik ga aan een gemeenschap van goederen zoals die gold voor 2018.
- Een heel beperkte gemeenschap, gaat een huwelijksgemeenschap
aan voor de zaak.
- Sub b -> verdeling van een huwelijksgemeenschap of nalatenschap, waarin de
verkrijger was gerechtigd als rechtverkrijgende onder algemene titel.
,Farlites fraus legis = naar de letter ben je onbelast maar dit is zo kunstmatig, dient geen
enkele functie behalve belastingontduiking, dan had de wetgever opgenomen dat dit wel
belast zou worden en gaan we het dus ook belasten.
Art. 1:99 BW -> als het echtscheidingsverzoek de deur uit is, gaat de gemeenschap al uit
elkaar. HR 14 april 1993 -> moet hierom alerter zijn met het moment.
Week 3 (HC 3 + WG 1).
(HC)
HR 1959 -> geen sprake van schenking, want er is geen sprake van een voltooide
vermogensverschuiving. Voltooide vermogensverschuiving indien realiseerbaar voordeel
ontstaat.
HR 1971 -> geen schenking. Iemand lag op sterfbed en ging aan boedelmenging doen, is er
sprake van een voltooide vermogensverschuiving? Omvang van nalatenschap, art. 1a Sw.
Er is geen sprake van een voltooide vermogensverschuiving, ook op het sterfbed zou je nog
de loterij kunnen winnen.
Besluit 5 juli 2010 -> arresten gelden, maar als gemeenschappen wat kleiner worden dan
vinden we dat wellicht heel concreet worden. Arresten zijn gewezen voor de abstracte
onvoltooide vermogensverschuiving, maar als je een gemeenschap van woonhuis aangaat,
wat schenk je dan misschien? Dan geef je een half huis cadeau, belastingdienst vindt dat
misschien een schenking. Vanaf toen nog maar weinig notarissen die aan beperkte
boedelmenging gingen doen, want bang dat de belastingdienst het zou zien als een
schenking van een half huis.
- Rechtsregel 1959 & 1971 geldt ook voor de verbintenisrechtelijke
‘alsof’-gemeenschap. Indien de gemeenschap zo beperkt is dat het kanselement weg
is, dan kan het als een schenking worden gezien.
HR 7 mei 2021 -> Kwam een meneer bij notaris om een gemeenschap van bankrekening te
maken waar de man 10 miljoen op stortte. Notariële akten worden geregistreerd.
Belastingdienst zag deze en zei dit is een schenking en we gaan heffen.
- Inspecteur -> wat als het een grote gemeenschap was? Dan was het geen
schenking. Hof zei als je een grote geen schenking vindt dan een kleine ook niet.
- AG -> zei onbelast o.g.v. HR 1959 en 1971.
- HR zei -> geen voltooide vermogensverschuiving, want er is louter een aan ieder der
echtgenoten toekomende vordering op de bank ontstaan ten aanzien van het gehele
saldo op de bankrekening, welke gedurende het bestaan van de bankrekening kan
wijzigen. De vrouw kon niet aanspraak maken als ware het een haar afzonderlijk
toebehorend vermogensbestanddeel. Dus geen voltooide vermogensverschuiving.
Art. 7:186 lid 2 BW -> boedelmenging is geen schenking. Het is maar 1 goed, realiseer je dat
we een nieuw wetboek hebben. Zolang de mevr. nog geen aanspraak kan maken, is er geen
sprake van een gift. Mevr. kan geen aanspraak maken zolang meneer geen afstand heeft
gedaan van zijn recht. In huwelijksvermogensrecht ben je beiden eigenaar van het geheel.
Meneer heeft in het vermogen nog 10 miljoen, mevr. ook. Toen de boedelmenging is
aangegaan dat is het belastbaar feit voor de belastingdienst. I.b. dus geen schenking, maar
als mevr. wat gebruikt van de 10 miljoen ontstaat er een intern vergoedingsrecht. Zegt
meneer dan laat maar zitten, dan kan er wel weer sprake zijn van een gift.
, Rechtbank Noord-Holland 20 nov 2020 -> geen schenking, ook al is het in breukdelen, want
niet voltooid. Ook geen fraus legis.
- Art. 11 lid 3 -> verrekenbedingen.
- Art. 11 lid 4 -> geldt alleen zolang het niet afhankelijk is van het overlijden van de
eerste sterfelijk hebben we niks te belasten met fictie.
Hof Amsterdam -> meneer had nog maar 1.5 maanden te leven. Fictie in art. 12, en
sterfbedregel, als je vlak voor je overlijden een cadeau uitdeelt doen we alsof dat erven is,
dus niet alsof dat schenken is.
(WG)
Is er een belastbaar feit?
- Erfbelasting -> art. 1 lid 1 sub 1 SW.
- Een verkrijging krachtens erfrecht.
- Boek 4 BW.
- Fictiebepalingen -> geen verkrijging o.g.v. boek 4, maar wel belast.
- Niet opeisbare vordering = verkrijging krachtens erfrecht.
- Alle schulden komen voor de rekening van de langstlevende
(art. 4:13 lid 2 en 14 BW). Erfbelasting -> art. 4:7 lid 1 sub e
BW. Dat wat door de langstlevende is betaald aan erfbelasting
komt in mindering op de vordering.
- Verkrijging krachtens wilsrecht is uitgezonderd, art. 1 lid 5 SW.
- Art. 4:19 BW.
- Verkrijging krachtens erfrecht geldt voor alle andere wettelijke rechten
(4:28 BW e.v.).
- Onpersoonlijke last = bijv. de hond te moeten verzorgen. Deze hebben
geen invloed op de heffing. Een last komt alleen in mindering als dit bij
een lastbevoordeelde in de heffing kan worden betrokken.
- Erflater woonde ten tijde van het overlijden in NL.
- Waar verkrijger woont is irrelevant.
- Woonplaatsbegrip, art. 4 AWR:
- Feitelijke omstandigheden.
- Middelpunt van zijn levensbelangen.
- Puerto Rico arrest (hof Den Bosch 19 nov 2015).
- Woonplaatsfictie -> art. 3 SW:
- Lid 1
- Bij vertrek uit NL had deze persoon de NL nationaliteit.
- Bij overlijden of schenking had deze persoon ook de
NL nationaliteit.
- Binnen tien jaar nadat hij uit NL is vertrokken is deze
persoon overleden of doet deze een schenking.
- Lid 2 -> geldt alleen voor schenkbelasting.
- Eenieder die in NL heeft gewoond.
- Binnen 1 jaar na het verlaten van NL.
- Een schenking doet.
- NB: nationaliteit niet van belang.
- Verkrijgingsbelasting en tijdsbelasting.
- Verkrijger wordt belast, het moment van overlijden bepaald de
belastingplicht.
