Samenvatting
Samenvatting AGC stof readers en McKay deeltentamen 2
- Instelling
- Universiteit Leiden (UL)
Een samenvatting van alle stof voor AGC voor deeltentamen 2 van het jaar 2018 voor het eerste jaar geschiedenis in Leiden.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 39 pagina's
Voorbeeld 4 van de 39 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
2 beoordelingen
Door: bram9 • 4 jaar geleden
Door: janjobvandersteenhoven • 6 jaar geleden
Voorbeeld van de inhoud
Samenvatning Deeltentamen II AGCMcKay, hst. 25: pp. 842-849 & hst 26 & hst. 27: pp. 896-908
De Russische Revolute
Trotsky and the Seizure of Power
De Bolsjewieken krijingen in de zomer van 1917 steeds meer aanhaning. Lenin’s supporter Leon Trotski
(1879-1940), een radicale Marxist, wilde met een militaire revolute in ktober aan de macht komen.
p 6 november inginingen Trotski’s soldaten samenwerken met de Bolsjewieken in een coup. Lenin werd
het hoofd van de nieuw ingevormde overheid.
Drie redenen dat de Bolsjewieken aan de macht konden komen:
1. Aan het einde van 1917 was Rusland in een anarchie.
2. Lenin en Trotsky waren beiden ingoede leiders.
3. De buringers waren moe van het oorloing voeren en het autocratsch ingezaing van de tsaar.
Dictatorship and Civil War
De volingende vier jaar bouwden de Bolsjewieken een communistsche maatschappij. Ze hadden een
Consttuent Assembly, ingekozen door het volk, maar bij de verkieziningen in november haalden de
Bolsjewieken slecht 23% van de stemmen. De Socialistsche Revolutonaire artj won de verkieziningen
en de Bolsjewieken ontbonden de Consttuent Assembly. In januari 1918 was Rusland een
eenpartjstaat onder Lenin.
Lenin accepteerde niet dat het na het verliezen van de oorloing van Duitsland alle westerse
ingebieden af moest staan, maar in februari 1918 vielen Duitse troepen Rusland binnen en moest
Rusland toeingeven: Het verdraing van Brest-Litovsk werd ingesloten, in maart 1918. In dit verdraing stond
dat Rusland niet meer deelnam aan de W I en dat het land moest afstaan.
In het zuiden van Rusland ( ekraïne, Siberië en het westen van Sint- etersburing) kwamen
officieren van het oude leinger in opstand, zij heetteen de Witteen. De Witteen stonden teingenover de
Roden, de Bolsjewieken. In de zomer van 1918 was Rusland in een buringeroorloing. In oktober 1919
sloten de Witteen het centrale deel van Rusland af en vielen aan, maar het Rode Leinger vocht teruing
onder Trotski. Westerse landen zonden steun aan de Witteen, maar dit was slechts beperkt aaningezien
het westen na alle oorloing niet in een buringeroorloing in Rusland verzeild wilde raken. De Roden hadden
de macht in Moskou en Sint- etersburing, wat hen een sterke posite verschafe. De Witteen moesten
aanvallen van de zijkanten en hadden onvoldoende discipline in hun aanvallen. Ten slottee was het
politeke proingramma van de Witteen een zwakke mix van liberaal republicanisme en monarchisme. De
Witteen wilden een tsaar, terwijl de Russische bevolkining dat juist niet meer wilde. De Bolsjewieken
beloofden etnische minderheden daarnaast autonomie, wat de bevolkining aansprak.
De Bolsjewieken ingebruikten oorloingscommunisme, het hele land wordt ingemobiliseerd voor
oorloingsdoeleinden (Bolsjewieken ontviningen ingraan van boeren en banken en industrie werden
ingenatonaliseerd), om meer macht te krijingen. Met behulp van een ingeheime polite, de Cheka, werden
opstanden onderdrukt. In de zomer van 1920 waren de Witteen bijna verslaingen en had het Rode Leinger
het ingebied dat was afingestaan aan Rusland met het Verdraing van Brest-Litovsk ingrotendeels teruing
ingewonnen. De Bolsjewieken inginingen richtning olen, maar werden verslaingen door Jozef ilsudski,
waardoor het communisme niet verder werd verspreid.
The fall of imperial Russia
In 1914 was Rusland enthousiast over de W I. Tsaar Nicolaas II (r. 1894-1917) wilde oorloing voeren
teingen iedereen die op Russisch ingrondingebied zou komen. De Doema, het Laingerhuis van het Russische
parlement, stemde vóór de oorloing; conservateven wilde expansie in de Balkan en liberalen en
,socialisten verwachtteen democratsche hervorminingen door een alliante met Frankrijk en Eningeland.
Het Duitse leinger was echter sterker dan het Russische leinger en Rusland mobiliseerde te laningzaam.
Een probleem voor Rusland was zwak leiderschap. Nicolaas II had ingeen vertrouwen in de
Doema en ontbond haar. In September 1915 vormden socialisten het roingressieve Blok, die de tsaar
wilden afzetteen. Nicolaas ingaf de Doema hierna tjdelijk haar macht teruing. Hij ingining vervolingens naar het
front en liet zijn vrouw, tsarina Alexandra, het land besturen. Alexandra ontsloeing adviseurs en
voeingde zich naar de menining van Raspoetn, een Siberische priester die beloofde haar zoon Alexis te
kunnen ingenezen van hemoflie. Drie hoinge aristocraten vermoordden Raspoetn in december 1916. In
het beingin van 1917 leek er een crisis op komst: duizenden soldaten trokken weing van het front, er
waren voedseltekorten, petroleum was schaars en de economie zat in een dal. In maart braken er
demonstrates uit in Sint- etersburing. De tsaar beval het leinger om de opstandeliningen te doden, maar
de soldaten weiingerden en sloten zich aan bij de demonstranten. De Doema stelde een voorlopiinge
reingerining in op 12 maart en drie daingen later trad Nicolaas af.
The provisional Government
Februari Revolute= De oningeplande demonstrates op straat in Sint- etersburing in maart 1917
(toen was er een andere kalender), waarna de tsaar werd afingezet en de
Doema een voorlopiinge reingerining instelde.
Tijdens de Februari Revolute stond de hele bevolkining achter de opstanden in Sint- etersburing; de
patriotsche middenklasse en hoingere klasse wilde dat de oorloing beter zou ingaan verlopen dan dat nu
ingebeurde en de arbeidersklasse wilde betere lonen en meer voedsel.
De nieuwe overheid stelde in: ingelijkheid alle mannen bij wet, vrijheid van reliingie, vrijheid van
meniningsuitning, vrijheid van samenkomst en vakbonden kreingen het recht om zich te oringaniseren en te
staken. Liberalen en ingematingde socialisten waren het niet eens met deze hervorminingen en
bovendien stopte de overheid de oorloing niet. In mei 1917 kwam er daarom een nieuwe overheid en
in juli werd socialist Alexander Kerensky president. De nieuwe overheid moest haar macht delen met
de etroingrad Soviet, een oringanisate van twee à drieduizend arbeiders, soldaten en socialistsche
intellectuelen. Het meest beroemde edict van de etroingrad Soviet was Army rder No.1 uit mei
1917, die de macht officieren ontnam en aan ingewone soldaten en ingekozen commissies ingaf om te
voorkomen dat de Revolute teingeningewerkt zou worden door aristocratsche leingerofficieren. Het
zoringde ervoor dat het leinger chaotsch werd.
In juli 1917 stelde de nieuwe voorlopiinge reingerining een zomerofensief in teingen Duitsland dat
mislukte. Soldaten keerden teruing naar huis om te zoringden dat zij en hun familie noing wat land konden
krijingen die de boeren op het platteeland probeerden in te nemen.
Lenin and the Bolshevik Revolution
Lenin was marxist en had drie centrale ideeën:
1. Alleen een ingewelddadiinge revolute kan zoringen voor het einde van kapitalisme
2. Een communistsche revolute is ook moingelijk in aingrarisch Rusland, zonder de traditonele
‘workining class’ van Marx.
3. Een revolute is moingelijk met een kern van intellectuele revolutonairen.
Er waren ook teingenstanders van Lenin en op de bijeenkomsten van de Russische
Sociaaldemocratsche Arbeiderspartj in Londen in 1903 kwam dit tot uitning. Zijn teingenstanders wilde
ingeen intellectuele elite als leidining, maar een meer democratsche partj met veel leden. De Russische
Marxisten kwamen zo in twee kampen: de Bolsjewieken van Lenin en de Mensjewieken.
Lenin kwam op 3 april 1917 vanuit Zwitserland, waar hij vervolingining vanweinge zijn ideeën wilde
ontlopen, teruing naar Rusland. Eenmaal aaningekomen zwoor hij alle samenwerkining met de voorlopiinge
reingerining af en beloofde in een radicale campaingne ‘vrede, land en brood’ aan de buringers. Lenin
probeerde in juli aan de macht te komen, maar dit mislukte en hij verschool zich opnieuw. Dit was
tjdelijk, want ingeneraal van het leinger Lavr Kornilov voerde in september een coup uit teingen de
Kerensky-reingerining, waarna de kracht van de Bolsjewieken was hersteld.
,26. The Ainge of Anxiety 1880-1940
Uncertainty in modern thouinght
De ingevolingen van W I zoringde bij veel intellectuelen voor een verzet teingen oude waarden van de
Verlichtning van de 18e eeuw en de industrie en wetenschap in de 19 e eeuw. Sommiingen werden
christen, andere verwierpen alle ingeloof. Er waren weiniing zekerheden wat zoringde voor aningst.
Modern Philosophy
Vóór 1914 stonden de meeste mensen achter de verlichtningsidealen van ratonaliteit, individuele
rechten en vooruitinganing. Dit zoringde voor emancipate van vrouwen en arbeiders en verbeterde
levensomstandiingheden. Dit positeve klimaat werd aan het einde van de 19 e eeuw echter verworpen
door critci die stelden dat ratonaliteit zoringde voor verminderde creatviteit en actviteit. De Duitse
flosoof Friedrich Nietzsche (1844-1900) stelde in zijn werk Untimelyi Medit찐atiions (1873) dat het
Westen ratonaliteit overschattee en dat dit zoringde voor minder zelfrelecte en ontwikkelining. In zijn
boek On 찐he Genealiogyi iof Miorals uit 1887 verwierp hij het ingeloof en stelde hij dat de Christelijke
moraliteit slaafsheid betekende. De eniinge uitweing voor een mens was het accepteren van de
zinloosheid van het leven en daarmee vrijheid te ingenereren, volingens Nietzsche.
De Franse flosoof Henri Berson stelde in de jaren 1890 dat intuïte even belaningrijk was om
de realiteit te beingrijpen als wetenschappelijk denken.
W I zoringde op het contnent voor de opkomst van existentalisme, in de VS en Eningeland voor
de opkomst van loingisch positvisme. Loingisch positvisme stelt dat alleen empirisch bewezen zaken
waarheid zijn. Andere diningen, zoals bijvoorbeeld het bestaan van God worden verworpen. De
Australische flosoof Ludwiing Witteingenstein stelde in zijn essay Tractatus Loingico- hilosophicus (1922)
dat flosofe zich moet richten op de studie naar taal, omdat taal ingedachten weeringeef en flosofe de
uitning van ingedachten is. Hij verwierp daarom alle ingrote flosofsche kwestes zoals vrijheid, ingod en
moraliteit, omdat deze diningen niet met wiskundiinge loingica benaderd konden worden.
p het contnent kwam het existentalisme op; een flosofsche stromining die stelt dat het
bestaan ingeen betekenis heef en dat individuen moeten zoeken naar morele waarden in een
onzekere wereld. Belaningrijke existentalisten waren: Nietzsche, Søren Kierkeingaard (1813-1855) en
Fyodor Dostoyevsky (1821-1881). In Duitsland werd de stromining bekend in de 1920s toen flosofen
Martn Heideinginger (1889-1976) en Karl Jaspers (1883-1969) een publiek voor de stromining vonden bij
studenten. Ze stelden dat het bestaan eenzaam en betekenisloos. De meeste existentële denkers
waren atheïsten. De Franse existentalist Jean- aul Sartre (1905-1980) stelde dat er ingeen ingod
ingeingeven waarheden waren. Zijn partner Simone de Beauvoir (1908-1986) stelde dat het bestaan
absurd is, omdat mensen eenzaam zijn en ingeen God hebben om hen te helpen. mdat het leven
betekenisloos was, hadden individuen echter wel vrijheid om hun eiingen betekenis te ingeven aan het
leven. Na W II werden existentalisten zoals Sartre en Albert Camus (1913-1960) zeer invloedrijk,
omdat ze antwoorden ingaven op de morele kwestes van die tjd.
The Revival of Christianity
ndanks dat sommiinge flosofen het ingeloof verwierpen vielen veel mensen na W I teruing op het
christelijk ingeloof. Vóór 1914 werd het ingeloof vooral ingeïnterpreteerd op manieren die niet in
contradicte waren met de wetenschap en de evolutetheorie. Ná W I inginingen theoloingen teruing naar
het christelijk ingeloof in de fundamentele vorm en mét onverklaarbaarheid. Kierkeingaard ingeloofde dat
het voor mensen onmoingelijk was om het bestaan van God te bewijzen, maar het christendom was
volingens hem ingeen betekenisloos ingeloof. Hij stelde in zijn boek Stckness un찐io Dea찐h (1849), dat
mensen de maingie van God moesten accepteren. In de 1920s preekte de Zwitserse protestant Karl
Barth (1886-1968) dat mensen zondiinge wezens zijn en dat reliingieuze waarheid daarom alleen bekend
kan worden door Gods ingrate. Mensen moesten daarom niet loingisch denken, maar ingeloven in de
bovennatuurlijke kracht van God. De belaningrijkste katholieke existentalistsche christen was Gabriel
, Marcel (1889-1973). Hij stelde dat de ‘de ingebroken wereld’ ingeheeld kon worden door ingeloof. Ná
1914 werd ingeloof dus belaningrijker voor intellectuelen; het was een antwoord op de aningst.
The New Physics
Aan het einde van de 19e eeuw was wetenschap belaningrijk voor het ingenoemde optmistsche
wereldbeeld van ratonaliteit; wetenschap zou voor vooruitinganing zoringen. De nieuwe natuurkunde
zoringde dat dit veranderde.
m te beinginnen werd aan het einde van de 19 e eeuw ontdekt dat atomen niet massieve
ballen waren, maar bestonden uit kleinere componenten (elektronen, neutronen, protonen). De
oolse natuurkundiinge Marie Curie (1867-1934) en haar man ierre ontdekten dat radium deeltjes
uitstraalde. De Duitse natuurkundiinge Max lanck (1858-1947) ontdekte vervolingens dat
deeltjeseneringie in kleine beetjes werd uitingestraald en niet in een constante stroom, deze beetjes
noemde hij ’quanta’. Hij ontdekte zo dat materie en eneringie hetzelfde waren.
In 1905 ontdekte de Albert Einstein (1879-1955) met zijn relatviteitstheorie dat tjd en
ruimte relatef waren ten opzichte van het kijkpunt en dat alleen de snelheid van het licht constant is.
In de jaren 1920 kwamen er opeens enorm veel wetenschappelijke vernieuwiningen. In 1919 bewees
Ernest Rutherford (1871-1937) dat atomen ingespleten konden worden en in 1944 waren er zeven
deeltjes bekend, waaronder de neutron die ketningreactes in andere atomen kon veroorzaken.
In 1927 stelde de Duitse natuurkundiinge Werner Heisenbering (1901-1976) het
’onwaarschijnlijkheidsprincipe’ op, dat stelde dat de natuur onvoorspelbaar is en dat het universum
ingeen objecteve realiteit had; alles was afankelijk van het kijkpunt van de observeerder (relatef).
Freudian Psychology
Vóór het einde van de 1880’s stelde de wetenschap dat de menselijke ingeest ratoneel en loingisch was
en dat ingedraing het resultaat van ratonele calculate (denken). In de late 1880’s ontwikkelde Siingmund
Freud een andere visie. Hij stelde dat ingedraing irratoneel was en ingeleid werd door instncteve drifen.
De ‘ik’ bestond volingens hem uit drie diningen: het id, het eingo en het supereingo.
Id= heef ingeen bewustzijn, enkel amorele drifen (seksueel, aingressie enz.)
Supereingo= Strikt en puriteins, houd het id teingen en reingelt sociaal contact
Eingo= Het ratonele deel van de zijn dat bewust was en balans zoekt tussen id en supereingo.
Een ingezond mens bezat volingens Freud een ingroot eingo en mentale ziektes waren het ingevoling van
disbalans tussen de componenten. Freud maakte een ‘praatcultuur’, waarin mentaal zieke patënten
praatteen en Freud psychoanalyse toepaste om zo de disbalans op te lossen. In zijn boek Ctvtltzatiion
andi t찐s Dtscion찐en찐s (1930) stelde hij dat beschavining moingelijk was als mensen ook hun irratonele
kanten accepteerden. In 1910 werd de Freudiaanse psycholoingie en psychiatrie een internatonale
beweingining en het werd wijdverbreid in Europa en de VS na 1919.
Modernism in Architecture, Art, Literature and Music
Architecture and Design
In de 1890s maakte de Chicaingo School van architecten onder leidining van Louis H. Sullivan (1856-
1924) bouwwerken van staal. Moderne architecten waren aanhaninger van een nieuw principe:
functonalisme. De Zwitserse architect Le Corbusier (1887-1965) stelde in zijn werk Tiowardis a New
Archt찐ec찐ure (1923) dat architectuur een revolute nodiing had en de nieuwste technoloingie moest
toepassen, waarbij versierining verbannen werd en strakke lijnen de norm waren. Deze ’internatonale
stjl’ kenmerkte zich door symmetrie en ingebruik van inglas en staal.
In Europa brak Walter Gropius (1883-1969) met zijn ontwerp van de Faingus schoenfabriek in
Duitsland, een simpel ingebouw van inglas en staal. In 1919 ontwikkelde hij de Bauhaus discipline. Deze
stromining had een team van architecten en kunstenaars. De nadruk bij de Bauhaus stjl las op
functonaliteit en kwaliteit. De opvolinger van Gropius als leider van Bauhaus was Ludwiing Mies van der
Rohe (1886-1969); hij bouwde de Lake Shore Apartments in Chicaingo en verspreidde de stjl.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper anna98. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 52510 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen