Dit is een samenvatting van het boek Jeugdrecht begrepen, Hoofdstuk 11-17 voor het tentamen jeugdstrafrecht en civiel recht.
Je kunt deze samenvatting ook kopen in een bundel, met de andere onderdelen van dit tentamen!
Succes met leren
Hoofdstuk 11: Inleiding strafrecht
Hoofdstuk 12: Materieel strafrecht
Hoofdstuk 13: Strafproces algemeen
Hoofdstuk 14: Van strafbaar feit tot veroordeling
Hoofdstuk 15: Straffen en maatregelen voor
jeugdigen
Hoofdstuk 16: Organisatie van de jeugdhulp
Hoofdstuk 17: Rechtspositie van de cliënten in de
jeugdhulp
1
,Hoofdstuk 11: Inleiding strafrecht
§11.2 Plaats en karakter van het strafrecht
Het recht is opgedeeld in vier rechtsgebieden:
• Burgerlijk recht
Regelt de rechtsverhouding tussen burgers
• Staatsrecht
Beschrijft de indeling en organisatie van de overheid
• Bestuursrecht
Geeft regels voor de ordenende taak van de overheid
• Strafrecht
Stelt gedragingen strafbaar die de orde en veiligheid van onze samenleving bedreigen
Typerend voor het strafrecht is dat er straf staat op bepaalde gedragingen, er zijn ook regels waarop geen straf
staat.
Voor het strafrecht is een speciale overheidsdienst, de politie, om strafbare feiten en verdachten op te sporen.
Volgorde van een strafzaak:
Politie doet opsporing → de officier van justitie, OvJ beslist of er een rechtszaak komt → de rechter doet uitspraak
over schuld/onschuld verdachte → bij schuldig legt de rechter de dader een straf op
De overheid heeft binnen het strafrecht de tak om verdachten op te sporen en te vervolgen, omdat daarmee de
rust en veiligheid van de samenleving in het geding is.
§11.3 Materieel en formeel strafrecht
Materieel strafrecht beschrijft welke gedragingen strafbaar zijn, voornamelijk beschreven in het Wetboek van
Strafrecht (Sr). Dit beschrijft:
- De verboden gedragingen
- De straffen/maatregelen die aan veroordeelden kunnen worden opgelegd
- Een aantal algemene bepalingen die voor alle verboden gedragingen in het strafrecht gelden
Formeel strafrecht beschrijft op welke wijze het materieel strafrecht gehandhaafd wordt, voornamelijk
beschreven in het Wetboek van Strafvordering (Sv). Dit beschrijft:
- De bevoegdheden van politie en justitie als er een strafbaar feit is gepleegd
- De rechten van de verdachte en zijn raadsman
- De gang van zaken tijdens het strafproces
§11.4 Legaliteitsbeginsel
Het legaliteitsbeginsel biedt burgers de garantie dat de overheid op een zorgvuldige manier met het strafrecht
omgaat. Deze bevat 3 belangrijke elementen:
- Wet
Een strafbepaling is alleen geldig als zij is opgenomen in een wet
- Niet achteraf
Iemand kan alleen worden gestraft vanwege gedrag dat al strafbaar was op het moment van de daad
- Geen gewoonte
Gedrag kan alleen strafbaar worden gesteld in een wet, analogie is verboden
Analogie wil zeggen dat de betekenis van een strafbepaling wordt opgerekt, zodat er ook gedrag onder valt dat er
eigenlijk niet onder hoort, maar er wel sterk op lijkt
Strafbepaling moet dus nauwkeurig en duidelijk zijn, zodat helder is welk gedrag er wel en welk gedrag er niet
onder valt.
§11.5 Jeugdstrafrecht
Het jeugdstrafrecht heeft een bijzondere plaats in het geheel van het strafrecht; deze beschrijft de speciale regels
die gelden voor jeugdigen.
Jeugdstrafrecht kent eigen straffen en maatregelen, voor jongeren tussen 12-18 jaar (de rechter kan deze ook van
toepassing verklaren op jongvolwassenen tot 23 jaar).
Straffen en maatregelen in het jeugdstrafrecht hebben een opvoedkundig karakter.
Deze speciale regels zijn er om de jeugdige extra bescherming te bieden.
2
, Strafrecht Stelt gedragingen strafbaar die de orde en veiligheid van onze samenleving
bedreigen
Strafbepaling Welke straf bij welke gedraging past
Materieel strafrecht Beschrijft welke gedragingen strafbaar zijn
Formeel strafrecht Beschrijft op welke wijze het materieel strafrecht gehandhaafd wordt
Legaliteitsbeginsel Biedt burgers de garantie dat de overheid zorgvuldig met het strafrecht omgaat
Jeugdstrafrecht Bijzonder onderdeel van het strafrecht, met eigen straffen en maatregelen met een
opvoedkundig karakter en een extra beschermende functie
Hoofdstuk 12: Materieel strafrecht
§12.2 Wetboek van strafrecht
Het Wetboek van Strafrecht bestaat uit drie delen, ook wel drie boeken genoemd.
- Boek 1: Algemene bepalingen
Hierin staan voorschriften die op alle strafbepalingen van toepassing zijn, overzicht van straffen en
maatregelen die een rechter aan een veroordeelde op kan leggen, en bijzonder bepalingen die gelden
voor jeugdige personen
- Boek 2: Misdrijven
- Boek 3: Overtredingen
Misdrijven zijn zwaardere strafbare feiten, ook wel rechtsdelicten genoemd omdat ze de rechtsorde schenden
Overtredingen zijn lichtere strafbare feiten, ook wel wetsdelicten genoemd
Verschil tussen misdrijven en overtredingen zijn de verschillende gevolgen die eraan gebonden worden, en
verdachten van een overtreding worden berecht door een kantonrechter, verdachten van een misdrijf worden
berecht door de rechtbank.
§12.3 Strafbepaling
Een strafbepaling is een omschrijving van het gedrag dat strafbaar is gesteld, en de maximumstraf die voor dit
strafbare feit wordt genoemd.
De delictsomschrijving is de beschrijving van het verboden gedrag
De kwalificatie is de naam van het delict (bijvoorbeeld diefstal)
De sanctienorm is de maximumstraf die kan worden opgelegd
- Iedere strafbepaling bevat een delictsomschrijving en een sanctienorm. De kwalificatie ontbreekt soms.
Er zijn algemeen geldende elementen; wederrechtelijkheid en schuld.
Wederrechtelijkheid wil zeggen dat de daad in strijd is met het recht.
Schuld wil zeggen dat de dader een verwijt kan worden gemaakt van de daad.
Gedrag is strafbaar als het alle bestanddelen van een delictsomschrijving omvat.
§12.4 De strafbare poging
Strafbare poging houdt in dat iemand die probeert een strafbaar feit te plegen, maar daar niet in slaagt, in
sommige gevallen nog steeds gestraft kan worden. LET OP, niet alle pogingen zijn strafbaar.
Een strafbare poging is pas wanneer de dader op de plaats van het misdrijf begint met de uitvoering ervan; de
uitvoeringshandeling.
Voorwaarden voor een strafbare poging:
- Voornemen
Iemand moet echt de bedoeling hebben om een strafbaar feit te plegen
- Uitvoeringshandeling
Iemand moet op de plaats van het misdrijf al begonnen zijn met de uitvoering
- Geen vrijwillig terugtred
Als iemand zelf besluit het misdrijf te laten mislukken
LET OP
Een poging tot overtreding is niet strafbaar
Voor een strafbare poging geldt voor minderjarige verdachten hetzelfde strafmaximum als voor een voltooid delict
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper LisaSijbesma. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.