Samenvatting persoonlijkheid en psychologie::
'Persoonlijkheid heeft betrekking op de kenmerkende individuele verschillen tussen mensen in de manier
waarop ze denken, zich voelen en zich gedragen. Deze individuele verschillen zijn vrij stabiel en deels genetisch
bepaald en openbaren zich in verschillende situaties.'
Audrey: ‘Persoonlijkheid’ wordt in boek xxx als volgt omschreven: 'Persoonlijkheid heeft betrekking op de
kenmerkende individuele verschillen tussen mensen in de manier waarop ze denken, zich voelen en zich
gedragen. Deze individuele verschillen zijn vrij stabiel en deels genetisch bepaald en openbaren zich in
verschillende situaties.’ … Persoonlijkheid wordt gebruikt om verschillen tussen mensen te duiden. Het karakter is
onderdeel van persoonlijkheid en richt zich op / bestaat uit kenmerkende of typerende eigenschappen of ‘trekken’.
Het ‘temperament is de voorloper van persoonlijkheid, daarmee wordt bedoeld… (blz. 19) Met ‘gemoedstoestand’
wordt … bedoeld en is GEEN onderdeel van persoonlijkheid
Hoe ontstaat persoonlijkheid?
Wat is de invloed van nature en nurture op de persoonlijkheidsontwikkeling?
Verschil persoonlijkheid en gedrag
Persoonlijkheid: stabiele psychologische individuele verschillen
Karakter: vooral betrekking op kenmerkende of typerende verschillen van een persoon, vaak
stereotiep. Bv. Nerd, gierigaard, goedzak.
Temperament: basale persoonlijkheidseigenschappen die al in de kinderjaren aanwezig zijn.
Is gedrag ook niet een uiting van de persoonlijkheid? Antwoord: Zeker, maar gedrag wordt ook bijgeslepen en
aan-en afgeleerd en aangepast aan sociale normen en is onderhevig aan allerlei situationele invloeden. Daarom
kan gedrag wel veranderen, maar persoonlijkheid niet. Beide concepten overlappen dus, maar zijn niet hetzelfde.
Temperamenten volgens Galenus:
Gal cholerisch warm & droog
onstuimig, grootmoedig, onverschrokken
Bloed sanguinisch warm & vochtig
vrolijk, vriendelijk, grappig
Slijm flegmatisch koud & vochtig
traag, loom, lui
Zwarte gal melancholisch koud & droog
somber, zwijgzaam, vasthoudend
Temperamenten baby’s:
Moeilijke temperament. Onregelmatig ritme eten/slapen, driftbuien, pas zich moeilijk aan, trekt zich terug bij
nieuwe prikkels, huilt veel, 10%
Gemakkelijke temperament regelmatig levenspatroon, past gemakkelijk aan, geïnteresseerd in nieuwe
prikkels, mild/opgewekt gestemd. 40%
Langzame starter mengvorm, past niet heel snel aan, enigszins negatief bij nieuwe prikkels, regelmatiger
levensritme. 15%
Kinderen hebben verschillende temperamenten, ‘een persoonlijke stijl’.
Module gaat om de persoonlijkheid en niet om opvoedstijlen of hechting. Dergelijk gedrag kan verklaard worden
vanuit opvoeding of hechting maar het kan ook verklaard worden vanuit het karakter, temperament en
persoonlijkheid (nature) en dat is waar dat filmpje zich op richt.
1
, Het stukje dat uit het kind zelf komt en niet de omgeving
(nurture).Belangrijk is het verschil tussen karakter ‘angstig
karakter’ en gemoedstoestand ‘bang zijn’. Iemand heeft een
angstig karakter als hij/zij snel bang is, zorgen maakt veel
piekert. Iemand kan bang zijn zonder een angstig karakter te
hebben als hij/zij in een situatie komt die heel beangstigend is,
bijvoorbeeld wanneer je thuis bent en je hoort dat er ingebroken
wordt in je huis.
Persoonlijkheid is uniek, (net als een vingerafdruk). Is vrij
stabiel, al vanaf jonge leeftijd. De stabiliteit neemt toe naarmate
mensen ouder worden. piek-> 50-60 jaar
Rangordestabiliteit -> relatieve positie in een groep, in de loop van de tijd (jij in vergelijking met een groep over de
jaren heen op verschillende momenten gemeten.)
Meanlevel Stability-> Mate waarin scores van groepen personen, naarmate ze ouder worden, hetzelfde blijven.
Zelfconcept= hoe je je zelf ziet
Zelfwaardering= tevredenheid met je zelfconcept
Sociale identiteit=je presentatie naar anderen toe. (is observeerbaar)
2 soorten identiteitscrisis:
Identiteitstekort: iemand heeft nog geen duidelijke(nieuwe) identiteit gevonden)=>puberteit, midlifecrisis (extra
vatbaar voor beïnvloeding /radicalisering)
Identiteitsconflict: enkele aspecten vd ID zijn moeilijk of niet verenigbaar met elkaar =>Carrière opbouwen of
kinderen krijgen
Midlifecrisis: identiteitstekort. Had ik maar dit of dat gedaan. Gedrag als adolescent. Soms voldoende om
prioriteiten te verschuiven bv meer tijd voor hobby’s, minder aan kinderen.
In de puberteit zijn veel mensen (met name meiden) onzeker over zichzelf en kan de zelfwaardering relatief laag
zijn.
Bv. behaalde successen (zoals diploma) kunnen de zelfwaardering verhogen, als ook de relaties die mensen
aangaan met anderen en waarin ze zich bevestigd voelen.
De ontwikkeling zal mede afhangen van successen en falen. Bij falen kan de zelfwaardering (tijdelijk) dalen.
Verder kan verwacht worden dat deze redelijk stabiel zal zijn.
In een identiteitscrisis kan de zelfwaardering (tijdelijk) laag zijn. Men twijfelt aan wie men was + aan wat men
deed en zoekt naar een nieuwe rol en identiteit. Is die gevonden dan is de kans groot dat de zelfwaardering weer
stijgt.
Dwecks:
Beats: elk kind doet specifieke ervaringen op die helpen zijn persoonlijkheid te ontwikkelen.
Onzichtbare persoonlijkheid: daarin spelen essentiële psych. behoeften een rol (verbondenheid, voorspelbaarheid
en competent voelen). =>ontwikkelen zij overtuigingen die te maken hebben met het vervullen van deze over-
tuigingen. Over anderen(goed/slechte) over controle hoeveel grip op het leven, omstandigheden en je gedrag.
De overtuigingen resulteren in emoties en gedrag. Het zichtbare van de persoonlijkheid.
Iemand is moet een speech geven. B:kan ik niet E: angst A/ T: vermijden
B beliefs (overtuiging)
E emotions (emotie)
A Action (acties) T tendencies ( neigingen/trekken)
Vakgebied persoonlijkheidspsychologie
Algemene kenmerken, individuele verschillen. Helpt iemand en jezelf te begrijpen. Denken+gevoel=gedrag.
Erfelijkheid van persoonlijkheid
Doel van de gedragsgenetica: een verklaring te bieden voor individuele verschillen in psych kenmerken door deze
toe te schrijven aan genetische en omgevingsinvloeden. Het onderzoek richt zich op de verschillen tussen
mensen, niet op kenmerken die alle leden van de bevolking gemeen hebben.
Doel van gedragsgenetischonderzoek: een verklaring vinden voor de individuele verschillen: een verklaring voor
de verschillen tussen de ene persoon en de andere in een bepaalde groep mensen.
De veronderstelling was altijd: ‘omgeving’ stond voor ‘huiselijke omgeving’ of ‘gezinsomgeving’ + dat de
belangrijkste invloed op kinderen uitging van de manier waarop zij door hun ouders werden opgevoed. Hiervoor
werden in het onderzoek echter geen aanwijzingen gevonden. Het bleek zelfs dat het opgroeien in een bepaald
gezin voor de meeste kenmerken een verwaarloosbare invloed had.'
