Pathologie-Blok 3.2 Voeding & Diëtetiek
HOOFDSTUK 8.3 CALCIUM EN FOSFAATSTOFWISSELINGSSTOORNISSEN (8.3.1 T/M 8.3.4)
8.3.1 INLEIDING
Bij de regulatie van de concentratie Ca2+(calcium) en PO43-(fosfaat) in het bloed spelen: PTH,
afgeleiden van vitamine D en Calcitonine een rol.
Functie PTH: (als de concentratie calcium daalt, stijgt de productie PTH )
- terugresorptie van fosfaat in de nier remmen
- terugresorptie van calcium in de nier bevorderen
- calcium en fosfaat uit de bot mobiliseren
- bevorderen van osteoclasten(activiteit)
- de werking van vitamine D in de darm bevorderen, waardoord calcium wordt opgenomen uit
het voedsel.
Functie vitamine D:
- bevorderen van de opname van calcium en fosfaat in de darm
- bevordert vorming van osteoblasten
- mineralisatie van het bot
- terugresorptie van calcium en fosfaat uit de nier
Functie Calcitonine: (geproduceerd in de schildklier)
- botresorptie
- terugresorptie van calcium en fosfaat in de nier
8.3.2. HYPERCALCIËMIE
= verhoging van het calciumgehalte in het bloed.
Oorzaak: - Primaire hyperparathyreoïdie: verhoogde productie en afgifte van het PTH.
Dit is een gevolg van een hyperplasie of adenoom van de bijschildklier. Gevolg is
het ontstaan van botontkalking/afbraak, met als gevolg:
- ziekte Von Recklinghausen: door cystevorming spontaan fracturen optreden.
- cystevorming in het bot: geven spontane fracturen en botpijnen
Primaire hyperparathyreoïdie, gaat gepaard met hypercalciëmie en hypofosfatemie,
hypercalciurie en hyperfosfaturie. oorzaak ligt in de bijschildklier,
Gevolg: Metastatische verkalking (verkalking in weefsel)
vb. in de nieren: niersteenziekten, in de longen: huid en vaatwanden
Behandeling: Chirurgische extirpatie van de zieke kliertjes.
Oorzaak: - Secundaire hyperparathyreoïdie: treedt op bij rachitis, Osteomalacie, chronische
nierinsufficiëntie, Vitamine D-tekort, een hypervitaminose D (vitamine D vergiftiging
door een overschot aan vitamine D in het lichaam) en een hypocalciëmie.
oorzaak ligt buiten de bijschildklier.
, 8.3.3 HYPOCALCIËMIE
= een tekort aan calcium in het bloed.
Oorzaak: - Te weinig vorming van het PTH bij een hypoparathyreoïdie (na een operatieve
verwijdering van de bijschildklier en schildklier subtotale strumectomie)
- Tekort aan vitamine D (door gebrek aan zonlicht, voeding of slechte resorptie in de
darm)
Gevolg: - Bij kinderen Rachitis: groeistoornis en misvorming van de botten.
- Bij volwassenen Osteomalacie: onvoldoende mineralisatie in het botweefsel van
bekken, wervelkolom en lange pijpbeenderen optreedt.
- Er ontstaat Tetanie: syndroom van aanvallen van tonische spierkrampen.
aan de handen: ‘main d’acoucheur’ en het teken van Trousseau’
aan het gezicht: ‘teken van Chvostek’
- Er kan ‘staar’ ontstaan
Behandeling: Intraveneus toedienen van calcium en het toedienen van een vitamine-D-preparaat.
8.3.4 OSTEOPOROSE
= atrofie van het botweefsel botafbraak is sterker dan de botopbouw (vaak gevolg van ouderdom)
Oorzaak: - Vrouwen: hormonale oestrogeendeficiëntie in de overgang.
- Andere endocriende stoornissen: hyperfunctie van de bijnierschors of schildklier
- Lokale osteoporose ontstaat bij immobilisatie en lokale circulatiestoornissen
Gevolg: - de botmassa neemt af, terwijl er normale mineralisatie van het bot is.
Dystrofische verkalking: kalkneerslag in regressief veranderd weefsel waarbij de serum-
calciumconcentratie normaal is.
deze dystrofische verkalking komt voor bij atherosclerose in de vaatwand, verkalking van een
langbestaand abces, verkalking in littekenweefsel en bij pericarditis.
Lithiase: steenvorming in holle organen (galblaas, nieren). Ook in de afvoergangen van klieren en
klierweefsel (speekselsteen).
Cholelithiase: vorming van galstenen (mengstenen; cholesterol, calciumcarbonaat en
bilirubine).
Nephrolithiase en urolithiase: vorming van nier- en urinestenen.
TOETSVRAGEN:
- het PTH verhoogd het bloedcalcium. J
- PTH bevordert de werking van vitamine D in de darm. J
- PTH remt de fosfaat terugresorptie in de nier. J
- Bij een dystrofische verkalking is het serumcalcium normaal. J
- Bij osteoporose is de mineralisatie van het bot normaal. J
- Osteoporose ontstaat vaak rond de overgang. J
- De beste behandeling voor osteoporose is een calciumrijkdieet + gedoseerde fysieke activiteit. J
- Osteomalacie is een synoniem voor rachitis. J
- Vitamine D bevordert de resorptie van calcium uit de darm en wordt daarom toegediend bij een
hypocalciëmie en hypoparathyreoïdie.
-Infecties kunnen leiden tot steenvorming
- Hypercalciëmie kan leiden tot niersteenvorming.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper essssx. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
