100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na betaling Zowel online als in PDF Je zit nergens aan vast
logo-home
Samenvatting Leisure! €6,12
In winkelwagen

Samenvatting

Samenvatting Leisure!

1 beoordeling
 9 keer bekeken  1 keer verkocht

samenvatting gehele boek Leisure

Voorbeeld 3 van de 21  pagina's

  • Ja
  • 2 april 2023
  • 21
  • 2022/2023
  • Samenvatting
book image

Titel boek:

Auteur(s):

  • Uitgave:
  • ISBN:
  • Druk:
Alle documenten voor dit vak (7)

1  beoordeling

review-writer-avatar

Door: gillesrempt • 2 maanden geleden

avatar-seller
roosspaaij
Tentamen introducing leisure
Hoofdstuk 1. Vrije tijd, vrijetijd & leisure
Benadering Naam Onderwerp Kenmerk Relevant Perspectief
(Engels) wanneer
je…
Objectief Temporal Tijd Hoeveel Aantallen of Economisch
vrije tijd hoeveelhede perspectief
heeft n wilt
iemand? noemen of
landen/
groepen/
jaren met
elkaar wilt
vergelijken
Behavioural Gedrag Wat doet Wilt weten
iemand in hoe mensen
zijn vrije tijd/ zich
hoe ziet gedragen en
leisuregedra hoe dat te
g eruit? verklaren en
beinvloeden
is
Subjectief Mental Beleving Hoe beleeft/ Mensen wilt Psychologisc
ervaart begrijpen; h
iemand wanneer je perspectief
vrijetijd/ motieven,
leisure? waarden,
gevoelens
en beleving
in kaart wilt
brengen

Objectieve benadering (feiten & cijfers)
 ‘residu’definitie:
o Vrije tijd = alle tijd – arbeid – onderwijs – zorgtaken – persoonlijke tijd
 Persoonlijke tijd = slapen, eten, drinken, douche, aankleden
 Zorgtaken = alle taken die te maken hebben met de zorg voor
anderen en met huishoudelijk werk.
 Kwantitatief onderzoek
o SCP & CBS meten tijd en gedrag, het soort, wanneer etc

Subjectieve benadering (beleving)
 Persoonlijke definitie:
o Specifieke, persoonlijke kwaliteit die een persoon ervaart/beleeft bij een
bepaalde activiteit of moment
 Kwalitatieve benadering
o Motieven en mate van beleving begrijpen

Contextuele benadering
 Vrijetijd wordt verschillend ervaren
 Contextgebonden  of er sprake is van vrijetijd, hangt af van de specifieke
omgeving of situatie
 Cultuurafhankelijk  elke cultuur heeft eigen opvattingen over vrijetijd.
(Westersperspectief)



1

,  Zeitgeist  elke tijd heeft een eigen opvattingen over vrijetijd: trends en modes
beinvloeden de vrijetijdsbestedingen & belevingen




Perspectieven
Objectieve benadering  economisch perspectief
Subjectieve benadering  psychologisch perspectief
Contextuele benadering sociologisch & historisch perspectief

Hoofdstuk 2. Een korte geschiedenis van de vrije tijd
Vrije tijd is een verschijnsel dat onlosmakelijk verbonden is met het menselijk handelen
en is daarmee in belangrijke mate een sociaal fenomeen.

Enerzijds kent de samenleving al eeuwenlang elementen die we nu tot leisure of vrije tijd
zouden rekenen: vieringen, wedstrijden, theater. Anderzijds: de manier waarop dit soort
elementen en activiteiten uitgevoerd en beleefd werden, heeft nauwelijks iets te maken
met onze huidigen ideeën over leisure.

Sinds de jaren zeventig van de vorige eeuw is het aantal uren dat de gemiddelde
Nederlander vrij is van verplichtingen licht gedaald.

2.1 de vrije tijd: onbekend en elitair (tot circa 1850)
In de late middeleeuwen was de samenleving verdeeld in een aantal standen:
maatschappelijke groepen met alle hun eigen rechten en plichten. In deze
standenmaatschappij werd onderscheid gemaakt tussen de geestelijkheid, de adel en de
groep van burgers en boeren. Deze hadden ieder hun eigen taken.

De bezigheden die wij nu als vrijetijd zien, was voornamelijk voorbehouden aan de elite
binnen de samenleving. Denk hierbij aan bezoeken van voorstellingen en het beoefenen
van sport. Wat in die tijd heel anders was dan de sport die we nu kennen want het was
vooral gekoppeld aan strijd & oorlogvoering.

Ten eerste was vrije tijd geen vanzelfsprekendheid voor iedereen, het was iets wat
slechts aan een klein deel van de mensen voorbehouden was. Ten tweede had de
vrijetijdbesteding toen nog helemaal niets te maken met consumptie. In de vrije tijd
werden amateuristische activiteiten ondernomen, zonder dat daar een duidelijke
organisatie aan te pas kwam, laat staan dat het gezien kon worden als een economisch
fenomeen of iets waaraan je je geld kon uitgeven – of mee kon verdienen.

2.2 de ‘ontdekking’ van de vrije tijd door de massa (circa 1850 tot circa 1920)
Midden 18e eeuw  begin industriële revolutie Engeland
Rond 1800  groeide sommige steden in Engeland uit tot industriesteden: arbeiders &
boeren trokken massaal naar de nieuwe fabrieken in de steden om werk te vinden.
Tweede helft 19e eeuw  industrialisatie Nederland
1870  kapalistische samenleving in nederland, er was een duidelijke scheiding tussen
de kapitalisten en het proletariaat.

De standenmaatschappij ontwikkelde zich tot een klassenmaatschappij waarin de
hiërarchische verschillen tussen boeren kleiner werden.

De ‘vrije tijd’ was geboren. Gezien de aard van het werk en de lengte van de werkdagen
had deze vrije tijd in eerste instantie maar 1 doel: lichamelijk herstellen van de arbeid.

In de loop van de jaren begonnen de arbeiders in de industriesteden te ontdekken dat er
in de vrije uren meer mogelijk was dan alleen herstellen van arbeid. Deze eerste vormen
van vrijetijdsbesteding waren overigens grotendeels activiteiten die een slechte invloed


2

, op de mens hadden: al in de negentiende eeuw werd in Engeland het zedeloze gedrag
van de arbeiders als een groot probleem onderkend. (Alcohol, gokken, prostitutie)




2.3 van volksopvoeding naar een leisure-industrie (circa 1920 tot circa 1990)
Dat de vrijetijdsbesteding zoals we die tot op de dag van vandaag kennen, ontstaan is
aan het eind van de negentiende en het begin van de twintigste eeuw, is nog op vele
manieren terug te zien. Denk aan de KNVB opgericht in 1889, de KNLTB (tennis)
opgericht in 1899 en de KNAU (atletiek) opgericht in 1901. De eerste bioscoop opende
zich in 1903 in Rotterdam & de oproepverenigingen KRO en VARA zijn beide opgericht in
1925.

Na de eerste wereldoorlog was de scheiding tussen kapitalisten en het proletariaat een
stuk minder scherp geworden en ontstond er een nieuwe ordening in de Nederlandse
samenleving. Nederland was een verzuilde samenleving geworden, die grofweg te
verdelen was in 4 groepen: katholieken, protestanten, socialisten en liberalen.
In 1919 werd de arbeidswet aangenomen  een werkdag was maximaal 8 uur.
Door deze wet nam de hoeveelheid vrijetijd in Nederland toe. Nog steeds kozen de
Nederlanders er niet voor om de vrijetijd van de Engelse achterna te gaan (alcohol
enzovoort) want de overheid zag het als haar rol om het volk op te voeden; de
Nederlander moest simpelweg leren hoe de vrije tijd te besteden. De juiste keuzes
volgens de overheid en de arbeidsorganisaties waren vooral sport en cultuurparticipatie

In 1960  invoering vrije zaterdag
In feite kan het jaar 1960 gezien worden als het jaar waarin de vrijetijdsindustrie echt van
de grond kwam. Hier was naast de vrije zaterdag, nog een aantal redenen voor:
 Aangezien er meer arbeid was dan arbeidskrachten, stegen de lonen van veel
arbeiders. Naast meer vrije tijd kreeg men dus ook meer geld te besteden.
 De opkomst van de personenauto zorgde ervoor dat men de vrije tijd ook buiten
de eigen woonomgeving kon gaan doorbrengen.
 De introductie van de televisie in het Nederlandse huishouden ontketende een
ware revolutie in de vrijetijdsbesteding.

In de jaren 60 nam het opvoedende karakter van de overheid af. Het is ook een periode
van de overgang van defensief moralisme naar vooruitgangsoptimisme en planmatige
aanpak voor vooruitgang, keuzevrijheid en vrijheidsbeleving. De overheid hield zich in de
jaren zestig vooral bezig met het opbouwen en in stand houden van een verzorgingsstaat
en nog nauwelijks met het opvoeden van het volk. Het hoogtepunt was de overgewaaide
flower power cultuur.

Vanaf de jaren 60 maakte de Nederlandse samenleving een nieuwe verandering door. De
invloed van kerk en geloof op het dagelijks leven begon af te nemen en mede daardoor
brokkelde de traditionele zuilen af. In de jaren 80 ging het economisch slecht met
Nederland en bleek de verzorgingsstaat niet langer betaalbaar. Het neoliberalisme won
het terrein. Deze beweging heeft ook tot gevolg gehad dat de overheid zich steeds
minder met de vrijetijdssector is gaan bemoeien.

Alle genoemde ontwikkelingen sinds de invoering van de vrije zaterdag in 1960 hebben
geleid tot de opkomst van de vrijetijdsindustie. Het is een industrie met aan de vraagzijde
de consument die een relatief grote mate van keuzevrijheid heeft en veel geld te
besteden heeft. Anderzijds kan de consument via tv en internet de hele wereld in huis
halen.

2.4 van vrijeheidsutopie naar the labour of leisure (vanaf circa 1990)

3

Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:

Verzekerd van kwaliteit door reviews

Verzekerd van kwaliteit door reviews

Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!

Snel en makkelijk kopen

Snel en makkelijk kopen

Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper roosspaaij. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,12. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 52928 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen
€6,12  1x  verkocht
  • (1)
In winkelwagen
Toegevoegd