, Hoofdstuk 7 Late Antiquity (Late Oudheid)
250-600
Situatie van het Romeinse Rijk in het midden van de 3e eeuw n.C.
interne onrust en aanvallen van buitenaf
burgeroorlogen die het Rijk uiteen dreven
Barbaarse groepen die diep binnen de grenzen kwamen
Gevolgen van deze ontwikkelen waren dat:
de economie en de landbouw zakte in elkaar de 2 bronnen van belasting
inflatie zodat geld nutteloos werd
corruptie bij officieren en generaalssoldatenkeizers, veel keizers die vroegtijdig
stierven
verschil in geloof, christendom tegen het oude Romeinse geloof en tradities
Begin 4e eeuw kwam Diocletianus aan de macht en die begon met een aantal
hervormingen:
keizerlijke titel werd dominus ipv primus inter pares, regeren op goddelijke basis
verdeelde het rijk in 4 delen, tetrarchie, Oosten en Westen met ieder een Augustus
en een Caesar
verdeelde het Rijk in diocesen en provincies, met ieder hun eigen regering (42)
Belasting werd vernieuwd, voortaan niet alleen in geld maar ook in goederen
Na Diocletianus kwam Constantijn aan de macht en die nam andere maatregelen:
schaftte de Tetrarchie af
vertrok uit Rome en stichtte een nieuwe stad in het Oosten Nieuw Rome later
Constantinopel
Beroepen die te maken hadden met het ontwikkelen of bewerken van voedsel
werden erfelijk omdat niemand meer op het land wou werken.
Tolerantie voor het christendom
De maatregelen loste echter niet alle economische problemen op. Veel vrije boeren
werden vermoord door barbaren of gingen in het leger vechten tegen de barbaren.
Veel stukken land werden onbewoond en werden opgeëist door landheren en huurde
weer vrije boeren in om hun land te bewerken in ruil voor bescherming. Landheren
verboden ze later om van hun land af te gaan waardoor ze langzaam veranderde in
horige.
Acceptatie christendom
De onrust werd gezien door de keizers als een straf van de goden. Diocletianus ging
daarom christenen vervolgen omdat zij zich niet hielden aan de Romeinse religie.
Constantijn zag in dat het uitroeien van de christenen niet hielp en riep tolerantie uit
voor het christendom in het Edict van Milaan (313). Gevolgen:
de geestelijkheid hoefde geen belasting te betalen
kerken mochten gebouwd worden en hij steunde dat zelf met financiële middelen
,Rome kwam in handen van het Christelijk geloofConstantijn vertrok naar
Constantinopel
In ruil voor deze verdiensten moest de kerk hem helpen bij het behouden van orde in
zijn rijk.
Toen het christendom eenmaal getolereerd werd kwamen ze erachter dat bepaalde
groepen een hele andere interpretatie hadden van het geloof zo had je:
Arianisme: zij geloofden dat Jezus was ontstaan door de wil van God en daardoor dus
minder dan God. Jezus was minder dan God omdat God geen pijn leed en niet stierf
en Jezus wel.
Constantijn liet daarom alle geestelijke leiders bijeenkomen in het Concilie van Nicea
(325):
Verbod arianisme
Christus, Jezus is van dezelfde substantie als God dus gelijk aan god
paasdatum werd vastgesteld
Arianisme werd in de praktijk niet uitgebannen, keizers waren zelfs aanhangers van
het Arianisme zodat barbaarse stammen naar hen luisterde die zich aangetrokken
voelde aan het idee dat Jezus de eerste in commando was van God, wat ze dus
vergeleken met hun eigen hiërarchie. Discussie over de aard van Jezus ging dus door:
Nestorianisme: gaven aan dat Jezus 2 verschillende personen was de man Jezus en
de Heilige Zoon van God.
Pelagianisme: de hele mensheid is niet zondig, je begint als een leeg blad, je kan
kiezen tussen het goede en het kwaad zonder dat je daarvoor een goddelijke
interventie voor nodig hebt.
Concilie van Constantinopel in 381:
Verbod Arianisme
Christus is uit de vader geboren voor alle tijd
Concilie van Ephese 431:
Verbod Nestorianisme
Verbod Pelagianisme
Maagd Maria benoemd tot ‘Moeder van God’
Theodosius maakte van het christendom de staatsgodsdienst en gaf hun het recht
om zichzelf te besturen. Hieruit groeit de onafhankelijke macht van de christelijke
kerk. Zag de Barbaren als foedoerati, hij accepteerde Germaanse stammen binnen de
grenzen.
De Kerk
De kerk profiteerde van de administratieve mogelijkheden van de kerkvaders. veel
hoge mannen, gestudeerde aristocratische leden van de Romeinse samenleving
gingen naar de kerk omdat zij de kerk zag als een instituut die stabiliteit bood. De
kerk begon structuur te krijgen. Je had bisschoppen die een eigen stuk land hadden,
genaamd het bisdom met centraal daarin de kathedraal. Bisschoppen kwamen vaak
uit rijke families en hadden naast geestelijke macht ook politieke macht. Naarmate
, het Romeinse Rijk verviel kregen zij steeds meer lokale autoriteit over grote stukken
land. Door deze invloed werden 5 bisschoppen die van Rome, Antiochië, Alexandria,
Jeruzalem en Constantinopel verheven naar de titel patriarch. Oorzaken voor de
groeiende macht van de bisschop van Rome.
hij was de enige patriarch in het West Romeinse Rijk.
de bisschop vond dat hij belangrijker was door de grootse geschiedenis van Rome
Rome had een belangrijke religieuze plek in het christendom, Petrus was de eerste
bisschop, dus zij zagen zichzelf als vader van de kerk (papa, pope, paus) waardoor ze
zichzelf zag als hoofd van de kerkelijke hiërarchie.
de basis werd gelegd voor de religieuze macht van het kerkelijk instituut.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jorickdegroot. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,49. Je zit daarna nergens aan vast.
