Samenvatting
Samenvatting Geschiedenis van opvoeding en onderwijs
- Instelling
- Rijksuniversiteit Groningen (RuG)
Samenvatting van het boek vijf eeuwen opvoeden in Nederland.
[Meer zien]Voorbeeld 1 van de 69 pagina's
Voorbeeld 1 van de 69 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
8 beoordelingen
Door: platealice • 5 jaar geleden
Door: willemijnsigtermans • 6 jaar geleden
Door: Amarensway • 6 jaar geleden
Door: ochtendster • 6 jaar geleden
Door: karinbraat • 7 jaar geleden
Door: kristaniewold • 7 jaar geleden
Door: emmieabv • 7 jaar geleden
Voorbeeld van de inhoud
Hoofdstuk 1 – Humanisme, Hervorming en VerlichtingPlato (427-347 v. Chr.) wordt doorgaans als de eerste ‘grote’ pedagoog beschouwd.
1.1 Renaissance en Humanisme
De Renaissance (wedergeboorte van klassieke cultuur, dankzij Oosten heeft het Westen de kennis
gekregen) was een brede culturele vernieuwingsbeweging die in de 15de eeuw ontstond. (latijn) De
Renaissance kunstenaar verheerlijkte eigenlijk de menselijke natuur, vooral haar natuurlijke
schoonheid (bijv. Leonardo da Vinci). Hij werd door opvoeding het prototype van de universele mens.
Het 15de- en 16de-eeuwse Humanisme maakte deel uit van de Renaissance. Het was een
intellectuele stroming, vooral op wijsgerig en literair gebied. Het wordt gekenmerkt door een hoge
waardering van de mens en zijn mogelijkheden. Dit geldt niet alleen voor het vermogen van de mens
om de wereld om zich heen te kennen (kennisverwerving), maar ook voor zijn vermogen tot zedelijk
handelen (het goede doen). Geloof in opvoedbaarheid. Via kennis tot zedelijkheid. Centrale
categorieën zijn ontwikkeling en opvoeding. De gehele 16de eeuw is er een spanning te zien tussen
vooraanstaande humanisten en het instituut van de rooms-katholieke kerk. Latijnse teksten lezen.
Desiderius Erasmus (1469-1536) wordt beschouwd als een van de invloedrijkste humanisten. Zijn
vormingsideaal (kind is kneedbaar) was bij uitstek intellectueel. Hij had een aversie tegen de
traditionele scholastiek. De scholasticus beriep zich op autoriteiten uit het verleden. Erasmus werd
een invloedrijke geleerde door zijn uitgave van de kerkvaders en van het Nieuwe Testament in de
oorspronkelijke taal (Grieks). Hij bleef bij de katholieke kerk, maar verdraagzaamheid was zijn
belangrijkste leuze. Zijn ontwikkeling laat zien hoe vernieuwend het Humanisme was.
Wereldverzaking was het middeleeuwse ideaal. Zijn houding was eerst gericht op heilige afzondering
en het bezig zijn met God en met zichzelf; deze houding maakte geleidelijk plaats voor een
humanistische waardering en enthousiasme voor de bonae litterae. Lezing van de klassieke auteurs
leidde vooral tot een ontwikkeling van het zedelijke gevoel, het goede doen, zo meende de
humanisten. Klassieke culturele vorming was dan ook de kern van alle echte opvoeding. Kind was op
opvoeding aangewezen, vroege vorming maar geleidelijk en mild. In het onderwijs was de eerste stap
dat er sprake moest zijn van een liefdevolle houding tussen leraar en leerling. Hij zette zich sterk af
tegen de gebruikelijke lijfstraffen op school. Het prestige van de leraar moest toenemen. Hij had
kritiek op waanwijsheid van meesters. Het onderwijs was voor Erasmus zo belangrijke dat het uit
handen zou moeten worden genomen van de kerk en moest worden overgedragen aan de
wereldlijke overheid. Zijn vormingsideaal was toegesneden op toekomstige intellectuelen. Hij had
het wel alleen over jongens en eenvoudige burgers speelden geen rol. Hij had weinig waardering
voor de voertaal van het volk. Kritiek op onbeschaafde boeren etiquette. Erasmus’ humanisme
was zeer intellectueel van aard. Hij geloofde dat de mens van nature tot het goede geneigd was, dat
kinderen al op jonge leeftijd aan studie konden worden gewend, maar dat de mens zonder vorming
slechter was dan een dier. Filosofische bezinning sloeg Erasmus hoger aan dan het leren door schade
en schande. Hij had kritiek op traditie-minnende adel.
Michel de Montaigne (1533-1592) was beïnvloed door Erasmus, maar diens ideaal van geletterdheid
was toch niet zo aan hem besteed. Montaigne was gericht op het leven van alledag. In zijn ideaal
kwamen levenswijsheid en geestesadel bij elkaar samen, in de oprechte mens (‘honnête homme’).
Hij verzette zich tegen dogma’s en intellectuele afhankelijkheid; het kwam aan op zelfstandig leren
oordelen. Dat was belangrijker dan kennis en wetenschap. Zijn leerling moest een man van de wereld
zijn, lichamelijk gehard. Zijn ideaal van wijsheid paste bij de leefwijze van de integere magistraat van
adellijke komaf. Karakteristiek voor diens opvoeding is de telkens herhaalde nadruk op deugd en
wijsheid. Zijn pupil moest met toewijding worden opgevoed. Ging om jongens.
Juan Luis Vives (1492-1540) had oog voor de opvoeding van meisjes en voor de dagelijkse noden van
de gewone bevolking. Het werd wel gedomineerd door wat als de eigenlijke bestemming van meisjes
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lape. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,69. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 53068 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen