❶ Materie en techniek
Stofeigenschappen
- Kleur goud heeft een eigen kleur
- Geur benzine kun je ruiken
- Smaak suiker is zoet en citroen is zuur
- Brandbaarheid hout is brandbaar
- Geleiding metalen geleiden warmte en elektriciteit
- Magnetisme ijzer kan magnetisch zijn
Materiaalgroepen
- Hout
- Plastic
- Metalen
- Steen
- Keramiek
- Textiel
- Glas
Zuiver en gemengd
- Een stof bestaat uit moleculen
- Een zuivere stof bestaat uit dezelfde soort moleculen
- Een gemende stof bestaat uit meerdere soorten moleculen
- Een gemengde stof kan vloeibaar, vast of in een gasvorm zijn
Mengsels
Suspensie Vloeibare + vaste stof die niet mengen. Het wordt troebel.
Oplossing Vloeibare + vaste stof die wel mengen. Het wordt doorzichtig.
Emulsie Vloeistof + vloeistof die niet goed mengen
Legering Vaste stof + vaste stof waarvan minimaal één metaal
Scheidingsmethoden
Indampen Scheiden van een vloeibare + vaste stof
Filteren Scheiden van een suspensie
Bezinken en afschenken Scheiden van een vloeibare vaste (niet-oplosbare) stof
Centrifugeren Scheiden van vloeistof + vaste stof als bezinken lang duurt
Destilleren Scheiden van vloeistof + vloeistof met verschillende kookpunten
Fase-overgangen
- Stoffen komen voor in drie fasen
o Vaste stof
o Vloeistof
o Gas
Sublimeren Van vaste stof naar gas
Rijpen Van gas naar vaste stof
Smelten Van vaste stof naar vloeistof
Stollen Van vloeistof naar vaste stof
Condenseren Van gas naar vloeistof
Verdampen Van vloeistof naar gas
28
, Massa, dichtheid en volume
- Massa bepaal je door het te wegen met een weegschaal
- Massa wordt aangegeven met het symbool m
- Massa wordt aangegeven met de eenheid g of kg
- Volume is de hoeveelheid ruimte die wordt ingenomen
- Volume wordt aangegeven met het symbool v
- Volume wordt aangegeven met de eenheid cm, dm, m of l, ml
- 1 m3 = 1000 dm3
- 1 dm3 = 1000 cm3
- 1 liter = 1000 ml
- 1 liter = 1 dm3
- 1 ml = 1 cm3
- Dichtheid is de massa van 1 cm3 of 1 dm3 van een stof
- Dichtheid wordt aangegeven met het symbool p
- Dichtheid wordt aangegeven met de eenheid g/cm 3 of kg/dm3
Massa Dichtheid x volume (m = p x v)
Volume Lengte x breedte x hoogte
Dichtheid Massa : volume (p = m : v)
Drijven, zinken, zweven
- De massa van 1 liter water is 1 kg (1kg/dm 3)
- Stoffen met een kleinere dichtheid zweven
- Stoffen met een grotere dichtheid zinken
- Stoffen met een gelijke dichtheid blijven zweven
29