Dit is een samenvatting van De Diagnostische Cyclus van De Bruyn. De samenvatting bevat de hoofdstukken 1 t/m 10. Dit is de tentamenstof voor het vak Diagnostiek dat gegeven wordt op de Universiteit Utrecht.
DE DIAGNOSTISCHE CYCLUS HOOFDSTUK 1: INLEIDING
In het boek gaat het over klinische psychodiagnostiek, waar informatie wordt verzameld over de
cliënt en diens omgeving met het oog op het ontwerpen van de meest adequate aanpak van de
problemen die door de cliënt zelf of door diens omgeving zijn gesignaleerd.
Klinisch oordeel: het beslissen op basis van eigen ervaring en intuïtie.
In het boek noemen ze het ‘ongewapend oordeel’: de diagnosticus spreekt oordelen uit zonder
expliciet een beroep te doen op methodologische principes of systematische procedures die kunnen
voorkomen dat er fouten en onterechte vertekeningen in het oordeel optreden.
,DE DIAGNOSTISCHE CYCLUS H OOFDSTUK 2:
UITGANGSPUNTEN
Er zijn een drietal bronnen die van belang zijn bij de kwaliteit en de foutenbronnen in oordelen en
beslissen:
Onderzoek naar de wijze waarop mensen met kansen en waarschijnlijkheden omgaan: soms
is er sprake van een casus waarbij het kind klachten vertoont vanuit twee classificaties. Om
toch een uiteindelijke classificatie te vinden, moet de diagnosticus zelf onderzoek doen door
diverse publicaties en testen te gebruiken, maar hierbij wordt zelden of nooit informatie
gegeven over de kans waarmee uitslagen op het instrument voorkomen. Het blijkt dan
mensen in het algemeen slecht zijn in het schatten, afwegen en herzien van kansen.
Onderzoek naar vuistregels en heuristieken die mensen doorgaans geneigd zijn te volgen: de
vaststelling dat mensen slecht kunnen schatten, leidde tot onderzoek naar de oorzaken van
deze afwijkingen en dit resulteerde in het blootleggen van cognitieve vuistregels en
heuristieken. Mensen hebben de neiging om informatie op te zoeken die de eigen opvatting
ondersteunt of waar ze zelf meer verstand van hebben.
Onderzoek naar de kwaliteit van professionele diagnostiek: de kwaliteit van het professionele
oordeel is ook belangrijk. Professionals maken fouten in elke fase van diagnostische
besluitvorming. Het leren van fouten is geen probleem, maar het negeren ervan wel.
Beslissingsprobleem: een keuzeprobleem waarbij verschillende opties verschillende consequenties
kunnen hebben met betrekking tot het doel.
, DE DIAGNOSTISCHE CYCLUS HOOFDSTUK 3: DE DIAGNOSTISCHE
CYCLUS
3.1 VAN HULPVRAAG TOT CYCLUS
Niet elke hulpvraag is ook een diagnostische hulpvraag. Er moet gekeken worden aan welk soort
informatie behoefte is. Een diagnostische hulpvraag van de cliënt wordt uiteindelijk gezamenlijk
geherformuleerd tot een vraagstelling. Naar aanleiding van de vraagstelling wordt het type
onderzoek dat nodig is vastgesteld.
De diagnostische hulpvraag van de cliënt is vaak complex. In veel gevallen is er niet één hulpvraag,
maar eerder een opeenhoping van vragen. Verschillende typen onderzoek worden dan uitgevoerd in
een bepaalde volgorde (het diagnostisch scenario), vaak is een optimaal antwoord op de ene
hulpvraag namelijk afhankelijk van de beantwoording van een andere hulpvraag.
De diagnosticus moet altijd starten met de verheldering van de hulpvraag en daarom is verhelderend
onderzoek de gepaste aanvangsstap van elk diagnostisch scenario.
0-scenario: na het verhelderend onderzoek wordt de conclusie getrokken dat verder
onderzoek niet nodig is. Er is geen overgang naar een volgend type onderzoek.
Wanneer er wel verder onderzoek plaatsvindt, dan benoemen we het scenario a.d.h.v. het aantal
overgangen dat gemaakt wordt.
1-scenario: het 0-scenario wordt uitgebreid met één type onderzoek. Er is één overgang van
het ene type onderzoek naar het andere.
2-scenario: wanneer er drie typen onderzoeken worden gedaan en dus twee overgangen
plaatsvinden. Bv. verheldering-onderkenning-indicatie.
3-scenario: het meest complete plaatje met alle typen onderzoek. Volgens dit scenario
draagt verheldering van de klacht bij aan een goede onderkenning van het probleem. Dan
kan pas een verklaring worden gegeven, en naar aanleiding daarvan kan een indicatie van de
interventie worden gegeven.
De term ‘diagnose’ wordt in de praktijk doorgaans in twee betekenissen gebruikt:
Als onderkenning van een stoornis (bv. ‘er is sprake van ADHD’)
Als verklaring voor het probleem of de stoornis (bv. ‘haar internaliserende gedragsstoornis is
een gevolg van een onveilige hechting’)
Dit boek koppelt de term ‘diagnose’ los van één bepaald type diagnostiek en dit boek onderscheidt
dus verschillende typen diagnostisch onderzoek.
DE DIAGNOSTISCHE CYCLUS
De aard van problematiek vergt meestal het herhaald doorlopen van het volledige scenario of van
onderdelen daaruit. Een optimaal diagnostisch beslissingsproces dwingt dus tot een cyclisch verloop.
De cyclus is prescriptief: hij schrijft de stappen en substappen voor die de diagnosticus moet
doorlopen.
In de diagnostische cyclus hangt de beslissing van de diagnosticus om door te gaan, stappen te
herhalen of terug te gaan af van de mate van zekerheid van de informatie die de betreffende stap
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper aliekekunst. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
