TIJDVAK 3
MONNIKEN EN RIDDERS
Het ontstaan en de verspreiding van de Islam.
De vrijwel volledige vervanging in West-Europa van de agrarisch-urbane cultuur door een zelfvoorzienende
agrarische cultuur, georganiseerd via hofstelsel en horigheid.
Het ontstaan van feodale verhoudingen in het bestuur.
De verspreiding van het christendom in geheel Europa.
ZELFVOORZIENENDE AGRARISCHE CULTUUR
IN DE LAAT-ROMEINSE TIJD WAS ER SPRAKE VAN EEN GROTE ECONOMISCHE ACHTERUITGANG IN
VOORAL HET WEST-ROMEINSE RIJK. Hierdoor nam de handel af en daarmee vooral de handel over lange
afstand. Reizen werd gevaarlijk doordat er steeds meer onveiligheid was in het gebied en door het verval van
wegen. Het inwonertal van de steden kromp. IN DE VROEGE MIDDELEEUWEN LEEFDEN DUS DE
MEESTEN VAN DE LANDBOUW EN WEST-EUROPA WERD WEER EEN AGRARISCHE SAMENLEVING.
De stand van de horigen ontstond. Het landgoed werd bewerkt volgens het hofstelsel. De domeinen waren
zelfvoorzienend. Er waren drie standen: de adel, de geestelijkheid en de boeren. West-Europa was verdeeld in
allemaal koninkrijken die veel oorlog met elkaar voerden. Later versplinterde de macht in de koninkrijken van
de Germaanse koningen, door het erfrecht (waarbij het land onder alle zonen verdeeld wordt) en door feodale
verhoudingen in het bestuur.
DE ROMEINSE PACHTBOEREN KWAMEN ONDER GEZAG TE STAAN VAN DE PLAATSELIJKE
GRONDBEZITTERS. Een groot deel van de inkomsten waren weg door het verdwijnen van de steden. De
boeren deelden hun grond op en verpachtten deze kavels aan hun slaven. In de tijd van de volksverhuizingen
en de vroege Middeleeuwen vormden de boeren met eigen grond samen met de afstammelingen van slaven
en pachtboeren de stand van de horigen. Dit kwam doordat zij hun grond afstonden aan een edelman of een
klooster in ruil voor bescherming. Horigen waren gebonden aan het domein en moesten herendiensten
verrichten.
DE INWONERS VAN EEN DOMEIN HADDEN NIET GENOEG INKOMSTEN OM NIET-AGRARISCHE
PRODUCTEN VAN BUITENAF TE KOPEN. Dit kwam doordat de opbrengsten van het land meestal laag
waren en er te weinig overschotten waren om mee te handelen. De inwoners van het domein moesten daarom
niet alleen genoeg voedsel produceren, maar er moesten ook mensen werken in de molens, veestallen,
timmerwerkplaatsen, brouwerijen, enz. Hierdoor waren de domeinen bijna volledig zelfvoorzienend.
EEN FEODALE VERHOUDING IS DE BAND DIE ONTSTAAT WANNEER IEMAND EEN PERSOONLIJKE
EED VAN TROUW AFLEGT IN RUIL VOOR EEN LEEN. Dit gebeurde bij het bestuur van de Frankische
hofmeier Karel Martel. Hij beloonde zijn vazallen, mensen die hem trouw zwoeren, met landgoederen. Het land
werd niet het eigendom van de vazal, maar hij mocht er wel op leven.
Er was sprake van een bestuur met feodale verhoudingen. ALS EEN EDELMAN VOND DAT HIJ NIET GOED
BEHANDELD WERD KON HIJ ZIJN TROUW AAN DE VORST TERUGNEMEN. Dit zorgde voor verbrokkeling
van macht. De zonen van Lodewijk de Vrome verdeelden na zijn dood in het Verdrag van Verdun (843) het rijk
in drieën.
OOK TEISTEREN NOORMANNEN, HONGAREN EN MOSLIMPIRATEN EUROPA MET
PLUNDERTOCHTEN. De macht verbrokkelde steeds verder: de hertogen en graven gebruikten de
verdeeldheid om zich zelfstandiger op te stellen. Ze lieten hun gebied achter aan hun zonen, zonder hiervoor
toestemming te vragen aan de koning. Door de plundertochten kwamen er in West- en Oost-Frankische Rijk
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper 151317. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.