Samenvatting boek Ruud Abma: over de grenzen van disciplines
H1
Geschiedenis van - Veel disciplines hebben vage grenzen en overlappen nog
interdisciplinariteit weleens zoals psychologen samenwerken met neurologen
en sociologen weleens met economen
- Er zijn echter kloven tussen disciplines. Zo is psychologie
vooral individu gericht en sociologie maatschappij gericht.
- De vraag is dus wat interdisciplinariteit precies inhoudt en
hoe we kloven zoals hierboven beschreven kunnen
overbruggen.
Twee culturen – of drie?
- In 19e eeuw kwam scheiding tussen geestes- en
natuurwetenschappen, beter bekend als alfa en bèta
- De natuurwetenschappelijke methode werd gekenmerkt
door het experimentele
- De geesteswetenschappelijke methode werd gekenmerkt
door een interpreterende stijl
- De sociale wetenschappen werden geen status toegekend
als alfa of bèta wetenschappen
- De social sciences hebben kenmerken van alfa en bèta
methoden zoals onderzoek op kwalitatieve en kwantitatieve
wijze
- Kwantitatieve aanpak wordt meer gezien als science. De
kwalitatieve manier hangt dit tegen dmv een interpretatieve
wijze van opereren.
- Bovenstaande wordt ook wel de richtingenstrijd genoemd
en speelt zich continu af binnen de sociale wetenschappen.
Wetenschap en maatschappij
- Sociale wetenschappen hebben inmiddels de stempel
‘gammawetenschappen’ gekregen
- Er is een spanningsveld tussen academische en
maatschappelijk gerichte activiteiten binnen zowel de alfa
als de bèta en de gammawetenschappen.
- Dit is vooral van belang voor de sociale wetenschappen
omdat die zich bezighouden met de mens, de maatschappij
en de relatie hiertussen
- Omdat de sociale wetenschappen zich vaak richten op
ontastbare begrippen zoals ‘common sense’, moeten zij zich
meer dan alfa en bèta wetenschappen bewijzen tegenover
het publiek.
Wat is wetenschap
- Er zijn vanuit de verschillende richtingen verschillende
beschrijvingen mogelijk
- Er kan worden gekozen om relativisme te hanteren en elke
discipline haar eigen standaarden te laten ontwikkelen en
hanteren.
- Omschrijving wetenschap van boek: wetenschap is product
en proces(manier waarop we werkelijkheid beter leren
kennen)
- Wetenschap is ten eerste de activiteiten waardoor
, representatie van de wereld wordt gevormd dmv onderzoek
en het toetsen van theorieën
- Wetenschap is ten tweede verzameling van praktijken die in
instituties zijn ingebed, waardoor kwaliteit wordt bewaakt
- Onderzoek is altijd lopend proces en nooit af
H2
Disciplines Discipline als ordeningsniveau
- We onderscheiden disciplines van elkaar, maar disciplines
hebben zelf ook subdisciplines en daaronder nog
specialismen
- Een discipline staat op 3 pijlers: onderwijs, onderzoek en
professionele status(beroepsuitoefening)
- Een vak is pas discipline als het algemeenheden heeft en
bekend is bij publiek. Ook academische erkenning en
onderscheiding van andere disciplines. Internationale
erkenning en hoelang het vak bestaat helpen.
De ontwikkeling van disciplines
- Verschijnselen kunnen in de werkelijkheid een uitganspunt
vormen voor de formulering van meerdere
wetenschappelijke objecten.
- Een spiervezel kan bv worden onderzocht vanuit
verschillende disciplines zoals biochemie, elektrofysiologie
en pathologie
- Disciplines zijn historische, menselijke producten. De mens
formuleert het wetenschappelijk object
- Disciplines ‘claimen’ bepaalde gebieden en thema’s
- Door middel van een theoretisch raamwerk kan een bepaald
gebied geclaimd worden door een discipline
- Disciplines zijn institutionele kaders die veranderen door tijd
- Als er nieuwe en botsende ideeën komen binnen een
discipline kan dit uitgroeien tot specialisaties of
subdisciplines die elkaar aanvullen
Dubbele legitimering
- Nieuwe discipline moet zich dubbel legitimeren, naar:
1. Wetenschap
2. Maatschappij
- Buitenstaanders overtuigen van nut van discipline
demarcatie
- Demarcatie: grens trekken tussen wetenschappelijke
bevindingen en uitspraken van buitenstaanders
- Retorische praktijk: etiketten gebruiken om sociaal effect te
bewerkstelligen
- Demarcaties zijn ook sociale grenzen omdat uitspraken
vanuit de discipline gescheiden worden van uitspraken van
buitenstaanders. Wetenschappers hebben ook toegang tot
faciliteiten die buitenstaanders niet hebben boundary
work: specialisten en functionarissen binnen discipline
verbinden
- Boundary concepts: bv intelligentie bruikbaar maken voor
mensen die de kennis in de praktijk gebruiken. Ook zorgen
, dat mensen zich willen laten testen
- Boundary objects: technieken, apparaten, diensten
bruikbaar maken voor mensen die ze moeten gebruiken
- Boundary concepts en objects kunnen gebruikt worden om
grenzen te overbruggen tussen theoretici,
instrumentmakers en experimentatoren en zo bepaalde
trading zones te creëren.
- Een interdisciplinair tussenpersoon kan dit contact tussen
velden vergemakkelijken.
- Goed contact met audiences kan discipline versterken en
uitbreiden
Functies van disciplines
- Onderscheid tussen inhoud, kennis van, en het sociaal
functioneren van disciplines
- Functie van discipline: genereren, bewaren en overdragen
van kennis
- Functie: Bepaalde vrijheid in het onderzoeken, creativiteit,
maar wel binnen de kaders en regels van het vak, hierbij
gecontroleerd door vakgenoten zelfcorrigerend
vermogen van disciplines
- Functie: focus, want studenten gebruiken slechts
vakgerichte literatuur
- Functie: stabiliteit en reproductie bevorderen door sociale
en institutionele structuur
- Soms etnocentrisme: invloeden van andere disciplines
buiten de deur houden. Dit belemmert interdisciplinariteit
Statusverschillen tussen disciplines
- Iemand met meer prestige verwerft meer prestige. Iemand
met weinig prestige verliest steeds meer Mattheüs-effect
- Vakgebieden met vaste definities en geconcentreerd
onderzoek staan vaak in sterkere posities als het over
wetenschappelijke hiërarchie binnen en buiten de
intellectuele wereld gaat
- 4 dimensies:
1. Hard vs zacht
2. Fundamenteel vs toegepast
3. Urbaan vs ruraal
4. Convergentie: in hoeverre is sprake van uniforme
definities
H3
Drie culturen - Eerst alfa en bèta
- Toen vroegen ze zich af of sociale wetenschappen niet een
derde cultuur moest vormen
- Gamma cultuur soort tussenvorm tussen natuur en
geesteswetenschappen bemiddelende functie
Wetenschappelijke revolutie
- Aristoteles’ verdeling van wetenschapsgebieden:
theoretische, praktische, productieve
- Galileï: theoretische intuïtie op 1, experiment op 2
- Francis Bacon: experiment op 1 en zo theorie vormen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper wiebevangenderen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,39. Je zit daarna nergens aan vast.
