Samenvatting/college aantekeningen van het vak Arbeidsrecht (CIVR1-ABR). Inclusief uitwerking van jurisprudentie. Dit vak wordt aangeboden in cluster E van de opleiding HBO-Rechten aan de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen.
CIVR3-ABR
Arbeidsrecht (E-cluster)
College I – inleiding, kwalificatie arbeidsovereenkomst, flexibele arbeidsrelatie
Arbeidsrecht in de praktijk
H1 geheel m.u.v. par 1.5 (is wel aanbevolen)
H2 geheel m.u.v. par. 2.5 t/m 2.5.3
H3 geheel m.u.v. par. 3.8
H4 geheel m.u.v. 4.6 t/m 4.9.9
H7 par. 7.1 t/m 7.1.7
H10 par. 10.3.1 t/m 10.3.11
Jurisprudentie
Groen/Schoevers: HR 14 november 1997: ECLI:NL:HR:1997:ZC2495
Stichting Thuiszorg Rotterdam/PGGM: ECLI:NL:HR:2007:BA6231;
De Gouden Kooi: HR 25 maart 2011: ECLI:NL:HR:2011:BP3887
Deliveroo: Rb. Amsterdam 15 januari 2019: ECLI:NL:RBAMS:2019:198
Arbeidsrecht de afgelopen jaren
Oorsprong
Wet op de Arbeidsovereenkomst: Wet van 13 juli 1907, Stb. 1907, 193, in werking getreden op 1
februari 1909
Bij de totstandkoming van deze wet werd tot uitgangspunt genomen, dat sprake is van een
economisch zwakkere partij die extra bescherming verdient.
Laatste jaren
2009 BW: boek 7 titel 10
2015 WWZ: enkele wijzigingen op boek 7 titel 10 doorgevoerd
2020 WAB: enkele wijzigingen op boek 7 titel 10 doorgevoerd
Let op: wij gaan uit van de huidige stand van zaken. Overgangsrecht is niet meer van toepassing!
Soorten wetsbepalingen Kenmerken
Dwingend recht Afwijking=nietig/vernietigbaar
Alleen afwijking bij cao mogelijk, bijv. art. 7:682a
Driekwart-dwingend recht
BW
Op grond van wettelijke normen hebben de
Twee-derde dwingend recht werkgever en het medezeggenschapsorgaan een
afwijkingsbevoegdheid.
Semi-dwingend recht Schriftelijke afwijking kan
Regelend/aanvullend recht Gelden bij afwezigheid regeling
Overeenkomsten uit boek 7 BW
Drie overeenkomsten van werk tegen betaling (gesloten systeem):
Arbeidsovereenkomst (art. 7:610 BW)
OF
Aanneming van werk (art. 7:750 BW)
OF
Overeenkomst van opdracht (art. 7:400 BW)
Let op: naam die partijen zelf aan de overeenkomst geven is NIET bepalend (zie verderop:
jurisprudentie).
,CIVR3-ABR
Arbeidsrecht (E-cluster)
Aanneming van werk (art. 7:750 BW)
Het tot stand brengen van een werk van stoffelijke aard buiten dienstbetrekking waardoor een
gezagsverhouding ontbreekt.
• Van stoffelijke aard; niet de inspanning, maar het resultaat (= resultaatsverbintenis) staat
centraal; de aannemer is verantwoordelijk voor het verrichte werk.
• Geen gezagsverhouding
• Vaak meerdere opdrachtgevers tegelijk.
• Aannemer mag het werk uitbesteden aan een onderaannemer (aannemer blijft wel zelf
verantwoordelijk) (art. 7:751 BW)
Overeenkomst van opdracht (art. 7:400 BW)
Overeenkomst zonder een gezagsverhouding en dus geen dienstverband waarbij de werkzaamheden
een dienstverlenend karakter hebben.
• Is niet stoffelijk, maar gaat om diensten.
• Inspanningsverplichting.
• Opdrachtgever mag (binnen grenzen) aanwijzingen geven!!
(art. 7:402 BW), maar opdrachtnemer kan de overeenkomst opzeggen als hij niet bereid is de
aanwijzingen op te volgen (art. 7:408 BW).
Voorbeeld: makelaar
Kwalificatie individuele arbeidsovereenkomst
Kenmerken (art. 7:610 BW)
• Loon art. 7:617 BW
• Gedurende een zekere tijd persoonlijke arbeid verrichten art. 7:659 BW
• Gezagsverhouding art. 7:610 BW; in dienst van de andere partij
Let op HR Groen/Schoevers en HR St. Thuiszorg Rotterdam/PGGM:
Ook sprake van een arbeidsovereenkomst, als:
- Bedoeling van partijen tijdens sluiten arbeidsovereenkomst én
- Feitelijke invulling in de praktijk/wijze waarop overeenkomst wordt uitgevoerd
Dus: naast de bedoeling die partijen ten tijde van het aangaan van de rechtsverhouding hadden, is
de invulling die zij in de praktijk geven aan de overeenkomst ook van belang.
HR Deliveroo; arbeidsovereenkomst bij bezorgen. Gezagsverhouding bleek voornamelijk uit de fiets,
kleding, het bezorgen van bestellingen etc.
HR De Gouden Kooi; arbeidsovereenkomst in tv-show, de deelnemers verrichten bepaalde
opdrachten waardoor er sprake is van een arbeidsovereenkomst.
Belang van het onderscheid
• Stelsel van rechtsbescherming; werknemer geniet veel bescherming als er sprake is van een
arbeidsovereenkomst (ontslagrecht, minimumaantal vakantiedagen, wet minimumloon etc.).
• Werknemersverzekeringen (o.a. aanspraak op WW-uitkering).
• Lastig: thuiswerkers, ZZP’er/freelancer: wel of geen arbeidsovereenkomst?; hoe dat
beoordelen? Gebruik de JURIDISCHE HANDVATTEN (art. 7:610a en 610b BW)
Juridische handvatten
Beroep doen door ZZP’er/thuiswerker/freelancer op (stelplicht):
1. Wettelijk rechtsvermoeden bestaan arbeidsovereenkomst (art. 7:610a BW); bij voldoen aan
de voorwaarden van art. 7:610a BW wordt vermoed dat sprake is van een
arbeidsovereenkomst (=bestaan arbeidsovereenkomst)
, CIVR3-ABR
Arbeidsrecht (E-cluster)
• Tegen beloning van een ander
• Arbeid verrichten voor een ander
• Gedurende 3 opeenvolgende maanden
• Wekelijks of tenminste 20-uur per maand
Werkgever moet tegenbewijs leveren!
2. Beroep doen op rechtsvermoeden omvang arbeidsovereenkomst: art. 7:610b BW
• Arbeidsovereenkomst heeft tenminste 3-maanden geduurd
• Omvang wordt vermoed gelijk te zijn aan de gemiddelde omvang van de arbeid per
maand in de drie voorafgaande maanden. (Soms: rechter hanteert een langere, meer
representatieve periode)
3. Of sprake is van een arbeidsovereenkomst kan ook worden beoordeeld aan de hand van
jurisprudentie: HR Groen/Schoevers: bedoeling partijen en feitelijke invulling partijen
Rechtsvraag: is de tussen pp gesloten overeenkomst een arbeidsovereenkomst?
HR: in acht nemen:
1) Bedoeling van partijen bij aangaan arbeidsovereenkomst
2) Op welke wijze werd feitelijk uitvoering gegeven aan arbeidsovereenkomst
3) Is er een gezagsverhouding
4) Maatschappelijke positie van partijen
Zie ook HR Stichting Thuiszorg Rotterdam/PGGM, HR Deliveroo en HR Gouden Kooi
Beknopte samenvatting/belangrijkste kern
ZZP’er, freelancer etc. kan beroep doen op rechtsvermoedens (tweetal):
Bestaan arbeidsovereenkomst (is er arbeidsovereenkomst?); gedurende 3 opeenvolgende
maanden, wekelijks dan wel gedurende tenminste 20-uur per maand arbeid verrichten.
Werkgever moet bewijzen dat er geen arbeidsovereenkomst is (art. 7:610a BW)
Omvang arbeidsovereenkomst (aantal uren); gemiddelde omvang van de arbeid per maand
in de drie voorafgaande maanden (art. 7:610b BW)
Rechter toetst aan/beoordelen of sprake is van arbeidsovereenkomst door middel van/werkgever
toont aan dat GEEN sprake is van arbeidsovereenkomst met:
Definitie arbeidsovereenkomst; gezag + loon + persoonlijke, productieve arbeid. (Let op: voor
gezag meer nodig dan enkel instructie mogen geven) (art. 7:610 BW)
Jurisprudentie; bedoeling van partijen (wat stond hen voor ogen bij het aangaan van de
overeenkomst) en wijze waarop partijen feitelijk uitvoering en daarmee inhoud hebben
gegeven aan de overeenkomst alsmede gezag en maatschappelijke positie partijen.
(Groen/Schoevers + Stichting Thuiszorg Rotterdam/GGM/Deliveroo/Gouden Kooi)
Aangaan arbeidsovereenkomst
• Totstandkoming: aanbod én aanvaarding, art. 6:217 e.v. BW (algemeen verbintenissenrecht
van toepassing)
• Vormvrij: mondeling of schriftelijk
Sommige bedingen kunnen alleen schriftelijk worden overeengekomen (bijv. proeftijd,
niet schriftelijk, dan nietig (art. 7:652 lid 2 BW jo art. 7:652 lid 8 BW))
• Informatieplicht werkgever: art. 7:655 BW
Let op eventuele (afwijkende) regels in de CAO
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Sterrehl. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.