Samenvatting
Samenvatting geschiedenis tijdvak 7 en 8
- Vak
- Geschiedenis
- Niveau
- VWO / Gymnasium
Samenvatting van vwo geschiedenis tijdvak 7 en 8, vwo leerjaar 4 t/m 6
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 8 pagina's
Voorbeeld 2 van de 8 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Geschiedenis tijdvak 7: De tijd van pruiken en revoluties (1700 – 1800)7.1 De verlichting (18e eeuw)
KA: rationeel optimisme en toepassing verlicht denken
16e eeuw: humanisme (wetenschappelijk denken)
17e eeuw: wetenschappelijke revolutie
rationalisme toegepast in de wetenschap
18e eeuw: Verlichting
rationalisme toegepast in de hele samenleving (vb. economie, sociale verhoudingen, godsdienst,
politiek)
Kenmerken verlichting:
Rationalisme (nu ook toegepast buiten de wetenschap)
Rationeel optimisme: alles is met het verstand op te lossen (natuurwetten)
Denkbeelden bekend bij groter deel van de bevolking
- kranten / boeken
- toneelstukken / opera’s
- salons
Maatschappijkritisch
Voorbeelden van verlichtingsfilosofen:
Adam Smith (‘Wealth of Nations,’ 1776)
economie aangestuurd door een ‘onzichtbare hand’ (vraag en aanbod)
vrijhandel (geen overheidsbemoeienis) leidt tot welvaart
Voltaire
pleitte voor tolerantie (iedereen is gelijk)
intolerantie werd verspreid door o.a. de kerk
ondanks kritiek op de kerk, was hij wel gelovig : deïsme
pleitte voor verlicht absolutisme (‘alles voor, maar niets door het volk’)
Immanuel Kant
onvrijheid van denken leidt tot intolerantie, geloofsfanatisme, sociale verschillen)
onvrijheid leidt tot onmondigheid
dus: durf (vrij) te denken!!
Montesquieu
Trias politica (scheiding der machten) moet machtsmisbruik voorkomen
Rousseau
Sociaal contract
= ooit heeft het volk de macht aan de vorst gegeven. Dus: het volk mag bij een slechte vorst /
tiran de macht terugnemen
Volkssoevereiniteit
De mens is van nature goed, de samenleving zorgt voor ‘onnatuurlijke sociale
verhoudingen’
(Dus: we moeten ‘terug naar de natuurtoestand’)
, 7.2 Het Ancien régime
Ancien régime : (lett. Oude bewind) periode voor de Franse Revolutie
Kenmerken:
Standensamenleving
- 1e stand: geestelijkheid Hadden privileges
- 2e stand: adel
- 3e stand: (boeren, burgerij)
Absolutisme
Rechtvaardiging: droit divin (= goddelijk recht)
18e eeuw: Verlicht absolutisme (alles voor, maar niets door het volk)
7.3 De democratische revoluties
Amerika (1776 – 1783: onafhankelijkheidsstrijd)
- Verlichtingsidee: volkssoevereiniteit
(De kolonisten betaalden belasting, maar hadden geen vertegenwoordiging in het Britse
parlement. ‘No taxation without representation’)
Bataafse revolutie / patriottenopstand (1781 – 1787)
- Verlichtingsidee: gelijkheid
(Burgers / patriotten eisten politieke invloed en een einde aan de erfelijkheid van het
stadhouderschap)
Franse Revolutie, oorzaken:
Verlichting nieuwe mentaliteit
Feodale verhoudingen niet meer van de tijd (vb. privileges kerk, adel)
Wanbeleid Lodewijk XVI (speelbal hoge adel)
Misoogsten hoge broodprijzen
Financiële crisis (meer uitgaven dan inkomsten) Lodewijk XVI roept de Staten
Generaal na 175 jaar bij een om het op te lossen
Probleem:
Stemmen per stand? (2-1)
stemmen per hoofd (300-300-600)
Afgevaardigden van de 3e stand verlaten de Staten Generaal en richten de Nationale Vergadering op
(Eed op de Kaatsbaan)
De koning stuurt troepen naar Parijs Bestorming Bastille
Gevolg: De koning erkent de Nationale Vergadering, als parlement (1 e en 2e stand voegen zich bij
hen)
4 Aug. 1789: afschaffing feodale rechten / privileges
26 aug. 1789: verklaring van de rechten en plichten van de mens en de burger (alle mensen gelijk
voor de wet)
= einde Ancien Regime (op basis van Verlichtingsideeën vrijheid en gelijkheid)
1791: Nationale Vergadering schrijft grondwet
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper marleenmertens. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,09. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 67474 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen