100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na betaling Zowel online als in PDF Je zit nergens aan vast
logo-home
Samenvatting historische context nederland €6,99
In winkelwagen

Samenvatting

Samenvatting historische context nederland

 14 keer bekeken  1 keer verkocht

samenvatting historische context nederland

Voorbeeld 2 van de 7  pagina's

  • Nee
  • Hoofdstuk 3
  • 25 september 2022
  • 7
  • 2022/2023
  • Samenvatting
book image

Titel boek:

Auteur(s):

  • Uitgave:
  • ISBN:
  • Druk:
Alles voor dit studieboek (15)
Alle documenten voor dit vak (2929)
avatar-seller
UtrechtSGPL
Geschiedenis samenvatting se 3


3.1 de remmen los
Verzuiling
Tussen de twee wereldoorlogen was verzuiling het kenmerk geworden van de Nederlandse
samenleving. Vrijwel iedere Nederlander voelden zich aangetrokken tot een van de vier zuilen: de
katholieken, de protestants christelijke, de socialisten of de liberale. De gewone mensen gingen
alleen om met van mensen van hun eigen zuil, de leiders van de zuilen moesten met elkaar
samenwerken dus voor hun gold dat niet. De leiders van de verzuilde partijen besteedden veel
aandacht aan de vorming van jongeren. Binnen verenigingen leerden ze hun vriendjes kennen er ze
raakte vertrouwd met de sfeer binnen een zuil.

Wederopbouw
Een jaar na de oorlog ging het in economisch opzicht nog niet goed. De verenigde staten schoten te
hulp, Nederland profiteerde ruimschoots van het Marshallplan. Door de hulp van Amerika kon niet
Nederland niet neutraal blijven, voortaan werd er gekozen voor samenwerking met andere west
Europese landen en Amerika. De les van de tweede wereldoorlog was dat neutralisatiepolitiek niet
langer houdbaar was.

Babyboom
Na de tweede wereldoorlog gingen er veel mensen trouwen, het gevolg was een babyboom: het
aantal geboortes lag heel hoog. De snelgroeiende bevolking was een uitdaging voor de regering, er
moesten immers extra faciliteiten komen zoals meer scholen. En later moesten er natuurlijk banen
en woningen voor hun beschikbaar zijn.

Industrialisatiepolitiek
Bij het herstellen van de economie speelde de overheid een actieve rol. Eerder, in de jaren 30 was dit
niet het geval, de overheid vertrouwde er toen op dat de werkeloosheid vanzelf weg zou gaan. Dat
bleek niet zo te zijn. Daarom zou de overheid de jaren na de oorlog zich actief met de economie te
bemoeien. Voor de tweede wereldoorlog lag het zwaartepunt bij de landbouw, handel en
scheepvaart. De minister van economische zaken koos ervoor de industrie actief gaan stimuleren. Er
ontstond geen planeconomie dat de regering alles moest bepalen. De regering beperkte zich tot het
scheppen van de juiste voorwaarden, zoals de zorg voor technisch onderwijs en de aanleg van
industrieterreinen. Deze aanpak had succes, in de jaren 50 en 60 groeide de economie met
gemiddeld 5% per jaar.

De rooms-rode coalitie
Het snelle economische herstel was niet vanzelfsprekend. De omstandigheden waren slecht en de
schatkist was leeg. De oplossing was typisch Nederlands: er werd veel overlegd en er werden
compromissen gesloten. Dit was mogelijk doordat de katholieken en de socialisten steeds samen een
coalitie vormden: de rooms-rode coalitie. De regering besloot tot een geleide loonpolitiek. Als de
lonen laag werden, werden Nederlandse producten goedkoper dan buitenlandse producten. Dan kon
de export toenemen en kon er geïnvesteerd worden in nieuwe machines, infrastructuur en
dergelijke. Hiervoor moesten de arbeiders voorlopig afzien van loonsverhoging, het kon alleen
succesvol worden als de vakbonden mee in stemden. De vakbonden hoorden bij de katholieken en
socialistische zuilen, precies de zuilen waarvan de politieke partijen de regering vormden, zo kwamen
er nauwelijks protesten. De geleide loonpolitiek voldeed aan de verwachtingen en Nederland werd
een belangrijk exportland.

, Maakbare samenleving
In 1953 braken de dijken door en grote delen van zeeland en zuid -Holland stonden onder water: de
watersnoodramp. Om dergelijke rampen in de toekomst te voorkomen stelde de overheid het
deltaplan op: de dijken moesten versterkt en verhoogt en de zeearmen afgedamd. Voortaan
maakten ingenieurs dienst uit, ze lieten samen met de technici die het werk uitvoerde, de
maakbaarheid van het land zien (perfecte samenleving, alles naar je hand zetten). Het idee van
maakbaarheid bleef niet beperkt tot de techniek. Ook de samenleving zou maakbaar zijn. Nadat de
welvaart de goede kant opging, was het welzijn aan de beurt. Pedagogen, sociologen en
welzijnswerkers probeerden de Nederlanders tot betere burgers op te voeden. Dit gebeurde vanuit
de overtuiging dat de overheid wist wat goed was voor de mensen. Door deze bemoeienis van de
overheid zou de jaren vijftig later een negatief beeld krijgen.

Verzorgingsstaat
De toenemende invloed van de overheid bleek ook uit de overheidszorg voor sociale zekerheid.
Mensen die door ziekte, ouderdom of werkeloosheid niet konden werken, moesten een uitkering
krijgen. De eerste stap werd gezet in 1947 door Willem Drees: alle ouderen moesten een minimum
loon krijgen. Later werd deze noodwet uitgewerkt in de algemene ouderdomswet AOW. In de jaren
vijftig en zestig kwamen er meer sociale wetten om ouderen, weduwen, wezen en mensen met een
beperking te helpen. Een belangrijk moment in de opbouw van de verzorgingsstaat was de invoering
van de algemene bijstandswet in 1965: iedereen die tijdelijk of langdurig niet voor zichzelf kon
zorgen kon rekenen op financiële steun van de overheid. Door het stelsel van sociale wetten was de
economische gelijkheid toegenomen.

Consumptiemaatschappij
Dankzij de industrialisatiepolitiek en de geleide loonpolitiek groeide de Nederlandse economie.
Daarnaast exporteerde Nederland veel en in 1959 werd in Groningen een groot aardgasveld
aangeboord, dat leverde veel geld op. Door al deze gunstige ontwikkelingen was de opbouw van de
verzorgingsstaat mogelijk. Begin jaren 60 werd de geleide loonpolitiek losgelaten, de economie was
zo sterk gegroeid dat de werknemers mochten profiteren. Daardoor gingen de lonen jaarlijks fors
omhoog. Door de toegenomen welvaart werd Nederland een consumptiemaatschappij. Mensen
werden aangespoord om luxeproducten te kopen: huishoudelijke apparaten, brommers en auto’s.
door dit laatste nam ook de mobiliteit toe (korte of lange afstanden die je met een vervoersmiddel
kan overbruggen).

Slaapsteden
Ondanks de toegenomen welvaart was de woningnood een moeilijk oplosbaar probleem. Tijdens de
oorlog waren veel woningen verwoest en beschadigd. In de jaren 50 en 60 werden grote
nieuwbouwwijken gebouwd, galerij en portiekflats werden als de oplossing gezien. Hoogbouw was
efficiënt, comfortabel, hygiënisch en goedkoop. Het gevolg was verstedelijking. De grote steden
groeiden nauwelijks, de sterkste verstedelijking vond plaats in gemeenten een uur reizen van de
grote stad. Mensen die werkten in de stad en woonden in een rustige omgeving naast de stad
worden forenzen genoemd. Forenzensteden werden ook wel slaapsteden genoemd, het zou saai,
fantasieloos en kleurloos zijn.


Ontzuiling
Door de opkomst van de verzorgingsstaat waren mensen minder afhankelijk van hun zuil. De
toename van vrije tijd en de toegenomen welvaart maakte het leven prettiger, waardoor meer
mensen ervan overtuigd raakten dat ze zich zonder dominee ook wel konden redden. Door
verstedelijking en de grotere mobiliteit kwamen meer mensen met anders denkende in aanraking, zij
konden vaststellen dat er niks mis was met mensen van andere zuilen. Hierdoor kwam de ontzuiling

Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:

Verzekerd van kwaliteit door reviews

Verzekerd van kwaliteit door reviews

Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!

Snel en makkelijk kopen

Snel en makkelijk kopen

Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper UtrechtSGPL. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 52510 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen
€6,99  1x  verkocht
  • (0)
In winkelwagen
Toegevoegd