Hoofdstuk 4 - mondelinge taalvaardigheid
H4.1 - Achtergronden
Mondelinge taalvaardigheden
- Nieuwe informatie en kennis leren en delen met anderen
- Expressie geven aan wat je denkt en voelt
- Het ontwikkelt niet vanzelf
- Kinderen hebben een omgeving nodig waarin ze taal horen en waarin ze kunnen experimenteren
met taal
Intrapersoonlijke communicatie
Via mondelinge taalvaardigheden met jezelf communiceren.
Interpersoonlijke communicatie
Via mondelinge taalvaardigheden met anderen communiceren.
Luistervaardigheid
- De luisteraar is in staat wat hij hoort te begrijpen, te interpreteren en te integreren in eigen
kennis of om te zetten in handelingen.
- We onthouden niet alles onthouden
Focussen
Onderscheiden hoofd- van bijzaken
Gericht luisteren
Tussen de regels door luisteren
Stappen van luisteren
- Geluidreeks wordt door de oren opgevangen
- Door de hersenen meteen geanalyseerd tot taalklanken
- Er wordt een betekenis toegekend tot de taalklanken
Actief luisteren
Passief luisteren
Passief luisteren
- De luisteraar luistert en hoeft geen rekening te houden met de ander.
- De luisteraar hoeft geen signalen te geven om te laten weten dat hij goed oplet.
Actief luisteren
De luisteraar laat op actieve wijze merken dat hij luistert
Samenvattingen Taal in de bovenbouw
InHolland
,Spreekvaardigheden
Spreken bestaat uit meerdere elementen.
Juiste klank produceren (spreektechnieken)
o goede uitspraak
o duidelijke articulatie
o begrijpelijke intonatie
Weten welke klankenreeks bij welke betekenis hoort (woorden kennen)
Woorden in logische zinnen plaatsen
Mondeling presenteren
Het vertellen van een logisch verhaal.
Klankkleur
Accent
Woordkeus
Non-verbale communicatie
Status van spreken
Gespreksvaardigheid
De spreker gebruikt
- Verbale taal
- Lichaamstaal
- Prosodische taal (intonatie, klankkleur, ritme en klemtonen)
- Non-verbale communicatie
De luisteraar
- Luistert naar verbale en prosodische taal
- Kijkt naar lichaamstaal
- Interpreteert correct
Thuistaal versus schooltaal (dat versus cat)
- Dat: dagelijkse algemeen taalgebruik
- Cat: cognitief academisch taalgebruik
Cognitief academisch taalgebruik in tegenstelling
tot dagelijks algemeen taalgebruik
Voor de motivatie van leerlingen om goed te leren spreken en luisteren kan de school
- Leerlingen ruimte geven om te communiceren
- Bevorderen dat leerlinge zich veilig voelen binnen de groep en de school
- Aansluiten bij het niveau van de leerlingen
- Proberen leerlingen steeds verder te brengen in hun ontwikkeling
Samenvattingen Taal in de bovenbouw
InHolland
,H4.2 – Visies
- Doelgericht aandacht besteden aan mondelinge taal
- Mondelinge taal betekenisvol en functioneel maken in een rijke, sprankelede taalomgeving
- Situaties creëren
- Gerichte, constructieve feedback geven
H4.3 – Doelen en inhouden
Kerndoelen
Vermeld staat welk aanbod scholen moeten leveren om het leerlingen mogelijk te maken een goed
niveau te bereiken. (aanbodverplichting)
Referentiekader
- Niveauverplichting
- Scholen mogen zelf kiezen hoe ze leerlingen uitdagen (1S – streefniveau)
Gesprekken
Luisteren
Spreken
Leerlijnen
- Tussendoelen mondelinge communicatie
- Acht leerlijnen met verschillende subdoelen voor onder-, midden- en bovenbouw
Deelname aan gesprekken
Interactief leren
Mondeling taalgebruik
Woordenschat
Begrijpend luisteren
Vertellen en presenteren
Reflectie op communicatie
Reflectie op taal
Leerlingen leren bij mondelinge taalvaardigheden
- Omgaan met diverse mondelinge taaltaken gericht op communiceren, conceptualiseren en
expressie geven
- Verschillende interactieve vaardigheden voor gespreksvoering
- Verschillende monologische vaardigheden om te vertellen en te presenteren
- Verschillende receptieve vaardigheden om doelgericht te luisteren en te kijken hoe ze kunnen
reflecteren op (het) communicatie(proces)
Samenvattingen Taal in de bovenbouw
InHolland
, H4.6 – praktijk: het oudere kind
Didactiek
- Zorg voor verbinding
- Neem alle leerlingen serieus
- Streef heldere doelen na
- Zet de taalgroeimiddelen bewust in
- Gebruik spelsituaties om in gesprek te gaan met leerlingen
- Gebruik materialen
- Stimuleer alle leerlingen
- Stimuleer het taalgebruiksbewustzijn
- Geef positieve feedback
- Houd rekening met verschillen in taalgebruik
- Wees je ervan bewust dat jij een model bent voor leerlingen
- Evalueer systematisch
- Werk doelgericht aan de taaltaken en vaardigheden
- Gebruik een duidelijke kapstok
- Hanteer een herkenbaar lesmodel
Verkennen
Voorbereiden
Uitvoeren
Napraten
Reflecteren
- Bied strategieën aan
Bij elke luister- en spreekfase strategieën aanbieden
Leerlingen duidelijk maken wat ze gaan leren; hoe ze dat doen; wat ze nodig hebben;
reflecteren
Praatsoortspecifieke vaardigheden aanbieden met bijbehorende strategische hulp
- Benoem de luister- en kijkdoelen
Zintuigelijk kijken (wat heb je letterlijk waargenomen)
Evaluatief kijken (concluderen wat je hebt waargenomen)
Interpretatief kijken (eigen invulling geven aan wat je ziet)
- Verrijk met coöperatieve werkvormen
- Gebruik metacommunicatie
- Reflecteer op bedoeling, proces en effect
- Evalueer systematisch
- Stimuleer het taalgebruiksbewustzijn
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper marloesvandenboogaardt. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,92. Je zit daarna nergens aan vast.