H3: casus Jan
3.2
- Eigen Kracht-werken: het versterken van de eigen kracht en mogelijkheden van de cliënt om samen met
zijn netwerk de eigen problemen aan te pakken
- Netwerk gericht werken: het accent ligt op contextgericht werken, waarbij de sociale omgeving van de
cliënt onderdeel is van het oplossen van de problemen
- Sociale empowerment: mensen vergroten zelf de kwaliteit van hun netwerk door intensiveren van
bestaande contacten, vergroten van het bestaande netwerk, meer wederkerig maken van bestaande
relaties of verbreken van belemmerende relaties
- Doelen van het netwerk:
1. Beschikking krijgen over de dagelijkse middelen van bestaan
2. Affectie krijgen met het sociale systeem en aansluiting vinden bij de samenleving
- De taak van de sociaal werker is ondersteunen bij het opbouwen van sociale netwerken
3.3
- Family Groep Conferencing: de Maori’s uit Nieuw-Zeeland wilde na overheersing van Engeland weer de
touwtjes in eigen handen krijgen voor het oplossen van problemen in gezinnen door met de familie en
bekenden te werken aan een plan voor oplossingen
- Eigen Kracht-conferentie: Nederlandse benaming voor Family Group Conferencing, waarbij mensen
samen hun eigen kracht versterken samen met hun familie om zo in eerste instantie zelf hun problemen
oplossen
- Doelen van EKC:
1. Mensen starten zelf de hulpverlening op en doen dan een beroep op professionele hulp
2. Het laatste redmiddel om staatsingrijpen te voorkomen
3.4
- Eigen binnen de EKC: men moet problemen zelf oplossen met verantwoordelijkheid, zelfredzaamheid en
empowerment
- Persoonlijke identiteit: stabiele identiteit van een persoon door de tijd heen
- Wijsgierige antropologie: bestudeert wat de mens specifiek tot mens maakt
De mens heeft een unieke persoonlijke identiteit, omdat die met zijn verstand in staat is zijn eigen
verantwoordelijkheid te nemen en zelfstandig na te kunnen denken over de keuzes die hij maakt
- Existentialisme: het vooropstellen van individuele vrijheid, verantwoordelijkheid en subjectiviteit en het
beschouwen van iedere persoon als uniek wezen dat verantwoordelijk is voor zijn eigen daden en eigen lot
Satre: ieder mens moet zijn eigen verantwoordelijkheid nemen in het leven
Kierkegaard: de mens kan zijn persoonlijke identiteit pas ontdekken als hij keuzes maakt in het dagelijks
leven
Je leeft pas echt als je je eigen keuzes maakt en je niks aantrekt van anderen
Individu: wanneer de mens bewust kiest om zijn leven inhoud en vorm te geven, zich niet
verschuilt achter regels, maar verantwoordelijkheid neemt voor zijn daden
- Postmodernisme: Lyotard, de maatschappij wordt bepaald door informatie
Door communicatiemiddelen en massamedia ontstond een global village: migratie en de mogelijkheid
om met de hele wereld in contact te staan
Wegwerpcultuur: men wordt door reclame geprikkeld tot het kopen van nieuwe spullen, waarvan de
kwaliteit niet uitmaakt maar de betekenis en waarden die via beelden werden gecommuniceerd
McLuhan stelde dat het communicatiemiddel een stempel drukt op de boodschap
- Overgang theemutscultuur-> walkman-ego
Theemutscultuur: mensen konden veilig en geborgen schuilen onder de koepel van hun zuil
(levensovertuiging of politieke beweging) waartoe zij behoorden
Iedereen wist waar hij aan toe is en posities waren hiërarchisch geordend, wat leidde tot
voorspelbaarheid, geborgenheid maar ook beknelling, verstikking en onderdrukking
Walkman-ego: de consumptieovervloed van de ’60 maakte het voor het individu mogelijk om aan zijn
verlangens toe te geven, waarbij men niet meer werd onderdrukt maar mocht worden uitgeleefd
Ruimte voor het eigen verhaal, het beleven van en stem geven aan de eigen leefstijl
Dikke-ik: elk mens eist steeds meer maatschappelijke ruimte op, wat leidt tot permanente
prestatieslag en concurrentie
- Screenagers: mensen die gemakkelijk om kunnen gaan met technologie, die de eerste generatie is die met
alle technologie is opgegroeid en hun identiteit steeds meer samenstellen aan de hand van beelden uit de
massacultuur
- in de postmoderne samenleving worden identiteiten als eigen gemaakte constructies gezien
- postmenselijke opvatting van persoonlijke identiteit: het zelf is een zelfgecreëerde identiteit
Deze identiteit wordt steeds meer gemaakt door de spullen die we zien en kopen
, - Homo zappens: Jos Mul, iemand die in grote mate gebruikmaakt van informatietechnologie en virtuele
netwerken
De zappende mens behoudt controle over zijn eigen persoonlijke identiteit en is niet onderworpen aan
de zich aandienende veelheid van elementen
Het ‘zelf’ moet als veelheid van maskers begrepen en gerealiseerd worden
3.5
- Conferentie: samenkomst, de sociale definitie van identiteit
- Sociale-identiteit: het bewustzijn van een persoon tot een bepaalde groep of meerdere groepen te horen
- Een groep is van invloed op het zelfbeeld en de manier waarop iemand zich gedraagt en het eigen gedrag
en dat van anderen evalueert
- Sociale identificatie: individuen zijn gemotiveerd om via lidmaatschap van gewaardeerde groepen een
positief zelfbeeld te krijgen of ontwikkelen
- Sociale netwerken: het geheel aan sociale relaties dat een persoon heeft
- Netwerken kunnen beschreven worden aan de hand van de samenstelling, grootte, of mensen elkaar
onderling kennen, qua inhoud
- Sociaal kapitaal: Bordieu, de relaties en netwerken die mensen hebben die hun in staat stellen macht en
invloed uit te oefenen in de samenleving
De hulpmiddelen die een gemeenschap aanwezig zijn om de gezins- en sociale organisatie vorm te
geven, die hun voedingsbodem vinden in acties als gemeenschapsactiviteiten, sociale steun en
participatie
- Individuele mobiliteit: de eigen groep verlaten en via opleiding of werk in contact komen met hoger
opgeleid kapitaal
- Manieren om je los te maken van lidmaatschap van een negatieve groep:
1. Disidentificatie: persoonlijke connecties met de groep worden geminimaliseerd
Door het vermijden van herinneringen aan het groepslidmaatschap, publiekelijk een slechte
presentatie van een groepslid bekritiseren en jezelf presenteren als uitzondering van de groep
2. Disassociatie: het afstoten van de oude identiteit en lid worden van een nieuwe groep
Het verbreken van alle banden met de oude groep en het aannemen van een compleet nieuwe
groepsidentiteit
Vrij van discriminatie
Kans op isolatie als je niet wordt geaccepteerd door een nieuwe groep
- Volgens Coleman is sociaal kapitaal geen exclusief bezit van de hogere klasse en hoef je niet te breken met
je oude groep om aan een sociaal kapitaal te komen
- Hoe zwakkeren toegang kunnen hebben tot sociaal kapitaal:
1. Kinderen moeten een goede band met de ouders hebben om hun menselijk sociaal kapitaal te kunnen
benutten
2. De ouders of andere volwassenen zijn aanwezig
3. Kapitaal van de familie: sterke relatie en aanwezigheid van de volwassenen
- Indicatoren voor het meten van het sociaal kapitaal van de familie:
1. Het aantal kinderen in het gezin
2. De verwachting van de moeder dat het kind naar het hoger onderwijs doorstroomt
3. De regelmaat waarmee wordt gepraat tussen ouder en kind over persoonlijke ervaring
- Bonding: Putnam, vorm van groepsverwantschap tussen mensen die zich in elkaar herkennen
Naar binnen gekeerde groepen die de exclusieve identiteit van mensen van eenzelfde maatschappelijke
positie die samen een homogene groep vormen versterken
Gelijkheidsstrategiehypothese: Bryne, mensen prefereren individuen die op hen lijken
- Bridging: de verbinding tussen mensen die niet gelijk zijn
Naar buiten gekeerde groepen en ontstaan tussen mensen die afkomstig zijn uit verschillende
segmenten van de maatschappij
Deze netwerken slaan bruggen met de buitenwereld en bevorderen de verspreiding van externe
hulpbronnen en informatie
- De vraag is welke groepen over welk kapitaal in welke mate beschikken, in welke mate ze dit gebruiken en
welk effect dat bijgevolg heeft
3.6 symbolisch interactionisme Kracht halen uit een sociale groep
- Conferentie betekent samenkomst en kracht refereert aan bepaalde krachten die vrijkomen door het
samenzijn van mensen
- Religie: het zoeken naar betekenis en zinvolle verbindingen in het leven
Kracht halen uit een sociale groep
- Eigen Kracht-conferentie als religie: binding binnen een sociale groep die verticaal is in relatie tot het
bovennatuurlijke en in relatie tot medegelovigen
, - Durkheim zegt dat religie betekent dat een groep mensen elkaar erkennen als groep en bij elkaar komen op
basis van eenzelfde geloofsovertuiging
Mensen geloven een anonieme, onpersoonlijke kracht die volgens hem de samenleving is
De functie van godsdienst is het bevorderen van de sociale cohesie van de samenleving
- Geloofsovertuiging: sacralisering van normen en waarden
- Secularisatie: het proces waarin de religie aan betekenis verliest en steeds meer verdreven wordt naar het
privédomein
- Cult: religieuze subcultuur die zich afzet tegen de gevestigde orde
Een kleine gemeenschap die meestal kort bestaat en aan een bepaalde plaats geboden is
Ontstaat rondom een charismatisch leider (sjamaan in primitieve samenlevingen), die zegt te kunnen
communiceren met de geestenwereld en magie gebruikt om zieken te genezen, voorspellingen te doen
en gebeurtenissen onder controle te brengen door middel van het opwekken van een toestand van
trance
Deze leider op als bemiddelaar tussen geesten van overleden voorouders en leden van de
gemeenschap
- Culten passen zich niet aan de normale gang van zaken aan, houden zich aan pseudowetenschap en
methodologisch waardeloze experimenten worden wel geloofd
- Pseudowetenschap: het stelsel van opvattingen, uitspraken of handelingen dat de toets van een
wetenschappelijke methode niet overleeft, maar waarvan aanhangers toch beweren dat het om wetenschap
gaat
Vaak de basis voor de ontwikkeling van een cult
- 2 manieren van het ontstaan van een cult:
1. Op basis van charismatisch leider: een groep mensen sluit zich aan bij een charismatisch leider om
zijn mystieke of psychische gaven te bewonderen, aangezien hij contact zou hebben met ‘een andere
wereld’
Scientology-filosofie: het individu is een onsterfelijke geest dat een lichaam heeft en verstand
gebruikt om met zijn lichaam in de materiële wereld te leven
Technieken zouden de negatieve effecten van traumatische ervaringen en de daarbij in het verstand
opgeslagen en vergeten momenten van mentale energie kunnen uitwissen
Het centrale geloof is dat een persoon een onsterfelijk spiritueel wezen is dat een gedachte en
lichaam bezit
2. Spontaan ontstaan: door informele samenkomst van mensen met gelijke ervaringen, ideeën en
belangstelling die een beweging kan worden genoemd als deze een bepaalde tijdsduur overleeft
Peyote cult: een vorm tegen staatsdwang (tegen de blanke kolonisten), net als de EKC, en het
verschaft de oorspronkelijke bewoners een unieke eigen identiteit
3 delen van het genezingsritueel:
1. Opening: geleid door een oude man, die op afroep deelnemers naar binnen laat komen, de
man plaats een peyote op het altaar in het midden en zet hier strepen op, houdt een gebed met
inleiding waarom iedereen bijeen is, de deelnemers moeten vier peyoteschijfjes doorslikken
2. De besloten sessie: de leider zingt 4 lofliederen, de stamleden zingen een lied voor hun zieke
stamlid en nemen een hap van de peyote, de meesten raken in een trance met de bedoeling dat
ze visioenen oproepen over de oorzaak en ideeën over de genezing van de ziekte
3. Afronding: doopplechtigheid voor de zieke, de leden hebben visioenen, de leider maakt op
basis van de liederen die hij gehoord heeft een genezingsplan waar iedereen zich aan moet
houden, de morgenster is richting het einde van de dag het onderwerp van zang, de vrouwen
brengen eten dat samen gegeven wordt
- 3 stappen van de Eigen Kracht-conferentie:
1. Opening: de leider vertelt waarom de hoofdpersoon een conferentie wil, er klinkt muziek, voedsel wordt
gedeeld en de deelnemers bereiden zich voor op de bijeenkomst
2. Besloten tijd: de hoofdpersoon en het door hem gevraagde sociale netwerk delen informatie en
gevoelens met elkaar, samen denken ze over een oplossing, maken een plan, beslissen wie wat doet,
de leider vraagt naar de informatie voor het maken van een plan
3. De afronding: de groep presenteert het resultaat van hun overleg aan de coördinator, deze maakt
gebruik van de tips die hij heeft gekregen van de deelnemers en zet alles op een rij, als er
overeenstemming bereikt is wordt samen brood gegeten
3.7 structureel-functionalisme EKC biedt vastigheid in de vloeibare samenleving
- Vloeibare moderniteit: een maatschappij waarin alles in beweging, veranderlijk en tijdelijk is
Mensen willen afhankelijk zijn van adviseurs, netwerken hebben de plaats ingenomen van partners, ‘nu
meteen’ heerst, men zoekt naar zekerheid maar schrikt terug voor de bijbehorende verplichtingen
Kenmerkend is hoe snel relaties worden beëindigd
- Volgens structureel-functionalisten biedt de EKC de ‘zieke’ een clangevoel in een individualistisch geworden
samenleving
- De EKC is een soort cult voor mensen die niet goed functioneren in de samenleving
