Uitgewerkte Kenmerkende Aspecten van Tijdvak 6, geschiedenis. Elk KA bevat de belangrijkste begrippen, personen, gebeurtenissen en leerdoelen. Deze leerdoelen zijn vergelijkbaar met oefenvragen.
TV 6: Tijd van Regenten en
vorsten
Naam Tijdvak: De tijd van Regenten en vorsten
Jaartallen Tijvak: 1600 - 1700
Naam Periode: Vroegmoderne tijd
Noteer het volledige KA: Wereldwijde handelscontacten, handelskapitalisme en het
begin van een wereldeconomie.
PECS:
- Economie: Dit Kenmerkend Aspect richt zich op de economie en hoe de
Nederlanden in de 17e eeuw deelnam aan de wereldeconomie en zo
wereldwijde handelscontacten vergaarde.
Begrippen:
Handelskapitalisme: Een vorm van handel met als doel het maken van winst.
Wereldeconomie: Een economie waarbij goederen uit verschillende delen van de
wereld onderling worden verhandeld. De Nederlandse Republiek neemt hier ook aan
deel.
Handelsmonopolie: Het officiële recht om als enige te mogen handelen in een
bepaald product of met een bepaald land of volk. Voor de VOC was dit Azië en voor
de WIC was dit West-Afrika en Amerika.
Verenigde Oostindische Compagnie (VOC): De VOC werd in 1602 opgericht, dit was
het enige Nederlandse bedrijf dat in Azië mocht handelen. Er was dus sprake van
een handelsmonopolie. De belangrijkste producten die ze in Azië haalden, waren
specerijen, zijde, porselein, etc. De VOC kwam door middel van aandelen aan zijn
kapitaal. De VOC had ook de macht over het bestuur van overzeese handelsposten
en koloniën.
West-Indische Compagnie (WIC): De WIC werd in 1621 opgericht, toen het
twaalfjarig bestand (80-jarige oorlog) werd opgeheven. Zij handelden met West-
Afrika en Amerika. Zij hadden ook een monopolie positie in de Nederlandse handel
met West-Afrika en Amerika. De belangrijkste producten waren zilver, slaven en
plantageproducten. De WIC verkreeg zijn kapitaal via aandelen. Het hoofddoel van
de WIC is de kaapvaart tegen Spanje. Net als de VOC heeft de WIC de macht over
het bestuur van de handelsposten en koloniën.
Personen:
Cornelis de Houtman: Hij was een Nederlandse zeevaarder en ontdekkingsreiziger.
Hij leidde de eerste Nederlandse schepen naar Oost-Indië. Dit was voor de
Nederlanden een belangrijke scheepsroute, omdat zij op deze manier een directe
handel met Oost-Indië op kunnen zetten.
Jan Pieterszoon Coen: Hij wordt gezien als de grondlegger van het VOC-
handelsimperium. Hij stichtte een soort hoofdkwartier voor de VOC; Batavia. Deze
, hoofdstad van de VOC groeide snel uit tot de belangrijkste Europese basis in Oost-
Indië.
Piet Hein: Hij was een scheepsvaarder die voor de WIC werkte. In 1628 brengt hij de
Spaanse staatskas een zware slag toe door de Zilvervloot te veroveren. De Spaanse
oorlogen worden grotendeels gefinancierd met zilver en goud.
Joan Blaeu: Hij maakte de Atlas Major; een enorme atlas met bijna 600 kaarten. Dit
was een van de duurste boeken van de 17 e eeuw. De Atlas Major was zeer geliefd,
omdat het voor scheepsvaarders handig was, zodat ze wisten hoe ze moesten
varen, maar ook rijke mensen wilden de Atlas hebben als een soort statussymbool.
Jan van Riebeeck: Hij was een Nederlandse chirurgijn en VOC-medewerker. Hij
stichtte de eerste Europese kolonie in Zuid-Afrika: Fort de Goede Hoop bij Kaap de
Goede Hoop.
Gebeurtenissen:
1595: De eerste Nederlandse expeditie naar Indië, georganiseerd door de
Compagnie van Verre uit Amsterdam. Hoofddoel was de inkoop van specerijen in de
plaats Bantam op Java.
1602: De VOC wordt opgericht, maar dit is niet de eerste handelscompagnie, die
bestonden al ervoor. Op dat moment is de VOC het grootste handelsbedrijf ter
wereld.
1621: Het einde van het twaalfjarig bestand in de 80-jarige oorlog. De WIC wordt
daarom opgericht met als hoofddoel de kaapvaart tegen Spanje.
1622: In dit jaar liet Jan Pieterszoon Coen op de Bandaeilanden, de enige plek waar
muskaatnoten werden geteeld, de bevolking van 15,000 mensen uithongeren,
uitmoorden en deporteren. Vervolgens werden er muskaatplantages of ‘perken’
aangelegd, waarop ingevoerde slaven onder leiding van kolonisten, de ‘perkeniers’,
te werk werden gesteld. De gehele oogst werd tegen een vaste prijs aan de VOC
geleverd.
1652: In dit jaar had Jan van Riebeeck in opdracht van de VOC een
boerengemeenschap van kolonisten gesticht in het zuidelijkste punt van Afrika, die
vers voedsel moest produceren voor passerende compagnieschepen.
Leerdoelen:
Waarom en met welk doel werd de VOC opgericht:
De VOC werd opgericht om winst te maken, de belangrijkste producten waar de VOC
in handelde waren specerijen, zijde en porselein. De VOC handelde vooral in Azië,
zij hadden hier een handelsmonopolie positie verkregen en mochten als enige in de
Republiek der Nederlanden handelen met Azië.
Wat zijn de redenen/oorzaken voor het succes van de VOC:
De VOC had een groot kapitaal en een permanente kas, dit kwam doordat de
scheepsvaarten gefinancierd werden via aandelen. Ook had de VOC een monopolie
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper veravangansewinkel. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.
