College aantekeningen

Cultuurgeschiedenis alle hoorcolleges

1 keer verkocht

Instelling
Rijksuniversiteit Groningen (RuG)

Boek
Denken over cultuur

De hoorcolleges zijn de basis van het tentamen, als je de hoorcolleges leert, met een focus op de personen/stromingen zal je een ruime voldoende moeten halen. In dit document zijn uitgebreide aantekeningen gemaakt van de hoorcolleges, met verscheidene aanvullingen vanuit het boek.

[Meer zien]

Voorbeeld 4 van de 46 pagina's

Bekijk voorbeeld

Geupload op 8 augustus 2022
Aantal pagina's 46
Geschreven in 2021/2022
Type College aantekeningen
Docent(en) Hellemans
Bevat Alle colleges

Volgen

smitS2022 Lid sinds 2 jaar 16 documenten verkocht

€6,99

In winkelwagen

Opslaan

100% tevredenheidsgarantie
Direct beschikbaar na je betaling
Lees online óf als PDF
Geen vaste maandelijkse kosten

Culturele geschiedenis: Hoorcollege 1: Classics

Wat is cultuur?
- Er is geen definitief begrip
- Hoe kan je over cultuur denken op verschillende manieren
o Wat zegt de hypothese over de cultuur?
- Verschillende hypotheses
o Cultuur hoort bij mensen zijn en is een onderdeel van de menselijke beleving
 Je kan er niet van ontsnappen
 Het is altijd hier
o Cultuur en natuur: zijn de tegengestelden?
 Worden vaak als verschillend gezien
 Het wilde beest in ons temmen
 Cultuur heeft invloed op natuur > natuur slaat terug.
 Ze zijn dus niet los van elkaar te zien
o Is cultuur beschaving?
 Wat is een beschaving?
 Is het een samenleving waar mensen zich gedragen zoals regels/normen en
waarden dat verwachten?
 Komt het voort uit de Franse Revolutie?
 Of zijn het de verschillende groepen mensen die op de aarde leven, met eigen
gewoonten? Moet je die bestuderen op verschillende manieren? Met
verschillende methoden?
o Cultuur is een interpretatie, deze veranderd door de tijd en geschiedenis.
 Het is geen statisch feit
 Cultuur heeft verschillende fases
- Het is onmogelijk om te definiëren, een observatie of een vraag met verschillende mogelijkheid
uitkomsten.

Cultuur als woord: als een metafoor
- Etymologie is een onderdeel van de taalkunde die de herkomst van woorden bestudeert.
o Komt uit de oudheid.
- Het wordt gezien als de filosofie van de educatie van het “zelf”
o We ontwikkelen en ouder worden: we blijven leren, willen nieuwe dingen leren.
- Het staat dicht bij de natuur: Zelf cultivatie, zoals een veld met gewassen.
o Je moet het voeden, er op letten > anders gaat het dood en bestaat het niet.
- Het voeden van de hersenen en het brein is
o Latijns ‘colere’: cultiveren, boeren etc. > komt terug in het woord cultuur

Raymond Williams: Cultuur en samenleving (1958)
- Probeerde een definitie te geven
o Het gaat meer over de geschiedenis
- De geschiedenis van cultuur laat de wisselwerking van verschillende overlappende betekenissen
zien. En vanaf de 18e eeuw cultuur wijst aan:
o Een algemeen proces van intellectueel, esthetisch en spirituele ontwikkelingen
 In het brein dus
o Een specifieke manier van leven, van een groep, een periode of van de mensheid in het
algemeen
o Het werk en doen van intellectueel en artistieke activiteit
 Kunst maken, muziek maken, boeken schrijven
- De geschiedenis van het brein, hoe het denken werkt, hoe dit verandert.

, o Hoe we communiceren heeft hier mee te maken

Culturele semiotiek
- Cultuur als een historisch overgebracht patroon van betekenis, belichaamd in symbolen, een
systeem van geërfde conceptie uitgedrukt in symbolische vormen door de manieren waarop
mensen communiceren, doen voortduren en hun kennis ontwikkelen over de houding tegenover
het leven.
- Hij bedoelt
o De manier waarop communiceren
o De manier waarop we symbolen gebruiken
 Hoe we ze betekenis geven
 Hoe we ernaar wijzen
o Rituelen
o Alles heeft een geschiedenis: het gaat altijd terug naar de geschiedenis
 We kunnen elkaar niet begrijpen zonder het verleden, we hebben dingen geleerd door
boeken, onze ouders, de manier hoe we met elkaar omgaan.
 We bewegen tussen regels die niet impliciet zijn
 Hoe je kleed, hoe jij je moet gedragen: dingen die niet vaststaan op papier maar
die impliciet verwacht worden.
o Dit ontwikkelt zich nog steeds
 De media is een nieuwe manier van leren

Belangrijk woord: semiotiek
- Semiotiek = de bestudering van tekenen en teken gebruikend gedrag.
- De studie van tekenen binnen in de samenleving
- Wanneer de taal niet meer hetzelfde betekend als wat het aanwijst, wordt het moeilijker.
o Dit is het niet, maar dat is het wel
o Wanneer dit gebeurt begrijpen wij de boodschap niet meer
 Wanneer je een symbool plaatst binnen een andere context begrijpen mensen de
boodschap (misschien, vaak) niet.
o Symbolen en taal met elkaar in verband: anders begrijpen we het niet, worden we
gefrustreerd.
 Je wilt elkaar begrijpen en met elkaar communiceren

Belangrijk woord: Artefact
- Een vaak simpel object (een gebruiksvoorwerp) dat menselijk vakmanschap or modificatie laat
zien onderscheidend van een natuurlijk object vooral: een object dat hetzelfde blijft in een
bepaalde periode.
o Dus alle dingen die gemaakt zijn.
- Ook geschreven bronnen
o Geeft een boodschap
- Kijken naar andere bronnen naast die bronnen, de context zoeken.
o Wat betekent deze bron binnen andere bronnen?
- We zijn afhankelijk van andere disciplines bij artefacten
o Historici geven de bronnen een betekenis
 Wanneer is het gevonden?

Bronnen voor de cultuurgeschiedenis
- Landschappen
- Sociale structuren, wetten
- Gebouwen en architectuur

,- Geschreven teksten
- Kunst
- Gereedschap, gebruiksmiddel
- Talen, rituelen, kleding

Definitie van culturele geschiedenis
- Culturele geschiedenis gaat over:
o Bepaalde categorieën van objecten > producten van cultuur
 Is er nog natuur wat mensen nog niet hebben aangeraakt?
 Wat is natuur?
o Hoe mensen hebben in het verleden geprobeerd betekenis te geven aan deze objecten.
o De manier waarop mensen zichzelf en de wereld begrepen in een bepaalde tijd/regio.
 Wat probeert de boodschap duidelijk te maken?
 Past het binnen de tijd of regio of niet?
o Meegaand of tegendraads?
 Coca cola: een reclame met een donkere vrouw, zij werd goed betaald
voor de reclame. De donkere vrouw die iets verkoopt aan de witte
bevolking.
 Wat zegt het feit dat er een donkere vrouw in de reclame zit in deze
tijd? Is dit tegendraads of meegaand?
o Wat voor cultuur leef ik in?
 Hoe word ik gemanipuleerd door boodschappen?
 Originele betekenis van cultuur als cultivatie is vandaag de dag nog steeds prominent.

Humanistische ideeën in het westen
- Humanistische interpretatie: persoonlijke cultivatie en verbetering
o Cultivatie van het brein is belangrijk voor humanisme
o Ging vooral om de man en mensen met privileges
- Een burgerlijke, nette man of vrouw worden
- Het ideaal van cultivatie groepen: Kinderen, de ‘wilde man’
- Zo moet je je gedragen, dit is burgerlijke, dit mag wel en niet
o Wat burgerlijke is, is erg veranderd
o Begint allemaal te veranderen na WO2: De barbaarse vernietiging werd steeds duidelijker
 Het was ook belangrijk om vrede te behouden, daar is cultivatie van het brein ook voor
nodig.

Nasleep van WO2: UNESCO
- De oorlogen beginnen in het brein van de man en vrouw, het is daarom dat in het brein van de
man en vrouw dat het verdedigen van de vrede moet beginnen.
o Als in het brein de vraag naar vernietiging ontstaat, is dat ook waar het gestopt moet
worden.
- Cultuur begrijpen is een essentieel element om de erfenis te bewaren, creativiteit te beschermen
en de wetenshap te ondersteunen.
- UNESCO: United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization.
o Het wil vrede bewaren door internationale samenwerking en coöperatie in educatie,
wetenschap en cultuur.
- Kennis = een constructie, dus wetenschap = een constructie, dus de waarheid = een constructie.
o We maken de waarheid, we werken eraan.
 We zijn bewust van het veranderlijke karakter
 De waarheid is een cultuur > we zijn gevangen door onze cultuur

,  Wanneer mensen een andere cultuur gaan bestuderen moeten er rekening mee
gehouden worden dat andere culturen (in Afrika, Azië etc.) hele goede
kennissystemen hebben, alleen ze zijn niet hetzelfde als die in het westen
o Het leersysteem is overal op de wereld gebaseerd op een westers, Europees
systeem.
o Het wordt nu gezien dat er meer kennissystemen zijn, we worden er bewust
van.

Voltaire
- Hij is geïnteresseerd in de spirit van een land.
o Hoe het brein werkt > het artefact die wij vinden reflecteren een werkelijkheid, iets over de
natuur, god, sociale structuren > het zit in de spirit.
 Daarom is het zo vaag.

Johann Godfried Herder
- Taal is een orgaan van de gedachte
o Door taal hebben wij een wereldbeeld
o We maken statements over de wereld die we zien door taal
 Interpretatie, begrijpen, uitleggen wat we zien.

Georg Friedrich Hegel
- Gebruik het concept van Geist voor definitie van culturen
- Alleen de spirit is het echt, de essentie of dat wat heeft een zijn in hemzelf.
o Zijn voor zichzelf
- Het is in en voor zichzelf.
- Het is alleen zelf reflectief > cultuur is alleen wat jij ziet
o Binnen jouw reflectiekader
- Om de spirit te kunnen begrijpen moet je sleutelfiguren hebben
o Jouw waarheid, we snappen het niet maar het is ergens.

Jocab Burchhardt
- Hij probeert de spirit van de renaissance te begrijpen, te pakken te krijgen.
- Onderzoeken van de archieven
- Proberen om te mentaliteit van de kunstwerken te begrijpen
o Via kunst probeerde hij de spirit te reconstrueren.

Burchhardt & culturele geschiedenis
- Belang van kunst en de waarde ervan in de studie van geschiedenis
- Tegenstrijdige interpretatie van moderniteit en de effecten van de Renaissance tussen nieuwe
vormen van cultuur, godsdienstvrijheid maar ook vervreemding en ontgoocheling
- Een synchrone benadering van geschiedenis
o Zijn we bij een nieuwe tijd van de geschiedenis met de renaissance? Laten we de
middeleeuwen achter?
 Wat betekent dit voor de cultuur: snappen we de nieuwe mentaliteit door de
artefacten?
o Als met een gevoel van diachronie omdat er een duidelijk geframe periode is.
o Hij kijkt naar verschillende dingen tegelijk: Kunst, literatuur, gebouwen
 Model voor culturele geschiedenis
- Diachronie: verbetering ten opzichte van eerst, er is duidelijk een morele benadering aanwezig.
o Het gaat er ook vanuit dat je altijd een morele kijk hebt wanneer je iets bestudeerd.
 Je denkt dat je het recht hebt om iets over het verleden te zeggen.

Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:

Bewezen kwaliteit door reviews

Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!

In een paar klikken geregeld

Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, creditcard of je Stuvia-tegoed en je bent klaar. Geen abonnement nodig.

Direct to-the-point

Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.